Ζωντανη, ενεργη και ετοιμη να ανταποκριθει στις αναγκες των καιρων η Ελληνικη Λαογραφια

Βήματα μπροστά για την επιστήμη στο Δ΄ Πανελλήνιο Συνέδριο των Πανεπιστημιακών Λαογράφων και Ερευνητών στην Κομοτηνή

Την αισιοδοξία του για το μέλλον και την εξέλιξη των σπουδών λαογραφίας δήλωσε ο Κοσμήτορας της ΣΚΑΣ και Πρόεδρος του Εργαστηρίου Λαογραφίας Μανόλης Βαρβούνης

Την ευκαιρία να αναδείξουν την σύγχρονη λαογραφική έρευνα και διδασκαλία στον ενιαίο πανεπιστημιακό και ερευνητικό χώρο είχαν οι σύνεδροι του Δ΄ Πανελλήνιου Συνεδρίου των Πανεπιστημιακών Λαογράφων και Ερευνητών με θέμα «Σύγχρονη Ελληνική Λαογραφία: Έρευνα και Εκπαίδευση» που διοργανώθηκε από το Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ.

Αυτή ήταν η δεύτερη φορά που το συνέδριο έλαβε χώρα στην Κομοτηνή, μιας και το 2013 το τότε συνέδριο λαογράφων είχε διοργανωθεί από το Τμήμα Γλώσσας, Πολιτισμού και Φιλολογίας Παρευξεινίων χωρών, στον ίδιο χώρο, και με ανάλογη επιτυχία.

Η «σκαλέτα» της διοργάνωσης

Στην φετινή διοργάνωση οι διοργανωτές θέλησαν να αγγίξουν μια ευρεία γκάμα θεμάτων, για αυτό και απευθύνθηκαν τόσο σε Ερευνητές των Ερευνητικών Κέντρων, αλλά έδωσαν και το βήμα σε μεταπτυχιακούς, διδάκτορες και μεταδιδάκτορες, σε μια προσπάθεια ανατροφοδότησης της σύγχρονης λαογραφικής έρευνας και διδασκαλίας.

Στο συνέδριο συμπεριλήφθηκαν πενήντα τρεις ομιλίες, που πραγματοποιήθηκαν από εξήντα επτά ομιλητές και ομιλήτριες, και κατανεμήθηκαν σε δέκα θεματικές συνεδριάσεις. Επίσης στο πρόγραμμα του συνεδρίου περιλήφθηκαν και δύο στρογγυλές τράπεζες, μία για τις προπτυχιακές σπουδές Λαογραφίας στην Ελλάδα, με πέντε συμμετέχοντες, και μία για τις αντίστοιχες μεταπτυχιακές σπουδές, με έξι συμμετέχοντες, όπου παρουσιάστηκαν οι σπουδές αυτές, όπως έχουν οργανωθεί σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο στα ελληνικά πανεπιστήμια.

Ανάμεσα στις θεματικές ενότητες του Συνεδρίου ήταν το παρόν των λαογραφικών σπουδών σήμερα, η λαογραφική έρευνα και μελέτη του νεωτερικού και μετανεωτερικού πολιτισμού, οι σύγχρονες λαογραφικές προσεγγίσεις της διατροφής, ο έντεχνος λαϊκός λόγος, ο συνδυασμός Λαογραφίας και έρευνας, ο λαϊκός πολιτισμός στην εκπαίδευση, αλλά και ενότητες που αφορούσαν το ένδυμα, τα Λαϊκά δρώμενα – Τελετουργίες – Ηχοτοπία, τον χορό και τη μουσική, αλλά και τη μουσειακή εκφορά του λαϊκού πολιτισμού με Εκπαιδευτικές δράσεις.

Σημαντική η επιστήμη της Λαογραφίας

Στο χαιρετισμό του ο Πρόεδρος του Εργαστηρίου και Κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών κ. Μανόλης Βαρβούνης αναφέρθηκε στην ενιαία σύλληψη και αντιμετώπιση των θεωρητικών μεθοδολογικών και άλλων ερωτημάτων που αντιμετωπίζει η επιστήμη τους σήμερα, με την «ένωση» της διδασκαλίας και της έρευνας.

