Επιστρεφουν στο 2002-2003 τα Προγραμματα Σπουδων της Ιστοριας σε πρωτοβαθμια και δευτεροβαθμια εκπαιδευση
«Όλες οι προσπάθειες αναμόρφωσης της διδασκαλίας της ιστορίας στη χώρα μας, δυστυχώς, πέφτουν στο πιθάρι των Δαναΐδων»
«Τα Προγράμματα Σπουδών της Ιστορίας του 2019 διακρίνονταν για την αποσπασματικότητά τους» απαντά το ΙΕΠ
Δεν είναι πρωτόφαντο φαινόμενο στην Ελλάδα η αλλαγή στην διακυβέρνηση του κράτους να ανατρέπει σχεδιασμούς και έργα, να ακυρώνει προσπάθειες απλά και μόνο επειδή ξεκίνησαν από τους «προηγούμενους». Ίσως το πιο γλαφυρό παράδειγμα να είναι ο χώρος της παιδείας. Δεν θυμόμαστε υπουργό παιδείας που να μην προσπάθησε να επιφέρει αλλαγές στην παιδεία, όπως δεν θυμόμαστε και υπουργό παιδείας που να μην ανέτρεψε σχεδιασμούς ή ακόμα και ήδη θεσμοθετημένες αλλαγές των «προηγούμενων».
Η παρούσα ηγεσία του υπουργείου Παιδείας δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα. Τελευταία περίπτωση αυτή των Προγραμμάτων Σπουδών στο μάθημα της Ιστορίας που μάλιστα πήραν ΦΕΚ το διάστημα 2018-2019 και όπως τονίζουν σε επιστολή διαμαρτυρίας τους τα μέλη της Επιτροπής που συνέταξαν τα εν λόγω προγράμματα καταργούνται εντελώς αναιτιολόγητα από την νυν ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την απόφαση της υπουργού παιδείας επαναφέρονται τα προγράμματα σπουδών που ίσχυαν το 2002-2003, παραγνωρίζοντας την αμισθί εργασία επί δύο χρόνια που πραγματοποίησε μια ομάδα απαρτιζόμενη από 6 πανεπιστημιακούς και 15 εκπαιδευτικού σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
Ακολουθεί αναλυτικά η επιστολή διαμαρτυρίας των μελών της Επιτροπής:
«Εκφράζουμε την απογοήτευσή μας ως πανεπιστημιακοί δάσκαλοι και πολίτες αυτής της χώρας για τον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνήσεις διαχειρίζονται διαχρονικά το μάθημα της ιστορίας. Επί σειρά ετών έχουμε μετάσχει σε επιτροπές που είχαν συστήσει υπουργοί διαφορετικών κυβερνήσεων (Διαμαντοπούλου, Μπαμπινιώτης, Φίλης, Γαβρόγλου) και εργαστήκαμε αμισθί με μοναδικό στόχο τον εκσυγχρονισμό της σχολικής ιστορίας, ώστε να ευθυγραμμιστεί επιτέλους με τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα και τα κεκτημένα της ακαδημαϊκής ιστορίας. Πρέπει να σημειωθεί ότι την Επιτροπή μας πλαισίωσαν δεκαπέντε μάχιμοι εκπαιδευτικοί από την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση με διδακτορικούς τίτλους και υψηλής ποιότητας ερευνητικό έργο στην ιστορία και στη διδακτική της. Ωστόσο, η σπατάλη ανθρώπινων και υλικών πόρων, ο φόβος της μεταρρύθμισης, η θεσμική αμνησία και η ιδεοληπτική αντιμετώπιση του μαθήματος εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να ανακόπτουν κάθε προσπάθεια ανανέωσης του περιεχομένου και του τρόπου διδασκαλίας της ιστορίας, η οποία μένει μετέωρη και μονίμως εκκρεμής.
