Σε διαδικτυακο σεμιναριο για το Σχολικο Δικτυο Σεισμογραφων συμμετειχε το Γυμνασιο Σαπων
Σε διαδικτυακό σεμινάριο συμμετείχε το Γυμνάσιο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Σαπών παρουσιάζοντας τις έρευνες (ως «καλή πρακτική») που έχει κάνει έως σήμερα με την βοήθεια του σεισμογράφου SNAC που έχει εγκατασταθεί στο σχολείο στις 31 Ιανουαρίου.
Ο εν λόγω σεισμογράφος εντάσσεται στο δίκτυο που συγκεντρώνει 61 σεισμογράφους και εκτείνεται από το Ισραήλ έως τις Αζόρες, καλύπτοντας την εξαιρετικά σεισμογενή λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου και μετέχουν ερευνητικά κέντρα και σχολεία από Ελλάδα, Ιταλία, Κύπρο, Βουλγαρία, Τουρκία, Πορτογαλία (Αζόρες).
Οι μαθητές χρησιμοποιούν τα δεδομένα των σεισμογράφων για να συνεργασθούν, να ερευνήσουν σεισμογράμματα, να ανακαλύψουν τις δυνατότητες του δικτύου και τελικά να δημοσιεύσουν τα αποτελέσματα των προσπαθειών και των εργασιών τους.
Το πολύτιμο υλικό που έχει κατασκευασθεί από τους συνεργαζόμενους φορείς έχει τοποθετηθεί στην πλατφόρμα OSOS – Open School for Open Societies (https://portal.opendiscoveryspace.eu/en/community/schools-study-earthquakes-849203)
Στο πρόγραμμα αυτό συνεργάζονται:
α) Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών – Γεωφυσικό Ινστιτούτο
β) Ελληνογερμανική Αγωγή
γ) Πανεπιστήμιο Κύπρου
δ) Dokuz Eylul University, Σμύρνη, Τουρκία
ε) Fondazione Idis- Citta Della Scienza, Νάπολη Ιταλία
στ) National Research Network Association, Σόφια,Βουλγαρία
Το Webinar είχε διάρκεια πάνω από 2 ώρες και παραβρέθηκαν 48 συμμετέχοντες (κατά ένα μεγάλο ποσοστό καθηγητές) που είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τους τρόπους λειτουργίας του Σχολικού Δικτύου Σεισμογράφων, καθώς και καλές πρακτικές από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς.
Το πρόγραμμα του webinar ήταν το εξής:
Συντονιστής: Γρηγόρης Μηλόπουλος, Ελληνογερμανική Αγωγή
16.30: Καλωσόρισμα
16.45: «Παρουσίαση του Σχολικού Δικτύου Σεισμογράφων» Γεράσιμος Χουλιάρας, Διευθυντής Ερευνών Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Εθνικού Α Αστεροσκοπείου Αθηνών
17.15: «Καλή Πρακτική» : Δημήτρης Πρασόπουλος, Γυμνάσιο Δ.Ε. Σαπών
17.30: «Καλή Πρακτική» : Σεραφείμ Σπανός, ΠΕΚΕΣ Θεσσαλίας & Δρ. Σπύρος Κουριάς, & Υπ. Δρ. Γιώργος Πρώιας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, εκ μέρους της Ομάδας TALOS
17.45: «ΟSJ – Οι μαθητές δημοσιεύουν τις ερευνητικές τους εργασίες», Eυγενία Κυπριώτη, Ελληνογερμανική Αγωγή
Χαιρετισμό απεύθυνε η υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Σοφία Ζαχαράκη.
