Συναγωνιστικο, και οχι ανταγωνιστικο πρεπει να ειναι το Πανεπιστημιο
«Το δημόσιο πανεπιστήμιο ιδρύθηκε για να είναι ελεύθερο, να φιλοξενεί ποικιλία απόψεων οι οποίες αντικρούονται»
Προσπάθεια χειραγώγησης της παιδείας στα νεοφιλελεύθερα πρότυπα βλέπει ο ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Γιώργος Χατζηκωνσταντίνου, στην προσπάθεια για την ίδρυση μη κρατικών, ή ιδιωτικών, πανεπιστημίων στη χώρα μας που προωθεί η κυβέρνηση.
Μιλώντας στο Ράδιο Παρατηρητής επισήμανε τους κινδύνους από τη λειτουργία τέτοιων δομών στη χώρα μας για την ελευθερία της σκέψης, αλλά και τη σύγχυση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στο δημόσιο διάλογο για το θέμα.
Θέμα που απασχολεί την ακαδημαϊκή κοινότητα για δεκαετίες
«Από τότε που ήμουν καθηγητής μέχρι σήμερα που είμαι πλέον ομότιμος καθηγητής και συνταξιούχος, αυτή η κουβέντα δεν τελείωσε ποτέ στην Ελλάδα» τόνισε ο κ. Χατζηκωνσταντίνου, υπενθυμίζοντας πως κατά διαστήματα ερχόταν και επανερχόταν αυτή η ιστορία της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων δίπλα στα δημόσια.
Το πρώτο πανεπιστήμιο που ιδρύθηκε στον κόσμο, στην Ιταλία και αργότερα στην Σορβόννη, ιδρύθηκε για τους φοιτητές του και η παιδεία θεωρήθηκε από τότε ως δημόσιο αγαθό, όπως και η υγεία, όπως και η ασφάλεια, όπως και η ενέργεια, όπως και ο αέρας που αναπνέουμε και το νερό που πίνουμε.
«Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ελλάδας, αλλά ακόμα και σύμφωνα με την οικονομική θεωρεία και τη νομική επιστήμη, τα δημόσια αγαθά είναι αγαθά που δεν είναι επιδεκτικά ατομικής ιδιοποίησης» σημείωσε, όμως ιστορικά εδώ και τριάντα περίπου χρόνια, με την αλλαγή που έγινε στο παγκόσμιο στερέωμα με την πτώση του τείχους του Βερολίνου, το δόγμα του παρεμβατικού κράτους, και του κράτους κοινωνικής πρόνοιας που επικρατούσε, αντικαθίσταται με ένα άλλο μοντέλο παγκόσμιας διακυβέρνησης, το οποίο ονομάζεται νεοφιλελευθερισμός.
«Αυτό το σύστημα τάσσεται υπέρ των ιδιωτικών συμφερόντων και της αυτορυθμιζόμενης αγοράς, των ιδιωτικοποιήσεων, υπέρ της παγκοσμιοποίησης νεοφιλελεύθερου χαρακτήρα» ανέφερε, και επόμενο είναι με τους πολιτικούς συσχετισμούς και τη συγκυρία στην Ελλάδα να επανέρχεται το θέμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων.
«Παραλλήλως με τα δημόσια πανεπιστήμια, θα λειτουργούν τα μη κρατικά, όπως για παράδειγμα θα είναι του δήμου ή θα είναι πανεπιστήμια ιδιωτικά μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών, θα κάνει η Coca-Cola ένα πανεπιστήμιο, θα κάνει ένα πανεπιστήμιο η McDonalds, κλπ» όμως δεν θα ανταποκρίνεται πλήρως στην έννοια του πανεπιστημίου όπως έχουμε τώρα στην Ελλάδα, ενός μεγάλους πανεπιστημίου με πολλές ειδικότητες. «Θα έχει κάποιος ένα ίδρυμα που θα έχει μέσα 2-3 σχολές και θα το ονομάζει πανεπιστήμιο. Θα έρχεται ένα παράρτημα ενός μεγάλους πανεπιστημίου του εξωτερικού και θα ιδρύει εδώ 3-4 σχολές και θα λέγεται πανεπιστήμιο» χωρίς να φιλοξενεί όλα τα γνωστικά αντικείμενα που υπάρχουν όπως το Καποδιστριακό ή το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.
