Αλεξανδρος Τσιγκας, επικουρος καθηγητης Πολυτεχνικης Σχολης ΔΠΘ, Τα επαγγελματικα δικαιωματα δεν απονεμονται, κερδιζονται

Με αφορμή την ημερίδα που διοργάνωσε το Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης με θέμα «Οι απαιτήσεις της Ελληνικής Βιομηχανικής παραγωγής σε σχέση με τον διεθνή ανταγωνισμό, με προσανατολισμό την εξαγωγική δραστηριότητα», η οποία είχε ως στόχο την ενημέρωση των φοιτητών για το πλαίσιο της επαγγελματικής τους αποκατάστασης, αλλά και όσα τελευταίως βλέπουν το φως της δημοσιότητος και αφορούν στο γνωστό πρόγραμμα «Αθηνά» που προωθεί το υπουργείο Παιδείας με στόχο τη συγχώνευση ή κατάργηση σχολών, όπου, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, θα έχει επιπτώσεις και στο συγκεκριμένο Τμήμα, ο «Παρατηρητής της Θράκης συνομίλησε με τον επίκουρο καθηγητή του Τμήματος στο μάθημα της «Εφοδιαστικής», κ. Αλέξανδρο Τσίγκα για τις προοπτικές που δημιουργεί στην εργασία των πτυχιούχων του αλλά και για το ρόλο που παίζουν οι μηχανικοί στην παραγωγή της επιχείρησης ή του εργοστασίου.

Επαγγελματικά δικαιώματα δεν υπάρχουν στο εξωτερικό

ΠτΘ: Το Τμήμα Παραγωγής και Διοίκησης είναι ένα τμήμα ταλαιπωρημένο. Παρόλα αυτά οι Μηχανικοί Παραγωγής και Διοίκησης είναι από τα πρώτα και κορυφαία στελέχη σε μια βιομηχανική μονάδα. Εσείς πώς το διευθετήσατε μέσα από την ημερίδα που πραγματοποιήσατε το Νοέμβρη και τελικά τι θα πρέπει να περιμένουμε εμείς, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, από τα στελέχη που ολοκληρώνουν τις σπουδές τους στο τμήμα;
Α.Τ.: Θέλω να ξεκινήσω με κάτι πολύ βασικό, κατά την άποψή μου βέβαια. Στην Ελλάδα το επάγγελμα του μηχανικού γενικώς έχει στηθεί γύρω από ένα πλέγμα επαγγελματικών δικαιωμάτων. Θεωρώ ότι αυτό πρέπει να καταργηθεί, όχι τα επαγγελματικά δικαιώματα, αλλά αυτή η αντίληψη. Οι απόφοιτοί μας μπορούν να έχουν τα δικαιώματα των ηλεκτρολόγων και των μηχανολόγων γενικά, βέβαια υπάρχουν διαβαθμίσεις σε αυτά τα δικαιώματα, δεν είμαι ο πλέον αρμόδιος να μιλήσω για το θέμα, κατ’ αρχήν σύμφωνα με τον ελληνικό νόμο δεν είμαι μηχανικός όμως η δική μου επαγγελματική πορεία, και πριν μπω στον πανεπιστήμιο ήταν και είναι βεβαίως η εμπλοκή μου σε αυτό που λέγεται παραγωγή και όταν λέμε παραγωγή εννοούμε βιομηχανική. Όλα αυτά τα χρόνια που εργάζομαι σε αυτό τον τομέα κανένας ιδιώτης και καμία επιχείρηση δεν με ρώτησε τι επαγγελματικά δικαιώματα έχω. Πιστεύω ότι τα επαγγελματικά δικαιώματα δεν απονέμονται αλλά κερδίζονται. Και στην ιδιωτική πρωτοβουλία και γενικά στην αγορά κανένας ιδιώτης επιχειρηματίας και εν δυνάμει εργοδότης δεν θα ζητήσει από τους μηχανικούς τους δικούς μας τουλάχιστον τι δικαιώματα έχουν. Εάν λοιπόν βάλουμε σαν πρώτο τα επαγγελματικά δικαιώματα δεν θα βρούμε άκρη. Δεύτερον και το τονίζω τέτοιου τύπου επαγγελματικά δικαιώματα δεν υπάρχουν στο εξωτερικό. Το ΤΕΕ είναι ένα κράτος εν κράτει το οποίο έχει επιβάλλει λίγο έως πολύ αυτή την αντίληψη.

