Για την αντι-επιστημονικη και αντι-εμβολιαστικη ρητορικη Βελοπουλου

Του Σίμου Ανδρονίδη*

Πριν από λίγες ημέρες, από του βήματος της Βουλής, ο πρόεδρος της ‘Ελληνικής Λύσης’ Κυριάκος Βελόπουλος, άρθρωσε έναν πολιτικό λόγο που εν προκειμένω, διάνθισε τον αντι-επιστημονική του χροιά με εμπρόθετα συνωμοσιολογικά χαρακτηριστικά.

Από την εφημερίδα ‘Η Καθημερινή,’ σταχυολογούμε μέρος της τοποθέτησης του: «Ο αρχηγός της Ελληνικής Λύσης, αναφερόμενος στο εμβόλιο για τον κορωνοϊό, δήλωσε χωρίς περιστροφές ότι «προτιμώ να είμαι ψεκασμένος, παρά μπολιασμένος», ωστόσο δεν έμεινε εκεί: Εξαπέλυσε επίθεση κατά μελών της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, κατονομάζοντας και αφήνοντας υπόνοιες περί χρηματισμού τους προκειμένου να εκφοβίζουν τον κόσμο».

Σε αυτό το πλαίσιο, ο επικεφαλής του πολιτικού κόμματος «Ελληνική Λύση», ρητά δηλώνει ότι «προτιμά να είναι ψεκασμένος, παρά μπολιασμένος», τείνοντας προς την κατεύθυνση αυτο-προσδιορισμού του ως ‘ψεκασμένου’ με στόχο το να αναδείξει διαμέσου της σύγκρισης τον «κίνδυνο» που κρύβουν κατά τον ίδιο, τα εμβόλια και ο εμβολιασμός. Που εμπίπτει και περαιτέρω υποβιβάζεται στην κατηγορία του «μπολιάσματος» με ουσίες «άγνωστες» και «επικίνδυνες», δυνάμει «θανατηφόρες».
Σχετικοποιώντας κατά τα ερευνητικά πορίσματα και τον τρόπο με τον οποίο παρήχθησαν τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού. Και πάλι διαμέσου αυτής της ιδιαίτερης σύγκρισης που παραγάγει την αποδόμηση,  σχηματοποιείται το περίγραμμα, αφενός της ειδικότερης αντι-εμβολιαστικής προσέγγισης που εντάσσεται σε ένα ευρύτερο αντι-επιστημονικό σχήμα που αμφισβητεί ερευνητικά πορίσματα και ιατρικές-επιστημονικές διεργασίες που κατέληξαν στην παρασκευή εμβολίων, και, αφετέρου, προσδιορίζεται το πρόσημο της άρνησης εμβολιασμού, το οποίο και σπεύδει να αναπαραχθεί θέτοντας σε πρώτο πλάνο την παραδοχή: «Τουλάχιστον ο ψεκασμένος,2 ζει».

Ως προς αυτό, κάνουμε λόγο για μία αντι-εμβολιαστική και συνωμοσιολογική αφήγηση που ομοιάζει στο «τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται ότι είναι», για να παραπέμψουμε στην τυπολογική διάκριση μεταξύ διαφόρων συνωμοσιολογικών αφηγήσεων, στην οποία και προχωρά ο Γάλλος Pierre-Andre Taguieff.3 Έτσι, το εμβόλιο «δεν είναι αυτό που φαίνεται ότι είναι», στο βαθμό που παρήχθη στο «σκοτάδι», με «αδιαφανείς» όρους και με βασικό έως πρωταρχικό διακύβευμα το κέρδος κάποιων εταιρειών.

Συνεχίζοντας, ο Κυριάκος Βελόπουλος, δίδει ένα οιονεί ρατσιστικό πλαίσιο στον λόγο του, ιδωμένο υπό το πρίσμα της προσωποποίησης: «Προτιμώ να είμαι ψεκασμένος. Μπολιασμένος δεν θέλω να είμαι. Μπολιασμένος με τον κάθε Χασάν, που ήθελε ο πρωθυπουργός μας», συνέχισε και συμπλήρωσε κατόπιν: «Τον δικό μου πατέρα πειραματόζωο δεν θα τον κάνω ποτέ, το δικό μου σώμα μπορώ να το κάνω ό,τι θέλω, αλλά το σώμα του φίλου μου, του θείου μου, του πολίτη, του Έλληνος, δεν θα το κάνω πειραματόζωο».4

Το πρόσημο της εμβολιαστικής άρνησης παράγεται εκ νέου, μετεξελίσσεται, δεικνύοντας προς τον άξονα της ονομαστικής και εν-σώματης αναπαράστασης, κάτι που προσθέτει στην όλη εξίσωση τον «Χασάν».