Παρών ήταν και ο Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμων, ο οποίος τόνισε πως η μελέτη της παράδοσης είναι ιδιαίτερα σημαντική για την κοινωνία μας, μιας και συνδέεται με την πολιτιστική και εν τέλει με την εθνική μας ταυτότητα, που βρίσκεται σε κίνδυνο λόγω των τάσεων της παγκοσμιοποίησης που επιζητά την αφομοίωση όλων των επιμέρους τοπικών πολιτιστικών παραδόσεων.

Ο Θεματικός Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης, Επιχειρηματικότητας, Καινοτομίας και Κοινωνικής Οικονομίας κ. Αλέξανδρος Ιωσηφίδης από την πλευρά του στάθηκε στη σημασία της Λαογραφίας και της καταγραφής του τόπου και των ανθρώπων του. Το πανεπιστήμιο άλλωστε όπως επεσήμανε αποτελεί ένα παράγοντα συνεργασίας και ανάπτυξης για την περιοχή μας, καλύπτοντας πλέον όλη την Περιφέρεια ΑΜΘ.

Ο πρόεδρος του Τμήματος κ. Γεώργιος Τσιγάρας τόνισε πως ο λαϊκός πολιτισμός, όπως εκφράστηκε με τα τραγούδια, τα έθιμα και τη λαϊκή τέχνη, αποτελεί σπουδαία παράμετρο της πολιτισμικής μας ιστορίας και παράδοσης.

Τα συμπεράσματα του συνεδρίου

Το συνέδριο, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του συνεδρίου όπως αυτά παρουσιάστηκαν από τον κ.Βαρβούνη, υπήρξε απολύτως ανοικτό όσον αφορά τη συμμετοχή σε αυτό, ιδίως για τους νέους πανεπιστημιακούς ερευνητές, Λαογράφους. αλλά και μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές, κατόχους μεταπτυχιακού και διδακτορικού τίτλου σπουδών και μεταδιδακτορικούς ερευνητές.

Αυτό, σε συνδυασμό με την θεώρηση του πανεπιστημιακού και του ερευνητικού χώρου ως περιοχών ουσιαστικά και πρακτικά ανατροφοδοτούμενων, αποτέλεσε επισήμανση μιας νέας πρακτικής που κυριαρχεί πλέον στις ελληνικές λαογραφικές σπουδές, απεικονίζει την ουσία και την ενεστώσα κατάστασή τους και αποτελεί βάση για τη μελλοντική ανάπτυξή τους.

Στο συνέδριο όπως τόνισε ο ίδιος παρουσιάστηκαν συστηματικά οι σύγχρονοι ορίζοντες των Ελληνικών λαογραφικών σπουδών, αλλά και οι προκλήσεις που προκύπτουν για την Ελληνική Λαογραφία από τις σύγχρονες επιστημονικές, κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις, καθώς και οι κατευθύνσεις της Λαογραφίας, όπως ορίζονται και προσδιορίζονται από τους παράγοντες αυτούς.

Συστηματικά συζητήθηκαν επίσης τα σχετικά με τον διάλογο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, με τη χρήση των νέων ψηφιακών τεχνολογιών αιχμής στο λαογραφικό έργο, με την διαπολιτισμικότητα, την εξ αποστάσεως λαογραφική εκπαίδευση, τη διδασκαλία του λαϊκού πολιτισμού στην εκπαίδευση όλων των βαθμίδων, και τη θέση της Λαογραφίας στο σύγχρονο ακαδημαϊκό τοπίο και με τη σύγχρονη θεματολογία της επιστήμης.