Οι Μηχανικοί Παραγωγής και Διοίκησης είναι ενορχηστρωτές, διευθυντές ορχήστρας και η ορχήστρα είναι το εργοστάσιο

ΠτΘ: Θέτετε ένα ζήτημα που δεν έχει περπατήσει στην Ελλάδα, ότι δηλαδή τα επαγγελματικά δικαιώματα δεν απονέμονται αλλά κερδίζονται. Και εδώ μπαίνει και το ζήτημα της ποιότητας της γνώσης που λαμβάνεται στα πανεπιστήμια αλλά και της γνώσης όπως αυτή διοχετεύεται στην αγορά εργασίας. Αυτό συμβαίνει και στα άλλα κράτη; Τελικά ποιο είναι το σωστό;
Α.Τ.: Θέσατε πολλά θέματα. Κατ’ αρχήν να αναφερθώ στους στόχους της ημερίδας η οποία έγινε στις 23/11. Στόχος της ήταν να ενημερώσουμε ως τμήμα τους φοιτητές μας για το ποια είναι η ταυτότητά τους όταν πάρουν πτυχίο. Υπάρχει μια ασάφεια, μικρή ή μεγάλη, κατά το πόσο αυτοί οι μηχανικοί είναι μηχανικοί και τι δικαιώματα έχουν. Για να τελειώνουμε με το θέμα των δικαιωμάτων, κατ’ αρχήν εννοώ στην ουσία τους, γιατί αυτά δεν τελειώνουν εύκολα, καλέσαμε ανθρώπους της παραγωγής, ανθρώπους που διευθύνουν σήμερα εργοστάσια, όπως ομιλητές ήταν και κάποιοι συνάδελφοί μας και εγώ προσωπικά, για να μιλήσουν στους φοιτητές μας, για να τονίσουν και να περιγράψουν ποιες είναι οι ανάγκες σήμερα της βιομηχανίας στην Ελλάδα κυρίως, και τι αναμένεται από αυτούς τους Μηχανικούς Παραγωγής και Διοίκησης, οι οποίοι είναι οι καθ’ ύλην αρμόδιοι, στην ουσία δηλαδή αρμόδιοι να διευθύνουν και να ενορχηστρώσουν, για να χρησιμοποιήσω αυτή τη λέξη, την παραγωγή σε ένα εργοστάσιο. Οι Μηχανικοί Παραγωγής και Διοίκησης είναι ενορχηστρωτές, διευθυντές ορχήστρας, η ορχήστρα αυτή είναι το εργοστάσιο. Άρα δεν τίθεται θέμα τι είδους επαγγελματικά δικαιώματα έχουν, αλλά αυτοί οι φοιτητές βγαίνοντας από τη σχολή πρέπει να έχουν, και το τονίζω, πολύ ευρεία γνώση πολλών θεμάτων που άπτονται και τεχνικών, ηλεκτρολογίας μηχανολογίας κ.λπ, κυρίως διοικητικών θεμάτων και λογιστικών, ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της σύγχρονης βιομηχανίας. Μάλιστα μια πολύ καλή εισήγηση ήταν του κ. Μαρκάκη, που είναι ηλεκτρολόγος μηχανικός με βάσει «τα δικαιώματα» που έχει στο ΤΕΕ, διευθυντής εργοστασίου που είπε στους φοιτητές ότι είναι πολύ τυχεροί γιατί μαθαίνουν από την αρχή αυτά που έπρεπε να μάθει και δεν τα έμαθε και προσπάθησε να τα μάθει όταν μπήκε σε ένα εργοστάσιο και έπρεπε να διοικήσει. Όπως είπε έψαχνε να βρει στα αποκόμματα των εφημερίδων, να διαβάσει βιβλία για να μορφωθεί ή να παρακολουθήσει σεμινάρια. Έτσι έμαθε την παραγωγή μετά το πανεπιστήμιο, που ναι μεν μπορεί κάποιος να πάρει πολλά πρακτικά θέματα μέσα από αυτή, αλλά πρέπει να ξέρει τι είναι παραγωγή και οι φοιτητές μας αυτό το μαθαίνουν από την αρχή. Αυτό είναι πολύ σημαντικό να το βάλουμε σαν βάση.

