Η πειρατικη σημαια Jolly Roger

Η πειρατική σημαία με τη νεκροκεφαλή και τα χιαστί κόκαλα που σκορπούσε –και σκορπά ακόμη– τον τρόμο ανά την υφήλιο, αποκαλείται στην καθομιλουμένη ως Jolly Roger. Είναι μία από τις πιο αναγνωρίσιμες σημαίες παγκοσμίως.

Η καταγωγή της φαίνεται πως ανάγεται στον 12^ο αιώνα και χρησιμοποιούνταν από τους τελευταίους που θα περίμενε κανείς ότι θα μπορούσαν να τη χρησιμοποιήσουν: τους Ναΐτες ιππότες! Ο λόγος για τον οποίον την έβαζαν να ανεμίζει στα πλοία τους είναι ο θρύλος για τη νεκροκεφαλή της Σιδώνας.

Αυτή η απίστευτη ιστορία μας παραδίδεται ήδη από τον 12^ο αιώνα και, εν συντομία, έχει ως εξής: Ένας Ναΐτης ιππότης που ήταν λόρδος της Σιδώνας, μιας πόλης στον Λίβανο, αγάπησε μία χριστιανή ευγενή κυρία, ονόματι Μαρκέλα, η οποία πέθανε όμως νέα. Τρελαμένος από τη λύπη του ο ιππότης, λέγεται, ότι ξέθαψε το πτώμα της και ασέλγησε επάνω του. Κατόπιν άκουσε μία φωνή που του έλεγε να επιστρέψει σε εννέα μήνες για να βρει τον γιο του! Πράγματι, έτσι κι έγινε, κι ο ιππότης βρήκε μία νεκροκεφαλή και δύο κόκαλα χιαστί ανάμεσα στα πόδια του σκελετού. Τα πήρε μαζί του, τα φύλαξε προσεκτικά και έκτοτε, επειδή τα ιερά αυτά οστά τον βοηθούσαν να νικήσει τους εχθρούς του, έγιναν τελικά σημαία στα πλοία του τάγματος, τα οποία συχνά ανέπτυσσαν πειρατική δράση.

Το σύμβολο, όμως, εξαπλώθηκε και έγινε ευρέως αναγνωρίσιμο μόλις τον 18^ο αιώνα, όταν η πειρατεία βρισκόταν σε άνθηση. Συνδέθηκε επίσης με τα καρμποναρικά επαναστατικά κινήματα του 19^ου αιώνα.

Γιατί, όμως, η σημαία αυτή ονομάστηκε Jolly Roger; Κάποιοι πιστεύουν ότι το Ρότζερ ήταν ένα όνομα που χρησιμοποιούσαν τον 18^ο αιώνα για τον Διάβολο. Συγκεκριμένα πολλές φορές τον αποκαλούσαν Old Roger (γερο-Ρότζερ). Επειδή λοιπόν η νεκροκεφαλή της μαύρης πειρατικής σημαίας χαμογελούσε μακάβρια και οι επιθέσεις των πειρατών ήταν κάτι παραπάνω από διαβολικές, γι’ αυτό η σημαία ονομάστηκε έτσι.

Άλλοι πάλι θεωρούν, ευρισκόμενοι ίσως πιο κοντά στην αλήθεια, ότι, κατά τους αιώνες που προηγήθηκαν, οι πειρατές ανέμιζαν απλές κόκκινες σημαίες –κάτι που αργότερα, σε συνδυασμό με τη Jolly Roger, κατέληξε να σημαίνει ότι δεν έδειχναν κανένα έλεος όταν εφορμούσαν. Αυτές οι σημαίες αποκαλούνταν στα γαλλικά Jolie rouge –κατά λέξη χαριτωμένο, ωραίο κόκκινο–, οπότε το Roger δεν είναι παρά η παράφραση του γαλλικού rouge. 

Όποια κι αν είναι η αλήθεια, το γεγονός είναι πως ακόμη και σήμερα, όπου υπάρχουν ακόμη πειρατές, ιδίως στα ανοιχτά της Σομαλίας, της Νιγηρίας και της Ινδονησίας, η σημαία αυτή χρησιμοποιείται ακόμη, σκορπώντας τον τρόμο στα πλοία που έχουν την ατυχία να τη συναντήσουν.

ΠΗΓΗ:

Τim Marshall, «Για μία σημαία – Η Δύναμη, η Πολιτική και η Ιδεολογία των Συμβόλων», Σπυρίδων Κατσούλας μτφ., εκδ. Διόπτρα, Αθήνα 2021.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.