15 πραγματα που δεν γνωριζουμε για την ιστορια της Κινας
1. Οι Κινέζοι εξέτρεφαν μεταξοσκώληκες πιθανότατα ήδη από τη νεολιθική εποχή, καθιστώντας έτσι τη χώρα την πρώτη παγκοσμίως στη συγκεκριμένη εκτροφή. Η πρώτη δυναστεία των Κινέζων, οι Σανγκ, που χρονολογείται γύρω στον 16ο αιώνα π.Χ., τελούσε ανθρωποθυσίες, ενώ η κοινωνία ήταν μάλλον μητριαρχική.
2. Τα τρία μεγάλα φιλοσοφικά-θρησκευτικά ρεύματα στην Κίνα γεννήθηκαν όλα σε μία περίοδο πολέμων και αστάθειας της χώρας, δηλαδή κατά την περίοδο της δυναστείας των Τζόου (1122-476 π.Χ.). Πρόκειται για τον κομφουκιανισμό, τον ταοϊσμό και τον νομικισμό. Ο Κομφούκιος γεννήθηκε το 551 π.Χ. και θεωρούσε την αφοσίωση κύρια αρετή του ανθρώπου, όπως και την τήρηση του μέτρου και την εθιμοτυπία. Συνεχιστής του θεωρείται ο στοχαστής Μένγκιος (372-289 π.Χ.). Ο Λάο Τσε θεωρείται ότι έζησε γύρω στον 6ο-5ο αιώνα π.Χ. Κάποιοι μελετητές όμως αμφισβητούν την ιστορική του ύπαρξη. Όπως και να έχει πάντως, διαμόρφωσε ένα φιλοσοφικο-θρησκευτικό ρεύμα αντίθεσης στις αυστηρές αρχές του κομφουκιανισμού, πρεσβεύοντας ότι πρέπει να ακολουθούμε σε όλα τη δύναμη της φύσης. Ο νομικισμός, τέλος, η θεωρία που θέτει τους νόμους ως τον ακρογωνιαίο λίθο μιας διακυβέρνησης, ιδρύθηκε από τον λόγιο Χανφεϊτζί (280-233 π.Χ.). Οι τρεις αυτές θεωρίες, αλληλοσυγκρουόμενες αλλά και αλληλοσυμπληρούμενες, καθόρισαν τη φυσιογνωμία της Κίνας ανά τους αιώνες. Επικρατούσαν εναλλάξ στη χώρα ανάλογα με τη φιλοσοφία τής εκάστοτε δυναστείας που κυβερνούσε.
3. Κι όμως, η όπερα δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη του 16ου αιώνα, αλλά στην Κίνα της περίφημης δυναστείας των Τανγκ, που βασίλεψε περίπου από το 617 ως το 907 μ.Χ. Την περίοδο αυτή σημειώθηκε ακμή τόσο στην ποίηση όσο και στον βουδισμό. Ο αυτοκράτορας Χσουαν-ζόνγκ που συνέθετε ποίηση και μουσική ο ίδιος, ίδρυσε σε ένα τμήμα του παλατιού του, που λεγόταν Αχλαδόκηπος, την πρώτη σχολή υποκριτικής, τραγουδιού και μουσικής. Γι’ αυτό και μέχρι σήμερα η όπερα στην Κίνα ονομάζεται Αχλαδόκηπος.
4. Το χαρτονόμισμα είναι εφεύρεση που πιστώνεται στην ξένη δυναστεία των Μογγόλων, η οποία κυβέρνησε τους Χαν της Κίνας την εποχή που ο Μάρκο Πόλο επισκέφθηκε τη χώρα, δηλαδή περί τα 1270-1368. Η δυναστεία αυτή ονομάζεται δυναστεία Γιουάν. Οι Γιουάν είναι επίσης αυτοί που έκαναν πρώτοι πρωτεύουσα το Πεκίνο (τότε ονομαζόταν Χανμπαλίκ) και ίδρυσαν την Απαγορευμένη Πόλη. Η τελευταία περιλάμβανε το ανακτορικό συγκρότημα που συμβόλιζε τον Ουρανό. Η Αυτοκρατορική Πόλη συμβόλιζε τη Γη και η ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας την Ανθρωπότητα. Ο αυτοκράτορας Γιονγκλέ από την επόμενη δυναστεία, τη δυναστεία των Μινγκ, περιτείχισε την Απαγορευμένη Πόλη και την επέκτεινε.