Η Ελλάδα έχανε πάντα τα παιδιά της, τα μόνο που δεν έχασε, ήταν αυτά που μπήκαν στο δημόσιο

ΠτΘ: Είναι εντυπωσιακό ότι υπερασπίζετε τον όρο Μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης που στον περισσότερο κόσμο είναι άγνωστη λέξη.
Α.Τ.: Είναι άγνωστη λέξη, γιατί είναι μια καινούργια κατά την άποψή μου, και όχι μόνο, αντίληψη του μηχανικού. Δυστυχώς στην Ελλάδα, και το λέω όχι αξιακά αλλά κοινωνικά, όταν κάποιος πει έξω ότι είναι μηχανικός, χωρίς να βάλει πρόθεμα τι είδους μηχανικός είναι, θεωρείται αυτομάτως ότι είναι πολιτικός μηχανικός. Αυτό λοιπόν εξηγεί και τη σημερινή κατάσταση. Έχουμε φτάσει στην Ελλάδα να κάνουμε ένα κράτος το οποίο στηρίχθηκε πολύ στην εργολαβία, δηλαδή στην κατασκευή των σπιτιών και ακινήτων το οποίο κατά μια έννοια φέρνει χρήματα αλλά δεν είναι μια άμεσα παραγωγική επένδυση. Το να φτιάξω ένα σπίτι βεβαίως το χρειάζομαι για να μείνω μέσα, αλλά από εκεί και πέρα αυτό δεν παράγει κάτι. Για να γυρίσουμε σε αυτό που λέγαμε πριν όταν λέμε μηχανικός εννοούμε πολιτικός μηχανικός, ενώ δεν είναι έτσι. Όσο βέβαια προχωρά ο χρόνος μπροστά και αυτοί οι άνθρωποι μπαίνουν μέσα στα εργοστάσια γίνεται γνωστό. Πρέπει να πω ότι μπορεί η κοινωνία να μην το ξέρει αλλά πολλά εργοστάσια ζητούν σήμερα στις προκηρύξεις τους Μηχανικούς Παραγωγής και Διοίκησης και να τονίσω σε αυτή την περίπτωση ότι οι απόφοιτοί μας που ψάχνουν εργασία στα εργοστάσια, τουλάχιστον με αυτούς που έχω επαφή, έχουν βρει όλοι σχεδόν δουλειά στην Ελλάδα. Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει σήμερα να τονίζουμε ότι οι Έλληνες φεύγουν στο εξωτερικό; Έφευγαν πάντα στο εξωτερικό, ήμουν ένας από αυτούς που έφυγε στο εξωτερικό, διότι αποφάσισα ότι για να δω λίγο τη ζωή πρέπει να δω και άλλο κόσμο. Δεν πρέπει σήμερα να λέμε ότι η Ελλάδα αιμορραγεί και χάνει τα παιδιά της. Η Ελλάδα έχανε πάντα τα παιδιά της, τα μόνο που δεν έχασε, ήταν αυτά που μπήκαν στο δημόσιο. Δεν μπορούμε να λέμε σήμερα ότι δεν έχουμε θέσεις εργασίας, γιατί ποτέ δεν είχαμε.

