Η επισκεψη της Κλειως

Η λέξη καρναβάλι, η προέλευσή της και η Τσικνοπέμπτη

Είναι κοινώς γνωστό ότι η λέξη Αποκριά προέρχεται από τις λέξεις από+κρέας, δηλαδή αποχή από το κρέας. Ο όρος αναφέρεται κανονικά στην τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, οπότε και είναι η τελευταία μέρα κατανάλωσης κρέατος πριν από τη νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής. Ο λατινικός όρος καρναβάλι προέρχεται από τις λέξεις carne+vale και η σημασία του είναι ίδια με της ελληνικής λέξης, δηλαδή κρέας και αφαιρώ, αφήνω.

Οι απόκριες ως περίοδος μεταμφιέσεων και ξέφρενου γλεντιού σχετίζονταν στην αρχαιότητα με τα Διονύσια και τα Ανθεστήρια των Ελλήνων και τα Σατουρνάλια των Ρωμαίων, δηλαδή με την έλευση της άνοιξης.

Την Τσικνοπέμπτη (Giovedi Grasso, παχιά Πέμπτη δηλαδή στα βενετσιάνικα) οι εορτές του καρναβαλιού έφταναν στο αποκορύφωμά τους στη Βενετία. Η συνήθεια των πανηγυρικών εορτασμών και της κατανάλωσης κρέατος συγκεκριμένα την Τσικνοπέμπτη καθιερώθηκε το 1162 στη Βενετία και από εκεί μεταφέρθηκε στις βενετοκρατούμενες περιοχές του ελλαδικού χώρου. Την Τσικνοπέμπτη εκείνης της χρονιάς ο δόγης Vitale Michiel Β΄ νίκησε τον πατριάρχη της Ακυληίας στην ιταλική χερσόνησο, ο οποίος είχε καταλάβει το Grado, περιοχή που ανήκε στην βενετική σφαίρα επιρροής. Τότε ο δόγης έφερε τον πατριάρχη και δώδεκα κανονικούς αιχμάλωτους στη Βενετία, όπου με τη μεσολάβηση του Πάπα αφέθηκαν τελικά ελεύθεροι. Σε ανάμνηση όμως του βενετικού θριάμβου, ο πατριάρχης υποχρεώθηκε να στέλνει κάθε χρόνο στη Βενετία τέτοια μέρα έναν ταύρο και δώδεκα γουρούνια (που συμβόλιζαν τον πατριάρχη και τους δώδεκα κανονικούς) για να σφαγούν στην πλατεία του Αγίου Μάρκου. Με την πάροδο του χρόνου τα γουρούνια δεν ήταν πλέον τόσα πολλά, πάντως διατηρήθηκε η συνήθεια της τελετουργικής σφαγής σε δημόσιο χώρο την Τσικνοπέμπτη και, ακολούθως, της κατανάλωσης κρέατος. 

ΠΗΓΗ: Σαραντινού Λεύκη, «Λέων και Ημισέληνος», εκδ. Historical Quest

*Η Λεύκη Σαραντινού είναι φιλόλογος και συγγραφέας.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.