Παιδικη Παχυσαρκια: Η μαστιγα της εποχης μας

Όγδοη η Ροδόπη στην παιδική παχυσαρκία σε έρευνα του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου

Σύμφωνα με όλα τα διεθνή στοιχεία, η παχυσαρκία εξελίσσεται διεθνώς στον μεγαλύτερο και σοβαρότερο εχθρό της υγείας. Ειδικότερα η παιδική παχυσαρκία, η οποία φυσικά στην πορεία θα δημιουργήσει και παχύσαρκο ενήλικο πληθυσμό, φαίνεται πως πλέον αναδεικνύεται σε πρωταρχική κρίση της δημόσιας υγείας.
 
Είναι ευρέως αποδεκτό ότι η παχυσαρκία είναι πολυπαραγοντική νόσος, αλλά και ταυτόχρονα απολύτως αποδεδειγμένο ότι είναι βασικός παράγοντας προδιάθεσης για την εμφάνιση πολλών σοβαρών νοσημάτων. Σήμερα πλέον, η παχυσαρκία πάνω από ένα όριο, θεωρείται πάθηση και αντιμετωπίζεται αναλόγως από την ιατρική επιστήμη!
 
Τα συνεχή στοιχεία δείχνουν πως με τους σημερινούς ρυθμούς αύξησης της, το 2025 θα υπάρχουν υπέρβαρα ή παχύσαρκα 480.000 Ελληνόπουλα.
Οι αιτίες που την προκαλούν είναι ποικίλες, αλλά οι κυριότερες, ειδικά στην Ελλάδα, είναι:
α) η μεγάλη αύξηση της υποκινητικότητας των παιδιών και η δραστική μείωση της φυσικής δραστηριότητας
β) η αλλαγή της διατροφής στην χώρα μας, η οποία συντελέστηκε τα τελευταία 20 χρόνια με την μεγάλη αποστασιοποίηση από την Μεσογειακή Διατροφή.
 
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι το γεγονός ότι το 2015, η Ελλάδα βρέθηκε στην 1η θέση παγκοσμίως, με 33% υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών (36 % στα αγόρια και 30% στα κορίτσια ).
 
Η Ροδόπη την ίδια περίοδο βρέθηκε στην 8η θέση πανελλαδικά, με αντίστοιχο ποσοστό 41% υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών. Αξίζει να αναφερθεί ότι κατά σειρά μεγαλύτερου ποσοστού, στη λίστα ήταν η Ρόδος, η Κω, η Χίος, το Κιλκίς, τα Χανιά, το Ρέθυμνο (Δείγμα 124.133 παιδιά Δημοτικών Σχολείων – ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 2015).
 
Αντίστοιχα την ίδια περίοδο στη χώρα μας το 53% των ανδρών και το 31% των γυναικών βρέθηκαν υπέρβαροι/ες (το 20% των ανδρών και το 16% των γυναικών, βρέθηκαν παχύσαρκοι/ες).
 
Όσο αφορά τα παιδιά όμως, υπάρχουν πολύ δυσμενείς επιπτώσεις εξαιτίας της παχυσαρκίας:
1. Μείωση της ποιότητας ζωής του παιδιού
2 . Διαταραχές στον ψυχισμό του παιδιού, απώλεια αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης, περιθωριοποίησης και απομόνωσης του
3 . Κίνδυνος εμφάνισης σοβαρών παθήσεων (σακχαρώδης διαβήτης 2, υπέρταση, κ.α.)
 
Για να κατανοήσουμε την αύξηση της υποκινητικότητας των παιδιών, αρκεί να δούμε ότι το 2015 το 13% των παιδιών με φυσιολογικό βάρος απασχολούνταν με παθητική διασκέδαση ( TV – H/Y – GAMES ) κατά 3 έως 5 ώρες ημερησίως, ενώ αντίστοιχα το ποσοστό αυτό ανήλθε στο 21% για τα υπέρβαρα και 44% για τα παχύσαρκα παιδιά.
 
Στην ανταγωνίστριά μας χώρα στην παχυσαρκία, στην Αμερική, τα παιδιά 6 έως 9 ετών ξοδεύουν σε παθητικές δραστηριότητες αναψυχής 6,1 ώρες καθημερινά. Στο σπίτι το 65% των παιδιών είχε περισσότερες από 3 τηλεοράσεις ή ηλεκτρονικά παιχνίδια, το 37% είχε τουλάχιστον 1 Η.Υ., ενώ το 53% είχε 3 Η/Υ (Escobar-Chaves et al., 2010).
 
