Η σταση της Τουρκιας για την κλιματικη αλλαγη

Μπαρίς Καραπινάρ: «Οι δασικές πυρκαγιές, οι ξηρασίες και οι πλημμύρες που βιώνουμε και στην Τουρκία είναι στην πραγματικότητα μόνο η αρχή»

Η Τουρκία είναι μία από τις έξι χώρες που δεν έχουν επικυρώσει τη Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή. Καθώς η Τουρκία αγωνίζεται με δασικές πυρκαγιές και πλημμύρες που προκλήθηκαν από την κλιματική αλλαγή, η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος δημοσίευσε την έκτη έκθεση αξιολόγησης. Η έκθεση τονίζει ότι απαιτείται πολύ γρήγορος οικονομικός και κοινωνικός μετασχηματισμός για την επίτευξη του στόχου αύξησης της θερμοκρασίας 1,5 βαθμών στη Συμφωνία του Παρισιού. Ωστόσο, η Τουρκία, που βρίσκεται σε μία από τις περιοχές που θα βιώσουν τις πιο σοβαρές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, δεν έχει συγκεκριμένη πολιτική για την κλιματική αλλαγή και είναι η μόνη χώρα του ΟΟΣΑ που δεν εγκρίνει τη Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή.

Η έκτη έκθεση αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Ομάδας για την αλλαγή του κλίματος, η οποία αξιολογεί τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής, αποκαλύπτει επίσης για άλλη μια φορά ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες αποτελούν τον κύριο παράγοντα που προκαλούν την αλλαγή του κλίματος. Σύμφωνα με την έκθεση, η πυκνότητα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έχει φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο τα τελευταία δύο εκατομμύρια χρόνια, ενώ τα τελευταία πέντε χρόνια που έχουμε βιώσει είναι τα πέντε θερμότερα που παρατηρούνται από το 1850.

Πριν από 15 χρόνια, η φράση «κλιματική κρίση» χρησιμοποιήθηκε για την αλλαγή του κλίματος, οι κρίσεις μπορούν να επιλυθούν με κατάλληλες πολιτικές, δήλωσε ο ακτιβιστής του κλίματος Ερέν Τζάν Ιλερί, τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Όπως όλος ο κόσμος, κάναμε το καλύτερο δυνατό για να μην καταλήξουμε σε λύση χάρη στην αδράνεια, άρνηση και αναποφασιστικότητα που δείξαμε. Έτσι μετατρέψαμε την κρίση σε καταστροφή, και τώρα αντιμετωπίζουμε μια “κλιματική καταστροφή”».

«Αυτό που έχουμε βιώσει τελευταία είναι μόνο η αρχή»

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Μπαρίς Καραπινάρ, μέλος του Κέντρου Οικονομικών και Οικονομετρίας του Πανεπιστημίου Μπογάζιτσι, λέει ότι οι πρόσφατες καταστροφές που έχουμε βιώσει δεν αποτελούν έκπληξη.

«Οι δασικές πυρκαγιές, οι ξηρασίες και οι πλημμύρες που βιώνουμε και στην Τουρκία είναι στην πραγματικότητα μόνο η αρχή», ανέφερε ο Καραπινάρ, ο οποίος δήλωσε ότι η συχνότητα των ακραίων κλιματικών γεγονότων έχει αυξηθεί κατά 300% σε σύγκριση με τη δεκαετία του 1980.

Ο Ιλερί σημειώνει ότι 130 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως θα καταδικαστούν σε ακραία φτώχεια τα επόμενα 10 χρόνια λόγω των συνθηκών που προκαλούνται από την αλλαγή του κλίματος και εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν σε παράκτιες πόλεις θα εκτεθούν σε θανατηφόρα κλιματικά γεγονότα. «Η κλιματική καταστροφή είναι μια μεγάλη αδικία για τον πλανήτη, τη φύση, τις μελλοντικές γενιές και τις πιο εύθραυστες κοινωνίες», ανέφερε, δείχνοντας ως υπεύθυνους για αυτήν την κατάσταση τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, οικοδομούν περιττές βιομηχανίες, καταστρέφουν φυσικά περιουσιακά στοιχεία και δεν λαμβάνουν προφυλάξεις ως υπεύθυνοι.

Ο Καραπινάρ, ένας από τους κύριους συγγραφείς της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος του ΟΗΕ, προειδοποιεί ότι η θερμοκρασία στον πλανήτη έχει ήδη αυξηθεί κατά 1,1 βαθμούς και βρισκόμαστε σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Ειδικότερα επισημάνει πως οι χώρες της G20 πρέπει να λάβουν σοβαρά μέτρα.

Οι 20 χώρες με τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, αντιπροσωπεύουν το 80% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η ΕΕ ανακοίνωσε στόχους για μείωση των εκπομπών της κατά 55% έως το 2030 και η Κίνα να καταστεί ουδέτερη ως προς τον άνθρακα έως το 2060. Επιστρέφοντας στη Συμφωνία του Παρισιού, οι ΗΠΑ στοχεύουν επίσης να είναι ουδέτερες ως προς τον άνθρακα έως το 2050. Μέχρι το τέλος του 2020, 30 χώρες έχουν υιοθετήσει το στόχο να καταστούν ουδέτερες ως προς τον άνθρακα στο πλαίσιο του εθνικού δικαίου.

