Εφυγε απο τη ζωη η Μαρια Μαυριδου

Καθηγήτρια πολεοδομίας του ΕΜΠ

Έφυγε από τη ζωή η Μαρία Μαυρίδου, καθηγήτρια πολεοδομίας της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Η Μαρία Μαυρίδου ήταν η σύζυγος του κ. Δημήτρη Μαυρίδη, επίτιμου διδάκτορα του Τμήματος Ιστορίας Εθνολογίας του ΔΠΘ.
 

…διαδρομές της Μαρίας Μαυρίδου στην επιστήμη

Η Μαρία Μαυρίδου σπούδασε Αρχιτεκτονική στο ΕΜΠ (1960-65). Το ενδιαφέρον της για τη μελέτη της πόλης και την πολεοδομία ξεκινάει ήδη από την περίοδο των σπουδών της, με τη διπλωματική της εργασία για τη Ναύπακτο, που εκπονείται στην έδρα Πολεοδομίας, με τον καθηγητή Αντώνη Κριεζή και συνεχίζεται με όλη την μετέπειτα επιστημονική της δραστηριότητα: αρχικά στο ειδικό Γραφείο του Υπουργείου Δημοσίων Έργων για τη σύνταξη του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας, με υπεύθυνο τον Προκόπη Βασιλειάδη, στη συνέχεια στο Σπουδαστήριο Πολεοδομικών Ερευνών (ΣΠΕ), με υπεύθυνους τον καθηγητή πολεοδομίας Αντώνη Κριεζή και τον οικονομολόγο Αντώνη Καρρά και μετέπειτα στην έδρα Πολεοδομίας και τον Τομέα Πολεοδομίας και Χωροταξίας του ΕΜΠ.

Το 1964 ιδρύεται το ΣΠΕ, με στόχο να συμβάλει στην ανάπτυξη μιας προβληματικής για την πολεοδομία και τη χωροταξία, συντάσσοντας «πρότυπες μελέτες» που θα μπορούσαν να προωθήσουν πιο σύγχρονες διαδικασίες άσκησης κρατικής πολιτικής. Η Μαρία Μαυρίδου εντάσσεται στην ερευνητική του ομάδα, συμμετέχει στη μελέτη της (σεισμόπληκτης) Ανδρίτσαινας, με υπεύθυνο τον Λουδοβίκο Βασενχόβεν, και, στη συνέχεια στις μελέτες για την Ήπειρο-Θεσσαλία και την Καλαμάτα. Πρόκειται για τη σειρά των «ιστορικών» πλέον μελετών του ΣΠΕ, τις επιδράσεις των οποίων βρίσκουμε σε πολλές από τις μεταγενέστερες πολεοδομικές/χωροταξικές «ιστορίες» στη χώρα μας. Παράλληλα με τις μελέτες του ΣΠΕ, η πλούσια δραστηριότητα της τότε έδρας Πολεοδομίας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και τα Σεμινάρια Εξειδικεύσεως, με καταλυτικό ρόλο αφ’ ενός για τη στροφή νέων επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων προς την πολεοδομία και τη χωροταξία και αφ’ ετέρου για τη δημιουργία μιας πρώτης επιστημονικής κοινότητας, ενεργό μέλος της οποίας είναι η Μαρία Μαυρίδου. Μέσα στη δικτατορία και μετά την απόλυση του καθηγητή Α. Κριεζή και τις πολιτικές περιπέτειες μελών του, αναστέλλεται η λειτουργία του ΣΠΕ. Η Μαρία Μαυρίδου, όπως και άλλα στελέχη του Σπουδαστηρίου, εντάσσεται στο γραφείο ΟΝΑ, των και φίλων της Κώστα και Λουΐζας Μάρθα, όπου αναλαμβάνει σημαντική υπευθυνότητα για την εκπόνηση του Ρυθμιστικού Σχεδίου Χαλκίδας. Συνεργάζεται επίσης με το γραφείο Θύμιος Παπαγιάννης και Συνεργάτες για το Ρυθμιστικό Σχέδιο Βόλου.