Tα στοιχεία δείχνουν ότι την πλησιάζουμε ολοταχώς …
 
Στη χώρα μας επίσης, παρατηρήθηκε ότι ο μόνος χρόνος που τα παιδιά βρίσκονται σε φυσική δραστηριότητα, σε κίνηση, είναι ο σχολικός χρόνος. Συγκεκριμένα στο Γυμνάσιο το 65,6% των παιδιών είναι πιο δραστήρια τις καθημερινές μέρες. Το σαββατοκύριακό τους υστερεί κατά πολύ σε Φυσική Δραστηριότητα. Ταυτόχρονα στο Δημοτικό, η πιο παθητική μέρα της βδομάδας, βρέθηκε ότι είναι η Κυριακή και ακολουθεί το Σάββατο. Η μόνη διέξοδος των παιδιών για κίνηση και φυσική δραστηριότητα είναι ο σχολικός τους χρόνος, ήτοι τα μαθήματα της Φυσικής Αγωγής στο σχολείο τους.
 
Δυστυχώς, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Παχυσαρκίας, Μεταβολισμού και Διαταραχών Διατροφής (ΕΠΑΜΕΔΙ) και της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παχυσαρκίας (World Obesity Federation- W.O.F), εάν οι σημερινές τάσεις συνεχιστούν, μέχρι το 2025 περισσότερα από 268 εκατομμύρια παιδιά σχολικής ηλικίας, 5 έως 18 ετών, σε όλο τον κόσμο θα είναι υπέρβαρα, ενώ 91 εκατομμύρια θα είναι παχύσαρκα.
 
Στην Ελλάδα αντίστοιχα, τα στοιχεία δείχνουν ότι μέχρι το 2025, 480.000 παιδιά σχολικής ηλικίας θα είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Παράλληλα, ένα πλήθος νοσημάτων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης Τύπου 2, η υπέρταση, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η λιπώδης νόσος του ήπατος, αλλά και άλλες παθολογικές καταστάσεις, θα επηρεάσουν έως τότε 120.000 παιδιά (με πιθανότητες 23.000 παιδιών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, 39.000 παιδιών με υπέρταση και 55.000 παιδιών με λιπώδη νόσο του ήπατος).
 
Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι οι κοινοί παράγοντες κινδύνου, όπως η κατανάλωση επιβλαβών τροφών και η καθιστική ζωή ολοένα και αυξάνονται. Η συνήθεια των ταχυφαγείων συνεχίζει να διαμορφώνει τις διατροφικές επιλογές στις οικογένειες, ως η εύκολη και φθηνή λύση και ταυτόχρονα αυξάνεται δραματικά ο αριθμός των οικογενειών που ζουν σε αστικά περιβάλλοντα, χωρίς πρόσβαση σε χώρο για άσκηση ή χωρίς χρόνο για άσκηση.
 
Βέβαια στη χώρα μας, για την κατάσταση αυτή έπαιξε ρόλο και η οικονομική κρίση, που οδήγησε και αυτή στην λύση των φθηνών τροφών από ανάγκη. Και συνήθως οι φθηνές τροφές είναι οι επιβλαβείς τροφές ( π.χ. λιπαρά, τσιπς, τυποποιημένα σνακς και κρουασάν, κ.α.). Επίσης, συχνά το οικονομικό κόστος της άσκησης αποτέλεσε εμπόδιο για πάρα πολλές οικογένειες και παιδιά.
 
Φαίνεται λοιπόν0, ότι ένας από τους λίγους χώρους που θα μπορούσε να διαμορφώσει νέα κουλτούρα στην ποιότητα ζωής των παιδιών και να αποτρέψει την δυσμενή εξέλιξη της παιδικής παχυσαρκίας είναι το σχολικό περιβάλλον, το ελληνικό σχολείο.
 

*Ο κ. Μιχαήλ Πολυτσάκης, είναι Καθηγητής Φυσικής Αγωγής και μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Γυμναστών Β. Ελλάδος ( Ε.Γ.Β.Ε. )

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.