Ιστορικη προκληση για την Ιμβρο η λειτουργια για πρωτη φορα ελληνικου λυκειου

Παύλος Σταματίδης «Πέρα από το «πρόγραμμα διάλυσης», οι Ίμβριοι έφυγαν γιατί έκλεισαν τα σχολεία, οπότε τώρα είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον» - «Τα τραύματα της προσφυγιάς δε θα επουλωθούν ποτέ πλήρως, αλλά πρέπει να εξαλείψουμε από τις νέες γενιές, όχι τις θύμησες και τα γεγονότα, αλλά τα άσχημα συναισθήματα»

Ιστορικός μπορεί να χαρακτηριστεί ο φετινός Σεπτέμβρης για την ελληνική ομογένεια της Ίμβου, αφού για πρώτη φορά στην ιστορία του νησιού θα λειτουργήσουν ελληνικά σχολεία σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Μετά από την αδειοδότηση της λειτουργίας δημοτικού σχολείου και γυμνασίου, πρόσφατα οι τούρκικες αρχές άναψαν «πράσινος φως», ώστε από τα μέσα του επόμενου μήνα να λειτουργεί στο νησί και λύκειο. Αυτό σημαίνει ότι οι οικογένειες Ιμβρίων, που κατοικούν στο νησί, κάποιες εκ των οποίων έχουν επιστρέψει στα πάτρια εδάφη τα τελευταία χρόνια, αποκτούν για λογαριασμό των παιδιών τους το θεμελιώδες δικαίωμα της εκπαίδευσης και της μόρφωσης και μπορούν να σχεδιάζουν με πιο ευοίωνες προοπτικές τις ζωές τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να επιστρέφουν και να εγκαθίστανται ολοένα και περισσότεροι Ίμβριοι στην πατρίδα των προγόνων τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι την τελευταία διετία έχουν γεννηθεί στην Ίμβρο 6 παιδιά από οικογένειες, που αποφάσισαν να ξεκινήσουν από την αρχή εκεί όπου ζούσαν οι πατεράδες και οι παππούδες τους.
 
Με αφορμή την ευτυχή αυτή συγκυρία της επαναλειτουργίας των ελληνικών σχολείων στην Ίμβρο, ο «ΠτΘ» φιλοξενεί τον πρόεδρο της Ιμβριακής Ένωσης Μακεδονίας-Θράκης, κ. Παύλο Σταματίδη, που μας περιγράφει τη νέα εποχή στην οποία εισέρχεται η ελληνική ομογένεια της Ίμβρου, όπως ο ίδιος τη βιώνει συμμετέχοντας ενεργά στην προσπάθεια που εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια. Υπενθυμίζεται ότι η Ιμβριακή Ένωση Μακεδονίας-Θράκης, που έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη, είναι το παλαιότερο εν Ελλάδι σωματείο καταγόμενων από την Ίμβρο, ιδρυθέν το έτος 1927. Μαζί με το έτερο σωματείο, τον Σύλλογο Ιμβρίων Αθηνών, που είναι το μεγαλύτερο πληθυσμιακά, έχει συμβάλλει καθοριστικά προς την κατεύθυνση, όχι μόνο της διατήρησης ζωντανής της μνήμης από το παρελθόν, αλλά και κυρίως της δημιουργίας ενός καλύτερου μέλλοντος για τους Ίμβριους και το ίδιο το νησί.

«Υπάρχει μια ρήση ανάμεσά μας, που λέει ότι “ο Ίμβριος χωρίς ψωμί μπορεί να ζήσει, όμως δεν μπορεί να ζήσει χωρίς γράμματα”»