Οι έρευνες στο Γυμνάσιο Σαπών
Ιθύνων νους της ομάδας έρευνας ο Φυσικός κ. Δημήτρης Πρασόπουλος στην παρουσίαση του παρέθεσε τα εξής στοιχεία σχετικά με τις έρευνες που έχουν ξεκινήσει εδώ και 3 περίπου μήνες στο Γυμνάσιο Δ.Ε. Σαπών:
Project 1.a. και 1.b. : Έρευνα κυματομορφών από Σχολικό Σεισμογράφο SNAC
Η «εμβέλεια» ή «ευαισθησία» του σχολικού σεισμογράφου σε πραγματικές συνθήκες με σεισμογράμματα για σεισμούς σε απόσταση α) έως 1000 km β) άνω των 1000 km. Διαχωρισμός θορύβου και πραγματικού σεισμού με βάση το σχολικό σεισμογράφο του Γυμνασίου Σαπών, με βοήθεια από σεισμογράμματα του Εθνικού Δικτύου Σεισμογράφων στην Σαμοθράκη (SMTH), Ροδόπη (RDO) και Αλεξανδρούπολη (ALN)
Project 2 : Μελέτη σεισμικότητας Θράκης – Βόρειο Αιγαίο
Αφορά την σεισμικότητα της περιοχής μας αρχικά για την χρονική περίοδο από 1964 – 2020 χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Γεωφυσικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (από διαδραστικούς χάρτες του Γ.Ι. του Ε.Α.Α.). Αυτή η έρευνα έχει ξεκινήσει αλλά θα διαρκέσει σίγουρα έως τον Σεπτέμβριο ή και αργότερα.
Project 3 : Project 3 : υπολογισμός ταχυτήτων κυμάτων P και S για την περιοχή της Θράκης – Βόρειο Αιγαίο
Δοκιμαστικά έχει ξεκινήσει με σκοπό να ερευνήσουμε την ταχύτητα των κυμάτων P και S για την περιοχή, πιθανή σχέση με τον προσανατολισμό προέλευσης των σεισμικών κυμάτων και άλλες παραμέτρους. Θα μας βοηθήσει ουσιαστικά να μετρήσουμε με λεπτομέρεια την χρονική καθυστέρηση των κυμάτων P και S για να είμαστε έτοιμοι, σε επόμενο στάδιο, να υπολογίσουμε δυνατότητες αντίδρασης και έγκαιρης ενημέρωσης.
Για το Project 1.a (από 31/1/20 έως σήμερα και συνεχίζουμε)
Στην έρευνά μας, αφού αρχικά ενημερώθηκαν όλα τα τμήματα της Β και Γ Γυμνασίου, μετέχουν εξαιρετικά ενεργά κυρίως 2 μαθητές. Έχουμε επεξεργασθεί πάνω από 90 σεισμικά γεγονότα της περιοχής μας σε ακτίνα έως 1000 km. Οι μεγαλύτεροι σεισμοί που ερευνήσαμε και φυσικά έγιναν αντιληπτοί από το σχολικό σεισμογράφο συνέβησαν:
- Ηγουμενίτσα μέγεθος 5,6 απόσταση 484 km
- Κροατία μέγεθος 5,4 απόσταση 950 km
- Νότια Κρήτης 6,2 απόσταση 765 km
Οι δυο μαθητές επεξεργάσθηκαν το 40% από τους παραπάνω σεισμούς με ιδιαίτερη θέρμη, κυρίως από το σπίτι στον ελεύθερο χρόνο τους, χωρίς Κυριακές χωρίς αργίες. Χρησιμοποίησαν τις οδηγίες που τους δόθηκαν, τα δεδομένα του σεισμογράφου SNAC στο Γυμνάσιο Σαπών, το πρόγραμμα Google Earth και άλλες δεξιότητες στους υπολογιστές.
Τα δεδομένα στέλνονταν στον καθηγητή Πρασόπουλο Δημήτρη και στη συνέχεια τοποθετούνταν σε ένα αρχείο όπου γινόταν η τελική αποθήκευση και επεξεργασία. Κατασκευαζόταν ένα διάγραμμα «Επικεντρικής απόστασης/ μεγέθους σεισμού» το οποίο είχε τα σεισμικά γεγονότα.
