Παγκοσμια Ημερα Ζωων: Ο,τι μας εχει απομεινει απο τον παραδεισο
Παρουσιάζοντας τους πολλαπλούς τους ρόλους, την υφιστάμενη ζώσα πραγματικότητά τους αλλά και τα όσα θα πρέπει να γίνουν σε επίπεδο κοινωνίας ώστε να συνεχίσουν να αποτελούν, κατά τον Μίλαν Κούντερα, απομεινάρια του παραδείσου
Ένα μικρό ραδιοφωνικό αφιέρωμα στους τετράποδους, και όχι μόνο, «συμπολίτες» μας, στα πλάσματα που συμβιούν με τους ανθρώπους στο «μεγάλο σπίτι» όλων μας, έλαβε χώρα το πρωί της Δευτέρας, 4 Οκτωβρίου, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας των Ζωών, στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm».
Με κύριο μήνυμα συνολικά των καλεσμένων της εκπομπής ότι η φροντίδα των «συγκατοίκων» μας, αλλά και η προάσπιση – υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους θα πρέπει να είναι «έργο» καθημερινής βάσεως και όχι μιας ημέρας που κατά τα άλλα αποτελεί γιορτή της παρουσίας τους στον κόσμο.
Οι σκύλοι διασώστες του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού
Η αρχή έγινε με τον κ. Κωνσταντίνο Ιμανιμίδη, αρχηγό του Περιφερειακού Τμήματος Κομοτηνής του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, που έχει εντάξει στις «τάξεις» του τρεις από τους συνολικά τέσσερις σκύλους διασώστες του Οργανισμού πανελλαδικά.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στην λειτουργία της Κυνοφιλικής Ομάδας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, εξηγώντας πως για την ευρύτερη Ομάδα του οργανισμού «τα ζώα δεν είναι μόνο οι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου, είναι και οι καλύτερες μύτες για να βρουν έναν άνθρωπο μέσα στα συντρίμμια». Εξηγώντας το έργο των σκύλων διασωστών ο κ. Ιμανιμίδης εξήγησε τη σημασία της παρουσίας του σε επιχειρήσεις αναζήτησης, αλλά και σε περιοχές όπου υπάρχουν καταρρεύσεις από σεισμούς, όπου η παρουσία τετράποδων διασωστών μπορεί να δώσει άμεσα την λύση αλλά και τη δυνατότητα στους διασώστες να απεγκλωβίσουν τους ανθρώπους μέσα από τα συντρίμμια.
«Ο σκύλος ουσιαστικά παίζει ψάχνοντας μέσα στα συντρίμμια το αγαπημένο του παιχνίδι και χωρίς να γνωρίζει βρίσκει ζωντανούς ανθρώπους οι οποίοι έχουν φυσικά μετά την τύχη της γρήγορης αντιμετώπισης από τους διασώστες ώστε να βγουν άμεσα από τα συντρίμμια» ανέφερε ο ίδιος κάνοντας γνωστό πως ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός έχει τέσσερις επιχειρησιακούς σκύλους αυτή τη στιγμή σε όλη την Ελλάδα, αριθμός ο οποίος αναμένεται να αυξηθεί καθώς σιγά σιγά εντάσσονται και εκπαιδεύονται ακόμη περισσότεροι.
Τρεις εκ των τεσσάρων βρίσκονται στην Κομοτηνή
«Εμείς έχουμε τη χαρά στο Περιφερειακό Τμήμα της Κομοτηνής να έχουμε τους τρεις από αυτούς και θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικούς τους τετράποδους αυτούς φίλους. Κουραζόμαστε καθημερινά μαζί τους. Η εκπαίδευση είναι κάτι το οποίο δεν σταματά ποτέ για αυτούς τους διασώστες, καθώς είναι καθημερινή, τουλάχιστον 2 με 3 ώρες την ημέρα, και φυσικά μαζί με τους τετράποδους φίλους μας εκπαιδεύονται και οι χειριστές, και οι φροντιστές, είναι συνέχεια σε ετοιμότητα για να μπορούν να επέμβουν» σημείωσε.