Οι διαπιστώσεις αυτές επιβεβαιώθηκαν και με την πολιτική επιλογή της παρούσας κυβέρνησης. Αγνοήθηκε το έργο της τελευταίας Επιτροπής, στην οποία μετείχαμε, και τα ΠΣ της Ιστορίας που εκπονήσαμε και δημοσιεύθηκαν σε ΦΕΚ από τον Νοέμβριο του 2018 έως τον Ιούνιο του 2019, καταργήθηκαν χωρίς καμία προηγούμενη αξιολόγηση. Η επαναφορά σε ισχύ των προγραμμάτων που είχαν εκπονηθεί το 2003, η ανάρτηση, παράλληλα, στον ιστότοπο του ΙΕΠ Προγραμμάτων Σπουδών που είχαν συνταχθεί το 2015, δεδομένου μάλιστα ότι τα σχολικά εγχειρίδια που διδάσκονται δεν αντιστοιχούν σε αυτά, δημιουργούν σύγχυση σε εκπαιδευτικούς και μαθητές αλλά, κυρίως, επιβεβαιώνουν την περιφρόνηση προς το μάθημα της Ιστορίας.
Με την παρούσα επιστολή διαμαρτυρόμαστε έντονα για την απόφαση του Υπουργείου επειδή: α) απαξίωσε την Επιτροπή και το έργο της, καθώς δεν υπήρξε καμιά ενημέρωση ή επικοινωνία για περισσότερο από ένα έτος, β) τα νέα ΠΣ απορρίφθηκαν χωρίς καμιά, έστω στοιχειώδη, επιστημονική αιτιολόγηση και πριν καν δοκιμαστούν πιλοτικά, γ) δεν έχει ακόμη ανακοινώσει αν έχει καταργήσει την παρούσα Επιτροπή ή την έχει αντικαταστήσει με άλλη και, αν ναι, από ποια μέλη αυτή αποτελείται. Σε κάθε περίπτωση, δεν έχει οργανώσει έναν επιστημονικό διάλογο ανάμεσα σε ειδικούς πάνω στα προγράμματα σπουδών, όπου θα δινόταν η δυνατότητα ανταλλαγής απόψεων ή και βελτιωτικών παρεμβάσεων, αν και εφόσον αυτές κρίνονταν αναγκαίες. Είναι λυπηρό να απορρίπτονται συλλήβδην και χωρίς την παραμικρή επιστημονική τεκμηρίωση Προγράμματα Σπουδών Ιστορίας, τα οποία είναι τα πρώτα στην εκπαιδευτική ιστορία της χώρας μας που
- αντιμετωπίζουν συνολικά και ενιαία την ιστορική εκπαίδευση στο ελληνικό σχολείο από την Γ΄ τάξη του Δημοτικού έως τη Β΄ Λυκείου,
- ανταποκρίνονται στις διεθνείς προδιαγραφές, όπως αυτές προσδιορίζονται από τις επιστημονικές και παιδαγωγικές αρχές του Συμβουλίου της Ευρώπης και της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας, από την οποία έτυχαν ευρείας αποδοχής,
- συνδέουν το μάθημα της Ιστορίας με τη σύγχρονη ιστορική επιστήμη και εισάγουν νέες θεματικές και οπτικές, που προσφέρουν ποικίλες ευκαιρίες στα παιδιά να αγαπήσουν την ιστορία, να αποκτήσουν γνώσεις και να καλλιεργήσουν κριτική σκέψη και
- εισάγουν καινοτόμες, ουσιαστικά μαθητοκεντρικές μεθόδους διδασκαλίας, με τις οποίες οι εκπαιδευτικοί, αφού λάβουν την κατάλληλη επιμόρφωση και εκπονηθούν τα ανάλογα σχολικά εγχειρίδια, θα έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν νέες εμπειρίες μάθησης στα παιδιά.
Καταλήγοντας, θεωρούμε αδιανόητο, όταν επί δεκαετίες στη συντριπτική πλειονότητα των χωρών της Ευρώπης, τα σχολικά προγράμματα σπουδών συντάσσονται από εξειδικευμένους επιστήμονες και αποτελούν καρπούς γόνιμων και ανοικτών διαβουλεύσεων στους κόλπους της επιστημονικής και εκπαιδευτικής κοινότητας, στην Ελλάδα ακόμη και σήμερα να αποσύρονται με πολιτικές αποφάσεις. Όλες οι προσπάθειες αναμόρφωσης της διδασκαλίας της ιστορίας στη χώρα μας, δυστυχώς, πέφτουν στο πιθάρι των Δαναΐδων.
