Χρυσοστομος Σταμουλης: «Αν οι θρησκειες αναπτυξουν ουσιαστικα το περιεχομενο της πιστης τους μπορουν να αποτελεσουν τον συνεκτικο ιστο των συγχρονων κοινωνιων σε θεματα δημοκρατιας, δικαιωματων, ειρηνης, περιβαλλοντος»

Από τα καινοφανή στοιχεία του «Προγράμματος Θεολόγων και Ιεροδιδασκάλων», όπως το παρακολουθήσαμε να εκτυλίσσεται στη Θράκη, ήταν η συνολική σχεδόν συστράτευση των μελών ΔΕΠ του Τμήματος Θεολογίας του Αριστοτελείου, σημαντικός αριθμός των οποίων έδωσε το παρών στις διάφορες φάσεις των επιμορφώσεων, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του επιμορφωτή, ανεξαρτήτως ακαδημαϊκής βαθμίδας. Στο πλαίσιο αυτό αρκετοί ήταν οι πρωτοβάθμιοι καθηγητές που δίδαξαν, όπως π.χ η κ. Αννα Κόλτσιου, και όχι μόνον, αφού ρόλο επιμορφωτή ανέλαβαν και ο Κοσμήτορας του Τμήματος Θεολογίας κ. Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, καθηγητής Παλαιάς Διαθήκης, αλλά και ο ίδιος ο πρόεδρος του Τμήματος, ο αναγεννησιακού χαρακτήρα, καθηγητής και μουσικός, Χρυσόστομος Σταμούλης, που διδάσκει τα μαθήματα της Δογματικής και Συμβολικής Θεολογίας και της Φιλόκαλης Αισθητικής της Ορθοδοξίας, αλλά από το 1991 διευθύνει και τη Χορωδία και την ορχήστρα Νέων Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος Θεσσαλονίκης, συνεργαζόμενος με σπουδαίους συνθέτες, διευθυντές ορχηστρών και τραγουδιστές της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Με τον καθηγητή Χρυσόστομο Σταμούλη, με το πέρας της κοινής επιμόρφωσης των θρακιωτών θεολόγων, τμήμα της οποίας παρακολουθήσαμε αφού μας εντυπωσίασε το ενδιαφέρον των μουσουλμάνων επιμορφούμενων να πληροφορηθούν για θέματα δογματικής όπως το μυστήριο του βαπτίσματος και το τρισυπόστατο του Θεού της ορθόδοξης χριστιανοσύνης, είχαμε μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση στο ραδιόφωνο του Παρατηρητή συντροφιά με τον κομοτηναίο λέκτορα Μάριο Κουκουνάρα-Λιάγκη.

Στη συνομιλία αυτή ο κ. Σταμούλης για τους στόχους του «Προγράμματος» και την κοινή επιμόρφωση των θρακιωτών θεολόγων μας ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα κάτωθι: 
 

«Κοινή επιμόρφωση θεολόγων, μουσουλμάνων και χριστιανών, δεν έχει γίνει ούτε στα πιο προηγμένα εκπαιδευτικά συστήματα»

 
«Η υλοποίηση του Προγράμματος σχετίζεται με τη νομοθεσία που ψηφίστηκε το 2013 και δίνει τη δυνατότητα σε ιεροδιδασκάλους να διδάξουν σε δημόσια σχολεία. Συνεπώς υπήρξε η ανάγκη να δοθεί καλή κουλτούρα και παιδεία στους ανθρώπους που θα διδάξουν στα σχολεία. Θέλουμε να δημιουργήσουμε πολύ καλούς επιστήμονες του Ισλάμ. Δε θέλουμε να τους κάνουμε ορθοδόξους, αλλά θέλουμε να τους δώσουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. Ανέλαβε το τμήμα Θεολογίας με τεράστιο κόστος να το προχωρήσει, όπως και με την κατεύθυνση των μουσουλμανικών σπουδών παρά τα έντονα σχόλια που συναντήσαμε, υπήρξε όμως τεράστια βούληση από τους διδάσκοντες, το Yπουργείο Παιδείας και τον Γιώργο Καλαντζή που κάνει καλή δουλειά. Πρέπει να τονιστεί δε ότι το «Πρόγραμμα» έτυχε διακομματικής αποδοχής και ότι οι πολιτικοί όλων των κομμάτων του κοινοβουλευτικού τόξου ήταν θετικοί σ’ αυτό.