5. Η δυναστεία των Μογγόλων στην Κίνα ήταν υπεύθυνη για εκατομμύρια θανάτους την περίοδο κατάκτησης της χώρας. Μεταξύ του 1207 και του 1236 ο πληθυσμός της χώρας από 8,41 εκατομμύρια έπεσε στο 1,1 εκατομμύριο! Ο Τζένγκις Χαν, ο μεγαλύτερος και πιο στυγνός Μογγόλος κατακτητής είχε πει, επιβεβαιώνοντας τη φήμη του: «Οι μεγαλύτερες χαρές της ζωής είναι να κατατροπώνεις τους εχθρούς σου, να αρπάζεις τα άλογα και την περιουσία τους και να βιάζεις τις δακρυσμένες γυναίκες τους».
6. Το περίφημο Σινικό Τείχος της Κίνας (Μέγα Τείχος για άλλους λαούς, καθώς μόνο οι Έλληνες το αποκαλούν Σινικό, επειδή Σίνες ονόμαζαν τους Κινέζους) ξεκίνησε να κατασκευάζεται τον 7ο προχριστιανικό αιώνα, από τον αυτοκράτορα Τσιν Σι Χουάνγκ Τι για να κρατήσει μακριά τους νομάδες επιδρομείς από τις στέπες της Μογγολίας. Η σημερινή του μορφή όμως οφείλεται, κυρίως, στους αυτοκράτορες της δυναστείας των Μινγκ. Με μήκος 8.850 χλμ. αποτελεί τη μεγαλύτερη κατασκευή παγκοσμίως.
7. Ο αυτοκράτορας Τσιν Σι Χουάν Τι, που κυβέρνησε περίπου από το 221-210 π.Χ., ήταν μέγας αυτοκράτορας, αλλά συγχρόνως και μέγας τύραννος. Ήταν αυτός που διέταξε να φτιάξουν τον περίφημο πήλινο στρατό για τον τάφο του, αλλά συγχρόνως και αυτός που διέταξε να κάψουν βιβλία. Εφάρμοσε αυστηρή λογοκρισία και απεχθανόταν τον κομφουκιανισμό –προτιμούσε τον νομικισμό. Σε ό,τι αφορά τη διακυβέρνησή του, αξίζει να παραθέσουμε εδώ τα λόγια που είπε ο Μάο Τσε Τουνγκ για τον συγκεκριμένο αυτοκράτορα: «Γιατί τόσος ντόρος για τον Τσιν Σι Χουάν; Έθαψε ζωντανούς μόλις 460 κομφουκιανιστές. Εμείς, λοιπόν, θάψαμε 46.000. Μας κατηγορούν ότι δεν διαφέρουμε καθόλου από τον Τσιν Σι Χουάνγκ. Ε, λοιπόν, πέφτουν έξω. Είμαστε εκατό φορές ανώτεροι από τον Τσιν Σι Χουάνγκ. Λένε πως είμαστε απολυταρχικοί σαν τον Τσιν Σι Χουάνγκ. Ασφαλώς, ποτέ δεν το αρνηθήκαμε».
