Ο ρολος του ΕΝΦΙΑ στη συσσωρευση του κεφαλαιου, σε συνθηκες οικονομικης κρισης

Είναι αυτονόητο ότι η φοροδοτική ικανότητα ενός πολίτη αποτελεί συνάρτηση του εισοδήματός του. Ποιος όμως μπορεί να ισχυριστεί ότι το ίδιο συμβαίνει και με την ακίνητη περιουσία στις σημερινές συνθήκες της οικονομικής κρίσης; Ενώ πριν από την κρίση η σύνδεση ακίνητης περιουσίας και οικονομικής δυνατότητας ήταν αυτονόητη, αφού υπήρχε η ευχέρεια της πώλησης ενός περιουσιακού στοιχείου, σήμερα αυτό είναι σχεδόν αδύνατο. Αντί λοιπόν να φορολογηθεί η ακίνητη περιουσία την περίοδο της ανοικοδόμησης που οδήγησε στην υπεραξία της, φορολογείται τώρα που έχει απαξιωθεί και η οποιαδήποτε αξία της έχει θεωρητικό μόνον χαρακτήρα αφού πρακτικά η ανταλλακτική της αξία έχει μηδενισθεί έτσι ώστε να αποτελεί βάρος και εφιάλτη για τους ιδιοκτήτες. 

Ο Ν. 4389/2016, βάσει του οποίου υπολογίστηκε ο ΕΝΦΙΑ του 2016, είναι κατά πολύ δυσμενέστερος του Ν. 4223/2013 που αντικατέστησε… 

Τα μνημόνια απετέλεσαν εξ αρχής και συνεχίζουν να αποτελούν μηχανισμούς συσσώρευσης υπέρ του κεφαλαίου. Με τις μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά, με την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας αλλά και της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας λόγω της ραγδαίας φτωχοποίησης των πολιτών μέσω της υπερφορολόγησής τους, του ΕΝΦΙΑ, της εκτόξευσης της ανεργίας και της ισοπέδωσης του ιδιωτικού τομέα. Πόσο χρόνια θα αντέξει ένας φορολογούμενος και δεν θα εκποιήσει την ακίνητη περιουσία αντί πινακίου φακής, όπως λέμε, προκειμένου να επιβιώσει αυτός και η οικογένειά του; Ποιο είναι το ιδεολογικό άλλοθι για την επίθεση στην ακίνητη περιουσία, ιδιαίτερα για τη σημερινή κυβέρνηση η οποία αυτοπροβάλλεται ως «αριστερή»; Είναι, σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Χάρβεϊ, ο αποκαλούμενος «λαϊκισμός του κεφαλαίου»: Η πολιτική που αφαιρεί τα πάντα υπέρ του κεφαλαίου στο όνομα της κοινωνικής δικαιοσύνης. Μέχρι σήμερα έχω ακούσει αναρίθμητες φορές τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών να επικαλείται την κοινωνική δικαιοσύνη σε ο,τιδήποτε προτείνει. Αποτελεί την επωδό κάθε συνέντευξής του. Όμως, ποια μορφή προσλαμβάνει ο «λαϊκισμός του κεφαλαίου» στην προκειμένη περίπτωση του ΕΝΦΙΑ; Διατηρείται ή μειώνεται ελάχιστα το ποσόν καταβολής του ΕΝΦΙΑ στην πλειοψηφία των ιδιοκτητών, για λόγους δημαγωγικούς, αφού στην ουσία δεν τους ανακουφίζει οικονομικά η μείωση των 5, 10 ή 20 ευρώ ετησίως και δεδομένου ότι το ποσόν της είσπραξης που αναζητείται μέσω ΕΝΦΙΑ παραμένει σταθερό στα 2,65 δις, το τεράστιο ποσό που συσσωρεύεται από τη μεγάλη πλειοψηφία των ιδιοκτητών που δεν επιβαρύνεται ή επιβαρύνεται ελάχιστα, δοκιμάζει τα όρια των δυνατοτήτων όλων των υπολοίπων, δηλαδή της μικρομεσαίας και μεσαίας τάξης που δημιούργησε ο ιδιωτικός τομέας πριν την κρίση. Ο νόμος 4389/2016, βάσει του οποίου υπολογίστηκε ο ΕΝΦΙΑ του 2016, είναι κατά πολύ δυσμενέστερος του Ν. 4223/2013 που αντικατέστησε. Πώς μπορεί να συμβαίνει αυτό, αφού η πλειοψηφία των ιδιοκτητών κατέβαλε τον ίδιο ΕΝΦΙΑ ή με μικροδιαφορές πάνω – κάτω; Διότι κατέβαλε τον ίδιο ΕΝΦΙΑ για σημαντικά μικρότερη αξία περιουσίας που προέκυψε μετά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών, όπως αποκαλύπτουν τα αναλυτικά εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ που αναρτήθηκαν για κάθε ιδιοκτήτη στο taxisnet. Αλλά και για άλλους λόγους: Όχι μόνον διότι μειώνει τη βάση επιβολής του συμπληρωματικού φόρου από τις 300 χιλ. ευρώ στις 200χιλ. ευρώ αλλά διότι ο συμπληρωματικός φόρος κλιμακώνεται με όρους γεωμετρικής προόδου πλέον. Ενώ π.χ. σε αντικειμενική αξία ακίνητης περιουσίας 300 χιλ ευρώ ο συντελεστής ήταν μηδενικός, με τον Ν. 4389/2016 ανέρχεται σε 0,15%, ενώ στο κλιμάκιο 300 – 400 χιλ ευρώ ήταν 0,1% με το νέο νόμο ανήλθε σε 0,30%, ενώ στο κλιμάκιο 400 – 500 χιλ. ευρώ ήταν 0,2% ανήλθε σε 0,50% κ.ο.κ., δηλαδή πολλαπλασιάστηκε. 