Τον «κάθε Χασάν» για την ακρίβεια, που «μπολιασμένος» από το εμβόλιο ως τον «επικίνδυνο άγνωστο» για τον Έλληνα και για τους Έλληνες, δύναται να μεταφέρει τις δικές του «αρρώστιες», τα δικά του «μικρόβια» στο σώμα του Έλληνα, εκεί όπου η ρατσιστική ρητορική συνδέεται με την εν γένει αφήγηση ενός οικείου πατερναλισμού: Ο Κυριάκος Βελόπουλος έτσι, ανάγεται στο ύψος του «προστάτη» του Έλληνα, το «αίμα» του οποίου δεν πρέπει να «μολυνθεί» από τον «κάθε Χασάν».5 Ο αρχηγός της «Ελληνικής Λύσης», καθίσταται ο «ηθικός» καθοδηγητής σε έναν ‘ανήθικο κόσμο’ που κυριαρχείται από το συμφέρον.

Θεμελιώνοντας ένα αντι-επιστημονικό και οιονεί ρατσιστικό (έως αντι-μουσουλμανικό) υπόστρωμα ως προς την ‘επικινδυνότητα’ του εμβολιασμού, ο Κυριάκος Βελόπουλος μεταβαίνει προς το πεδίο της περαιτέρω συγκεκριμενοποίησης των επίδικων του κοινοβουλευτικού του λόγου, αμφισβητώντας τη επιστημονική επάρκεια του διευθύνοντος συμβούλου της φαρμακευτικής εταιρείας Pzifer, Αλβέρτου Μπουρλά, ο οποίος και δεν είναι παρά ένας «κτηνίατρος», ήτοι όχι γιατρός.

Στο πρόσωπο του Αλβέρτου Μπουρλά τίθεται στο στόχαστρο, και η δική του «σχέση» με την ιατρική επιστήμη, αλλά και η επάρκεια της Pzifer που διοικείται από έναν «κτηνίατρο», κάτι που καθιστά ακόμη μεγαλύτερη την απορία που εκκινεί με ένα ιδιαίτερο «γιατί». «Γιατί να εμπιστευθώ την Pzifer και το εμβόλιο της, από την στιγμή όπου διοικείται και από έναν που δεν είναι καν γιατρός;». Εδώ το όλο πλέγμα εκλαϊκεύεται δραστικά, επιδιώκοντας να ‘συλλάβει’ τον τρόπο με τον οποίο μιλάει ο κόσμος: «Ο Μπουρλά δεν είναι δα και ο Ιωαννίδης», με τον δεύτερο να φέρει «εγγενώς» την «επιστημοσύνη» και την «επάρκεια». Τα κατάλληλα προσόντα.
Η Βελοπούλεια, επιθετική, αντι-επιστημονική, στοχευμένα αντι-εμβολιαστική και ρατσιστική θεώρηση, εκ-πεφρασμένη και από στελέχη του πολιτικού φορέα της «Ελληνικής Λύσης», οφείλει να αντιμετωπιστεί επί τη βάση επίκλησης του ότι η παρασκευή του εμβολίου εγγράφει τους όρους της ιατρικής-επιστημονικής γνώσης που παρήχθη όλη την τελευταία περίοδο (και συμπεριλαμβάνει και φάρμακα), και ότι η διαδικασία του εμβολιασμού μπορεί να διαμορφώσει προϋποθέσεις υπέρβασης της πανδημικής κρίσης.

Τα πολιτικά κόμματα εντός και εκτός Κοινοβουλίου,πρέπει να αντιμετωπίσουν ανοιχτά  τις αντι-εμβολιαστικές  εγκλήσεις ενός πολιτικού κόμματος (το κόμμα ως φορέας «αντίδρασης/ανυπακοής»), που παίζει με την πανδημική «πολιτική του θυμού»,8 κατά την διαπίστωση της Βασιλικής Γεωργιάδου.

*Ο Σίμος Ανδρονίδης είναι υποψήφιος διδάκτωρ στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ


