Μεγαλη αναλογια φοιτητων διδασκοντων, χαμηλη η χρηματοδοτηση στα Ελληνικα πανεπιστημια

Τα μισά από τα 8 τμήματα που έχουν λάβει πιστοποίηση βρίσκονται στην Κομοτηνή, σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση για την Ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης της ΑΔΙΠ για το 2019

Σε μεταβατικό στάδιο βρίσκεται η Ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα το 2019, σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση για την Ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης της ΑΔΙΠ για το 2019, που καταγράφει την πορεία της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, σε σύγκριση με τα συστήματα Ανώτατης Εκπαίδευσης άλλων χωρών, και ιδιαίτερα των χωρών της Ευρώπης, στη διάρκεια του 2019.

Η έκθεση παρουσιάζει και την προσπάθεια των Ιδρυμάτων, όπως προκύπτει από τις εκθέσεις πιστοποίησης ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, για τη συστηματική βελτίωση στην ποιότητα των σπουδών, τη δομή και τον εκσυγχρονισμό των προγραμμάτων αλλά και τον εμπλουτισμό των μεθόδων διδασκαλίας και μάθησης. Ενδεικτικά στο ΔΠΘ, έχουν πιστοποιηθεί το 40% των τμημάτων, με τα μισά από αυτά να έχουν έδρα την Κομοτηνή.

Ωστόσο η έκθεση επισημαίνει πως παραμένουν αδυναμίες, κυρίως αυτές που σχετίζονται με τις διαθρωτικές αδυναμίες του Εθνικού Συστήματος Ανώτατης Εκπαίδευσης και έχουν ως αποτέλεσμα τους χαμηλούς ρυθμούς αποφοίτησης, τη δυσμενή αναλογία φοιτητών-διδασκόντων, την έλλειψη αυτονομίας ή και διαχειριστικής ευελιξίας και άλλα.

Η Αρχή, στο πλαίσιο της γνωμοδοτικής της λειτουργίας, επεσήμανε, με κάθε ευκαιρία, την ανάγκη για αλλαγές στην Ανώτατη Εκπαίδευση, μεταφέροντας ταυτόχρονα τη διεθνή και ευρωπαϊκή εμπειρία. Από την εμπειρία αυτή, πολλά έχει να κερδίσει η χώρα μας, όχι μόνο για την εθνική Ανώτατη Εκπαίδευση, αλλά και συνολικά για τα κρίσιμα ζητήματα της ανάπτυξής της.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα φέρνει το συμπέρασμα μελέτης για το φαινόμενο της φυγής των επιστημόνων στο εξωτερικό (brain drain), σύμφωνα με το οποίο, οι αιτίες δεν είναι μόνο οικονομικής φύσης και δεν σχετίζονται μόνο με την οικονομική κρίση.

Είναι απόρροια χρόνιων στρεβλώσεων στη λειτουργία της χώρας (π.χ. έλλειψη αξιοκρατίας, επίπεδο διαφθοράς, έλλειψη οράματος και στρατηγικής σε εθνικό επίπεδο, εναρμόνιση συστημάτων εκπαίδευσης, οικονομίας και κοινωνίας, αναποτελεσματικό παραγωγικό μοντέλο) τροφοδοτούμενων από ένα ακατάλληλο πλαίσιο αξιών. Η Έκθεση είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα της ΕΘΑΑΕ (Κείμενο Έκθεσης 2019).

Προβλήματα με τη χρηματοδότηση και την αναλογία φοιτητών καθηγητών

Από την έκθεση προκύπτουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις των χωρών του ΟΟΣΑ τόσο στην απασχόληση των πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, την ώρα που διαθέτει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά φοιτητικού πληθυσμού.

Η Ελλάδα παραμένει η χώρα με τη μεγαλύτερη αναλογία φοιτητών ανά διδάσκοντα, απέχοντας από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο κατά 31,2 μονάδες, αναλογία που αποβαίνει δυσμενής λόγω του σχετικά υπεράριθμου φοιτητικού πληθυσμού, ο οποίος περιλαμβάνει τους μη ενεργούς φοιτητές. Επιπλέον, η Ελλάδα παρουσιάζει και τη δυσμενέστερη αναλογία διδακτικού προσωπικού ανδρών/γυναικών στην ΕΕ.

Η χρηματοδότηση των πανεπιστημίων με βάση την απόδοσή τους και τα μοντέλα κατανομής της χρηματοδότησης αποτελούν δύο από τα θέματα τα οποία, σύμφωνα με την έκθεση της EUA για το 2019, συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των ιδρυμάτων.

Η δημόσια χρηματοδότηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ελλάδα συνεχίζει να καταγράφει τα χαμηλότερα ποσοστά στην ΕΕ, σύμφωνα με στοιχεία της EUA για το 2018, με ταυτόχρονη αύξηση του φοιτητικού πληθυσμού.