Ως εκ τούτου, ο κ. Σταματίδης δε θα μπορούσε παρά να δηλώσει δικαιωμένος και χαρούμενος από την εξέλιξη της λειτουργίας των εκπαιδευτικών δομών και για τις τρεις βαθμίδες στο νησί της Ίμβρου. «Δεν είναι απλά ένα βήμα», διευκρίνισε, επισημαίνοντας «αν αναλογιστούμε ότι λύκειο δεν είχε ποτέ η Ίμβρος, ούτε στα παλαιότερα χρόνια, πλέον έχουμε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και αυτό μας χαροποιεί ιδιαίτερα». «Διότι, αν ένα παιδί μπορούσε να πάει μόνο στο δημοτικό ή μόνο στο δημοτικό και στο γυμνάσιο», συμπλήρωσε, «θα έπρεπε πάλι να μεταναστεύσει, ενώ τώρα του δίνεται η δυνατότητα για πλήρη επανεγκατάσταση». «Πέρα από όσα είχαν να κάνουν με το «πρόγραμμα διάλυσης» που τα έχουμε πει κι άλλες φορές, οι Ίμβριοι έφυγαν από την Ίμβρο, γιατί έκλεισαν τα σχολεία», υπενθύμισε σε άλλο σημείο. «Και υπάρχει μια ρήση ανάμεσά μας», συνέχισε, «που λέει ότι «ο Ίμβριος χωρίς ψωμί μπορεί να ζήσει, όμως δεν μπορεί να ζήσει χωρίς γράμματα». Τώρα λοιπόν γίνονται πολύ καλά πράγματα, σίγουρα υπάρχουν θέματα που μένουν να λυθούν, αλλά γίνονται προσπάθειες και είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον. Σίγουρα έχουμε επιφυλακτικότητα, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ψέματα, ότι δεν έχουμε αυτή τη στιγμή αναπτύξει σχέσεις σε όλα τα επίπεδα και ότι δε γίνονται θετικά πράγματα». 

«Τα τελευταία δύο χρόνια στην Ίμβρο έχουν γεννηθεί 6 παιδιά από οικογένειες, που έχουν επιστρέψει στο νησί»

Ο κ. Σταματίδης ανέτρεξε στην πρόσφατη επίσκεψή του στο νησί, για να μας περιγράψει την ιδιαίτερη χαρά, που είδε στα μάτια των κατοίκων του μετά από την έγκριση της λειτουργίας του λυκείου, ενώ δεν παρέλειψε να μας μεταφέρει και ένα παράπονο, που εξέφρασαν ορισμένοι, ότι «τώρα που μεγαλώσαμε εμείς, πού θα βρεθούν τα παιδιά…;». «Αυτό είναι πράγματι ένα εύλογο ερώτημα», παρατήρησε, «αλλά θέλω να θυμίσω πως τα τελευταία δύο χρόνια στην Ίμβρο έχουν γεννηθεί 6 παιδιά από οικογένειες, που έχουν επιστρέψει στο νησί». «Και αυτές οι οικογένειες επιστρέφουν με τα παιδιά τους», συμπλήρωσε. «Δε θέλω να κάνω προβλέψεις για το μέλλον», πρόσθεσε, «αλλά οι παρούσες συνθήκες στην Ελλάδα, της οικονομικής κρίσης, λειτουργούν υπέρ του να επιστρέψουν περισσότεροι Ίμβριοι. Χώρια του συναισθηματικού παράγοντα, δηλαδή ότι πάντα όλοι οι Ίμβριοι έχουν στο μυαλό και στην καρδιά την πατρίδα των προγόνων τους. Μέχρι τώρα όμως δεν μπορούσαν φυσικά να γυρίσουν στον τόπο, που γεννήθηκαν, ή στον τόπο των προγόνων τους, λόγω του ότι τα παιδιά τους δεν είχαν σχολείο. Σήμερα αυτή η δυνατότητα όσον αφορά τους νέους εκπληρώνεται». 

«Η ιστορία της Ίμβρου δε δεχόμαστε ότι σταμάτησε»

