Εκλεισαν τους υπολογιστες και ανακαλυψαν τη «μαγεια» των παραδοσιακων παιχνιδιων
Χειροποίητες κούκλες, κότσια, σφεντόνες και κουδουνίστρες… αλλά και σκάκι, τάβλι, φιδάκι και μονόπολη… παιχνίδια που άλλοτε αποτελούσαν μέρος της καθημερινότητας των παιδιών, αλλά με τα χρόνια παραμερίστηκαν και σήμερα, σε μεγάλο βαθμό, έχουν αντικατασταθεί από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, απέκτησαν ξανά τη θέση, που τους αξίζει, σε μια πρωτότυπη έκθεση παραδοσιακών παιχνιδιών που διοργάνωσαν μαθητές του 5ου δημοτικό σχολείο Κομοτηνής. Οι 18 μαθητές του τμήματος Ε2 του σχολείου, υπό την καθοδήγηση της δασκάλας τους, κ. Μαριγώς Παπανικολάου, ανακάλυψαν και έκαναν κτήμα τους τον «θησαυρό» των παιχνιδιών, που σημάδεψαν την παιδική ηλικία των γονιών και των παππούδων τους. Δεν έμειναν ωστόσο σε αυτό, αλλά έχοντας συγκεντρώσει δεκάδες παιχνίδια, που ξυπνούν αναμνήσεις και προκαλούν έντονα συναισθήματα στους παλαιότερους, αποφάσισαν να τα συστήσουν στους συνομηλίκους τους από τα άλλα σχολεία της πόλης μας. Έτσι προέκυψε η ιδέα της διοργάνωσης της έκθεσης με τίτλο «Συλλέγοντας και κατασκευάζοντας τα παιχνίδια του παππού και της γιαγιάς…», στην οποία είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν δεκάδες μαθητές κατά το τελευταίο διήμερο, αλλά και πολλοί ενήλικοι, οι οποίοι έμαθαν για την πρωτοβουλία των μαθητών και δεν αντιστάθηκαν στον πειρασμό του νοσταλγικού ταξιδιού στο χρόνο, που υποσχόταν.
Πώς γεννήθηκε και εξελίχθηκε η ιδέα για την έκθεση παραδοσιακών παιχνιδιών
Για την πρωτότυπη αυτή δράση, για τους στόχους της και για τα αποτελέσματα, που έχει διακρίνει στους μαθητές, μίλησε στον «ΠτΘ», η δασκάλα και υπεύθυνη της έκθεσης, κ. Παπανικολάου. «Ξεκινήσαμε από τον Σεπτέμβριο», εξήγησε, «μέσα στα πλαίσια της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, τις αρχές της οποίας προσπαθούμε να εφαρμόζουμε στο σύγχρονο σχολείο λόγω της πολυπολιτισμικότητας της σύγχρονης κοινωνίας. Η ώρα της ευέλικτης ζώνης μας δίνει το δικαίωμα να ασχοληθούμε με ιδιαίτερα πρότζεκτ. Αποφασίσαμε λοιπόν να ασχοληθούμε με το παραδοσιακό παιχνίδι. Σκοπός μας ήταν να εμπλέξουμε την κοινωνία, το κοντινό οικογενειακό περιβάλλον, αλλά και το ευρύτερο. Οι μαθητές χωρίστηκαν σε 4 ομάδες, με ονόματα από παραδοσιακά παιχνίδια, όπως «Κότσια», «Κούκλες», «Σφεντόνες» και «Βόλοι». Στην αρχή τα παιδιά έγιναν μικροί ερευνητές και με τη μέθοδο της συνέντευξης συγκέντρωσαν από τους παππούδες τους πληροφορίες για τα παιχνίδια, που έπαιζαν. Και οι παππούδες ανταποκρίθηκαν με πολύ μεγάλο πάθος. Αποκτήσαμε εντέλει τόσο πολύ υλικό, που αποφασίσαμε ότι αυτό πλέον θα έπρεπε να το δουν κι άλλοι και να το καμαρώσουν».
Καταρχάς, η επίμαχη δράση έδωσε την ευκαιρία σε μαθητές του τμήματος να γνωρίσουν παιχνίδια, που δεν ήξεραν καν ότι υπάρχουν. «Στα παιδιά, που έχουν ακόμα ρίζες σε χωριά, δεν ήταν άγνωστα αυτά τα παιχνίδια», παρατήρησε η κ. Παπανικολάου, επισημαίνοντας ωστόσο ότι «τα παιδιά, που έχουν ζήσει μόνο μέσα στην πόλη, δεν τα γνώριζαν».
