Ηλεκτρονικη εφαρμογη του ΔΠΘ υποσχεται να βαλει τελος στους πονους απο την καθιστικη εργασια
Σύμφωνα με τις επίσημες μελέτες όσοι περνούν περισσότερα από δέκα χρόνια σε μία καθιστική δουλειά, είναι περισσότερο επιρρεπής στην εμφάνιση προβλημάτων υγείας. Η παρατεταμένη ακινησία όσων περνούν το μεγαλύτερο ποσοστό του εργασιακού τους χρόνου τους καθισμένοι σε μία καρέκλα, έχει αποδειχτεί ότι οδηγεί στην εμφάνιση πολλών προβλημάτων υγείας, με συνηθέστερες εξ αυτών τις μυοσκελετικές παθήσεις.
Σύμφωνα με ευρήματα Ευρωπαϊκής Έρευνας στις Συνθήκες Εργασίας (European Survey on Working Conditions, ESWC 2010), το 46.5% των εργαζομένων στην Ευρώπη παραπονούνται για πόνο στην πλάτη και τo 45% για μυϊκούς πόνους. Ο ένας στους δύο εργαζόμενους στην Ευρώπη δηλώνει ότι εργάζεται σε συνθήκες που προκαλούν πόνο, ενώ κάθε χρόνο εκατομμύρια Ευρωπαίοι εργαζόμενοι σε διαφορετικά επαγγέλματα υποφέρουν από μυοσκελετικές δυσλειτουργίες που μπορούν να οδηγήσουν ακόμα και σε μόνιμη ανικανότητα και απώλεια της εργασίας (European Agency for Safety and Health at Work, 2010). Το δε κόστος που συνεπάγονται οι εν λόγω διαταραχές για τους εργοδότες ανέρχεται σε δισεκατομμύρια ευρώ. Και αυτοί που πλήττονται κυρίως όπως δείχνουν οι έρευνες είναι οι εργαζόμενοι γραφείου ή χρήστες μηχανημάτων που επαναλαμβάνουν την ίδια κίνηση μέσα στην μέρα.
Στο φετινό Συνέδριο της Σχολής Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, που έλαβε χώρα στην Κομοτηνή μία εκ των δημοφιλέστερων και πιο ενδιαφερόντων παρουσιάσεων που πραγματοποιήθηκαν είχε να κάνει με το ζήτημα της «θεραπευτικής αγωγής» στο εργασιακό χώρο. Συγκεκριμένα οι κ.κ. Αναστασία Μπενέκα και Βίβιαν Μάλλιου, καθηγήτριες της Σχολής Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Δ.Π.Θ. και η κ. Ζωή Κουρουνάκου, υπεύθυνη έρευνας στο Τμήμα Εφαρμοσμένης Έρευνας και Καινοτομίας του ALBA Graduate Business School at the American College of Greece μίλησαν για το καίριο αυτό ζήτημα που απασχολεί τόσο τους επιστήμονες στο χώρο της άθλησης, όσο τους ορθοπεδικούς ιατρούς, τους επιχειρηματίες αλλά και τους ίδιους τους υπαλλήλους που καταλήγουν να πάσχουν από χρόνιες παθήσεις εξ αιτίας της καθιστικής ζωής και εργασίας.
Με την αφορμή τότε της συζήτησης αυτής παρουσιάστηκε επίσης ένα δωρεάν καινοτόμο εργαλείο, μία ηλεκτρονική πλατφόρμα θεραπευτικής άσκησης, που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από καθηγητές Πανεπιστημίου και εξειδικευμένους ορθοπεδικούς γιατρούς με σκοπό την βελτίωση της ποιότητας ζωής και εργασίας των εργαζομένων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος Θεραπευτική άσκηση στον εργασιακό χώρο»- THEWS (ERASMUS+ «Στρατηγικές Συμπράξεις για την Ανώτατη Εκπαίδευση») το οποίο συγχρηματοδοτείται από το ΙΚΥ και την Ε.Ε., το οποίο αποτελεί και το πρώτο ERASMUS+ εκπαιδευτικό Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα που πήρε το ΔΠΘ.
Το καινοτόμο αυτό εργαλείο (http://thews-platform.eu/) βρίσκεται πλέον στην διάθεση των στελεχών διοίκησης Προσωπικού και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, ενώ έχει ήδη παρουσιαστεί σε περισσότερες από 90 εταιρείες της Ελλάδας, εκπρόσωποι των οποίων παρέστησαν και στις σχετικές παρουσιάσεις που υλοποίησε το ΑLBA Graduate Business School at the American College of Greece, ένας από τους συνολικά έξι εταίρους του προγράμματος.