8. Ο Μεγάλος Κινεζικός Λιμός έλαβε χώρα από το 1959-1961 και ήταν αποτέλεσμα των ολέθριων πολιτικών που πήρε ο Μάο Τσε Τουνγκ, προκειμένου να ιδιωτικοποιήσει τις αγροτικές ιδιοκτησίες. Περίπου 15 με 20 εκατομμύρια Κινέζοι πέθαναν, ιδίως στην ύπαιθρο από τον λιμό, που υπήρξε αποτέλεσμα εν μέρει φυσικών καταστροφών, συνδυασμένων με ηλίθιες πολιτικές από το κράτος, όπως την περίφημη εκστρατεία εξάλειψης των σπουργιτιών. Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, οι Κινέζοι ενθαρρύνονταν να σκοτώνουν τα σπουργίτια (χτυπώντας κατσαρολικά ώστε να τα τρομάζουν και να πετούν αυτά μέχρι τελικής εξάντλησης), δήθεν για να μη φάνε τους σπόρους από τη γεωργική παραγωγή. Έτσι όμως αυξήθηκαν τα έντομα, ενώ η πυκνή σπορά μείωσε την απόδοση.
9. Η περίφημη ηρωίδα Μουλάν της Ντίσνεϋ δεν είναι άλλη από τη Χουά Μουλάν, μια γυναίκα πολεμίστρια την περίοδο της Μεγάλης Διχόνοιας, της δυναστείας των Τζιν (3ος αιώνας μ.Χ.). Η Μουλάν, για να γλιτώσει τον ηλικιωμένο πατέρα της από την υποχρεωτική επιστράτευση, μεταμφιέστηκε σε αγόρι και υπηρέτησε στη θέση του. Οι συμπολεμιστές της άργησαν να ανακαλύψουν το φύλο της, ενώ η ιστορία της καταγράφηκε στην «Μπαλάντα της Μουλάν» αργότερα, τον 6ο αιώνα μ.Χ.
10. Οι Μαντσού ήταν η τελευταία δυναστεία που κυβέρνησε την Κίνα από το 1644 ως το 1912. Οι Μαντσού ή Τσινγκ δεν ανήκαν στην πλειονότητα της εθνότητας Χαν, οπότε θεωρούνταν ξένοι από τους γηγενείς Κινέζους. Έγιναν απεχθείς, εξαιτίας της τακτικής που επέβαλλαν σε όλους τους άρρενες να ξυρίζουν το πάνω μέρος του κεφαλιού τους και να φτιάχνουν τη χαρακτηριστική μακριά πλεξούδα στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Αργότερα, όταν οι Μπόξερ εξεγέρθηκαν κατά των Μαντσού, στις αρχές του 20ού αιώνα, το κόψιμο της πλεξούδας έγινε σύμβολο πολιτικής ανυπακοής. Οι Μπόξερ ήταν εθνικιστικό κίνημα κατά των ξένων δυνάμεων στην Κίνα και ήταν υπεύθυνο για την πτώση της δυναστείας.
11. Η Μεγάλη Πορεία του Μάο Τσε Τουνγκ και των οπαδών τού κομμουνιστικού κόμματος έλαβε χώρα στις 16/10/1936, όταν περίπου 100.000 κομμουνιστές διαδήλωσαν κατά του εθνικιστικού κόμματος του Κουομιτάγκ του Τσανγκ Κάι Σεκ. Ξεκίνησαν την πορεία τους από την Τζιανγκχσί, φτάνοντας ως τη Γιαν’ αν, κοντά στο Πεκίνο. Ήταν μία πορεία που κράτησε 358 μέρες. 35.000 από αυτούς έφθασαν στον προορισμό τους, αφού είχαν διανύσει 10.000 κακοτράχαλα χιλιόμετρα.
