Το στρεμμα και ο πηχυς

O όρος «πατρίδα» άργησε να μπει στον λαϊκό ποιητικό λόγο, στα δημοτικά μας τραγούδια. Το ίδιο και το εθνώνυμο «Ελληνες», αφού συνηθίζονταν το «Γραικοί» και το «Ρωμιοί», που χρησιμοποιούνταν αδιακρίτως, σαν ισοδύναμα. Σύμφωνα λοιπόν με τα κριτήρια που έχουν επιλέξει όσοι ειδικεύονται στην πατριωτομετρία και στην ανακάλυψη σκαιών εθνομηδενιστών, ο λαϊκός ποιητής, που αντλεί απαντοχή από το τραγούδι του και ταυτόχρονα δημιουργεί κοινωνία και μετέχει σ’ αυτήν σαν εταίρος ισότιμος με όλους τους άλλους, δεν είναι ιδιαίτερα πατριώτης. Ούτε πατριδολογεί μέχρι κορεσμού ούτε ελληνολογεί. Και στα κλέφτικα ακόμα, δοξάζει τους καπετάνιους του, θρηνεί με αξιοπρέπεια και μέτρο τον ηρωικό θάνατό τους, πλην τη λέξη «πατρίδα» δεν την έχει πρόχειρη. Αρα; Αρα τι χρεία έχομεν άλλων μαρτύρων.

Το ξέρουμε και από το 1821, το ξέρουμε και από το 1940, ότι την πατρίδα του μπορεί να την αγαπάει κανείς μέχρι θανάτου –του δικού του, αυτοθυσιαστικού θανάτου– δίχως να νιώθει καμιά ανάγκη να βγει στα κεραμίδια και να φωνάξει πόσο πατριώτης είναι. Και για να έρθουμε στα επετειακά, μπορεί οποιοσδήποτε να είναι μια χαρά πατριώτης, έτοιμος για κάθε θυσία, και να μη βγάζει τη σημαία στο μπαλκόνι. Του αρκεί η πίστη του, δεν νιώθει υποχρεωμένος να τη διαλαλήσει. Επιπλέον, έχει το εθνομηδενιστικό χούι να θεωρεί κραυγαλέα αντιπατριωτικό το να κρύβεται κάποιος κάτω από τη σημαία, να τη χρησιμοποιεί περίπου σαν στολή παραλλαγής, ευτελίζοντάς την, και να πετροβολάει καταληψίες, όπως έκαναν προχθές οι ακροδεξιοί στη Θεσσαλονίκη, ή να δέρνει μετανάστες και λοιπές «κατσαρίδες», όπως έκανε επί χρόνια η Χρυσή Αυγή. 

Έβλεπα στην τηλεόραση τον άτυπο ανταγωνισμό για το ποιος θα κατασκευάσει τη μεγαλύτερη γαλανόλευκη και σκεφτόμουν έναν ποιητή που πολλοί κριτικοί ή «αιρετικοί» στίχοι του θα ρίχνουν σίγουρα σε σύγχυση τους πατριωτομέτρες. Τον Κωστή Παλαμά. «Οι μεγάλες πατρίδες δε μετριένται / με τον πήχη και με το διαβήτη» έλεγε το 1909 στα «Σατιρικά επιγράμματα». Για να προσθέσει το 1915, στους «Βωμούς»: «Η μεγαλοσύνη στα έθνη δε μετριέται με το στρέμμα». 

Μπορούμε ίσως να μεταφέρουμε τα παλαμικά μαθηματικά από τις μεγάλες πατρίδες στις μεγάλες αγάπες. Και να πούμε πως και τις μεγάλες αγάπες δεν τις υπολογίζουμε με τον πήχυ ή με το στρέμμα, ούτε βέβαια και με τη συχνότητα λατρευτικής χρήσης του ονόματος της αγαπημένης. Η τεράστια σημαία είναι ισότιμη με μια μικρούτσικη. Ή και με μια αφανή. Εσωτερική.

Πηγή: kathimerini.gr

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.