Η Απομυθοποιηση της Δραχμης

Οι δημόσιες αναφορές διαφόρων στελεχών του κυβερνώντος κόμματος για ενδεχόμενη επαναφορά της δραχμής (τελευταίες υπήρξαν, αν δεν απατώμαι, οι ιδιαίτερα «μεγαλειώδεις» δηλώσεις του τέως Υφυπουργού Εξωτερικών(!), νυν κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Νίκου Ξυδάκη, ο οποίος μάλιστα επέμεινε στην ορθότητα των δηλώσεών του, (εδώ αναρωτιέται κανείς τι είναι χειρότερο: η επανάληψη της φαιδρής φράσεως «Παρερμηνεύθηκαν οι δηλώσεις μου» ή η επιμονή των πολιτικών στην ορθότητα της ανοησίας τους;) νεκρανασταίνει μία ρητορική που έδειχνε να είχε εγκαταλείψει ο ΣΥΡΙΖΑ και εντάσσεται στην ευρύτερη νεοπαλαιά ρητορική της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα, η οποία θυμίζει όλο και περισσότερο κακέκτυπο του τρομακτικού Φεβρουαρίου του 2015.
 
Πέραν των επικοινωνιακών τεχνασμάτων και των μικροπολιτικών συμφερόντων που την επιβάλλουν (ξανά), η ρητορική περί «ηρωικής εξόδου» και δραχμής μαρτυρούν, αναμφίβολα πια, μία εμμονή. Όπως όλες οι εμμονές κι αυτή δείχνει ακαταμάχητη στον «δούλο» της και είναι υπεράνω οποιασδήποτε εκλογίκευσης. Κάθε σκέψη για επανυιοθέτηση της δραχμής δεν είναι απαγορευτική για πολιτικούς, κομματικούς ή προσωπικούς λόγους αλλά για λόγους πρώτιστα οικονομικούς και η οικονομία είναι ένας τομέας που, με ιδιαίτερη τραχύτητα, επιβάλλει τον ρεαλισμό στους αμφισβητίες της. Η παραμικρή αναφορά – ούτε καν επιθυμία- για επαναφορά του πάλαι ποτέ εθνικού μας νομίσματος προϋποθέτει παντελή άγνοια των στοιχειωδών διδαγμάτων της οικονομολογίας και παντελή έλλειψη ρεαλισμού ως προς τη λειτουργία της οικονομίας στον 21ο αιώνα. Δεν χρειάζεται μεταπτυχιακά ή σπουδές σε ανώτατα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Είναι πασιφανής ακόμη και σε έναν πρωτοετή σπουδαστή που διδάσκεται οικονομικά. Αδικαιολόγητη, άρα, μια τέτοια άγνοια και για τον πιο ασήμαντο πολιτευτή, πόσο μάλλον για έναν βουλευτή. Επειδή, λοιπόν, μια τέτοια άγνοια είναι αδύνατον να υφίσταται σε πρόσωπα τόσο υψηλά ιστάμενα και σε τόσο στενή επαφή με τα δημοσιονομικά ενός κράτους, τέτοιου είδους θέσεις δεν πηγάζουν από το μυαλό αλλά μάλλον από το συναίσθημα.
 
Ναι, η ένταξη στην Ευρωζώνη σήμανε παραχώρηση ενός σημαντικού τμήματος της εθνικής κυριαρχίας – αυτού της αυτόνομης διαχείρισης της νομισματικής και οικονομικής πολιτικής. Αυτή η παραχώρηση, εντούτοις, είναι εκ των ων ουκ άνευ μιας ενώσεως, μας ήταν γνωστή εκ των προτέρων και επιλέχθηκε έναντι των ανταλλαγμάτων που προσφέρει. Ναι, εισήλθαμε βεβιασμένα στη νομισματική ένωση λόγω πολιτικών (ίσως και μικροπολιτικών) επιδιώξεων και προσωπικών φιλοδοξιών, αλλά, για να δικαιώσουμε το παρελθόν – αν  μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο – δεν γίνεται να καταστρέψουμε το μέλλον.
 