Σε κάθε περίπτωση εξετάστηκαν οι νέες οπτικές που προσφέρουν οι εξελίξεις αυτές, αλλά και κατευθύνσεις στις οποίες οδηγούν την Ελληνική Λαογραφία, περισσότερο στο πλαίσιο της προσπάθειας να προχωρήσει ο επιστημονικός διάλογος στα φλέγοντα αυτά θέματα, παρά με τη διάθεση να δοθούν λύσεις σε παρόμοια ζητήματα.

Ο κ.Βαρβούνης στάθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι το συνέδριο απέδειξε επίσης πως η επιστήμη της Λαογραφίας είναι στην Ελλάδα ζωντανή και ενεργή, αλλά και έτοιμη να ανταποκριθεί στις ανάγκες των καιρών, αξιοποιώντας τα εργαλεία που προσφέρουν οι τεχνολογίες αιχμής και στρεφόμενη στις πλέον σύγχρονες θεματικές, οι οποίες καλύπτουν τη σύγχρονη λαϊκή πολιτισμική πραγματικότητα μας.

Απέδειξε, συνέχισε ο ίδιος, έμπρακτα τη διαθεματικότητα και την πολυθεματικότητα της πανεπιστημιακής διδασκαλίας της Λαογραφίας, τόσο σε προπτυχιακό, όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, στα ελληνικά ΑΕΙ, καθώς και την ουσιαστική διασύνδεση και αλληλοτροφοδότησή της με την λαογραφική έρευνα στην Ελλάδα.

Όσα εκτέθηκαν στο συνέδριο, κατά τον ίδιο δικαιολογούν την αισιοδοξία τους για το μέλλον των λαογραφικών σπουδών στον τόπο, δεδομένου ότι «δεν είναι μόνο η θεωρητική τους βάση που ενισχύεται, και η μεθοδολογική τους υπόσταση που χαλυβδώνεται, αλλά ταυτοχρόνως ανανεώνεται και η θεματολογία τους, φανερώνοντας ότι η Λαογραφία δεν περιορίζεται στα παλιά, αλλά μετέχει και των σύγχρονων».

Γεγονός η διεθνοποίηση των ελληνικών λαογραφικών σπουδών

Κι αυτός θεωρούν πως ίσως είναι ο βασικός παράγοντας που προαναγγέλλει το μέλλον της, σε άμεση σχέση προς την διεθνοποίηση των ελληνικών λαογραφικών σπουδών, κάτι που είναι πλέον γεγονός τα τελευταία χρόνια.

Σε τελική ανάλυση, το συνέδριο συνέβαλλε σημαντικά όχι μόνο στην ανάπτυξη συνεργειών και συνεργασιών, σε προσωπικό και θεσμικό επίπεδο, αλλά και στην προβολή προς τα έξω της δυναμικής, της πολυθεματικότητας, της διεπιστημονικότητας, της θεωρητικής οργάνωσης, της μεθοδολογικής πληρότητας και της σημασίας των λαογραφικών σπουδών στον τόπο μας.

«Η λαογραφία εργαλείο αποφυγής για την ανθρωπότητα της παγίδευσή της στα ασφυκτικά τείχη μιας τεχνολογικά εξελιγμένης βαρβαρότητας»

«Η Λαογραφία σχετίζεται άμεσα με το ζήτημα των διαδικασιών για τον σχηματισμό και την διαχείριση ταυτοτήτων, και έτσι συνδέεται με τον ζωτικό  –για τον σύγχρονο άνθρωπο – πυρήνα των ανθρωπιστικών και των κοινωνικών επιστημών: αυτόν που διασφαλίζει το ηθικό κριτήριο στη διαχείριση των σύγχρονων τεχνολογικών επιτευγμάτων, στη βάση της ιδιοπροσωπίας κάθε λαού και κάθε κοινωνικής ομάδας, ώστε η ανθρωπότητα να αποφύγει την παγίδευσή της στα ασφυκτικά τείχη μιας τεχνολογικά εξελιγμένης βαρβαρότητας» ανέφερε ο ίδιος κλείνοντας τονίζοντας πως «αυτό το συνέδριό το περιέγραψε, το τεκμηρίωσε και το πρόβαλε».

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.