Στην Ελλάδα έχουμε μάθει να μιλάμε για την Ευρώπη και την Ελλάδα

ΠτΘ: Αίρεται συνεχώς τα στερεότυπα που κανοναρχούν στον κοινωνικό μας βίο.
Α.Τ.: Η Ελλάδα ανήκει στην ΕΕ και κανείς δεν μπορεί να το αρνηθεί, εκτός αν αποφασίσουμε να βγούμε από αυτή. Η ΕΕ δημιουργήθηκε και έχει ειπωθεί πάμπολλες φορές ότι ένας από τους λόγους ίδρυσής της ήταν και η κινητικότητα του ανθρώπινου δυναμικού. Όταν λέμε ότι οι Έλληνες φεύγουν και πάνε στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ιταλία, αυτό δεν θα πρέπει να θεωρείται ακόμα εξωτερικό. Στην Ελλάδα έχουμε μάθει να μιλάμε για την Ευρώπη και την Ελλάδα. Πρέπει να αποφασίσουμε τελικά ή είμαστε Ελλάδα και είμαστε αυτοί ή είμαστε Ελλάδα στην Ευρώπη ή είμαστε πάντα Ελλάδα εναντίον της Ευρώπης. Πρέπει εσωτερικά να το αποφασίσουμε και ψυχολογικά να το καταλάβουμε αυτό. Όταν ένας Έλληνας πάει στη Γερμανία για παράδειγμα δεν χρειάζεται διαβατήριο εδώ και πολλά χρόνια. Όμως πρέπει να τονίσω ότι όσες φορές έχω βγει προσωπικά στο εξωτερικό, και στο παρελθόν το έκανα περισσότερο, σήμερα λιγότερο, όχι γιατί δεν θέλω να πάω, αλλά γιατί επικεντρώνομαι σε θέματα της Ελλάδας και της ελληνικής βιομηχανίας, ο ίδιος εγώ όταν πηγαίνω για δύο ή τρεις μέρες στο εξωτερικό και επιστρέφω στην Ελλάδα διαπιστώνω πόσο κλειστή κοινωνία είμαστε. Νομίζουμε ότι είμαστε οι μόνοι στον κόσμο και ότι δεν υπάρχουν άλλα κράτη γύρω –γύρω, μόνο εμείς υποφέρουμε μόνο εμείς σκεφτόμαστε. Και αυτό το αντιλαμβάνεται κάποιος χωρίς να χρειάζεται να μείνει έξι μήνες έξω και να επιστρέψει στην Ελλάδα. Το αντιλαμβάνεται και αν λείψει δύο ημέρες.

ΠτΘ: Για ποια παραγωγή μιλάμε σήμερα στην Ελλάδα, εφόσον μας λένε ότι δεν υπάρχει παραγωγή…
Α.Τ.: Αυτό που λέγεται ότι σήμερα στην Ελλάδα δεν υπάρχει παραγωγή είναι σχήμα λόγου. Δεν θέλω να ρίξω προθέσεις κακότητας σε ανθρώπους αλλά έχω την εντύπωση ότι από κάπου έχει ξεκινήσει αυτή η ηθελημένη παραπλάνηση. Πρόκειται περί προπαγάνδας και πολλοί από εμάς δυστυχώς αναπαράγουν αυτή την άποψη. Στην Ελλάδα έχουμε πάνω από 10.000 εργοστάσια ενεργά, υπάρχουν και άλλα που έχουν κλείσει, αλλά τα κακά εργοστάσια θα κλείσουν ούτως ή άλλως, δεν υπάρχει περίπτωση να μείνουν. Εφόσον λοιπόν υπάρχουν εργοστάσια, για να το πάρουμε έτσι και να μην ψάχνουμε να βρούμε νούμερα, σημαίνει ότι έχουν πελάτες που αγοράζουν ή θέλουν τα προϊόντα τους και άρα δεν θα πρέπει να υποβιβάζουμε και να μηδενίζουμε το τι κάνει η Ελλάδα. Το ότι μπορεί κάποιος να πει ότι τα εργοστάσια αυτά, και μιλάω γενικά, έχουν ανάγκες εκσυγχρονισμού όχι τεχνικού ή τεχνολογικού εξοπλισμού, αυτό θα το βρείτε παντού. Υπάρχει σύγχρονος τεχνολογικός εξοπλισμός στα ελληνικά εργοστάσια, αλλά τα εργοστάσια δεν είναι απλώς μηχανές και άνθρωποι που τους δείχνεις μέσα σε ένα χώρο και λειτουργούν για αυτό. Υπάρχουν οι μηχανικοί παραγωγής και διοίκησης που πρέπει να διοικήσουν αυτό το σύστημα που λέγεται μηχανές, άνθρωποι και υλικά και βεβαίως πελάτες και προμηθευτές. Αυτό είναι το βασικό. Σε όλο αυτό το πλέγμα εκπαιδεύονται οι Μηχανικοί Παραγωγής και Διοίκησης.