Πολυμέρης Βόγλης (πρόεδρος)
Κώστας Κασβίκης, Γιώργος Κόκκινος, Χριστίνα Κουλούρη, Άγγελος Παληκίδης, Βασίλης Τσάφος (μέλη)».
«Ούτε αναχρονισμοί, ούτε ιδεοληψίες» απαντά το ΙΕΠ
Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, απαντώντας στις κατηγορίες περί αναχρονιστικής στροφής στα Προγράμματα Σπουδών της Ιστορίας, εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία επισημαίνει:
«Τα Προγράμματα Σπουδών της Ιστορίας του 2019 είχαν σημαντικά επιστημονικά και παιδαγωγικά προβλήματα και διακρίνονταν για την αποσπασματικότητά τους. Τα μειονεκτήματα αυτά προκάλεσαν την κριτική της επιστημονικής κοινότητας των ιστορικών και όχι μόνο. Επιπλέον, την εκπόνηση των εν λόγω προγραμμάτων δεν ακολούθησε η έκδοση σχολικών βιβλίων για την υποστήριξή τους στη σχολική πράξη. Με γνώμονα αυτά τα προβλήματα και την αναστάτωση που προκλήθηκε το 2019-2020 στη διδασκαλία του μαθήματος της ιστορίας, το ΙΕΠ αποφάσισε να εισηγηθεί την κατάργηση των Προγραμμάτων του 2019 και την επαναφορά, μόνο για την τρέχουσα σχολική χρονιά, των Προγραμμάτων του 2003.
Παράλληλα, το ΙΕΠ προετοιμάζει νέα Προγράμματα Σπουδών για το σύνολο των γνωστικών αντικειμένων, σε συνδυασμό με την ανανέωση του συνόλου των σχολικών εγχειριδίων στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Πρόκειται για μια μεγάλη μεταρρυθμιστική προσπάθεια που στοχεύει στην εναρμόνισή της σχολικής γνώσης με τα πρόσφατα πορίσματα της επιστημονικής έρευνας καθώς και τις νέες εκπαιδευτικές ανάγκες.
Όσον αφορά στην Ιστορία, τα Νέα Προγράμματα Σπουδών στηρίζονται στα καινοτόμα Προγράμματα του 2014-2015, τα οποία είχαν εκπονηθεί στη βάση του πορίσματος της επιτροπής που είχε συσταθεί το 2012 από το Υπουργείο Παιδείας, με συμμετοχή ιστορικών από όλα τα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας. Τα προγράμματα του 2015 εκπονήθηκαν στο πλαίσιο της εφαρμογής προγράμματος ΕΣΠΑ, από ομάδα περισσοτέρων από τριάντα Πανεπιστημιακών δασκάλων, εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς και στελεχών του ΙΕΠ, που επελέγησαν με απόλυτα διαφανείς διαδικασίες.
Τα Προγράμματα αυτά, παρά την ευρεία επιστημονική τους νομιμοποίηση, αποσύρθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση, η οποία με αδιαφανείς διαδικασίες και με απευθείας ανάθεση συγκρότησε επιτροπή για την αντικατάστασή τους, προκαλώντας τότε τις αντιδράσεις μεγάλου μέρους της επιστημονικής κοινότητας των ιστορικών.
Ούτε αναχρονισμοί, ούτε ιδεοληψίες. Η παρέμβαση του ΙΕΠ σχετικά με τα Προγράμματα Σπουδών της Ιστορίας αποσκοπεί στη θεραπεία ενός ακόμη προβλήματος και την εξασφάλιση ενός σύγχρονου και επιστημονικά αποδεκτού Προγράμματος Σπουδών στην Ιστορία και αντίστοιχων σχολικών βιβλίων και εκπαιδευτικού υλικού».
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