Με την ευκαιρία ο κ. Σταματίδης έκανε ειδική μνεία στους ισχυρούς δεσμούς, που συνδέουν ακόμα και τις νεότερες γενιές Ιμβρίων, με τη πατρίδα των προγόνων τους.  «Κάθε Ίμβριος έχει μεγαλώσει με αυτά τα βιώματα από τους γονείς του», υπογράμμισε. «Θυμάμαι από τότε που ήρθα- 10 χρονών παιδί», μας διηγήθηκε, «ο παππούς μου, η γιαγιά μου, η μάνα μου και ο πατέρας μου να μιλάνε συνέχεια για την Ίμβρο». «Τα πάντα είχαν σχέση με την Ίμβρο», συνέχισε, «και αυτό συνέβαινε σε κάθε ιμβριακή οικογένεια. Επίσης, τα δύο σωματεία μας έχουν πρωτεύοντα στόχο να κρατήσουν τους Ιμβρίους συσπειρωμένους και φυσικά πάντα με προσανατολισμό την Ίμβρο. Γιατί και τα δύο σωματεία δε λειτουργούν απλά για να πουν τι γινόταν τότε, αλλά για το τι θα γίνει μετά. Η ιστορία της Ίμβρου δε δεχόμαστε ότι σταμάτησε. Γράφεται και συνεχίζεται να γράφεται, ενώ στην πρώτη ευκαιρία που μας δόθηκε γυρίσαμε πίσω. Εγώ επισκέπτομαι την Ίμβρο 8-10 φορές τον χρόνο και το ίδιο κάνουν όλοι οι Ίμβριοι, ένας-ένας χωριστά. Μόλις μας ξαναδόθηκε η δυνατότητα, στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και στις αρχές του 2000 με τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αμέσως όλοι οι Ίμβριοι γύρισαν πίσω. Είδαν βέβαια κατεστραμμένα σπίτια τους και της περιουσίες τους κι αφού έκλαψαν πάνω στα χαλάσματα, πέρασαν στη φάση της επαναδραστηριοποίησης.»
 
Σήμερα, πάντως, πέρα από το άνοιγμα των σχολείων για τη φοίτηση των παιδιών των ελληνορθόδοξων οικογενειών, στο νησί της Ίμβρου έχουν βελτιωθεί ευρύτερα οι συνθήκες και έχουν καλυτερεύσει οι σχέσεις με τις τουρκικές αρχές και με τους τούρκους κατοίκους. «Οι σχέσεις μας έχουν πολύ καλυτερεύσει», υπογράμμισε ο κ. Σταματίδη, «και τα τελευταία χρόνια γίνονται πάρα πολλές εκδηλώσεις, που ο κοινός παρανομαστής τους είναι η ελληνοτουρκική φιλία». «Και οι σχέσεις μας με τις αρχές είναι καλές», επισήμανε, διευκρινίζοντας πάντως ότι «δεν παύουν κάποια αιτήματά μας να είναι σε πρώτο πλάνο και να τα διεκδικούμε». «Αλλά εμείς κουβεντιάζουμε, από το επίπεδο των τοπικών αρχών μέχρι στο επίπεδο του πρωθυπουργού και του Προέδρου της Δημοκρατίας», προσέθεσε, «και αυτό μας έδωσε το δικαίωμα να αναπτύξουμε διάλογο, να καταθέσουμε τα αιτήματά μας και πιστεύω ότι ένα-ένα και σιγά-σιγά θα επιλύονται». 

Τα βασικά αιτήματα της ελληνικής ομογένειας της Ίμβρου

Στην κορυφή της ατζέντας των επίμαχων αιτημάτων βρίσκονται τα κληρονομικά και τα περιουσιακά δικαιώματά τους, με ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα, που μας περιέγραψε ο κ. Σταματίδης, να είναι το γεγονός ότι όποιος δεν κατέχει την τουρκική υπηκοότητα, δεν μπορεί να κληρονομήσει. «Για την ακρίβεια, κατοχυρώνει το κληρονομικό δικαίωμα», εξήγησε, «αλλά θα πρέπει εντός ενός έτους να ρευστοποιήσει την περιουσία ή να την μεταβιβάσει σε τούρκο υπήκοο». Ο κ. Σταματίδης δήλωσε αισιόδοξος ότι θα διορθωθεί η παραπάνω πρόβλεψη, ενώ επισήμανε ότι αρκετοί έχουν κάνει χρήση του δικαιώματος να ξαναπάρουν τουρκική υπηκοότητα. Ένα άλλο σοβαρό αίτημα της ελληνικής κοινότητας της Ίμβρου είναι να υπάρξει ακτοπλοϊκή σύνδεση του νησιού με την Ελλάδα. «Πήγε να γίνει μια προσπάθεια σύνδεσης με τη Λήμνο, ωστόσο δεν καρποφόρησε», σημείωσε σχετικά ο κ. Σταματίδης.   

