Η επισκεψη της Κλειως

Η ιστορία της γης πριν από τους ανθρωπίδες | Γ΄ μέρος

Μόνο κατά τον Καινοζωικό αιώνα που ακολούθησε επρόκειτο να επικρατήσουν τα θηλαστικά και τα πουλιά στη γη. Τα τελευταία αποτελούν τους μοναδικούς εν ζωή συγγενείς των δεινοσαύρων, αφού τα φτερά τους αναπτύχθηκαν από τα αδύναμα μπροστινά πόδια των δεινοσαύρων που χρησίμευαν σαν χέρια. Οι πρώτοι ανθρωπίνοι που περπατούσαν όρθιοι, αλλά ζούσαν κυρίως πάνω σε δέντρα ήταν οι αρδιπίθηκοι, 6-7 εκατομμύρια χρόνια πριν. Οι Αυστραλοπίθηκοι –η περίφημη Λούσυ– ξεκίνησαν το ταξίδι τους στη γη με κοιτίδα την Αφρική, πριν από 3,5 περίπου εκατομμύρια χρόνια, για να μας οδηγήσουν στους ανθρωπίδες του γένους Homo, την εξέλιξη των Αυστραλοπιθήκων, 1 εκατομμύριο περίπου χρόνια πριν. Το είδος μας, Homo sapiens sapiens, αριθμεί μονάχα 200.000 χρόνια περίπου πριν.

Πώς ήταν αλήθεια η μορφή της γης κατά τη διάρκεια όλων αυτών των εκατομμυρίων χρόνων εξέλιξης;

Η πορεία του ανθρώπινου είδους από τους ανθρωπίνους μέχρι και τον Homo sapiens, τον πρόγονο του σύγχρονου ανθρώπου, σε ρεαλιστική αναπαράσταση (Προέλευση φωτογραφίας: www.britannica.com)

Πριν από 570 με 510 εκατομμύρια χρόνια ο φλοιός της γης ήταν χωρισμένος στη Γκοντβάνα και τη Λαυρασία. Η Γκοντβάνα αρχικά ήταν κι αυτή χωρισμένη σε ανατολική και δυτική Γκοντβάνα, πριν ενωθεί σε μία ενιαία υπερήπειρο. Η Λαυρασία ήταν η μικρότερη, που βρισκόταν βορειότερα και αποτελούνταν από ό,τι ονομάζουμε εμείς σήμερα Ευρασία. 335 εκατομμύρια χρόνια πριν, κατά τη διάρκεια του Παλαιοζωικού αιώνα, οι δύο υποήπειροι αυτές συνενώθηκαν στην Παγγαία, την οποία περιέβαλε ένας μονάχα ωκεανός, η Τηθύς. 

Η διάσπαση της Παγγαίας ξεκίνησε περίπου 175 εκατομμύρια χρόνια πριν, δηλαδή κατά τη διάρκεια του Μεσοζωικού αιώνα, την εποχή των δεινοσαύρων. 50 εκατομμύρια χρόνια πριν ο Ατλαντικός ωκεανός ήταν ακόμη πολύ στενός, και οι ήπειροι βρίσκονταν υπό διαδικασία διάσπασης και σχηματισμού. Το Αιγαίο πέλαγος είναι ακόμη  πιο πρόσφατος σχηματισμός, περίπου 2 εκατομμύρια χρόνια πριν, και προήλθε από τη διάσπαση της Αιγηίδας, της ενιαίας ξηράς που υπήρχε κάποτε στη θέση της ηπειρωτικής Ελλάδας και του Αιγαίου. 

Ο σχηματισμός των ηπείρων της γης σε βάθος 400 περίπου εκατομμυρίων χρόνων. Εμφανής είναι και η συνένωση της Γκοντβάνα με τη Λαυρασία, με τον ωκεανό Τηθύ να τις περιβάλλει (Προέλευση φωτογραφίας: Διονύσης Π. Σιμόπουλος, «Οδηγός Παράστασης Γένεση και Κατακλυσμός – Η βιογραφία της Γης», Ίδρυμα Ευγενίδου, Αθήνα 2006)

Οι ήπειροι της γης όμως είχαν ήδη πάρει τη σημερινή τους θέση, μετά από εκατομμύρια χρόνια μετακινήσεων στην ανατολή του Καινοζωικού αιώνα, δηλαδή 66 εκατομμύρια περίπου, απομακρυνόμενες και συγκρουόμενες διαρκώς μεταξύ τους και σχηματίζοντας όλες τις ψηλές οροσειρές του πλανήτη μας, τις Άλπεις, τα Ιμαλάια και τις Άνδεις. Μάρτυρες της έντονης αυτής γεωλογικής δραστηριότητας της υπερδραστήριας γης μας και της ιστορίας της αποτελούν ιδιαίτεροι γεωλογικοί σχηματισμοί στην Αυστραλία, στη Γη του Πυρός ακόμη και στη Σκοτία. 

Η γη όμως συνεχίζει να εξελίσσεται και να αλλάζει ακόμη και σήμερα με ρυθμούς που έχουν επιταχυνθεί από την ανθρώπινη επίδραση, η οποία ίσως μας οδηγήσει σε μία ακόμη μαζική εξαφάνιση, αν δεν δράσουμε γρήγορα.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.