Προσπάθεια χειραγώγησης της παιδείας
Την ίδια ώρα, ο κάθε ιδιώτης που θα κάνει κάποιο πανεπιστήμιο θα κοιτάξει βεβαίως και το κέρδος του, εφόσον είναι επιχείρηση, αλλά θα εξυπηρετήσει και τα συμφέροντα έχοντας ένα πανεπιστήμιο το οποίο θα βγάζει στελέχη για την αγορά την οποία εξυπηρετεί. «Το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο, δεν είναι μόνο καθαρά οικονομικό, αν θα είναι κερδοσκοπικό ή μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, είναι γενικότερο» σημείωσε, μιας και οι εκάστοτε εξουσίες στον πλανήτη αυτόν ιστορικά είχανε δυο μεγάλες δυνατότητες, σύμφωνα με τον κ. Χατζηκωνσταντίνου.
Η πρώτη δυνατότητα ήταν να ενσωματώνουν τους ανθρώπους στην παραγωγική μηχανή που εκφράζει και στηρίζει τα συμφέροντά τους, και η δεύτερη να ενσωματώνουν τις συνειδήσεις των ανθρώπων στην κυρίαρχη κάθε φορά ιδεολογία.
«Αυτό αν το εξετάσει κανείς θα διαπιστώσει ότι είναι μέσα από μια προσπάθεια χειραγώγησης της παιδείας που μπορεί να υπάρξει, να χειραγωγείται και η βούληση των ανθρώπων, η συνείδησή τους, ώστε να εντάσσεται όσο το δυνατόν περισσότερο στην κυρίαρχη ιδεολογία» ανέφερε. Αν λοιπόν η κυρίαρχη ιδεολογία σήμερα είναι το λεγόμενο νεοφιλελεύθερο δόγμα, το οποίο είναι υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, υπέρ της αυτορυθμιζόμενης αγοράς, υπέρ των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων, των οργανωμένων οικονομικών συμφερόντων του κόσμου, υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, υπέρ του χρηματοοικονομικού τομέα, κλπ, καλλιεργείται ευκολότερα όταν υπάρχουν πανεπιστήμια και διδάσκοντες οι οποίοι είναι θιασώτες αυτού του μοντέλου.
Εκ των πραγμάτων ελεύθερο το Δημόσιο Πανεπιστήμιο
«Το ελεύθερο πανεπιστήμιο όμως που είναι το δημόσιο πανεπιστήμιο, εκ των πραγμάτων είναι ελεύθερο, έτσι ιδρύθηκε για να είναι ελεύθερο, φιλοξενεί ποικιλία απόψεων οι οποίες αντικρούονται και οι οποίες βρίσκονται σε μια διαρκή συζήτηση που δημιουργεί γνώση και δημιουργεί και ιδεολογία» σημείωσε, με μια συνεχή αντιπαράθεση στα δημόσια πανεπιστήμια μεταξύ των ανθρώπων που πιστεύουν το Α και εκείνων που πιστεύουν το Β, και ο φοιτητής είναι εκείνος που ακούει τα πάντα και διαμορφώνει τη δική του άποψη. «Θα είναι δυνατόν αυτό το πράγμα να γίνει στο ιδιωτικό πανεπιστήμιο ή θα είναι καθοδηγούμενο από τα συμφέροντα τα οποία το δημιουργούν;» αναρωτήθηκε.
Πάντως ο κ. Χατζηκωνσταντίνου τόνισε πως ακόμα και οι όροι που χρησιμοποιούνται στο δημόσιο διάλογο, ιδιωτικά, δημόσια, κρατικά, μη κρατικά και άλλοι, πρέπει να διευκρινιστούν διότι χρησιμοποιούνται κατά το δοκούν και ανάλογα με τη στιγμή και την περίπτωση.
«Μια μεγάλη επιχείρηση που θα έρθει να κάνει ένα πανεπιστήμιο δικό της ιδιωτικό, δεν θα έχει κέρδη; Ή θα έχει άλλου είδους κέρδη; Θα πρέπει να διευκρινιστούν αυτά» σημείωσε, τονίζοντας πως δεν έχει αντίρρηση, να γίνει αυτή η συζήτηση αλλά να πάρουν θέση και οι εταιρείες, κλπ, αρκεί να είναι ξεκάθαροι οι όροι του παιχνιδιού, να μην είναι γκρίζο το τοπίο, να μην είναι συσκοτισμένη η πραγματικότητα.