«Πεποίθησή μας είναι ότι πάντα με συζήτηση και με αλληλοκατανόηση τα πράγματα μπορούν να πάνε πάρα πολύ καλά»

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η Ίμβρος, κατά τον πρόεδρο της Ιμβριακής Ένωσης Μακεδονίας-Θράκης, «μπορεί να γίνει παράδειγμα προς μίμηση στο παγκόσμιο στερέωμα συμφιλίωσης των δύο λαών και να είναι ένα πραγματικό νησί ειρήνης». «Σήμερα που υπάρχει συνεργασία σε όλα τα επίπεδα, με τις τοπικές αρχές, αλλά και με την κυβέρνηση, όπως επίσης με τους φορείς και τα σωματεία, βλέπουμε πόσα ωραία πράγματα γίνονται», σχολίασε. «Πεποίθησή μας είναι ότι πάντα με συζήτηση και με αλληλοκατανόηση τα πράγματα μπορούν να πάνε πάρα πολύ καλά», προσέθεσε, «ενώ δεν χρειάζονται ακρότητες σε όλα αυτά τα ζητήματα». Με την ευκαιρία δεν παρέλειψε να εξάρει τη συμβολή του Οικουμενικού Πατριάρχη, κ. Βαρθολομαίου, του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Ίμβρου, που ιδρύθηκε πέρυσι και είναι ο φορέας ίδρυσης του λυκείου, καθώς επίσης προσωπικά του προέδρου και του αντιπρόεδρό του, κ.κ. Λάκη Βίγκα και Ιωακείμ Καμπουρόπουλο. 

«Είμαι πρόσφυγας και έτσι θα πεθάνω, ωστόσο μπορούμε να κάνουμε βήματα μπροστά, ώστε οι επόμενες γενιές να μην έχουν στην ψυχή τους αυτά τα τραύματα»

Τέλος, σε μια φορτισμένη συναισθηματικά αποστροφή του λόγου του, ο κ. Σταματίδης ανέτρεξε στην προσωπική του τραυματική ανάμνηση της προσφυγιάς και θέλησε να στείλει ένα μήνυμα ειρήνης, συμφιλίωσης και συμπόρευσης για την πρόοδο. «Είμαι πρόσφυγας και έτσι θα πεθάνω», υπογράμμισε. «Ήρθα 10 χρονών με τους γονείς μου», συνέχισε, «τα θυμάμαι όλα, και όπως όλοι οι Ίμβριοι-και φυσικά όλοι οι πρόσφυγες ανά τον κόσμο- περάσαμε δύσκολα και η ψυχή μας έχει πονέσει. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε, κανένας μας δεν μπορεί να ξεχάσει τι έγινε. Ωστόσο, μπορούμε να κάνουμε βήματα μπροστά, ώστε οι επόμενες γενιές να μην έχουν μες την ψυχή τους αυτά τα τραύματα. Τα τραύματα δε θα επουλωθούν ποτέ πλήρως, αλλά πρέπει να κάνουμε βήματα προς τα μπροστά και να εξαλείψουμε τελείως από τις νέες γενιές, όχι τις θύμησες και τα γεγονότα, αλλά τα άσχημα συναισθήματα. Γενικά, η προσφυγιά είναι δύσκολο πράγμα και οι λαοί θα πρέπει να προσέχουν, από όπου κι αν προέρχονται, να μη δημιουργούνται τέτοιες καταστάσεις. Κι αυτές τις δημιουργούν οι φανατισμοί και οι ακρότητες. Φτάνει όσοι έχουν πονέσει. Βλέπουμε σήμερα από εδώ και από εκεί μετανάστες. Όλοι αυτοί είναι άνθρωποι, που πονούν και πρέπει να τους κατανοήσουμε, χωρίς να έχει σημασία το χρώμα ή η θρησκεία τους. Ο πρόσφυγας είναι πρόσφυγας. Πόνεσαν όταν έφυγαν από τα μέρη τους, μη γελιόμαστε…». 

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.