Μια νεα αρχη με τους ψυχολογους των ΕΠΑΛ της Κομοτηνης
Το σχολείο, και ειδικά το Λύκειο, αποτελεί, από πολλές απόψεις, μια δύσκολη περίοδο για πολλούς μαθητές, όχι μόνο λόγω διαβάσματος και μαθημάτων, αλλά και εξαιτίας όλων των αναγκών που μπορεί να έχουν ή και να ξεπερνούν την εκπαιδευτική εμπειρία. Η στήριξη των μαθητών πρέπει να αποτελεί πάντα πρωταρχικό στόχο όσων εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία, και σε αυτή την προσπάθεια είναι αρωγοί οι δύο ψυχολόγοι που εργάζονται από το Σεπτέμβριο στα ΕΠΑΛ της Κομοτηνής, στο πλαίσιο της υλοποίησης της πράξης «Μια Νέα Αρχή στα ΕΠΑ.Λ. − Υποστήριξη Σχολικών Μονάδων ΕΠΑ.Λ.». Το πρόγραμμα αυτό έχει σαν στόχο να υπάρξει μια νέα προσέγγιση στα Επαγγελματικά Λύκεια, ενισχύοντας και αναβαθμίζοντας την επαγγελματική εκπαίδευση γενικότερα.
Άλλωστε παρά το γεγονός ότι στο εξωτερικό οι ψυχολόγοι στα σχολεία αποτελούν σταθερή παρουσία, στην χώρα μας ο θεσμός, πέραν της ειδικής εκπαίδευσης όπου έχει παρουσία εδώ και αρκετά χρόνια, τώρα κάνει τα πρώτα του δειλά βήματα στην γενική εκπαίδευση. Η πρόσληψη ψυχολόγων στα ΕΠΑΛ της Κομοτηνής ξεκίνησε από την προηγούμενη σχολική χρονιά, όμως λόγω των διαδικασιών αυτή έγινε μετά το μέσο της, οπότε φέτος είναι η πρώτη φορά που ψυχολόγοι θα είναι διαθέσιμοι καθ’ όλη τη σχολική χρονιά, παρέχοντας ψυχολογική υποστήριξη σε μαθητές, οι οποίοι είτε με δική τους πρωτοβουλία ή κατόπιν παρότρυνσης των καθηγητών τους, διατυπώνουν σχετικό αίτημα.
Να σημειωθεί πως όπως φαίνεται και οι δύο ψυχολόγοι αγκαλιάστηκαν από το σύνολο της σχολικής κοινότητας, με τους μαθητές και τους καθηγητές να προσαρμόζονται σε αυτή την καινούρια πραγματικότητά, που όλοι ελπίζουν πως θα έχει και συνέχεια, μιας και τα οφέλη της έχουν γίνει ήδη αντιληπτά και μόνο θα αυξηθούν όσο συνεχίζεται η παρουσία των ψυχολόγων στις σχολικές δομές.
Σοφία Ρουσούδη, ψυχολόγος στο 1ο ΕΠΑΛ «Ο θεσμός του ψυχολόγου θέλει τον χρόνο του, μακάρι να συνεχιστεί, και να μάθουν και οι μαθητές και οι γονείς να έρχονται, γιατί είμαστε εδώ για να τους βοηθήσουμε»
Το μεγάλο ηλικιακό εύρος των φοιτούντων στο 1ο ΕΠΑΛ, με μαθητές από 15 έως 30 ετών, απαιτεί από τη φύση του διαφορετική προσέγγιση για τον καθένα, σημείωσε η ψυχολόγος του 1ου ΕΠΑΛ κ. Σοφία Ρουσούδη, γιατί το σχολείο αφορά την εφηβεία αλλά και ενήλικες. Ο ψυχολόγος, σύμφωνα με τις οδηγίες του Υπουργείου, καλείται να παράσχει ψυχολογική υποστήριξη στους μαθητές, ενώ προσπαθεί να υποστηρίξει και τους εκπαιδευτικούς σε τυχόν δυσκολίες που έχουν είτε με μαθητές είτε στη σχολική τάξη, ενώ βοηθά τους μαθητές να εμπλουτίσουν τις εμπειρίες τους με την κοινότητα και με χώρους που μπορεί διαφορετικά να μην είχαν επαφή.