Ένα εργαλείο το οποίο παρουσίασαν και στον «ΠτΘ» οι κ.κ. Αναστασία Μπενέκα, Βίβιαν Μάλλιου και Ζωή Κουρουνάκου.
Ο λόγος στις ίδιες…
«Το πρόγραμμα καθοδηγεί στο κατάλληλο πρόγραμμα άσκησης και ο υπάλληλος ασκείται ακόμη και καθιστός στο γραφείο του»
ΠτΘ: Είχαμε την ευκαιρία κατά την διάρκεια του φετινού Συνεδρίου της Σχολής Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, να προβληματιστούμε σχετικά με ένα ζήτημα, που σίγουρα συναντάμε όλοι όσοι ασχολούμαστε με καθιστικά επαγγέλματα, που έχει να κάνει με τις ασθένειες που ενδεχομένως ανακύπτουν από αυτά αλλά και να μας παρουσιάσετε μία εφαρμογή που έρχεται να δώσει λύση. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο ξεκίνησε την υλοποίησή του πριν από δύο χρόνια στην Ελλάδα, με δύο εταίρους εδώ εκ των οποίων ο ένας είναι το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης…
Α.Μ.: Το πρόγραμμα ανήκει στην κατηγορία των «Στρατηγικών Συμπράξεων». Αφορά στην συνεργασία έξι συνολικά διαφορετικών εταίρων από πέντε διαφορετικές χώρες και συγκεκριμένα των University of Nicosia, Nicosia στην Κύπρο, Center of Othopaedics and Traumatology, St Anna Hospital, Herne,στην Γερμανία, Instituto Pedro Nunes, Coimbra, στην Πορτογαλία, Hogskolen I Buskerud og Vestfold, στη Νορβηγία και στην Ελλάδα του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και του ALBA.
Σε ό,τι αφορά τους Έλληνες εταίρους συμπράξαμε για να εκπαιδεύσουμε φοιτητές και γενικά ειδικούς της άσκησης και της αποκατάστασης σχετικά με το πώς θα γυμνάζουν υπαλλήλους γραφείου με πόνο στον αυχένα και στην πλάτη, ενώ δημιουργήθηκε και ένα εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο ελέγχθηκε στη Νορβηγία. Κάθε ειδικός της άσκησης και της αποκατάστασης, μετά τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα, θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει τις γνώσεις του, να εργαστεί δηλαδή σε μια εταιρία άσκησης κάνοντας θεραπευτική γυμναστική και, ενδεχομένως, στοχευμένα, σε υπαλλήλους γραφείου με αντίστοιχα συμπτώματα.
Αυτή είναι η μια κατεύθυνση, η εκπαίδευση, γι’ αυτό και πρόκειται για εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Η άλλη κατεύθυνση αφορά στον τεχνολογικό τομέα. Υπάρχει μια ηλεκτρονική πλατφόρμα που περιλαμβάνει μια εφαρμογή η οποία έχει ένα γράφημα με το ανθρώπινο σώμα και ο καθένας είναι σε θέση, ανάλογα με τα συμπτώματα που έχει, να εντοπίσει το κατάλληλο πρόγραμμα άσκησης για εκείνον και να το παρακολουθήσει, καθώς παρουσιάζεται σε βίντεο. Όταν λοιπόν νιώσει κανείς κάποια δυσφορία, μετά από αρκετές ώρες στον υπολογιστή, μπορεί να επισκεφθεί αυτή την ιστοσελίδα, στην οποία ο καθένας έχει το δικό του φάκελο, με κωδικό πρόσβασης, ώστε να μην έχουν άλλοι χρήστες πρόσβαση στα δικά του δεδομένα. Το πρόγραμμα καθοδηγεί στο κατάλληλο πρόγραμμα άσκησης και ο υπάλληλος ασκείται ακόμη και καθιστός στο γραφείο του. Το πρόγραμμα, ανταποκρίνεται στα ελληνικά δεδομένα, τα οποία αποκλείουν την εφαρμογή πρακτικών παρομοίων με αυτές που εφαρμόζονται, ήδη τα τελευταία 20 έτη στη Νορβηγία, όπου το ανάλογο πρόγραμμα απαιτεί από τους υπαλλήλους π.χ να πάρουν το ποδήλατο και να κάνουν μία βόλτα στο βουνό.