Συναγωνιστικό, όχι ανταγωνιστικό πανεπιστήμιο
«Το ότι σε όλες τις χώρες υπάρχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια ή μη κρατικά πανεπιστήμια, αυτό δεν μου λέει και τίποτα» τόνισε ο κ. Χατζηκωνσταντίνου, που θεωρεί πως στην Ελλάδα, το κατ’ εξοχήν εργαλείο του πολιτισμού που λέγεται γλώσσας βάλλεται πανταχόθεν. «Η παιδεία δεν είναι ένα προϊόν στο οποίο να επιβάλλονται όροι ανταγωνισμού, αλλά το πανεπιστήμιο πρέπει να είναι συναγωνιστικό, να είναι ελεύθερο, να υπάρχει συζήτηση, να υπάρχει ανταλλαγή απόψεων, να υπάρχει ευγενής άμιλλα, να υπάρχει ήθος και ευγένεια και δημιουργία νέων ιδεών και γνώσης» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η έννοια του ανταγωνισμού, έχει μια σημασία και ένα περιεχόμενο για την αγορά, όμως εδώ μιλάμε για παιδεία, για μόρφωση ανθρώπων, για δημιουργία αξιόλογων και ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων. «Κι αυτά τα πράγματα δεν είναι ούτε ανταγωνιστικά, ούτε προϊόντα που να ανταγωνίζεται το ένα το άλλο» κατέληξε.
Ανάγκη για σαφέστερη διευκρίνηση του ζητήματος
Για να πραγματοποιηθεί αυτό το όνειρο της παρούσης κυβέρνησης στην Ελλάδα, σημείωσε, θα πρέπει να γίνει μια αναθεώρηση του Συντάγματος σε ό,τι αφορά το άρθρο 16, το οποίο ρητά ορίζει ότι η παιδεία στην Ελλάδα είναι δημόσιο αγαθό, δεν είναι ιδιωτικό αγαθό. Ωστόσο «Πρέπει να γίνει σαφέστατη διευκρίνηση του προβλήματος το οποίο υπάρχει, για να υπάρξουν και ανάλογες αντιδράσεις οι οποίες να μην είναι καθαρά πολιτικού χαρακτήρα, δηλαδή επειδή το λέει η κυβέρνηση ή επειδή λέει όχι η αντιπολίτευση», μιας και μιλάμε για ένα δημόσιο αγαθό που έχει ιδιαίτερη σημασία για το μέλλον του τόπου.
Το πανεπιστήμιο έγινε για να παρέχει γνώση
Το πανεπιστήμιο, ανέφερε, δεν είναι οργανισμός απασχόλησης δυναμικού, ούτε έγινε για να δημιουργεί επαγγελματίες που θα βρίσκουν δουλειά, αλλά για να παρέχει γνώση και μόρφωση και να δημιουργεί και να γεννά καινούργια γνώση και καινούργια μόρφωση με τη βοήθεια των φοιτητών, οι οποίοι θα μορφώνονται και θα ερευνούν και οι οποίοι θα γίνονται ολοκληρωμένοι άνθρωποι.
«Αν από κει και πέρα θα βρουν ή δεν θα βρουν δουλειά, είναι μια ιστορία που δεν αφορά το πανεπιστήμιο», και ενώ μπορεί να έχει ειδικότητες το πανεπιστήμιο οι οποίες τελικά καταλήγουν σε μια εξεύρεση εργασίας για έναν φοιτητή, η ουσία του πανεπιστημίου δεν είναι κέντρο αναζήτησης εργασίας, αλλά δημιουργία μόρφωσης και γνώσης. «Θέλουμε να κάνουμε επαγγελματικές σχολές; Αυτό δεν είναι πανεπιστήμιο, είναι επαγγελματικές σχολές. Ας κάνουν επαγγελματικές σχολές αν θέλουν τέτοιου είδους» ανέφερε.
Το Πανεπιστήμιο, σύμφωνα με τον κ. Χατζηκωνσταντίνου, έχει σκοπό και στόχο συγκεκριμένο που καθορίζεται από την παγκόσμια γνώση και εμπειρία που έχει αποκτηθεί μέχρι τώρα. «Εγώ είμαι υπέρ της δημόσιας και δωρεάν παιδείας ανέκαθεν. Το θέμα είναι ό,τι γίνει να γίνει για το καλό του τόπου, να γίνει για το καλό των νέων ανθρώπων, να γίνει για τη βελτίωση της προσωπικότητας των ανθρώπων που ζουν και θα ζουν σε αυτόν τον τόπο» κατέληξε.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