Η παρουσία των τετράποδων διασωστών για τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό ξεκίνησε το 2008, με τους πρώτους να εκπαιδεύονται από το Ιταλικό παράρτημα. Ακολούθησε ένα κενό στην Κυνοφυλική Ομάδα, η οποία ξεκίνησε εκ νέου την διαδικασία ένταξης νέων σκύλων το 2017.
Σύμφωνα με τον αρχηγό του Παραρτήματος Ροδόπης οι σκύλοι εκπαιδεύονται αρχικά στη βασική υπακοή και στην εξελιγμένη και από κει και έπειτα ξεκινάει μια διαδικασία εκπαίδευσής τους, στην αναζήτηση αγνοουμένων σε συντρίμμια ή σε κλειστό χώρο σε τούνελ. Πρόκειται όπως εξήγησε για μία ιδιαίτερα απαιτητική διαδικασία, η οποία αφορά και τον χειριστή του, ο οποίος απαραιτήτως θα πρέπει αρχικά να εκπαιδευτή σαν εθελοντής του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.
«Δεν μπορεί κάποιος να είναι χειριστής και να μην έχει γνώσεις από τις βασικές αρχές διάσωσης ενός θύματος που καλείται να βρει και να προσεγγίσει» ανέφερε εξηγώντας πως υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες προδιαγραφές που πρέπει να πληροί τόσο ο χειριστής όσο και ο τετράποδος εν δυνάμει διασώστης.
«Από κει και έπειτα όμως με μια καλή εκπαίδευση και με συνεχόμενη εκπαίδευση των χειριστών-φροντιστών αλλά και του σκύλου, μπορεί εύκολα κάποιος να τα καταφέρει» ανέφερε υπογραμμίζοντας πως «εμείς λέμε πάντα ότι ο σκύλος ξέρει πάντα τι ξέρει να κάνει, αυτός που δεν ξέρει είναι ο χειριστής και ο φροντιστής. Πρέπει ο χειριστής και ο φροντιστής να μάθουν να μιλάνε σωστά τη “γλώσσα” του σκύλου και από κει και πέρα τα πράγματα είναι εύκολα και όλα λύνονται».
«Προστατεύστε τα ζώα• Γνωρίστε τη “γλώσσα” τους»
Θέλοντας να στείλει το δικό του μήνυμα επ’ αφορμής της Παγκόσμιας Ημέρας των Ζώων ο κ. Ιμανιμίδης επεσήμανε πως «το μήνυμα είναι ένα. Προστατεύστε τα ζώα συντροφιάς, ελάτε κοντά τους, γνωρίστε τη γλώσσα τους. Δεν είναι πολλές φορές τόσο τρομακτικά όσο φαίνονται στην όψη. Προστατεύστε τα και πραγματικά από τα ζώα συντροφιάς μόνο αγάπη θα πάρει κανένας και τίποτα παραπάνω, τίποτα λιγότερο. Αγάπη στα ζώα και θα λάβετε απεριόριστη αγάπη από αυτά».
Τα ζώα ως «διασώστες» της ψυχικής μας υγείας
Ο κ.Θάνος Καραγιώργης, πέραν της επαγγελματικής του ιδιότητας ως Κτηνίατρος, φέρει και την ιδιότητα του φροντιστή της Ίρις, ενός εκ των τριών σκύλων διασωστών του παραρτήματος Κομοτηνής του Ελληνικού Σταυρού.
Μιλώντας για την ιδιότητά του αυτή ο ίδιος μίλησε για ένα μεγάλο προνόμιο, τονίζοντας πως η έλευση της Ίρις στην ζωή του έφερε και μεγάλες αλλαγές. «Ίσως έχει χιλιοειπωθεί αλλά πραγματικά είναι μια ευλογία. Τόσο με την Ίρις όσο και με οποιαδήποτε ζώο έχουμε στο σπίτι, καθώς έχουν τη δυνατότητα μέσα σε δύο λεπτά να σου αλλάξουν την διάθεση, να σου μεταδώσουν μια νότα ελπίδας και να σου δείξουν ότι η αγάπη είναι εκεί πέρα έξω και σου την προσφέρει απλόχερα. Το θέμα είναι πότε θα την πάρεις εσύ».