Στα πλαίσια της παρουσίασής μας αναφέραμε τον τρόπο έρευνας-εργασίας:
⇒ την ύπαρξη blog για τις ανάγκες ενημέρωσης μαθητών και κοινού https://snacsapon.blogspot.com/ το οποίο κατασκευάσθηκε γι’ αυτόν ακριβώς το σκοπό
⇒ με χρήση των σεισμογραμμάτων SNAC –Γυμνάσιο Σαπών, Σαμοθράκη (SMTH), Ροδόπη (RDO), Αλεξανδρούπολη (ALN) διαχωρίζουμε θόρυβο και σεισμικά γεγονότα, απομονώνουμε τις κυματομορφές που αφορούν το σεισμικό γεγονός
⇒ επαληθεύουμε χρόνο και μέγεθος από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών με τα διαγράμματα που έχουμε αποθηκεύσει
⇒ υπολογίζουμε την επικεντρική απόσταση από το Γυμνάσιο Σαπών
Μαθαίνουμε , Ερευνούμε, Συζητάμε/συνεργαζόμαστε, Δοκιμάζουμε, Σκεφτόμαστε, ⇒ Αμφισβητούμε τις σκέψεις μας, Επανελέγχουμε, Αγαπάμε την προσπάθειά μας, Σεβόμαστε της πληροφορίες που λαμβάνουμε, Δεν είμαστε σεισμολόγοι …
Αρχικά αποτελέσματα (που εξακολουθούν να διερευνώνται)
- Όταν έχουμε μειωμένο θόρυβο ο σχολικός σεισμογράφος SNAC που είναι εγκατεστημένος στο Γυμνάσιο Σαπών μπορεί να «ανιχνεύσει» σεισμούς:
Μεγέθους 2 σε απόσταση 90 km
Μεγέθους 3 σε απόσταση 310 km
Μεγέθους 4 σε απόσταση 530 km
Μεγέθους 5 σε απόσταση 770 km
- Ερευνούμε την έλλειψη σεισμών σε απόσταση 300 – 500 km και μεγέθη 3-4. Αν δηλαδή αποτελεί ένα τυχαίο γεγονός ή κάτι άλλο το οποίο δεν έχουμε εντοπίσει.
Για το Project 1.b (από 31/1/20 έως σήμερα και συνεχίζουμε)
Αυτό αφορά σεισμούς σε αποστάσεις πάνω από 1000 km. Σε αυτό παρόλο που έχουν ερευνηθεί λίγοι σεισμοί είναι ενδεικτικό ότι έχουν ανιχνευθεί ιδιαίτερα μακρινοί σεισμοί, όπως θα δείτε παρακάτω:
- Νησιά KURIL – Θάλασσα της Ιαπωνίας μέγεθος 7,6 απόσταση 8982 km
- Νησιά KURIL – Θάλασσα της Ιαπωνίας 6,9 απόσταση 8856 km».
Τελειώνοντας την ενημέρωση ο κ. Πρασσόπουλος κατέληξε στο συμπέρασμα πως «χρειαζόμαστε περισσότερο διάβασμα και έρευνα όπως επίσης περισσότερο χρόνο και σίγουρα περισσότερους μαθητές, για να φέρουμε σε πέρας την έρευνά μας». Ο ίδιος εξήγησε όμως πως «όλη η διαδικασία είναι εθελοντική και απαιτεί πολλές ώρες επικοινωνίας με τηλεδιασκέψεις ή ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή δια ζώσης συζητήσεις» ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τους συνεργαζόμενους φορείς του SNAC και τους εκπροσώπους τους, τον διευθυντή κ. Καρακύριο, την υποδιευθύντρια κ. Ουρεϊλίδου, τους εκπαιδευτικούς και τις καθαρίστριες (που ιδιαίτερα προσέχουν το ευαίσθητο σεισμογράφο) του Γυμνασίου Σαπών. Επίσης ιδιαίτερες ευχαριστίες απηύθυνε στην μαθήτρια της Β’ Γυμνασίου και τον μαθητή της Γ’ Γυμνασίου που υποστηρίζουν θερμότατα τις έρευνες του σχολείου σε μια τόσο δύσκολη περίοδο. «Τους ευχόμαστε να παραμείνουν δραστήριοι ερευνητές! Όλοι μαζί μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα!» ήταν τα λόγια του κ. Πρασσόπουλου.
Επισημαίνεται ότι τα δεδομένα από τους σεισμογράφους που αναφέρονται στο άρθρο προέρχονται από:
1. Γεωφυσικό Ινστιτούτο – Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (http://www.geophysics.geol.uoa.gr/stations/maps/recent.html)
2. Σεισμολογικό Δίκτυο Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσ/νίκης (http://geophysics.geo.auth.gr/ss/)
3. Πρόγραμμα SNAC – ERSMUS + (https://snac.gein.noa.gr/project-network/)
4. EMSC – CSEM (https://www.emsc-csem.org/#2)
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