Η δραστηριότητά της Μαρίας Μαυρίδου στη διδασκαλία της πολεοδομίας αρχίζει από το 1975, όταν διορίζεται ως βοηθός στην τότε έδρα Πολεοδομίας, με καθηγητή τον Α. Αραβαντινό. Σ’ αυτό το πλαίσιο εκπονεί και τη διδακτορική της διατριβή: “Η συγκυριακή ανάπτυξη μιας περιφερειακής συνοικίας: Νέα Λιόσια. Πολεοδομικές και κοινωνικές επιπτώσεις από τη διαμόρφωση αστικής γαιοπροσόδου μέσω της αυθαίρετης εκτός σχεδίου δόμησης”. Η έρευνά της αυτή αναδείχθηκε βασική για την κατανόηση των διαδικασιών περιαστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα, σε συνάρτηση με ζητήματα όπως η διαμόρφωση γαιοπροσόδων, η συνάρθρωση στρατηγικών επιβίωσης των εσωτερικών μεταναστών με την εμπορευματοποίηση στοιχείων του αστικού χώρου, κ.ο.κ. Στα 33 χρόνια που συμμετέχει στο (συλλογικό) διδακτικό έργο, έχει οργανώσει μαθήματα πολεοδομίας και θέματα μελετών πεδίου και εισάγει μεθόδους επεξεργασίας που έχουν συμβάλει αποφασιστικά στην ανανέωση της προβληματικής και το συντονισμό της διδασκαλίας με τις μεταβαλλόμενες συγκυρίες. Στην ίδια κατεύθυνση είναι και η παράλληλη παρουσία της στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών, από την ίδρυσή του το 1998, μέσα από τα μαθήματα που διδάσκει σε όλα τα εξάμηνα, αλλά και μέσα από τη συμμετοχή της στη διαχείρισή του.

Τα βασικά ερευνητικά ενδιαφέροντα της Μαρίας Μαυρίδου, όπως εκφράζονται από το ερευνητικό και δημοσιευμένο έργο της και από τη διδασκαλία της, αναφέρονται στην κατανόηση των μηχανισμών που διαμορφώνουν τον αστικό χώρο σε διαφορετικές κάθε φορά συγκυρίες: παραγωγή κατοικίας, διαμόρφωση τιμών γης, συγκρότηση του δημόσιου χώρου της πόλης, περιβαλλοντικές διαστάσεις του σχεδιασμού. Η συμμετοχή της στη ερευνητική δραστηριότητα του Τομέα Πολεοδομίας και Χωροταξίας ακολουθεί αυτούς τους άξονες: πρότυπα κατοικίας, ζητήματα γαιοπροσόδου και αγοράς γης και κατοικίας, αναπλάσεις αστικών περιοχών με περιβαλλοντικούς όρους, διαχείριση παράκτιων περιοχών. Ιδιαίτερη είναι η έμφαση που αποδίδει στις μεταβαλλόμενες αντιλήψεις και πρακτικές για τα θέματα αυτά, σε συνάρτηση με τον τόπο και την ιστορική/κοινωνική συγκυρία. Ως απόρροια, ίσως, ιδιαίτερη είναι επίσης η έμφαση που αποδίδει σε ζητήματα μεθόδου και επιστημολογίας στις θεωρήσεις της πόλης και του σχεδιασμού.

Ιδιαίτερα αγαπητή ως διδάσκουσα και γνωστή για την επιμονή της στα θέματα αυτά, έχει επιβλέψει πληθώρα διπλωματικών εργασιών σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο και σημαντικό αριθμό διατριβών, φοιτητών και φοιτητριών που επιλέγουν να δουλέψουν μαζί της εκτιμώντας την αυστηρότητα και τη «σοφία» της, αλλά και τη γενναιόδωρη υποστήριξη που προσφέρει κατά την καθοδήγησή τους.

Τα βιογραφικά στοιχεία της Μαρίας Μαυρίδου από το βιβλίο: 
Ντ. Βαΐου (επιμ) 2007, Αναζητώντας της επιστήμη. Στα ίχνη της πόλης με τη Μαρία Μαυρίδου. Αθήνα: Καλειδοσκόπιο

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.