Να αναφέρω ότι είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του ελληνικού κράτους που γίνεται κοινή επιμόρφωση ιεροδιδασκάλων και θεολόγων, χριστιανών και μουσουλμάνων, προκειμένου να ενημερωθούν για την αξία διαλόγου των θρησκειών αλλά και τον τρόπο λειτουργίας τους εντός του σχολείου. Κοινή επιμόρφωση θεολόγων, μουσουλμάνων και χριστιανών, δεν έχει γίνει ούτε στα πιο προηγμένα εκπαιδευτικά συστήματα. Το ΑΠΘ είναι καινοτόμο και δε φοβάται και προχωρά σε τέτοια ρηξικέλευθα μονοπάτια ακόμα και για την Ευρώπη και μάλιστα από τότε που ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο υπήρχε πρόβλεψη να δημιουργηθεί τμήμα-τομέας μουσουλμανικών σπουδών. Ως διδάσκοντες τώρα προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε με τους ανθρώπους και να συμβάλουμε στην κατανόηση της θρησκείας ως γεγονότος που συγκροτεί τις κοινωνίες».

«Δεν μπορεί η οντολογία των θρησκειών, η λειτουργία της, ο τρόπος της να μην αφορά στη δημόσια πλατεία, να μη διαμορφώνει τη δημόσια πλατεία, να συνδιαμορφώνει και να συνδιαμορφώνεται»

 
Για το ζήτημα δε του ρόλου της θρησκείας και τη συνείδηση του διαφορετικού που δεν αποδιώκει το διάλογο, αλλ’ αντιθέτως τον ενθαρρύνει μας ανέφερε:
«Υπάρχουν διάφορες παρεξηγήσεις για το ρόλο της θρησκείας στις σύγχρονες κοινωνίες. Η πρώτη παρεξήγηση έχει να κάνει με το γεγονός ότι δημιουργήθηκαν δύο άκρως προβληματικές τάσεις, η μια ότι η θρησκεία ταυτίζεται με το κράτος και την εξουσία. Αυτό δημιούργησε την άλλη πλευρά, η οποία υποστηρίζει ότι εφόσον δεν μπορεί να είναι κρατικό γεγονός διότι υπάρχουν οι ιδιαιτερότητες της διαφορετικότητας, θα πρέπει να είναι ιδιωτικό γεγονός. Αυτό οδήγησε πολλές κοινωνίες να βγάλουν τη θρησκεία από τη δημόσια πλατεία. Τα τελευταία χρόνια ευτυχώς οι κοινωνιολόγοι έχουν την άποψη ότι η θρησκεία είναι δημόσιο γεγονός και αφορά στην πλατεία. Το δημόσιο δεν ταυτίζεται με το κρατικό. Η διαφορά τους έγκειται στην εξουσιαστικότητα. Βεβαίως και δεν είναι ούτε ιδιωτικό γεγονός. Δεν μπορεί η οντολογία των θρησκειών, η λειτουργία της, ο τρόπος της να μην αφορά στη δημόσια πλατεία, να μη διαμορφώνει τη δημόσια πλατεία, να συνδιαμορφώνει και να συνδιαμορφώνεται. Είμαστε εδώ γιατί θεωρούμε ότι αν οι θρησκείες αναπτύξουν ουσιαστικά το περιεχόμενο της πίστης τους μπορούν να αναπτύξουν τον συνεκτικό ιστό των σύγχρονων κοινωνιών σε θέματα δημοκρατίας, δικαιωμάτων, ειρήνης, περιβάλλοντος. Οι θρησκείες είναι οι μόνες που μπορούν να πλάσουν τη σύγχρονη πραγματικότητα».
 

«Αν δεν έχεις πλήρη επίγνωση της διαφορετικότητάς σου, δεν μπορείς να συνυπάρξεις με τους υπολοίπους»
 

«Όσο για τη διαφορετικότητα, αν δεν έχεις πλήρη επίγνωσή της, δεν μπορείς να συνυπάρξεις με τους υπολοίπους. Κάποιοι πιστεύουν ότι αυτή η συνύπαρξη οδηγεί σε μια ομογενοποίηση των σχετικισμών. Όχι κρατάς την αυτοσυνειδησία σου και αναγνωρίζεις μέσα σε αυτή την αυτοσυνειδησία τη δυνατότητα που αυτή σου δίνει να συνυπάρξεις με τον “άλλο” μέσα από κοινές δράσεις και πρακτικές. Αυτά που μας χωρίζουν είναι λιγότερα από αυτά που μας ενώνουν. Ο πυρήνας του δόγματος είναι μόνο ένα κομμάτι της καθημερινότητας. Υπάρχει ο κοινωνικός βίος, η διαδικασία του ήθους, ο κοινωνικός εαυτός».

*Ο Χρυσόστομος Σταμούλης είναι θεολόγος – μουσικός, Πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.