Πάντως η Ελλάδα βρίσκεται σε σχετικά υψηλή θέση (18η) ως προς το πλήθος των επιστημονικών δημοσιεύσεων μεταξύ 53 ευρωπαϊκών χωρών και σε σχετικά χαμηλή (26η) ως προς την αναλογία αναφορών ανά δημοσίευση. Σχετικά χαμηλή (σε σύνολο 28 χωρών) είναι και η επίδοση της χώρας (24η) ως προς την αναλογία πλήθους δημοσιεύσεων ανά ερευνητή.

Πιστοποιημένα αρκετά από τα τμήματα του ΔΠΘ στην Κομοτηνή

Από την ανάλυση των εκθέσεων πιστοποίησης συνάγεται ότι τα Εσωτερικά Συστήματα Διασφάλισης Ποιότητας των Ιδρυμάτων, καθώς βρίσκονται στη φάση της αρχικής τους λειτουργίας, καταγράφουν μια ισοκατανομή μεταξύ θετικών και αρνητικών ευρημάτων κατά την αξιολόγησή τους από τις Επιτροπές Πιστοποίησης.

Οι βασικές και επαναλαμβανόμενες συστάσεις των εμπειρογνωμόνων αφορούν τα θέματα: έλλειψης ιδρυματικής αυτονομίας και εφαρμογής της Διασφάλισης Ποιότητας με ενιαίο τρόπο σε όλες τις ιδρυματικές μονάδες. Επιπλέον, ως αδυναμίες καταγράφονται η μειωμένη χρηματοδότηση, η έλλειψη προσωπικού των ΜΟΔΙΠ και η μη αξιοποίηση της εξωτερικής χρηματοδότησης. Οι επιτροπές προτείνουν, κυρίως, την αξιοποίηση των KPIs και την ανάπτυξη αποτελεσματικών διαδικασιών στη λειτουργία των Ιδρυμάτων, ενώ επίσης διαπιστώνουν την ανάγκη για ανάπτυξη αποτελεσματικής στρατηγικής.

Στο ΔΠΘ έχουν πιστοποιηθεί 8 από τα 20 προπτυχιακά προγράμματα Σπουδών που έχει αυτή τη στιγμή, ένα ποσοστό 40%, με τα μισά από αυτά να βρίσκονται στην Κομοτηνή.

Έτσι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΦΕΠΑΕ το τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Ιστορίας και Εθνολογίας και Νομικής έχουν περάσει τη διαδικασία πιστοποίησης στην Κομοτηνή, ενώ επίσης έχουν περάσει πιστοποίηση τα Τμήματα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Μηχανικών Περιβάλλοντος και Πολιτικών Μηχανικών στην Ξάνθη, καθώς και το Τμήμα Μοριακής Βιολογίας στην Αλεξανδρούπολη.

Τα υπόλοιπα τμήματα βρίσκονται υπό πιστοποίηση, πλην των τριών τμημάτων Κοινωνικής Εργασίας, Κοινωνικής Πολιτικής και Πολιτικής Επιστήμης, που ξεκίνησαν τη λειτουργία τους το 2019.

Αυτό δείχνει πως η πιστοποίηση στο Πανεπιστήμιο μας βρίσκεται σε καλύτερη θέση από αρκετά άλλα, παρόλο που θα χρειαστεί να προχωρήσει στο επόμενο διάστημα, αποτελώντας το επόμενο βήμα για το Πανεπιστήμιο.

Οι θέσεις του ΔΠΘ στις διεθνείς κατατάξεις

Στην έκθεση γίνεται αναφορά στις διεθνείς εκθέσεις αξιολόγησης, οι οποίες έχουν αρχίσει να γίνονται δημοφιλέστερες τα τελευταία χρόνια, και έχουν αρχίσει να διαμορφώνουν εικόνες και τάσεις με διεθνή απήχηση και όσο περνούν τα χρόνια καθίστανται πιο αξιόπιστες.

Οι διεθνείς κατατάξεις δίνουν αντικειμενικά στοιχεία που είναι χρήσιμα σε αξιολογήσεις ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, πλην όμως θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν και οι ιδιαιτερότητες των εκάστοτε ιδρυμάτων σχετικά με το αντικείμενό τους, την τοποθεσία τους, την κατάσταση της χώρας στην οποία εδράζονται και τη διαθέσιμη χρηματοδότηση, τη γλώσσα στην οποία παρέχεται η εκπαίδευση και γίνονται επιστημονικές δημοσιεύσεις, τον ερευνητικό ή όχι χαρακτήρα τους, την απορρόφηση των αποφοίτων από την εγχώρια και διεθνή αγορά εργασίας, τη δυνατότητα συλλογής ποσοτικών δεδομένων για την επιστημονική παραγωγή κλπ.

Η έκθεση παραθέτει τις κατατάξεις των πανεπιστημίων σε επτά διεθνείς κατατάξεις, με το ΔΠΘ να εμφανίζεται σε 5 από αυτές.

Έτσι λαμβάνει την 8η θέση ανάμεσα στα Ελληνικά πανεπιστήμια σε 4 από αυτές (Times Higher Education World University Rankings, Scimago, URAP, Top GS) και την 15η θέση στο Webometrics.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.