Ευθύς αμέσως θα εξηγήσω γιατί μια ενδεχόμενη επιστροφή στη δραχμή θα ήταν άκρως καταστροφική για την Ελλάδα, εστιάζοντας στους αμιγώς οικονομικούς λόγους και επισημαίνοντας πως ούτε είμαι μα ούτε και διεκδικώ την ιδιότητα του οικονομολόγου. Αύριο η Ελλάδα υιοθετεί τη δραχμή. Ποια θα είναι, όμως, αυτή η δραχμή; Η «δραχμούλα». Το υποκοριστικό όχι για λόγους νοσταλγίας ή οικειότητας αλλά λόγω ασημαντότητας πλέον. Την επαύριο της υιοθέτησής της η ελληνική δραχμή θα είναι ένα νόμισμα ασήμαντο και ανίσχυρο, μέρος μιας άρρωστης οικονομίας, το οποίο νομοτελειακά θα υποτιμάται διαρκώς. Υποτίμηση ίσον πληθωρισμός1 κι ο πληθωρισμός είναι η Λερναία Ύδρα της οικονομίας αλλά και της κοινωνίας. Οι τιμές των προϊόντων θα αυξάνονται συνεχώς, τα χρήματα στα χέρια μας θα έχουν όλο και λιγότερη αξία και θα χρειαζόμαστε ίσως και χιλιάδες δραχμών για ένα… καρβέλι ψωμί. Πώς θα αξιοποιούμε, λοιπόν, τα χρήματα μας; Ο πιο ευφάνταστος τρόπος δείχνει να ναι αυτός των Γερμανών κατά τη δεκαετία του 1930…δημιουργώντας εντυπωσιακότατες ταπετσαρίες. Η υποτίμηση θα σημάνει παρεμπόδιση των εισαγωγών και ενίσχυση των εξαγωγών (καθώς οι πρώτες θα καταστούν ακριβότερες για μας ενώ οι δεύτερες φθηνότερες για τους ξένους, άρα ανταγωνιστικότερες διεθνώς). Για όσους, τώρα, αυτή η εξέλιξη ακούγεται ιδιαίτερα ελκυστική, να υπενθυμίσω ότι είμαστε ένα κράτος με καταβαραθρωμένες παραγωγικές πρωτοβουλίες και (μακρο)χρόνιο έλλειμμα στο ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών… Λόγω του πληθωρισμού η αξία του νομίσματος πέφτει, συνεπώς η ζήτηση γι’ αυτό αυξάνεται συνεχώς (καθώς απαιτούνται περισσότερα χρήματα, συγκριτικά με παλαιότερα, για να αντισταθμιστεί η πτώση της αξίας τους), τα αποθέματα των τραπεζών εξαντλούνται και τα επιτόκια οδηγούνται στα ύψη, καθιστώντας απαγορευτική οποιαδήποτε εγχώρια επενδυτική δραστηριότητα. Οι εμπορικές μας συναλλαγές, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων, καλώς ή κακώς, πραγματοποιείται με τους ευρωζωνικούς μας εταίρους, θα κατακλυστούν από αμέτρητα πρακτικά εμπόδια, κάνοντας δυσκολότερη τη ζωή από του απλού τουρίστα μέχρι του μεγαλοεπιχειρηματία, και επαναφέροντας οικονομικές πραγματικότητες δεκαετίας του ΄60 (τότε που κατά Ξυδάκη «μεγαλουργούσαμε»).
 
Μόνο που ο κόσμος έχει προχωρήσει πέντε δεκαετίες από το 1960, δεν είναι ο ίδιος κι ούτε πρόκειται ποτέ να είναι. Επιβάλλει την ένωση και τη συνεργασία αντί του απομονωτισμού, ο οποίος έχει καταστεί ασυγκρίτως πιο κοστοβόρος απ’ ό, τι στο παρελθόν. Όσο για το ότι «υπήρξαμε και περίπου 200 χρόνια πριν το ευρώ», να αναφέρω πως ούτε το ευρώ, ούτε η δραχμή, ούτε το δολάριο, ούτε το γεν είναι αυτοσκοπός. Δεν είναι αυτοσκοπός διότι δεν έχουν βούληση, είναι μέσα. Αν η δραχμή μεγαλούργησε ή το ευρώ κατέστρεψε ευθύνονται αποκλειστικά αυτοί που τα διαχειρίστηκαν και ο τρόπος που τα διαχειρίστηκαν. Σαφώς η Ευρωζώνη και το ευρώ είναι προβληματικά και κατέστησαν προβληματικά γιατί κατήντησαν γερμανοτραφή, αλλά για «το χάλι μας το μαύρο» δεν ευθύνονται ούτε η Άνγκελα Μέρκελ ούτε ο, ομολογουμένως εμμονικός, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που αδίκως δαιμονοποιούνται. Το κεφάλι μας μάς φταίει.
 
Βέβαια, στη ζωή σπανίως τα πράγματα είναι άσπρο – μαύρο, έχουν αποχρώσεις, αποχρώσεις του γκρι και  μάλιστα πολλές. Η λύση για μια κακή Ευρωζώνη δεν είναι καθόλου Ευρωζώνη. Η λύση για μια αναποτελεσματική Ευρωπαϊκή Ένωση δεν σημαίνει καθόλου Ένωση. Τα κόστη και τα οφέλη υπάρχουν και στις δυο πλευρές, το ζήτημα, όμως, είναι που είναι μεγαλύτερο το καθένα από τα δύο. Σε τελική ανάλυση, δεν νομίζω ότι είναι τα 7 χρόνια ευρώ που μας οδήγησαν σε αυτή την οικονομική κατάσταση, μάλλον ευθύνονται περισσότερο 20 χρόνια δραχμής…
 
Υ.Γ: Επιβάλλεται κάποια στιγμή να μάθουμε να διαχωρίζουμε, έστω λεκτικά (!), την Ευρωπαϊκή Ένωση από την Ευρωζώνη. Αλλοίμονο, είμαστε μέλη τους 36 και 16 χρόνια αντίστοιχα!
 
1. Πληθωρισμός: τάση αύξησης του γενικού επιπέδου τιμών σε μία οικονομία
 
 

*Ο Ευάγγελος Σιδερούδης είναι φοιτητής Διεθνών Ευρωπαϊκών & Περιφερειακών Σπουδών  του Παντείου Πανεπιστημίου

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.