Δυσκολα τα βγαζουν περα οι καπνοπαραγωγοι

«Χρόνο με το χρόνο οι τιμές στα κόστη ανεβαίνουν και οι τιμές πώλησης πέφτουν»

«Οι νέοι να μην ασχοληθούν με την καπνοκαλλιέργεια∙δεν αξίζει τον κόπο»

Για τον Μεχμέτ Χατζή Χουσεΐν η καλλιέργεια του καπνού αποτελεί οικογενειακή παράδοση. Κάτοικος Κομοτηνής, με καταγωγή από την Κάτω Βυρσίνη του Δήμου Αρριανών, έμαθε την «παράδοση» της καπνοκαλλιέργειας από τους δικούς του γονείς, και με την σειρά του, δουλεύοντας καθημερινά στα 16 στρέμματα καπνά που καλλιεργεί, «μεταλαμπαδεύει» τα μυστικά της καλλιέργειας στα δικά του παιδιά.

Άλλωστε η καλλιέργεια του καπνού αποτελεί για την τετραμελή οικογένειά του μοναδικό έσοδο, από το οποίο καλούνται να καλύψουν τόσο τις καθημερινές ανάγκες διαβίωσής τους όσο και τα έξοδα που αφορούν στην καλλιέργεια αυτή καθ’ αυτή.

Μιλώντας στον «ΠτΘ» ο κ. Χατζή Χουσεΐν αναφέρθηκε στις υφιστάμενες δυσκολίες στην καλλιέργεια του καπνού, που για την περιοχή μας αποτελεί μονοκαλλιέργεια, αλλά και τα όσα «χάθηκαν» στην πορεία των τελευταίων ετών, οδηγώντας τον αριθμό των καπνοπαραγωγών της περιοχής μας σε αριθμούς πρωτόγνωρης, όπως έχει χαρακτηριστεί, συρρίκνωσης.

Η αρχή έγινε με τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ που εφαρμόστηκε το 2006 και οδήγησε σε μειωμένη σχεδόν κατά 80% παραγωγή καπνού σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι περικοπές των ενισχύσεων που ακολούθησαν αλλά και το υψηλό κόστος της παραγωγής σήμερα οδηγούν τον κλάδο σε νέα πρωτόγνωρα δεδομένα συρρίκνωσης, με την Ελλάδα ωστόσο να συνεχίζει να κρατά τα «σκήπτρα» ως η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χώρα με κριτήριο τον αριθμό των καλλιεργητών.

Ο κ.  Χατζή Χουσεΐν μίλησε για τις δυσκολίες της δουλειάς, την μεγάλη προσπάθεια και την υπομονή που απαιτεί η καλλιέργεια του καπνού αλλά και το υψηλό κόστος αυτής, που έρχεται σε αντίθεση με το τελικό ποσό που μένει στα χέρια του παραγωγού.

Όπως εξήγησε χαρακτηριστικά «ο κόπος και η προσπάθεια του παραγωγού στο τέλος της σεζόν δεν λαμβάνεται υπόψιν από τους εμπόρους, στο έλεος των οποίων βρίσκονται οι παραγωγοί». Η μέση τιμή του καπνού πέρυσι κυμαινόταν, σύμφωνα με τον ίδιο, στα 4,30 ευρώ, με το κόστος της παραγωγής να αγγίζει κατ’ ελάχιστο τα 3 ευρώ. «Με το 1,30 ευρώ που μένει στα χέρια του παραγωγού, που στο τέλος κάθε χρονιάς μπορεί να φτάσει ανάλογα και με τα στρέμματα που καλλιεργεί τις 2.000-3.000 ευρώ όπως αντιλαμβάνεστε δεν μπορεί μια τετραμελής οικογένεια να επιβιώσει» συνέχισε.

Ανεξέλεγκτες οι αυξήσεις στο κόστος παραγωγής

Ο ίδιος μάλιστα αναφέρθηκε και στις αυξήσεις, οι οποίες επήλθαν στο πέρασμα των ετών, σε βενζίνη, λιπάσματα, φυτοφάρμακα κ.ο.κ.  οι ανεξέλεγκτες αυξήσεις στις τιμές των οποίων οδήγησαν στο πέρασμα των ετών πολλούς παραγωγούς να εγκαταλείψουν οριστικά την καλλιέργεια.