Το ΕΠΑΛ είναι ένα σχολείο του οποίου οι ειδικότητες τείνουν να προσελκύουν κυρίως αγόρια, με τα κορίτσια να είναι λιγότερα, κάτι που κάποιες φορές βοηθά, άλλες όμως όχι. Επίσης προέρχονται από οικισμούς από όλη τη Ροδόπη, με αποτέλεσμα να έχουν μια σειρά από δυσκολίες, όπως η ευχέρεια στην ελληνική γλώσσα και η απόσταση που πρέπει να διανύουν κάθε μέρα, όμως τα παιδιά κάνουν πολύ σημαντικές προσπάθειες.
«Απαιτείται πολύ μεγάλη δίψα για μάθηση, όταν κάποιος για να έρθει στο σχολείο ξυπνά από τις έξι το πρωί, και επιστρέφει στις πέντε το απόγευμα στο σπίτι του, μέσα στο χειμώνα» σημείωσε η κ. Ρουσούδη, κάτι το οποίο είναι πρωτόγνωρο για την ίδια, είναι πολύ θετικό αλλά αποτελεί και ένα πολύ μεγάλο αντικίνητρο. Έτσι το σχολείο έχει παιδιά που έχουν να αντιμετωπίσουν πολλά ζητήματα, τα οποία αυτό το διάστημα που είναι εκεί την έχουν αποδεχτεί, παρατηρεί όμως πως υπάρχει μεγάλη δυσκολία ακόμη να έρθουν σε αυτή με ένα δικό τους αίτημα, εκτός και αν υπάρχει έντονη δυσκολία, όπως για παράδειγμα μια κρίση άγχους.
Παρόλα αυτά έχουν ανοιχτεί αρκετοί μαθητές, με τους οποίους γίνεται ατομική συμβουλευτική, τόνισε η κ. Ρουσούδη, που ανάμεσα στα καθήκοντά της μπορεί, (όταν θεωρήσει, μετά από διερεύνηση, ότι κάποιο παιδί χρίζει συστηματικής παρακολούθησης), να το παραπέμψει στους αρμόδιους φορείς, και στη συνέχεια επαφίεται στην ίδια την οικογένεια και τον μαθητή αν θα πάει.
Σημείωσε πάντως πως η παρουσία της δεν αφορά αποκλειστικά στη μαθητική ζωή, αλλά μπορεί να βοηθήσει τους μαθητές και σε θέματα προσωπικής ζωής και άλλες ανάγκες, ενώ τηρείται αυστηρά το απόρρητο, και προς το εκπαιδευτικό προσωπικό, που δεν γνωρίζει γιατί κάποιος μαθητής προσεγγίζει την ψυχολόγο.
Σεβασμός στην ατομικότητα των μαθητών
Αυτή η επιφυλακτικότητα θεωρεί πάντως πως θα φύγει όσο συνεχίζει να υπάρχει ένας ψυχολόγος που θα έχει αυτά τα καθήκοντα στο σχολείο, σημειώνοντας πως στην ειδική αγωγή θεωρείται πλέον δεδομένο ότι θα υπάρχει ένας ειδικός στον οποίο θα μπορεί να απευθυνθεί όποιος χρειάζεται. Είναι πάντως πολύ προσεκτική, γιατί πιστεύει πως είναι σημαντικό να μην κάνει η ίδια την πρώτη προσέγγιση, γιατί είναι πολύ σημαντικό να νιώσει έτοιμος ένα μαθητής και να κάνει ένα αίτημα, μιας και μιλάμε για εφήβους και ανήλικες, όπου θα πρέπει να υπάρχει ένας σεβασμός στην ατομικότητά τους.
«Είμαι εδώ, για όποιες δυσκολίες υπάρχουν, και στους μαθητές και στους εκπαιδευτικούς, αν την χρειαστούν» σημείωσε, γιατί θεωρεί πως είναι σημαντικό πέρα από τη βοήθεια προς τον μαθητή να βοηθά και τον εκπαιδευτικό, αν υπάρχουν δυσκολίες μέσα στην τάξη, ενώ θα ήταν ιδανικό, πριν ακόμα έρθει ο μαθητής, να μπορέσει, βοηθώντας τον εκπαιδευτικό, να υπάρξει μια έγκαιρη παρέμβαση εντός της τάξης.