Κάνοντας ένα «βήμα» παραπάνω ο κ.Καραγιώργης αναφερόμενος στα ζώα τόνισε πως «όλα τα ζώα είναι διασώστες. Διασώστες της ψυχικής μας υγείας», για να αναφερθεί στην περίοδο της καραντίνας και την «θεραπευτική» συνύπαρξη ανθρώπων και ζώων σε περιόδους εγκλεισμού. «Όπως έχει αποτυπωθεί και σε δεκάδες μελέτες πολλοί ήταν αυτοί που στράφηκαν στην συντροφιά ενός τετράποδου φίλου, χάρη στον οποίο “σώθηκαν” αρκετές ψυχές ανθρώπων. Η ψυχική υγεία των ανθρώπων καλυτέρευσε με το μεγάλο βέβαια στοίχημα, τα ζώα αυτά να παραμένουν σε σπίτι και μετά την παρέλευση της πανδημίας και να μην δημιουργούν νέα αδέσποτα όπως βλέπουμε να συμβαίνει εδώ και χρόνια σε όλη τη χώρα» ανέφερε.
Μιλώντας για την Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων ο ίδιος ευχήθηκε «να σταματήσουμε να μιλάμε για θέματα που αφορούν στα δικαιώματα των ζώων, το ζήτημα των αδέσποτων κτλ. μόνο μία ημέρα και να μπούμε ως κοινωνία στην διαδικασία να γνωρίζουμε τα δικαιώματά τους, το πώς πρέπει να τα φροντίζουμε, να τους συμπεριφερόμαστε και ό,τι συνεπάγεται με την ύπαρξή τους».
Η «λύση» σύμφωνα με τον ίδιο βρίσκεται στην παιδεία που θα πρέπει ως κοινωνία να χτίσουμε, εκκινώντας από την οικογένεια που έχει την ευθύνη των πρώτων έστω προσλαμβανουσών σε σχέση με την συμπεριφορά απέναντι στα ζώα.
Ο ίδιος έχοντας διατελέσει και κτηνίατρος του Δημοτικού Κυνοκομείου της Κομοτηνής εξήγησε πως «τα αδέσποτα δεν έρχονται ουρανοκατέβατα». «Το Δημοτικό Κυνοκομείο Κομοτηνής κάνει τουλάχιστον 300 στειρώσεις. Αν πούμε ότι λειτουργεί πάνω από 10 χρόνια μιλάμε για πάνω από 3.000 στειρώσεις σε αδέσποτα ζώα. Τα ζώα που είναι αδέσποτα σταμάτησαν να γεννάνε, ωστόσο βλέπουμε καινούργια ζώα στην πόλη, στους οικισμούς και ιδιαίτερα κουτάβια που σημαίνει ότι κάποιο ζώο έχει γεννήσει» ανέφερε τονίζοντας πως «όταν αφήνουμε το σκύλο μας να γεννήσει χωρίς να έχουμε φροντίσει για το πού θα πάνε τα κουτάβια είμαστε συνυπεύθυνοι στη δημιουργία νέων αδέσποτων. Για μένα τουλάχιστον αυτοί οι άνθρωποι, δε μπορούνε να “ζητούν το λογαριασμό” από κάποιον τρίτο. Πρέπει να ξεκινήσουν από τους ίδιους τους τους εαυτούς, να δουν τι λάθος έχουν κάνει και ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του».
«Όταν έχουμε ένα σκυλί και γεννάει θα πρέπει κατευθείαν, ή ακόμα καλύτερα πριν την γέννα να έχουμε βρει νέους γονείς. Αν δεν θέλουμε να γεννήσει ή δεν μπορούμε να βρούμε νέους γονείς προχωράμε στη στείρωση, το οποίο είναι καλό και για την υγεία του ζώου» συνέχισε τονίζοντας πως στην Κομοτηνή η προαναφερθείσα λογική δεν ακολουθείται.
«Ο κάθε ένας, οι περισσότεροι τουλάχιστον, αφήνουν το σκυλάκι τους ιδιαίτερα σε οικισμούς να γεννάει και δεν προγραμματίζει για το πού θα δώσει τα σκυλάκια που θα γεννηθούν. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων ζώων. Όταν ο αριθμός των ζώων εισέρχονται ως αδέσποτα στο σύστημα των αδέσποτων είναι πολύ μεγαλύτερος από τον αριθμό των υιοθεσιών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα καινούρια πολλά περισσότερα αδέσποτα ζώα» συνέχισε υπογραμμίζοντας πως όσο και να προσπαθήσει ο Δήμος, οι αρμόδιες αρχές, οι φιλοζωικές και εθελοντικές οργανώσεις «όταν δεν υπάρχει ισορροπία σε αυτό, τότε ας μην ισχυριζόμαστε πως είμαστε άμοιροι ευθυνών».