… και θα αξιοποιηθεί ως εφαλτήριο για έναν ακόμη δυσμενέστερο νόμο 

Η μείωση των αντικειμενικών αξιών που συγκράτησαν τον ΕΝΦΙΑ του 2016 στα περυσινά όρια για την πλειοψηφία των ιδιοκτητών δεν πρέπει να μας αποπροσανατολίζει από το ληστρικό χαρακτήρα του Ν. 4389/2016, ο οποίος θα αξιοποιηθεί ως εφαλτήριο για έναν ακόμη δυσμενέστερο νόμο, όπως αξιοποιήθηκε ο Ν. 4223/2013, ο οποίος ήδη προαναγγέλλεται: Δεν θα φορολογείται κάθε ακίνητο χωριστά, όπως διευκρίνισε ο κύριος Αλεξιάδης, αλλά συνολικά η ακίνητη περιουσία. Θα επιβληθεί μάλιστα ένα ελάχιστο αφορολόγητο ποσό και από εκεί και πέρα θα αρχίζει μια κλίμακα με χαρακτηριστικά γεωμετρικής προόδου που θα φορολογεί την ακίνητη περιουσία στο σύνολό της. Αν λάβουμε υπόψη ότι σύμφωνα με τον αναπληρωτή ΥΠΟΙΚ το ποσό που θα αναζητείται να εισπραχθεί μέσω ΕΝΦΙΑ θα παραμείνει το ίδιο (2,65 δις ευρώ) παρά την αλλαγή του Νόμου, είναι φανερό ότι θα προκύψουν δυσμενέστατες επιβαρύνσεις στους ιδιοκτήτες. Όσοι θυμούνται, πρόκειται για πρόταση του ΠΑΣΟΚ στα πλαίσια της συγκυβέρνησης με τη Ν.Δ. το 2013, που προκάλεσε σοβαρότατες αντεγκλήσεις μεταξύ των βουλευτών ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, με αποτέλεσμα να καταλήξουν στον Ν. 4223/2013, ο οποίος ήταν βαρύτατος μεν και εκπαραθύρωσε τη ΝΔ. από την κυβέρνηση αλλά όχι καταστροφικός, όπως η τότε πρόταση του ΠΑΣΟΚ, και φιλοδοξεί να επαναφέρει η σημερινή κυβέρνηση. 

