Η μεγαλη ιστορια των τρυπανισμων στην αρχαια Ελλαδα
Την ιστορία μιας από τις αρχαιότερες χειρουργικές επεμβάσεις, που απαντάται σε πολλούς πολιτισμούς καθ’ όλη τη διάρκεια της αρχαιότητας αλλά και αργότερα, τον τρυπανισμό, γνώρισαν όσοι βρέθηκαν το απόγευμα της Πέμπτης 30 Μαρτίου στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κομοτηνής, για τη 2η διάλεξη της σειράς «Θεραπεία. Υγεία για το Σώμα και την Ψυχή στον Αρχαίο Κόσμο», με τίτλο «Χειρουργικές επεμβάσεις κατά την Ελληνική αρχαιότητα: η περίπτωση των τρυπανισμών».
Όπως ανέφερε η ομιλήτρια κ. Χριστίνα Παπαγεωργοπούλου, Καθηγήτρια Φυσικής Ανθρωπολογίας και Διευθύντρια του Εργαστηρίου Φυσικής Ανθρωπολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ, ο τρυπανισμός αποτελεί την αρχαιότερη τεκμηριωμένη χειρουργική επέμβαση που εφαρμοζόταν στο ανθρώπινο κρανίο.
Για αυτό και έδειξαν τι είναι ο τρυπανισμός, πως ξεκίνησε, τους λόγους για τους οποίους γινόταν, ενώ παρουσίασαν και περιπτώσεις από την Ελλάδα, όπως τέσσερις περιπτώσεις που δημοσίευσαν πρόσφατα από την αρχαία Άκανθο, περιπτώσεις από τα Άβδηρα, τη Χίο και τα Μάταλα, τις οποίες συνέδεσαν με τον Ιπποκράτη και τις οδηγίες του για το πώς πρέπει να γίνεται η επέμβαση.
Παράλληλα έχουν κάνει μεταανάλυση, έχοντας συλλέξει όλο το υλικό που έχει δημοσιευτεί στην χώρα μας, ώστε να διαπιστώσουν ποιος είναι ο αρχαιότερος τρυπανισμός, ποια η γεωγραφική τους κατανομή, σε ποιο σημείο του εγκεφάλου και ποια εργαλεία χρησιμοποιούνταν.
Ο παλαιότερος τρυπανισμός που έχει καταγραφεί στον κόσμο, είναι στο Μαρόκο πριν από 10.000 χρόνια, και φαίνεται να χρησιμοποιείται ευρέως από τους προϊστορικούς χρόνους.
Από τη μελέτη φαίνεται πως ο Ιπποκράτης συνοψίζοντας την ιατρική γνώση, έγραψε και για τους τρυπανισμούς, όμως ήταν γνωστός και πριν από αυτόν, ήδη από το 2.000 π.Χ.
Τα κίνητρα ήταν είτε θεραπευτικά, λόγω τραυματισμού στον εγκέφαλο που έπρεπε να ανακουφιστεί, ενώ έχει διαπιστωθεί μέσω εθνογραφικής μελέτης πως γινόταν τρυπανισμός στους επιληπτικούς, για να «βγει το κακό πνεύμα», μια πρακτική η οποία παρατηρείται ακόμα και στον μεσαίωνα, ενώ υπήρχαν και τελετουργικές χρήσεις.
Κρίνοντας από την επιτυχία και τη συνέπεια των τρυπανισμών, η κ. Παπαγεωργοπούλου κρίνει πως η επιτυχία τους ήταν σημαντική, αν αναλογιστεί κανείς πως η αντισηπτική χειρουργική ανακαλύπτεται τον 19ο αιώνα.
Για αυτό φαίνεται πως ήταν τόσο δημοφιλείς, και αποτελούν και ένα πολύ ουσιαστικό και ενδιαφέρον κομμάτι της αρχαιολογίας όσο αφορά τα σκελετικά κατάλοιπα, ξεπερνώντας τον πειραματισμό, ως κάτι συστηματικό, και με τη χρήση ειδικών εργαλείων όπως το τρύπανο και ο πρίονας, που περιγράφονται και στον Ιπποκράτη.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.