Φωτογραφία: Eurokinissi
 
  1. Βλέπε σχετικά, ‘Ντελίριο Βελόπουλου: Προτιμώ να είμαι ψεκασμένος, παρά μπολιασμένος,’ Διαδικτυακή έκδοση εφημερίδας ‘Η Καθημερινή,’ 10/12/2020, https://www.kathimerini.gr/politics/561191029/ntelirio-velopoyloy-protimo-na-eimai-psekasmenos-para-mpoliasmenos/
  2. Ο ‘ψεκασμένος’ ή αλλιώς, η θεώρηση περί του ‘ψεκασμένου,’ στον λόγο του Κυριάκου Βελόπουλου, ανα-πλάθεται δραστικά και μετασχηματίζεται σε κάτι θετικό, σε κάτι που προσδίδει νόημα, σημαντικό νόημα, τοποθετούμενο δίπλα στον ‘μπολιασμένο’ τον οποίο και ‘κερδίζει κατά κράτος.’ Αυτή η πολιτικοϊδεολογική   ‘μεταστοιχείωση’ είναι από τις φορές που παράγεται με θετικό τρόπο στη δημόσια σφαίρα, εάν λάβουμε υπόψιν τις ΄φορτισμένες’ αρνητικά σημάνσεις που απέκτησε ο όρος ‘ψεκασμένος’ στον δημόσιο λόγο της περιόδου της κρίσης.
  3. Βλέπε σχετικά, ‘Ο εξτρεμισμός και τα είδωλα του. Επίκαιρες σκέψεις για τον τζιχαντισμό, την άκρα δεξιά, τον αντισημιτισμό, τον λαϊκισμό και τη συνωμοσιολογία,’ Πρόλογος-Μετάφραση-Επιμέλεια: Πανταζόπουλος Ανδρέας, Εκδόσεις Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη, 2017, σελ. 190. Συνεχίζοντας ο ίδιος, γράφει πως σε αυτόν τον τύπο συνωμοσιολογίας, «τα πάντα διαδραματίζονται στα «παρασκήνια» ή στα «υπόγεια» της Ιστορίας. Άρα, οι προφάνειες είναι πάντα απατηλές, ανάγονται σε σκηνοθεσίες. Η ιστορική αλήθεια είναι στην «κρυμμένη όψη» των ιστορικών φαινομένων. Το αξίωμα, εδώ, είναι: «μας χειραγωγούν».
  4. Βλέπε σχετικά, ‘Ντελίριο Βελόπουλου: Προτιμώ να είμαι ψεκασμένος, παρά μπολιασμένος…ό.π. Όσον αφορά τους ειδικούς ιατρούς που έχουν γίνει γνωστοί την τελευταία περίοδο εμφανιζόμενοι συχνά σε τηλεοπτικά κανάλια, η υποψία και δη, η ‘δηλητηριώδης υποψία,’ που αποτέλεσε χαρακτηριστικό του δημόσιου λόγου την περίοδο της βαθιάς κοινωνιο-οικονομικής κρίσης, αφήνεται να αιωρείται: ««Έχουν βάλει τους ειδικούς να κάνουν μονομερή ενημέρωση. Το περίεργο είναι ότι όλοι αυτοί οι ειδικοί έχουν πάρει πολλά λεφτά. Ποσά 500 – 700 χιλ. ευρώ από δήθεν ερευνητικά προγράμματα», είπε». 
  5. Βλέπε σχετικά, ‘Ντελίριο Βελόπουλου: Προτιμώ να είμαι ψεκασμένος, παρά μπολιασμένος…ό.π. Ο Χασάν, ο μουσουλμάνος Χασάν, ‘ενσαρκώνει’ την ζώσα ‘επικινδυνότητα’ του εμβολίου ιδίως εάν αναμιχθεί με ό,τι μπορεί να φέρει ο Χασάν.
  6. Και σε αυτό το σημείο, υπεισέρχεται η συγκριτική διάσταση στην Βελοπούλεια αφήγηση, αυτή την φορά μέσω της άμεσης σύγκρισης του Αλβέρτου Μπουρλά με τον καθηγητή στις ΗΠΑ, Ιωαννίδη: «Το λέω εδώ και ένα μήνα. Η Pfizer που θα μας σώσει. Κάναμε μεγάλο επιστήμονα τον Μπουρλά. Κτηνίατρος είναι ο άνθρωπος. Τον κάναμε μεγάλο επιστήμονα λες και είναι ο Ιωαννίδης». Βλέπε σχετικά, Διαμάντης Αλέξανδρος, ‘Παραλήρημα Βελόπουλου κατά εμβολιασμών. «Άδειασμα» από κυβέρνηση και αντιπολίτευση,’ Εφημερίδα ‘Το Έθνος,’ 10/12/2020, https://www.ethnos.gr/politiki/136852_paralirima-belopoyloy-kata-emboliasmon-adeiasma-apo-kybernisi-kai-antipoliteysi
  7. Εδώ παρουσιάζεται μία ευκαιρία για το ‘Κίνημα Αλλαγής’ να εγκολπωθεί και να νοηματοδοτήσει πολιτικά την επιστημονική γνώση, στοχεύοντας στην υπόσκαψη των θεμελίων των αντι-εμβολιαστικών  δοξασιών που διαθέτουν και κοινωνικό έρεισμα.
  8. Βλέπε σχετικά, Γεωργιάδου Βασιλική, ‘Η άκρα δεξιά και οι συνέπειες της συναίνεσης. Δανία, Νορβηγία, Ολλανδία, Ελβετία, Αυστρία, Γερμανία,’ Εκδόσεις Καστανιώτης, Αθήνα, 2008, σελ. 64.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.