Αισιοδοξία για τη νέα γενιά πολιτών
Ο κ.Καραγιώργης ωστόσο γνωστοποίησε και μία αισιόδοξη αλλαγή που παρατηρεί στις νεότερες γενιές, τονίζοντας ότι «οι νεότεροι άνθρωποι που υιοθετούν ζώα έχουν την όρεξη και την διάθεση να ρωτήσουν για τις υποχρεώσεις που έχουν απέναντι στο ζώο, και σε πολλές των περιπτώσεων έρχονται ήδη γνωρίζοντάς τα». «Αυτή η νέα γενιά είναι κατά την άποψή μου η ελπίδα του μέλλοντος» σημείωσε ο ίδιος αναφερόμενος σύντομα και στις ασάφειες της κείμενης νομοθεσίας που δημιουργεί προβλήματα. «Για παράδειγμα στο νόμο λέει ότι το ζώο θα πρέπει να στειρωθεί μέσα σε έξι μήνες από την απόκτησή τους ή αλλιώς να δηλωθεί, να παρθεί DNA σε μια βάση δεδομένων. Είναι ένας νόμος πάρα πολύ ασαφής, δεν ξέρω πώς θα λειτουργήσει και φοβάμαι πάρα πολύ μην καταντήσει όπως ο προηγούμενος 4039/2012 που ήταν ένα νόμος απλά για να υπάρξει χωρίς ουσιαστικά να λύνει το πρόβλημα των αδέσποτων ζώων».
Θέλοντας τέλος να στείλει το δικό του μήνυμα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων ευχήθηκε «η μέρα αυτή να είναι μια μέρα καινούργια από την άποψη ότι όλοι οι άνθρωποι θα αρχίσουν να σέβονται τα ζώα. Να μάθουμε να τα σεβόμαστε, να συμβιώνουμε μαζί τους, να μην είμαστε εκδικητικοί απέναντι τους. Η φύση μας τα έδωσε απλόχερα, η φύση όμως τιμωρεί κάποια στιγμή. Καλό θα ήταν να κρατάμε μια ισορροπία και να πιστέψουμε ότι μπορούμε να συμβιώσουμε πάρα πολύ εύκολα, όπως έχει κάνει ο άνθρωπος εκατομμύρια χρόνια τώρα στο βάθος της ανθρώπινης ιστορίας».
Το κίνημα του εθελοντισμού κερδίζει έδαφος
Την αισιοδοξία του κ. Καραγιώργη για την αλλαγή νοοτροπίας που συντελείται στις νεότερες γενιές μοιράστηκε και ο κ. Αντώνης Λιάπης, συνταξιούχος τραπεζικός αλλά και ένας συμπολίτης μας που έχει συνδέσει άρρηκτα το όνομά του με την εθελοντική προσφορά στα ζώα και στην φύση ευρύτερα.
Ο κ.Λιάπης μιλώντας στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» αναφέρθηκε στις νεότερες γενιές συμπολιτών μας τονίζοντας πως «δεν έχουν καμία σχέση με τις παλαιότερες γενιές, αυτούς που αντιπροσωπεύουν δεκαετίες του ’40,’50 και ’60» για να εξηγήσει πως πρόκειται για «νέα παιδιά με εξαιρετική ευαισθησία απέναντι στα ζώα, γεγονός ελπιδοφόρο για το αύριο».
Αναφερόμενος ειδικότερα στον τομέα του εθελοντισμού που ο ίδιος «υπηρετεί» εδώ και χρόνια, εξήγησε πως ακριβώς πάνω σε αυτήν την αλλαγή το κίνημα του εθελοντισμού κερδίζει έδαφος και στην Κομοτηνή, για να εξηγήσει ωστόσο πως ο εθελοντισμός μπορεί να απαντήσει εν μέρει στο πρόβλημα, απαιτείται εντούτοις μία συνεχής και συλλογική προσπάθεια ώστε να οδηγηθούμε στην ευαισθητοποίηση και την αλλαγή της κοινωνίας που θα δημιουργήσει ένα ρήγμα σε συμπεριφορές που αποπνέουμε μίσος προς τα ζώα.