Το ΥΠΟΙΚ φορολογεί τις προσδοκίες γαιοπροσόδων χάριν των Ανωνύμων Εταιρειών Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία 

Πού στοχεύουν όλα αυτά; Στα αστικά οικόπεδα και στα φιλέτα των πόλεων. Τα αστικά οικόπεδα και όχι μόνον ήταν στο στόχαστρο εξ αρχής με τροπολογία με τίτλο «Ρυθμίσεις ΥΠΟΙΚ σχετικά με την Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (ΑΕΕΑΠ)» που κατέθεσε η κυβέρνηση Ν.Δ. – ΠΑ.ΣΟ.Κ. σε σχέδιο νόμου του ΥΠΟΙΚ λίγο πριν ψηφιστεί ο Ν. 4223/2013, ο οποίος καθιέρωνε τον ΕΝΦΙΑ, αλλά και με πρόσθετες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο τον Αύγουστο του 2014, με τις οποίες χαλάρωνε τους όρους που αφορούσαν τη δυνατότητα απόκτησης οικοπέδων από τις ΑΕΕΑΠ. Όμως ο Ν. 4389/2016 της σημερινής κυβέρνησης στόχευσε απροκάλυπτα στα αστικά οικόπεδα, αυξάνοντας την αντικειμενική τους αξία κατά 25% παρόλο που τα οικόπεδα δεν προσφέρουν εισόδημα, όπως η υπόλοιπη ακίνητη περιουσία, με προσδοκώμενο αποτέλεσμα τα αστικά οικόπεδα να κατευθυνθούν ταχύτερα στις ΑΕΕΑΠ. Όπως μας λέει ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ στις «Εξεγερμένες πόλεις»: «Η γη δεν είναι εμπόρευμα με τη συνηθισμένη έννοια του όρου. Είναι μια πλασματική μορφή κεφαλαίου που προκύπτει από τις προσδοκίες μελλοντικών γαιοπροσόδων». Τις προσδοκίες μας λοιπόν φορολογεί το ΥΠΟΙΚ, χάριν των ΑΕΕΑΠ.
 
Τα αποτελέσματα της δυσμενοποίησης των νόμων περί ΕΝΦΙΑ, δηλαδή η μεταφορά ακίνητης περιουσίας από ιδιοκτήτες στις ΑΕΕΑΠ, είναι αναμενόμενα και προσδοκώμενα από την κυβέρνηση. Γι’ αυτό έχει επταπλασιάσει από 0,105% σε 0,75% τον φορολογικό συντελεστή ενεργητικού σε ακίνητα και μετρητά των ΑΕΕΑΠ και έχει αυξήσει τον συμπληρωματικό φόρο ΕΝΦΙΑ των ακινήτων τους από 0,25% σε 0,55%. Όμως παρά τις αντιδράσεις τους, οι ΑΕΕΑΠ συνεχίζουν να επενδύουν, όπως π.χ. η Intercontinental International, η οποία έχει δρομολογήσει στο αμέσως προσεχές διάστημα επενδύσεις 15 εκ. ευρώ τουλάχιστον στην αγορά ακινήτων παρά την αύξηση της φορολογίας (Καθημερινή 3-8-2016).
 
Όλα αυτά αποτελούν παμπάλαια τακτική συσσώρευσης του κεφαλαίου. «Ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής και συσσώρευσης, επομένως και η ατομική κεφαλαιοκρατική ιδιοκτησία», έγραφε ο Μαρξ ολοκληρώνοντας τον πρώτο τόμο του «Κεφαλαίου», «προϋποθέτουν την καταστροφή της ατομικής ιδιοκτησίας που στηρίζεται στην προσωπική εργασία». Αυτό συμβαίνει σήμερα στη χώρα μας, από την «αριστερά» μάλιστα, όσο η κρίση επιδεινώνεται. Διότι στη διάρκεια μιας κρίσης ο πλούτος αναδιανέμεται πάντα υπέρ του κεφαλαίου.
 
Αλεξ/πολη 1-9-2016

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.