Η Τουρκία έχει επίσης ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την κλιματική αλλαγή που δημοσιεύθηκε το 2011. Ο Ερέν Τζάν Ιλερί αξιολόγησε αυτό το σχέδιο που καλύπτει αυτή τη διαδικασία ως 2023 και ανέφερε ότι το σχέδιο απαριθμεί ορισμένους στόχους, αλλά δεν περιγράφει πότε και πώς να εφαρμόσει μέτρα και πολιτικές συμμόρφωσης για την επίτευξη αυτών των στόχων.

Η Τουρκία κατατάσσεται στην 16η θέση μεταξύ των χωρών που έχουν τις υψηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Επιπλέον, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος, βρίσκεται σε μία από τις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή. Αν και η Τουρκία δεν έχει θέσει ως στόχο τη μείωση των εκπομπών και την απανθράκωση, είναι αξιοσημείωτο ότι είναι μία από τις έξι χώρες και η μόνη χώρα ΟΟΣΑ-G20 που δεν έχει επικυρώσει τη συμφωνία του Παρισιού, εκ των οποίων 191 χώρες είναι συμβαλλόμενα μέρη.

Σύμφωνα με τον Καραπινάρ, υπάρχουν δύο λόγοι για τον οποίο η Τουρκία δεν εγκρίνει τη Συνθήκη των Παρισίων. Ο πρώτος είναι ότι είναι δυσαρεστημένη με το καθεστώς της στη συμφωνία και ο δεύτερος είναι η επιρροή του λόμπι και των ομάδων συμφερόντων που συνδέονται με ορυκτά καύσιμα εντός της χώρας.

Στη σύμβαση-πλαίσιο του ΟΗΕ, η οποία αποσυνδέει τις χώρες από το επίπεδο ανάπτυξής τους, η Τουρκία θεωρείται μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Η Τουρκία, η οποία προσπαθεί να αλλάξει το καθεστώς της, διστάζει να γίνει συμβαλλόμενο μέρος αυτής της συμφωνίας λόγω της περιορισμένης πρόσβασής της σε κλιματικά κεφάλαια, οικονομικούς πόρους και πιστωτικές διευκολύνσεις που παρέχονται σε υπανάπτυκτες χώρες.

«Η στάση της Τουρκίας δεσμεύει τα χέρια της εντός και εκτός»

«Οι οικονομικές ευκαιρίες που χάνει η Τουρκία επειδή δεν είναι μέρος είναι πολύ περισσότερες από τους πόρους που πιστεύει ότι χάνει επειδή είναι χώρα του ΟΟΣΑ» δηλώνει ο Καραπινάρ και συνεχίζει «Η επικύρωση της Συμφωνίας του Παρισιού σημαίνει ότι θα λάβουμε σοβαρά μέτρα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Όταν δεν υποστηρίζεται αυτή η πολιτική στάση, δεν μπορούμε να είμαστε μια ελκυστική χώρα για ξένους επενδυτές, ειδικά όσον αφορά τη βιώσιμη χρηματοδότηση ή δεν μπορούμε να κατευθύνουμε τους παράγοντες εντός της χώρας» υπογραμμίζοντας ότι η θέση που αντιπροσωπεύει, τόσο εντός όσο και εκτός, δένει τα χέρια της Τουρκίας.

«Ακόμη και η μείωση της κυβερνητικής στήριξης για τα ορυκτά καύσιμα είναι ένα μεγάλο βήμα»

Ο Καραπινάρ, αναφερόμενος στον προϋπολογισμό άνθρακα που αναφέρεται στην έκθεση ICPP, λέει ότι για να διατηρηθεί η αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από 1,5 βαθμούς, ένας θερμοηλεκτρικός σταθμός με καύση άνθρακα θα πρέπει να κλείνει καθημερινά σε όλο τον κόσμο τα επόμενα 8-10 χρόνια. Υπάρχουν περίπου 2.400 θερμοηλεκτρικοί σταθμοί με καύση άνθρακα που δραστηριοποιούνται παγκοσμίως εκ των οποίων 28 στην Τουρκία. Μετά την Κίνα, η Τουρκία είναι η δεύτερη χώρα στον κόσμο που σχεδιάζει να κατασκευάσει πιο πολλούς θερμοηλεκτρικούς σταθμούς με καύση άνθρακα.

Στον Δείκτη Επιδόσεων της Κλιματικής Αλλαγής του 2021, η βαθμολογία της Τουρκίας στην κατηγορία των Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου και της Χρήσης Ενέργειας χαρακτηρίζεται ως «αδύνατη» και οι επιδόσεις της Κλιματικής Πολιτικής χαρακτηρίζονται ως «πολύ αδύνατες». Μεταξύ των 57 χωρών που αντιπροσωπεύουν το 90% των παγκόσμιων εκπομπών, η Τουρκία κατατάσσεται στην 42η θέση. Αν και η Τουρκία δεν έχει πολιτική ή στόχους για το κλίμα, η αύξηση της θέσης της σε σχέση με το προηγούμενο έτος αποδίδεται στο «τεράστιο δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».

Ο Καραπινάρ δήλωσε ότι το κόστος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, έχει πέσει κάτω από το κόστος των ορυκτών καυσίμων παγκοσμίως και ότι ο άνθρακας και το φυσικό αέριο έχουν πλέον γίνει τομείς που διατηρούνται μόνο με κυβερνητική υποστήριξη στον κόσμο και στην Τουρκία. «Εάν εξαλειφθεί η στήριξη των ορυκτών καυσίμων, θα γίνει ένα μεγάλο βήμα προς τον ενεργειακό μετασχηματισμό», δήλωσε ο Καραπινάρ.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.