Μέσα στους ρόλους του ψυχολόγου είναι να αποκτήσει σχέση με τους μαθητές και να κάνει συνεδρίες, και όσες φορές χρειάστηκε η κ. Ρουσούδη να καλέσει γονείς, ανταποκρίθηκαν άμεσα, όμως δεν έχει δει γονείς να κάνουν το πρώτο βήμα και να την προσεγγίζουν. Βέβαια είναι δεδομένο ότι πολλές φορές οι γονείς κατοικούν μακριά και δεν έχουν την ευχέρεια να έρθουν στο σχολείο, ενώ οι ενήλικοι συνήθως μπορούν να διαχειριστούν τα πράγματα μόνοι τους.
«Θέλει το χρόνο του, μακάρι να συνεχιστεί, και να μάθουν και οι μαθητές και οι γονείς να έρχονται, γιατί είμαστε εδώ για να τους βοηθήσουμε» τόνισε η ψυχολόγος.
Μεγάλη η συμβολή του Συμβούλου Καθηγητή
Μια από τις βασικότερες υποχρεώσεις του ψυχολόγου είναι η έμφαση στη στήριξη των μαθητών της Α΄ τάξης του ΕΠΑΛ, βοηθώντας στην προσαρμογή τους στη νέα σχολική δομή, κάτι που βοηθά και στην αποτροπή της σχολικής διαρροής. Για αυτό και η κ. Ρουσούδη θεωρεί πολύ σημαντική τη συμβολή του ψυχολόγου στον θεσμό του Συμβούλου Καθηγητή, που απαιτεί τη συμμετοχή των καθηγητών οικειοθελώς και απευθύνεται στους μαθητές της Α΄ τάξης του ΕΠΑΛ.
Οι ψυχολόγοι που δραστηριοποιούνται στα ΕΠΑΛ, σημείωσε, έχουν περάσει από επιμόρφωση, και στη συνέχεια πραγματοποίησαν ενημέρωση στους εκπαιδευτικούς, για τη μορφή του θεσμού. Ο θεσμός αποτελεί μια προσπάθεια να προσαρμοστούν οι μαθητές πιο εύκολα στο νέο τους περιβάλλον, και να διερευνηθούν και να συζητηθούν οι όποιες δυσκολίες με τη σχολική τους ζωή και τον καθηγητή. Έτσι μαθητής και καθηγητής συναντιούνται κάθε δεκαπέντε μέρες, και ο Σύμβουλος-καθηγητής έχει λάβει από την ψυχολόγο τεχνικές συμβουλευτικής, ώστε ο μαθητής να αντιμετωπίζεται ως οντότητα.
«Είναι πολύ διαφορετικό όταν ο καθηγητής αναπτύσσει μια σχέση με τον μαθητή, χωρίς αυτό να ενέχει από πίσω την ψυχολογική υποστήριξη, αλλά σε ανθρώπινο επίπεδο» σημείωσε, με κάθε καθηγητή να έχει τρεις με τέσσερις μαθητές. Το θετικό, σημείωσε, είναι ότι όλοι οι μαθητές της Α΄ τάξης έχουν ένα σύμβουλο καθηγητή, ενώ και ο σύλλογος των καθηγητών ήταν πολύ θετικός σε αυτή την προσπάθεια, με 24 καθηγητές να συμμετέχουν.
Ο θεσμός έτσι έχει αγκαλιαστεί με ενθουσιασμό τόσο από τους μαθητές όσο και από τους καθηγητές, με τους οποίους η κ. Ρουσούδη πραγματοποιεί συνάντηση μια φορά το μήνα, όπου όλοι μαζί συζητούν, με απόλυτη εχεμύθεια, τις δυσκολίες που μπορεί να έχει συναντήσει ο Σύμβουλος έτσι ώστε αυτός να συνεχίσει την προσπάθειά του.
Και αυτό γιατί ο θεσμός δεν υποκαθιστά τον ρόλο του ψυχολόγου, αλλά ο καθηγητής αποτελεί τον άνθρωπο προς τον οποίο ο μαθητής απευθύνεται για πράγματα που αφορούν στην σχολική ζωή του, με μαθητές και καθηγητές να γνωρίζουν πως ό,τι προκύψει που δεν μπορούν να διαχειριστούν, μπορούν να το παραπέμψουν στην ψυχολόγο, κάνοντας και τη μετάβαση στη δική της ειδικότητα πιο εύκολη.