«Σημαντικότερο είναι το ότι το πρόγραμμα είναι φτιαγμένο από ένα group ειδικών»
ΠτΘ: Στο παρελθόν έχουν γίνει αντίστοιχες προσπάθειες χωρίς ανάλογα αποτελέσματα. Ωστόσο είναι πολύ σημαντικό το γεγονός, ότι στη δύσκολη ελληνική πραγματικότητα, δίδεται μία τέτοια δυνατότητα πλέον στους υπαλλήλους…
Α.Μ.: Σημαντικότερο είναι το ότι το πρόγραμμα είναι φτιαγμένο από ένα group ειδικών, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται ορθοπεδικοί από την Γερμανία, με αντικείμενο τις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, Πορτογάλοι ενασχολούμενοι με ηλεκτρονικούς υπολογιστές, Κύπριοι φυσικοθεραπευτές και γυμναστές της ΣΕΦΑΑ Κομοτηνής και φυσικά το ALBA, που είναι ο σύνδεσμός μας με τον εταιρικό κόσμο. Στόχος είναι η περαιτέρω στελέχωση με γυμναστές και η δικτύωση μέσω γυμναστηρίων. Ακόμη, πρέπει να αναγνωριστεί το γεγονός ότι για κάθε πάθηση, ο τρόπος αποκατάστασης είναι ειδικός και ο καθένας οφείλει να αναζητήσει το κατάλληλο για τις ανάγκες του πρόγραμμα.
«Στόχος της θεραπευτικής άσκησης, η στοχευμένη εκγύμναση για τη βελτίωση της λειτουργικότητας του μυοσκελετικού συστήματος»
ΠτΘ: Κατέστη κατανοητή η φύση του προγράμματος, η πολυπρισματικότητα κι η διαθεματικότητα που χαρακτηρίζει τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιήθηκε η έρευνα. Πρόκειται, λοιπόν, για μία θεραπευτική άσκηση. Τι σημαίνει όμως θεραπευτική άσκηση;
Β.Μ.: Θα την ορίζαμε ως το εργαλείο της άσκησης για να μειώσει μυοσκελετικούς πόνους, σε άτομα με χαμηλό ρίσκο προβλημάτων, έτσι ώστε να βελτιωθεί η λειτουργικότητα τους. Η υποκινητικότητα και ο καθιστικός τρόπος ζωής σε παιδιά και ενήλικες καθιστά το σύγχρονο άνθρωπο λιγότερο λειτουργικό και γι αυτό το μυοσκελετικό σύστημα διαμαρτύρεται δια του πόνου, ενός γενικευμένου πόνου, μίας ενόχλησης που μπορεί να αντιμετωπιστεί με ένα συγκεκριμένο και στοχευμένο πρόγραμμα άσκησης. Αυτός είναι ο στόχος της θεραπευτικής άσκησης , δηλαδή η στοχευμένη εκγύμναση που αποσκοπεί στη βελτίωση της λειτουργικότητας του μυοσκελετικού συστήματος.
«Η βελτίωση που θα παρατηρηθεί στο σώμα των χρηστών του προγράμματος θα είναι θεαματική και πιθανότητα θα τους ωθήσει στην ευρύτερη ενασχόληση με την άσκηση»
ΠτΘ: Το χρόνο της άσκησης τον καθορίζει ο πλοηγούμενος ή το ίδιο πρόγραμμα;
Β.Μ.: Υπάρχει δυνατότητα επιλογής. Οι ασκήσεις προτείνονται ανάλογα με την περίπτωση και από κει και πέρα επιλέγει ο καθένας τι του ταιριάζει. Επίσης, για την κούραση ή τη μεγάλη ένταση προτείνονται δύο τεχνικές χαλάρωσης. Πολλές φορές, η ένταση και το στρες προκαλούν δυσκολίες στην αναπνοή και κατ’ επέκταση πολλές δυσλειτουργίες του οργανισμού. Έπειτα προτείνεται ένα ανάλογο πρόγραμμα ασκήσεων με τις ανάγκες του καθενός. Η βελτίωση, που θα παρατηρηθεί στο σώμα των χρηστών του προγράμματος, θα είναι θεαματική και πιθανότητα θα τους ωθήσει στην ευρύτερη ενασχόληση με την άσκηση. Σίγουρα, αρχικά, θα προκληθεί ανακούφιση αλλά στην πορεία, ο καθένας θα αποζητά το καλύτερο δυνατό για τον εαυτό του.
