Συμπερασματα και φοβοι απο την πανδημια

Δεν εντυπωσιάζει το γεγονός ότι κράτη όπως η χώρα μας αλλά και άλλα βαλκανικά κράτη αντιμετωπίζουν την πανδημία του κορωνοιού με μεγαλύτερη επιτυχία έναντι άλλων σύγχρονων κρατών, όπως η Γαλλία, η Ιταλία, οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γερμανία ακόμη και η Ισπανία; Να υποθέσουμε ότι η χώρα μας των πελατειακών σχέσεων που υπολείπεται κατά παρασάγγας ως κοινωνικό κράτος, διαθέτει καλύτερη οργάνωση απέναντι σε κράτη που στήριξαν την ανάπτυξή στον ορθολογισμό και στην ενσωμάτωση της προόδου της τεχνολογίας σε όλους τους τομείς; Βέβαια είναι ο ηρωισμός του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού που υπερασπίζονται ένα διαλυμένο ΕΣΥ, είναι τα μέτρα που πάρθηκαν έγκαιρα, όμως η ερμηνεία αυτής της πανδημίας δεν μπορεί να περιορίζεται σε τέτοιες διαπιστώσεις.

Είναι ολοφάνερο ότι η επιδημία ισοπεδώνει τις εστίες της παγκοσμιοποίησης, αυτές που διαπλέκονται στενά μεταξύ τους με εξαγωγές, εισαγωγές, εκθέσεις, μετακινήσεις, στα πλαίσια μιας παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Κίνα, ΗΠΑ, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Βρετανία, αποτελούν την κορυφή της πυραμίδας. Είναι μάλιστα χαρακτηριστική η ιταλική περίπτωση, δηλαδή της στόχευσης της επιδημίας στη βόρεια Ιταλία με επίκεντρο την Λομβαρδία που είναι ενταγμένη στο παγκόσμιο γίγνεσθαι σε αντίθεση με τη νότια Ιταλία. Σε αυτές τις χώρες με την ακμάζουσα οικονομία είναι πολύ δύσκολο στις κυβερνήσεις τους να πάρουν άμεσα μέτρα, να σταματήσουν δηλαδή την παραγωγή και τις εξαγωγές. Σε οικονομίες υποβαθμισμένες, ανύπαρκτες σχεδόν στην παγκόσμια αγορά, αποφάσεις για άμεσα και δραστικά μέτρα λαμβάνονται με λιγότερες συνέπειες. Γι’ αυτό είναι άστοχες οι συγκρίσεις μας με χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία και άλλες. Ακόμη και η Κωνσταντινούπολη είναι ένα κέντρο παγκόσμιας εμβέλειας διότι αποτελεί κόμβο στις μετακινήσεις μεταξύ Δύσης ‒ Ανατολής και αντίστροφα. Εξάλλου είναι χαρακτηριστικό ότι η εισβολή του ιού στη χώρα μας έγινε από ανάλογες περιοχές. Από τη βόρεια Ιταλία και από τους Αγίους Τόπους. Διότι στον Πανάγιο Τάφο συρρέουν κατά χιλιάδες καθημερινά πιστοί όλων των χριστιανικών δογμάτων από όλες τις χώρες της Ευρώπης.

Βέβαια θα τολμούσαμε να πούμε πως αν οι συνέπειες της πανδημίας περιοριστούν στην υγειονομική κρίση θα ήταν ίσως το λιγότερο που θα είχαμε να υποστούμε παρά τις τεράστιες ανθρώπινες απώλειες. Διότι η εύρεση του εμβολίου κάποια στιγμή θα οριοθετήσει το τέλος των ανθρώπινων απωλειών. Οι φόβοι αφορούν τις εξελίξεις που θα σηματοδοτήσει η παγκόσμια οικονομική ύφεση για ακόμη μεγαλύτερες συνέπειες. Το γεγονός ότι η επιδημία πλήττει όλες τις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις και τις οδηγεί σε πρωτόγνωρη οικονομική ύφεση καθιστά εύλογη την αντίδρασή τους. Με αποτέλεσμα να αυξήσει στο έπακρο τους ανταγωνισμούς μεταξύ τους, διότι θα προσπαθήσουν να ανακάμψουν επεκτείνοντας τις αγορές τους η μια σε βάρος της άλλης ανάλογα με το εκτόπισμα ισχύος τους. Σε αυτές τις συνθήκες ύφεσης και εντεινόμενου ανταγωνισμού, η άνιση (ανισόμετρη) ανάπτυξη μεταξύ των κρατών, που όπως απέδειξε ο Μαρξ πριν ενάμιση αιώνα και επιβεβαιώνει καθημερινά η ζωή, αποτελεί απαράβατο νόμο του καπιταλισμού, θα οξυνθεί αναθεωρώντας τους συσχετισμούς μεταξύ των κρατών. Θα αντέξει αυτή την όξυνση της περαιτέρω άνισης ανάπτυξης που τη χαρακτηρίζει, η συνοχή της ΕΕ; Το σημερινό χάσμα μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, που αναγκάζει τα κράτη μέλη της να υιοθετούν κυρώσεις που επιβάλλει η Ουάσινγκτον πλανητικά καίτοι αυτές αντιβαίνουν στα συμφέροντά τους, θα διευρυνθεί ακόμη περισσότερο; Ή αποτελεί μοναδική ευκαιρία για την ΕΕ προχωρώντας στην ενοποίησή της στο μοντέλο του «σκληρού πυρήνα» ή των «ομόκεντρων κύκλων», που συζητείτο ευρέως σε επίπεδο κορυφής τη δεκαετία του 1990, να μειώσει δραστικά το χάσμα και την εξάρτησή της από τις ΗΠΑ;

Αν πριν την πανδημία σε ομαλές συνθήκες είχε ενταθεί ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ – Κίνας, όπως και οι εμπορικές αψιμαχίες ΗΠΑ – Ευρωπαϊκής Ένωσης με την επάνοδο μέτρων προστατευτισμού, μπορεί κανείς να προβλέψει τις εξελίξεις που θα δρομολογήσει και τις δυνάμεις που θα απελευθερώσει η οικονομική ύφεση του κορωνοϊού; Διότι η εκατόμβη των θυμάτων στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο από τον ιό με την απώλεια εκατομμυρίων θέσεων εργασίας, δημιουργεί στις ηγεσίες τους τα λαϊκά ερείσματα να αποδυθούν σε ανταγωνισμούς στο όνομα της οικονομικής ανάκαμψης, ενοχοποιώντας τους οικονομικούς αντιπάλους για την εξάπλωση της πανδημίας. Ήδη ο πρόεδρος Τραμπ έχει χαρακτηρίσει τον ιό «κινεζικό» στην προσπάθειά του να δημιουργήσει στον αμερικάνικο λαό, ενοχοποιητικούς συνειρμούς για την Κίνα. Με ποιο τρόπο επιτυγχάνεται η έξοδος από μια παγκόσμια οικονομική ύφεση; Είναι χαρακτηριστικό ότι η μεγάλη οικονομική κρίση που άρχισε το 1873 και περιοδικά διήρκεσε μέχρι το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ξεπεράστηκε με τους δύο παγκοσμίους πολέμους για να ακολουθήσει η χρυσή εποχή του καπιταλισμού από το 1945 έως το 1973 πάνω στα ερείπια των καταστροφών τους.

Αλεξανδρούπολη, Απρίλιος 2020

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.