«Αν η κοινωνία δεν έχει την ωριμότητα να αντιληφθεί τα ζώα ως συγκατοίκους μας όποια μέτρα και αν λάβει η πολιτεία δεν θα έχουν αποτέλεσμα»
«Η πολιτεία είναι αντανάκλαση της κοινωνίας. Αν η κοινωνία δεν έχει το ηθικό επίπεδο, την ωριμότητα, την καλλιέργεια, την πολιτισμική ευγένεια να αντιληφθεί τα ζώα ως συγκατοίκους μας σε αυτό τον πλανήτη, και όχι ως εχθρικά πλάσματα, αν με λίγα λόγια δεν ωριμάσει, όποια μέτρα και αν λάβει η πολιτεία δεν μπορούν να έχουν αποτέλεσμα» τόνισε ο ίδιος ερωτηθείς σχετικά με τις ευθύνες της οργανωμένης πολιτείας για να υπογραμμίσει πως «χρειάζεται εργασία ψυχολογική, βιολογική και εκπαιδευτική μέσα από τα σχολεία».
Συνεχίζοντας ο κ.Λιάπης εξήγησε πως με την σειρά της και «η πολιτεία θα πρέπει να λάβει τα μέτρα ειδικά οι δήμοι όπου η κατάσταση είναι τραγική» γεγονός για το οποίο οφείλεται η έλλειψη οράματος.
Η έλλειψη οράματος βασικό εμπόδιο της πολιτείας και των εκπροσώπων της
«Όσο και αν ασκούν ρητορική για το ενδιαφέρον τους ή για την αδυναμία του κράτους, για την έλλειψη κονδυλίων, δεν είναι εκεί το πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι στην έλλειψη οράματος και στο γεγονός ότι πολλές φορές οι δήμοι δεν θέλουν να έρθουν σε σύγκρουση με τους ψηφοφόρους τους, διότι ένας έλεγχος για τα τσιπ και ηλεκτρονικές σημάνσεις σημαίνει ότι θα επιβληθούν πρόστιμα, που συνεπάγονται με διαμαρτυρίες στον μηχανισμό που τους συνδέει με τον δήμο ή με κάποια κόμματα» ανέφερε εμμένοντας στην έλλειψη οράματος αλλά και βούλησης.
Ως προς το ζήτημα διαχείρισης των αδέσποτων ζώων ο ίδιος επεσήμανε πως οι αιτίες του προβλήματος θα πρέπει να αναζητηθούν μέσα στην ίδια την κοινωνία.
«Όταν η κοινωνία δεν έχει την ευαισθησία και τις κεραίες να αντιδράσει, να αυτοοργανωθεί, να ελέγξει τον γείτονα, τον γνωστό, το φίλο, τον συγγενή, κ.ο.κ. θα συνεχίσει αυτή η κατάσταση» ανέφερε για να εξηγήσει πως «από την άλλη βέβαια υπάρχει η πλευρά του κράτους που δεν παίρνει τα σωστά μέτρα», κάνοντας λόγο για κυνοκομεία «κολαστήρια» σε όλη την Ελλάδα.
Η Ροδόπη είναι μία χαρακτηριστική περίπτωση μη αντίδρασης των πολιτών απέναντι σε φαινόμενα κακοποίησης ή ακόμα και δολοφονιών ζώων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι στις ελάχιστες περιπτώσεις που φτάνουν στις αίθουσες της ελληνικής δικαιοσύνης, αυτόπτες μάρτυρες τέτοιων συμβάντων απλώς δεν υπάρχουν. Ερωτηθείς σχετικά με την νοοτροπία αυτή της «σιωπής» ο κ. Λιάπης έκανε λόγο για «συνενοχή στο έγκλημα» εξηγώντας πως «αν δεν αλλάξουν αυτές οι λογικές, αν δεν αλλάξουμε ως κοινωνία, το πρόβλημα θα συνεχίσει. Όσα κυνοκομεία και αν δημιουργήσουμε το πρόβλημα θα συνεχίσει να υφίσταται. Άρα το “καν’ τε κυνοκομεία” ή το “πάρτε νομοθετικές πρωτοβουλίες” δεν αρκεί αν η ίδια η κοινωνία δεν αλλάξει. Και αλλάζοντας η κοινωνία θα αλλάξει και το κράτος. Αυτή είναι η προσωπική μου άποψη και η προσωπική μου εμπειρία».