Α.Μ.: Η άσκηση μπορεί να πραγματοποιηθεί και με διακοπές και το εάν θα ακολουθηθούν οι ακριβείς συμβουλές του προγράμματος, εμπίπτει στην κρίση του χρήστη. Ο στόχος είναι η ευαισθητοποίηση προς αυτή την κατεύθυνση, πολλών από αυτούς, ακόμη και όσων ήδη γυμνάζονται. Οι τελευταίοι, είναι πιθανόν να έχουν και αυτοί ορισμένα μυοσκελετικά προβλήματα, τα οποία δεν αντιλαμβάνονται επειδή γυμνάζονται και είναι πιθανόν να εμφανιστούν στην πορεία. Η άσκηση που προτείνεται εδώ είναι στοχευμένη και αποσκοπεί στη βελτίωση της στάσης του σώματος και όχι γενικότερα στην βελτίωση της φυσικής κατάστασης ή της αερόβιας ικανότητας.
«Το πρόγραμμα, μπορεί να βοηθήσει μερικώς και μετά τη διάγνωση της παθήσεως»
ΠτΘ: Έχει δοκιμαστεί το πρόγραμμα;
Β.Μ.: Ναι στους εαυτούς μας. Πέρα από τα άτομα που δουλεύουν σε γραφείο, λαμβάνοντας υπόψη την σημερινή ελληνική κοινωνία, υπάρχουν και εκείνα που χρησιμοποιούν τους υπολογιστές στο σπίτι. Για παράδειγμα πλοηγούμενα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, περνούν πολλές ώρες στον υπολογιστή, είτε στο γραφείο είτε σε ακόμη πιο άβολη στάση, επιβαρύνοντας τον αυχένα και επιφέροντας δυσλειτουργίες στο μυϊκό σύστημα. Άρα ένα σύστημα τέτοιων ασκήσεων μπορεί να τους βοηθήσει να επαναφέρουν τη λειτουργικότητα τους πριν η δυσλειτουργία καταστεί χρόνια πάθηση. Το πρόγραμμα, μπορεί να βοηθήσει μερικώς και μετά τη διάγνωση της παθήσεως, όμως τότε το περιστατικό χρήζει ιατρικής φροντίδας και, ενδεχομένως η άσκηση δεν είναι αρκετή.
«Η ανταπόκριση είναι θερμή γιατί προτείνουμε λύση σε ένα πρόβλημα που ταλανίζει πλήθος εργαζομένων»
ΠτΘ: Η Ελλάδα, και γενικότερα οι χώρες της Ε.Ε., βρίσκονται σε αρκετά δυσμενή θέση στο κομμάτι της δραστηριότητας και της άσκησης. Εσείς, με τα ως τώρα δεδομένα και τα μηνύματα που, έως τώρα, λαμβάνετε από το κοινό, βλέπετε κάποια ανταπόκριση στη χώρα μας;
Β.Μ.: Υπάρχει θετική ανταπόκριση, καθώς προτείνουμε λύση σε ένα πρόβλημα που ταλανίζει πλήθος εργαζομένων. Στην πρώτη προσπάθεια προσέγγισης των εκπροσώπων των εταιριών, υπήρχε τόσο μεγάλη ανταπόκριση, ώστε αποφασίστηκε η άμεση διάχυση του προγράμματος στον κόσμο.