Εξηγώντας τη διαδικασία της καλλιέργειας ο ίδιος ανέφερε πως αυτή ξεκινά περίπου τον Μάρτιο και διαρκεί έως και το Νοέμβριο. Με την έναρξη των διαδικασιών «ξεκινούν και τα έξοδα» δήλωσε ο ίδιος χαρακτηριστικά για να επισημάνει πως όσο προχωρούν οι εργασίες τόσο αυξάνεται το κόστος.  Οι καλές καιρικές συνθήκες αποτελούν πάντα «σύμμαχο» για τους παραγωγούς, με την φετινή χρονιά ωστόσο όπως τόνισε ο ίδιος να αποτελεί εξαίρεση, καθώς η κακοκαιρία επέφερε καθυστερήσεις στην φύτευση των καπνών.

Μάχη με τον χρόνο

«Για να φυτέψουμε τα καπνά χρειαζόμαστε 15 με 20 μέρες. Λόγω των φετινών βροχών, η διαδικασία φύτευσηςφέτος έχει καθυστερήσει αρκετά και δεν μπορέσαμε να τα τελειώσουμε ακόμα» ανέφερε ο κ.  Χατζή Χουσεΐν, υπογραμμίζοντας ότι οι παρατεταμένες βροχοπτώσεις έκρυβαν και τον κίνδυνο να εμφανιστούν αρρώστιες στην καλλιέργεια.

Η περίοδος της συλλογής των καπνών, που ξεκινά στις αρχές Ιουλίου, αποτελεί ιδιαίτερα απαιτητική περίοδο για τους παραγωγούς καθώς όπως γνωστοποίησε ο ίδιος «φεύγουμε από το σπίτι στις 4 το πρωί και ασχολούμαστε με τον καπνό έως τις 10 το βράδυ».

Ωστόσο οι παραγωγοί δίνουν μάχη με τον χρόνο, όπως τόνισε, καθώς η ποιότητα του καπνού που συλλέγεται μετά το Νοέμβριο, είναι χαμηλότερη και επομένως πωλείται και σε χαμηλότερες τιμές.

«Το πρωινό ξύπνημα,  οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες στο έλεος των οποίων όλοι οι παραγωγοί βρίσκονται αλλά και η μη ανταπόδοση της πραγματικής αξίας της καλλιέργειας του καπνού» αποτελούν σύμφωνα με τον ίδιο τα κύρια προβλήματα που οι καπνοπαραγωγοί αντιμετωπίζουν και οδηγούν χρόνο με τον χρόνο λιγότερους παραγωγούς στην καλλιέργεια του καπνού.

Ο ίδιος μάλιστα εμφανίστηκε απαισιόδοξος σε σχέση με την «διάσωση» της καλλιέργειας καθώς υπό τις υφιστάμενες συνθήκες όπως εξήγησε και αν δεν παρθούν μέτρα «ο καπνός έχει τελειώσει».

Και κάπως έτσι μια καλλιέργεια που «τους παλιούς χρόνους» χάρισε στην περιοχή οικονομική άνθηση και άφησε το δικό της κοινωνικό αποτύπωμα σιγά σιγά αφήνεται να φθίνει. Το χειρότερο όμως είναι η απουσία ελπίδας για το μέλλον της καπνοκαλλιέργειας. Απουσία ελπίδας που εκφράζεται γλαφυρά από τη συμβουλή προς τους νέους του κ.  Χατζή Χουσεΐν. «Οι νέοι να μην ασχοληθούν με την καπνοκαλλιέργεια. Δεν αξίζει τον κόπο» ήταν η συμβουλή του και φαίνεται πως ακολουθείται πιστά, αφού δεν είναι λίγοι εκείνοι που αναγκάστηκαν να αφήσουν τα χωράφια τους και να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό.

Φύτεμα χωρίς τρακτέρ

Σε αντίθεση με τους νεότερους, οι κάτοικοι των οικισμών της Ροδόπης έχουν μάθει να κερδίζουν το εισόδημά τους από την καλλιέργεια του καπνού και επιμένουν στην διατήρηση της καλλιέργειας. Σε μια εποχή δε που οι τιμές του καπνού αγγίζουν ακόμα «ιστορικά χαμηλά» εν αντιθέσει με το κόστος της παραγωγής που έχει εκτοξευθεί οικογένειες με «παράδοση» στην καλλιέργειά του συνεχίζουν την προσπάθειά τους, πολλές φορές υπό αντίξοες συνθήκες.

Όπως μας μετέφεραν χαρακτηριστικά ένα καλό παράδειγμα αποτελεί ο «εξαναγκασμός» του φυτεύματος του καπνού με τα χέρια σε ορεινές περιοχές και του νομού Ροδόπης όπου υπάρχουν χωράφια δυσπρόσιτα στα οποία οι παραγωγοί δεν μπορούν να προσεγγίσουν με τα τρακτέρ.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.