Μαριγώ Παπανικολάου
«Αυτά τα παιχνίδια έχουν βοηθήσει τα παιδιά να κάνουν καλύτερους χαρακτήρες και να παίζουν χωρίς φανατισμούς»
Μπορεί η εμπειρία, που απέκτησαν από τη δράση, να μη συνεπάγεται απαραίτητα ότι θα εγκαταλείψουν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και θα στραφούν πλέον στα παραδοσιακά. Όμως τα θετικά σημάδια από όλη αυτήν την εμπλοκή τους είναι ήδη ορατά, κατά την κ. Παπανικολάου. «Κατά το διάστημα, που παίζουμε», σημείωσε, «ακόμα και για τα ηλεκτρονικά τους παιχνίδια βλέπω να κάνουν το «α μπε μπα μπλομ», για να δουν ποιος θα παίξει πρώτος». «Κάτι που δε γινόταν πριν», συμπλήρωσε. «Έχω την εντύπωση πως αυτά τα παιχνίδια, που δεν είναι τόσο ανταγωνιστικά», συνέχισε, «έχουν βοηθήσει τα παιδιά να κάνουν καλύτερους χαρακτήρες και να παίζουν πιο όμορφα, χωρίς φανατισμούς. Αυτό ήταν ένα αποτέλεσμα, που δεν το περίμενα, αλλά το παρατήρησα προς το τέλος του προγράμματος».
Τέλος, η κ. Παπανικολάου σημείωσε ότι ένας άλλος στόχος της πρωτοβουλίας ήταν η ανάδειξη των πολιτισμικών στοιχείων όλων των παιδιών και η απόδειξη ότι αυτά έχουν κοινά χαρακτηριστικά. «Η παράδοση είναι πάντα ένα πρόσφορο έδαφος για να βρούμε τις ρίζες μας και να δούμε τι είμαστε, ποιοι είμαστε και πόσο μοιάζουμε με τους συνανθρώπους μας», παρατήρησε, για να επισημάνει ότι «τα παιδιά ανακάλυψαν ότι τα παιχνίδια αυτά τα παίζουν όλοι, σε όλον τον κόσμο, ανεξάρτητα από χρώμα, θρησκεία ή καταγωγή».
Λαογραφική έκθεση από τα παιδιά της δευτέρας τάξης
Εκτός από την έκθεση παραδοσιακών παιχνιδιών, το 5ο δημοτικό σχολείο φιλοξένησε κατά το προηγούμενο τριήμερο και μία έκθεση λαϊκής τέχνης και παράδοσης, που επιμελήθηκαν οι μαθητές της δευτέρας τάξης, υπό την καθοδήγηση της κ. Ευφροσύνης Δόλωμα και της κ. Ελένης Νικολαΐδου. Στα πλαίσια της διδασκαλίας του μαθήματος της Γλώσσας, οι δύο δασκάλες ζήτησαν από τα παιδιά να ψάξουν στα σπίτια των παππούδων και των γιαγιάδων και να βρουν παλιά αντικείμενα. Παρότι δεν ήταν σκοπός τους εξαρχής να διοργανώσουν μία λαογραφική έκθεση με τα συγκεκριμένα αντικείμενα, αυτό τελικά υπαγορεύτηκε από τον μεγάλο αριθμό των συγκεντρωθέντων.
«Τα παιδιά ανταποκρίθηκαν με πολύ χαρά στο κάλεσμα», παρατήρησε η κ. Νικολαΐδου, για να επισημάνει ότι χάρηκαν πολύ και τη διαδικασία της προετοιμασίας της έκθεσης, όπου το κάθε παιδί έγραφε τις λεζάντες στα αντικείμενα που είχε φέρει.
Από την πλευρά της κ. Δόλωμα εστίασε στη διαδικασία της παρουσίασης των αντικειμένων, όπου οι μαθητές έδειξαν εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον και ζήλο. Μάλιστα, εκτός από τους δεκάδες συμμαθητές τους από τα άλλα σχολεία, κλήθηκαν να ξεναγήσουν στην έκθεση και αρκετούς συγγενείς τους, που επισκέφτηκαν το σχολείο. «Φανταστήκαμε ότι θα κουραστούν από τη συνεχή επανάληψη», σημείωσε χαρακτηριστικά η κ. Δόλωμα, «εντούτοις μέχρι και σήμερα, επί τρεις μέρες, συνεχίζουν ακάθεκτοι». Κλείνοντας, παρατήρησε ότι υπήρχαν αντικείμενα, που έφεραν τα παιδιά, τα οποία ούτε οι ίδιες οι δασκάλες γνώριζαν για την ύπαρξη και τη χρήση τους. Αυτό καταδεικνύει ότι ιδίως για τους μικρούς μαθητές η συγκεκριμένη εμπειρία ήταν άκρως πολύτιμη, στην κατεύθυνση του να γνωρίσουν το παρελθόν, την παράδοση και τον τρόπο ζωής των προγόνων τους κατά τις προηγούμενες δεκαετίες.
σ.σ.: Για να δείτε όλες τις φωτογραφίες από τις δύο εκθέσεις, κάντε κλικ στην κεντρική εικόνα…
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