12. Οι Ιάπωνες εκμεταλλεύτηκαν την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου που γνώρισε η Κίνα στις αρχές του 20ού αιώνα και προσπάθησαν να προωθήσουν τις εδαφικές αξιώσεις τους στην περιοχή. Πίστευαν ότι οι Κινέζοι είναι υπάνθρωποι και σε διάστημα έξι μόλις εβδομάδων δολοφόνησαν μαζικά περί τους 50.000 Κινέζους κατά την περίφημη «Σφαγή της Ναντσίνγκ». Έθαβαν αιχμαλώτους ζωντανούς, βίαζαν μέχρι θανάτου Κινέζες και έσφαζαν ακόμη και βρέφη με ξιφολόγχες. Σαν να μην έφτανε αυτό, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στο κράτος-μαριονέτα Μαντσούκουο, που ίδρυσαν οι Ιάπωνες στη Βόρεια Κίνα, λειτούργησε η Μοίρα 731, εφάμιλλη εκείνης που είχε ο Μένγκελε στο Άουσβιτς. Στη Μοίρα αυτή σκοτώθηκαν με αποτρόπαιο τρόπο, ύστερα από φρικτά πειράματα που περιλάμβαναν ζωοτομίες σε εγκύους και μολύνσεις με τύφο, περί τους 3000 Κινέζους. Δυστυχώς, τα εγκλήματα αυτά, σε αντίθεση με των ναζί, έμειναν ατιμώρητα, αφού οι Αμερικανοί προσέφεραν αμνηστία στους δράστες μετά από τον πόλεμο, με αντάλλαγμα τα ερευνητικά δεδομένα τους.
13. Στην Κίνα της δυναστείας των Τανγκ (617-907 μ.Χ.) θεσπίστηκε νέος ποινικός κώδικας και εξορθολογίστηκε η διοίκηση σε μέτρα πρωτόγνωρα για την εποχή. Οι δημόσιοι λειτουργοί διορίζονταν για να υπηρετήσουν μονάχα σε μέρη όπου εξακριβωμένα δεν είχαν προσωπικούς δεσμούς. Αυτό γινόταν προκειμένου να αντιστέκονται στις πιέσεις των τοπικών φατριών και να αποφεύγονται φαινόμενα χρηματισμού και διαφθοράς. Την ίδια περίοδο της ακμής αυτής και του άκρατου πλουτισμού, οι γυναίκες των Τανγκ χτενίζονταν σε περίτεχνες κομμώσεις και διαμόρφωναν τα φρύδια τους σε διάφορα στυλ, ονομάζοντάς τα «Αγριόπαπιες», «Πέντε βουνά» και «Οριζόντιος καπνός». Την ίδια αυτή περίοδο εφευρέθηκε η πυρίτιδα.
14. Η ξυλοτυπία, η πυξίδα και το χαρτί είναι όλα εφευρέσεις της περιόδου των Χαν (202 π.Χ. – 220 μ.Χ.). Την ίδια περίοδο επικρατούσαν τα κομφουκιανικά ήθη και υποβιβάστηκαν περαιτέρω οι γυναίκες, με την τακτική του επώδυνου δεσίματος των ποδιών που υπήρχε από παλαιότερα. Η τακτική αυτή επεκτάθηκε ακόμη περισσότερο κατά την περίοδο της δυναστείας των Σονγκ (960-1270 μ.Χ.).
15. Την περίοδο κυριαρχίας του αυτοκράτορα Χονγκού (1368-1399), που ανήκε στην δυναστεία των Μινγκ (1368-1644), φυτεύτηκαν περί τα 1 δισεκατομμύρια δέντρα, σε ένα μεγαλόπνοο πρόγραμμα αναγέννησης της γεωργίας που συνέλαβε ο αυτοκράτορας! Ο περίφημος, επίσης, ευνούχος ναύαρχος Τζενγκ Χε πραγματοποίησε τα επτά ερευνητικά ταξίδια του με πλοία σε όλη τη νότιο Ασία και την Αφρική κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Γιονγκλέ, ενός άλλου σπουδαίου αυτοκράτορα των αρχών του 15ου αιώνα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
—Jonathan Holslag, «Παγκόσμια πολιτική ιστορία», Γιώργος Μαραγκός μτφρ., εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2019
—Linda Jaivn, «Σύντομη ιστορία της Κίνας», Πέτρος Γεωργίου μτφρ., εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2022
—Δημήτρης Κιτσίκης, «Συγκριτική ιστορία Ελλάδος-Κίνας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα», εκδ. Ηρόδοτος, Αθήνα 2007
—Rana Mitter, «Η σύγχρονη Κίνα: μία πολύ σύντομη εισαγωγή», Ιωάννης Λιάκος μτφρ., εκδ. Πεδίο, Αθήνα 2022
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