Μιλώντας και για το κομμάτι του εθελοντισμού ο κ. Λιάπης αναφέρθηκε στα λιγοστά παραδείγματα ανθρώπων στην περιοχή μας που αυτή τη στιγμή για τους οποίους όπως υπογράμμισε «η λέξη εθελοντισμός δεν καλύπτει το εύρος της προσφοράς τους». Από εκεί και πέρα όπως έκανε σαφές εθελοντισμός συνεπάγεται ένα τεράστιο οικονομικό κόστος, εξηγώντας πως πέραν της διατροφής των ζώων, αφορά σε ο,τιδήποτε αγγίζει την ευζωία τους, φάρμακα, αντιπαρασιτικά, εμβολιασμούς κ.α. για να υπογραμμίσει πως ο εθελοντισμός συνεπάγεται και με ψυχολογικό κόστος καθώς «πρέπει να αντιμετωπίσεις ανθρώπους με εχθρικά συναισθήματα οι οποίοι έχουν πρωτόγονα συναισθήματα μέσα τους. Μιλώντας με κάποιους από αυτούς έχεις την αίσθηση ότι δεν πέρασαν συναισθηματικά και πνευματικά από την εποχή του Νεάντερταλ στην σημερινή εποχή. Έχουν αντιλήψεις για τα ζώα εχθρικότατες».
«Να κατακτήσουμε το απαραίτητο επίπεδο ενσυναίσθησης και αποκωδικοποίησης της φύσης και των πραγμάτων της»
Ο ίδιος προέκρινε τα έμπρακτα βήματα που πρέπει να γίνουν προς την υιοθέτηση μιας διαφορετικής στάσης απέναντι στα ζώα, στο σύνολο των ζώων, καλώντας μας «όταν πηγαίνουμε από μία πόλη στο χωρίο μας, περνώντας από την εξοχή να συναισθανούμε πόσα άγρια ζώα δίπλα μας κάνουν αγώνα επιβίωσης, ψάχνοντας να βρούνε λίγο νερό ή να τραφούν». «Δεν μπορούμε να τα σκεφτούμε αυτά τα πράγματα και επομένως πρέπει να κατακτήσουμε ένα τέτοιο επίπεδο ενσυναίσθησης και αποκωδικοποίησης της φύσης και των πραγμάτων της. Να σκεφτούμε και να προβληματιστούμε για το πώς μια αλεπού, ένας λαγός, ένας σκαντζόχοιρος, μία χελώνα μπορούν να επιβιώσουν με όλα αυτά τα φυτοφάρμακα με την ξηρασία» σημείωσε για να υπογραμμίσει πως «είναι πλάσματα που αγωνίζονται για να επιβιώσουν όπως και εμείς, να ζεσταθούν όπως εμείς, να πιούνε νερό όπως εμείς».
Κλείνοντας, θέλοντας να στείλει το δικό του μήνυμα επ’ αφορμής της Παγκόσμιας Ημέρας των Ζώων ο ίδιος ευχήθηκε «να αυξήσουμε την ευαισθησία μας στο ζήτημα αυτό να σκύψουμε με περισσότερη ευαισθησία πάνω στο πρόβλημα και κυρίως να γίνουμε περισσότερο ενεργοί με πράξεις και όχι με λόγια. Γιατί έχουμε και αυτό το φαινόμενο στην Ελλάδα να ασκούμε ρητορεία για διάφορα ζητήματα όμως στην πράξη δεν κάνουμε τίποτα». «Ο εθελοντισμός μπορεί να φανεί από την πολυκατοικία μας, από την μονοκατοικία μας, στον εξωτερικό χώρο της οποίας και πάντα σεβόμενοι την καθαριότητα στην φύση, να βάλουμε ένα δοχείο με νερό και λίγο φαγητό» κατέληξε.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