Ζ.Κ.: Από την εμπειρία που έχουμε στο ALBA, ως αξιολογητές για το διαγωνισμό BEST PRO PLACES που γίνεται στην Ελλάδα και κάθε χρόνο επιλέγονται οι καλύτεροι εργοδότες, γνωρίζουμε πως έως το 2009, όλες οι σημαντικές εταιρίες προσέφεραν κάποιες πρακτικές που σχετίζονταν με υγεία και ευεξία στον εργασιακό χώρο. Για παράδειγμα, παρείχαν building activities, υπήρχαν κάποια γυμναστήρια μέσα στο χώρο εργασίας ,δινόταν επίδομα στους υπαλλήλους ώστε να γυμνάζονται και συστήνονταν κάποιες ομάδες ποδοσφαίρου ή μπάσκετ. Μετά το 2010, με την έναρξη της οικονομικής κρίσης έψαξαν να βρουν οικονομικότερους τρόπους, όπως το να φέρουν μέσα στην εταιρία υπεύθυνους ανθρώπους, είτε είναι γιατροί, είτε είναι φυσικοθεραπευτές, είτε είναι διατροφολόγοι, ώστε να συζητήσουν για θέματα. Αποτελεί άλλωστε μόδα και όλες οι εταιρίες θεωρούν ότι πρέπει να κάνουν κάτι για την ισορροπία της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων, για το work life balance. Οπότε κάτι έπρεπε να πραγματοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Το προαναφερθέν πρόγραμμα αποτελεί μία καλή λύση, διότι ο εργαζόμενος, από το γραφείο του, ξοδεύοντας μόνο λίγο από το χρόνο του, και χωρίς έξοδα της εταιρίας, επισκέπτεται την ιστοσελίδα και εντοπίζει λύσεις προτεινόμενες για το πρόβλημα του. Φυσικά και το κέρδος της εταιρίας είναι μεγάλο, διότι οι ενοχλήσεις που προκαλούνται από την καθιστική εργασία επιδρούν αρνητικά στην αποδοτικότητα των υπαλλήλων και ταυτόχρονα κερδίζει τόσο ο υπάλληλος όσο και η Δημόσια Υγεία. Πρόκειται για ένα σημαντικών διαστάσεων κοινωνικό πρόβλημα που πρέπει τελικά να βρεθεί κάποια λύση σχετικά με τη διαχείριση του.
«Yπάρχει ακόμα ένας σκεπτικισμός στις εταιρίες σχετικά με το πρόγραμμα γιατί κάποιοι εργοδότες φοβούνται την πιθανή εκμετάλλευση του προγράμματος από τους υπαλλήλους προς όφελος τους»
ΠτΘ:Το δύσκολο αυτό θέμα θέτετε εσείς, οι καθηγητές τις Σχολής Φυσικής Αγωγής.
Α.Μ.: Οι φοιτητές της Σχολής Φυσικής Αγωγής της περιοχής μας, είναι οι πλέον τυχεροί, καθώς θα έχουν στα χέρια τους και το πρωτογενές υλικό, εκτός από την εφαρμογή. Το ανάλογο, θα πραγματοποιηθεί στη Κύπρο και στη Νορβηγία, σε σχολές Ιατρικής αλλά και σε Πολυτεχνικές σχολές. Ακόμα, πρέπει να προστεθεί ότι ανάλογα προγράμματα έχουν ελεγχθεί ερευνητικά ως προς τα αποτελέσματα τους σε εταιρία στην Αθήνα. Οι εμπειρίες αυτές αποτέλεσαν το έναυσμα για την υποβολή του αιτήματος. Η επαφή μας με το ALBA ήρθε πριν την υποβολή της πρότασης, αναφέρθηκε η ιδέα μας, συγκεκριμένα στην κ. Κουρουνάκου, την οποία το ALBA αγκάλιασε και στήριξε. Παρόλα αυτά, υπάρχει ακόμα ένας σκεπτικισμός στις εταιρίες σχετικά με το πρόγραμμα, καθώς μερικοί πιστεύουν, όχι όλοι ευτυχώς, ότι θα μπορούσαν οι υπάλληλοι να εκμεταλλευτούν την παροχή προς όφελος τους, βρίσκοντας αφορμή για άδειες.
«Ο Έλληνας εργοδότης θα πειστεί για την αναγκαιότητα του προγράμματος μόνο εφόσον είναι σίγουρος ότι θα έχει συγκεκριμένο κέρδος»
ΠτΘ: Υπάρχει ωστόσο τρόπος να πειστεί ο Έλληνας εργοδότης;
Ζ.Κ.: Υπάρχει μόνο ένας τρόπος να πειστεί ο εργοδότης, να του παρέχεις νούμερα. Στην Αγγλία, παρατηρήθηκε πως σε νοσοκομείο εξασφαλίστηκαν πολλά χρήματα, καθώς άλλαξε η τακτική εργασίας του προσωπικού και συγκεκριμένα οι νοσοκόμες έπαψαν να τοποθετούν τα ρούχα στο πλυντήριο με έναν συγκεκριμένο τρόπο, ο οποίος τους προκαλούσε προβλήματα στη σπονδυλική στήλη, με αποτέλεσμα να μη χρειάζονται τόσες πολλές άδειες. Ο Έλληνας εργοδότης θα δεχθεί κάτι ανάλογο, μόνο εφόσον είναι σίγουρος ότι θα έχει συγκεκριμένο κέρδος.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