 

Η εξειδίκευση» των Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης είναι η ευρεία γνώση

 

ΠτΘ: Πολλά μαθήματά σας δίνουν στους φοιτητές τα βασικά για να μπορούν να ελέγξουν την παραγωγή και ένα από τα πρώτα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι και το ανθρώπινο προσωπικό. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στη Θράκη είναι τα εξειδικευμένα στελέχη. Ούτε αυτό το έχουμε κατακτήσει. Αυτό πιστεύετε ότι θα γίνει κάποτε σε επίπεδο επιχειρήσεων Θράκης και Δημοκριτείου ή άλλος είναι ο στόχος του Πανεπιστημίου και άλλοι οι στόχοι της οικονομίας;
Α.Τ.: Αναφερθήκατε στην εξειδίκευση. «Η εξειδίκευση» των Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης είναι η ευρεία γνώση, η πλατιά και όχι η εξειδίκευση με την έννοια της στενότητας. Έχουμε συνηθίσει στην Ελλάδα, όταν μιλάμε για εξειδίκευση ή ειδίκευση, όπως λέω εγώ, να εννοούμε ένα πολύ στενό αντικείμενο. Ακριβώς αυτό είναι η καταστροφή του κόσμου. Αν εξειδικευθούμε όλοι σε πολύ στενά αντικείμενα και δεν έχουμε επαφή ο ένας με τον άλλο, δεν θα καταλάβουμε τι λέει ο ένας και τι λέει ο άλλος, που συμβαίνει σε πάρα πολλές περιπτώσεις. Πάρτε τους γιατρούς που έχουν σπουδάσει παθολόγοι και όταν μπαίνουν στην ειδίκευση έχουν ξεχάσει αυτά που έμαθαν στην παθολογία που σημαίνει ξέρω όλο τον άνθρωπ0ο. Ο Μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης πρέπει να καταλαβαίνει, όχι βεβαίως τον άνθρωπο, αλλά αυτό που λέγεται «οργανισμός» μιας παραγωγικής διαδικασίας, μιας επιχείρησης, ενός εργοστασίου, άρα πρέπει να έχει γνώσεις, να μπορεί να συνδυάζει γνώσεις από πολλά αντικείμενα και αν χρειασθεί ειδικευμένη γνώση πάνω στην οικονομολογία, λογιστική, να καλέσει τον αντίστοιχο λογιστή ή τον αντίστοιχο οικονομολόγο για να του πει το πρόβλημα και να ζητήσει να το λύσει Η ειδίκευση του Μηχανικού Παραγωγής και Διοίκησης είναι αυτή η πλατιά- ευρεία γνώση. Δεν μπορούμε να τη στενέψουμε σε ένα αντικείμενο μόνο, θέλουμε πολλά αντικείμενα μαζί, με την έννοια, όπως αυτά τα ορίζουμε σήμερα, ως επάγγελμα ή ως πτυχίο. Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα που σε πολλούς δεν είναι γνωστό.
Όσον αφορά στο θέμα της απασχόλησής τους μπορεί άμεσα και το επιβεβαιώνω και μπορώ να το υποστηρίξω ότι όχι μόνο οι απόφοιτοι του Δημοκριτείου μπορούν άμεσα να ενταχθούν και να προσθέσουν αξία σε ένα εργοστάσιο σήμερα, εφόσον έχουν ασχοληθεί σε ένα κομμάτι της ειδίκευσής τους σε εργοστάσιο είτε μέσω της διπλωματικής. Έχουν μεγάλες ευκαιρίες να απασχοληθούν σε ένα από τα εργοστάσια που ψάχνουν τέτοιους ανθρώπους εντός της χώρας αλλά βεβαίως και εκτός.

 

Συνέντευξη: Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, Άννα Πατρωνίδου

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.