Κατερίνα Καρυώτη, ψυχολόγος στο 2ο και το Εσπερινό ΕΠΑΛ «Μου έκανε πολύ εντύπωση ότι τα παιδιά ήθελαν τον θεσμό πάρα πολύ και τον αγκάλιασαν ένθερμα»
Ο θεσμός φέτος γίνεται πιο συστηματικά και οργανωμένα από την αρχή της χρονιάς, κάτι που είναι σημαντικό και για τα παιδιά, ώστε να δημιουργήσουν σχέσεις εμπιστοσύνης με τους ψυχολόγους και τους καθηγητές αλλά και να δημιουργηθεί μια σχέση συνεργασίας με τους γονείς, σημείωσε η ψυχολόγος κ. Κατερίνα Καρυώτη, η οποία απασχολείται στο 2ο ΕΠΑΛ καθώς και μία ημέρα την εβδομάδα στο Εσπερινό ΕΠΑΛ.
«Ήμουν πολύ τυχερή που ξεκίνησα από νωρίς στη σχολική χρονιά» σημείωσε, τονίζοντας πως ο ρόλος του ψυχολόγου είναι διπλός. Και αυτό γιατί αφορά τόσο τα παιδιά και τους γονείς τους όσο και τους καθηγητές, οι οποίοι περνούν πολλές ώρες μαζί τους και είναι σημαντικό να έχουν μια καλή συνεργασία.
«Μου έκανε πολύ εντύπωση ότι τα παιδιά το ήθελαν πάρα πολύ, αγκάλιασαν ένθερμα τον θεσμό και υπήρχαν παιδιά που ήρθαν από μόνα τους, χωρίς την παρότρυνση από τους καθηγητές, παιδιά που ήθελαν να μιλήσουν», κάτι που πιστεύει πως είναι πολύ σημαντικό, και δείχνει πως ο θεσμός του ψυχολόγου θα μπορέσει να βοηθήσει σε όλα τα σχολεία, γιατί οι μαθητές έχουν ανάγκη να μιλήσουν.
Όμως και οι καθηγητές ήταν πολύ πρόθυμοι να συνεργαστούν, να ρωτήσουν, αλλά και ενδιαφέρθηκαν για τον θεσμό του Συμβούλου Καθηγητή. Βέβαια όταν ξεκίνησε ο θεσμός, συζητώντας με τους καθηγητές διαπίστωσε πως αυτό ήταν κάτι που ήδη γινόταν από αρκετούς σε ανεπίσημη βάση, και είχαν παιδιά με τα οποία μιλούσαν παραπάνω και έβλεπαν την πρόοδό τους. Απλά τώρα αυτό έγινε συστηματικά και οργανωμένα, ώστε να μην μείνει κάποιος μαθητής εκτός, γιατί ενδεχομένως προτίμησε να απομακρυνθεί. Μάλιστα η κ. Καρυώτη θεωρεί πως αυτό βοηθά και στην αποτροπή της σχολικής διαρροής, κάτι που θα φανεί μακροπρόθεσμα.
Διαφορετική προσέγγιση στο Εσπερινό ΕΠΑΛ
Η κ. Καρυώτη καλύπτει και το Εσπερινό ΕΠΑΛ, το οποίο έχει εντελώς διαφορετική δομή και απαιτήσεις, λόγω της εντελώς διαφορετικής ηλικιακής του σύνθεσης.
Και αυτό γιατί οι μαθητές σαν ενήλικες έχουν ένα εντελώς διαφορετικό φάσμα προβλημάτων, με οικονομικά προβλήματα, με εργασιακά ή οικογενειακά θέματα, για αυτό και η αντιμετώπιση είναι μοιραία διαφορετική. Έτσι οι ενήλικες σαν κοινό είναι πιο δύσκολο να προσεγγιστούν από την ψυχολόγο, όμως με το πέρασμα του χρόνου, όσο συνηθίζουν στην ιδέα του ψυχολόγου στο σχολείο και κατανοούν τον ρόλο που μπορεί να παίξει, έχουν αρχίσει να την προσεγγίζουν.
«Νιώθουν περισσότερη οικειότητα, όσο περνούν οι μέρες, όμως σίγουρα θέλουν τον χρόνο τους» ανέφερε, για αυτό και ενημέρωσε αρκετές φορές για την παρουσία της, ώστε να συνηθίσουν στην ιδέα και να μην είναι επιφυλακτικοί.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
