Απολογισμος ενος επιτυχους συνεδριου

Με μεγάλη επιτυχία, μετά από ένα γεμάτο τριήμερο, το Διεθνές Συνέδριο με τίτλο «Ρωσική και Αρμενική Λαογραφία: Παράδοση και Νεωτερικότητα (19ος – αρχές 21ου αιώνα)» που διοργάνωσε το Τμήμα Γλώσσας Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων Χωρών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, ολοκλήρωσε τις εργασίες του, την Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2015.
 
Στο πλαίσιο του συνεδρίου στην Κομοτηνή βρέθηκαν περισσότεροι από 34 επιστήμονες του κλάδου, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι παρουσίασαν τις σχετικές με τη ρωσική και αρμενική λαογραφία έρευνές τους, και αποτελέσαν πόλο έλξης κυρίως της φοιτητικής κοινότητας, που γέμισε την αίθουσα του συνεδρίου καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών του.
 
Η Οργανωτική Επιτροπή του συνεδρίου, ήτοι οι κ.κ.Μανόλης Σέργης, Ελευθέριος Χαρατσίδης, Γαρυφαλλιά Θεοδωρίδου, με την πολύτιμη συνεργασία των συναδέλφων τους επιστημόνων που συμμετείχαν σ’ αυτό από την Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς επίσης και με την ενεργό συμμετοχή στα της προετοιμασίας των φοιτητών του Τμήματος, έφεραν εις πέρας ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, που – για πρώτη φορά σε πανεπιστημιακό ίδρυμα της χώρα μας – επιλέγει τις λαογραφίες τριών λαών ως θέμα μίας διεθνούς διοργάνωσης.
 
Ήταν ένα διευρυμένο «συμπόσιο» όπως το χαρακτήρισε η κ. Γαρυφαλλιά Θεοδωρίδου, υποψήφια διδάκτωρ Λαογραφίας του τμήματος Γλώσσας Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων Χωρών του ΔΠΘ και μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του συνεδρίου,  το οποίο ξεπέρασε ακόμα και τις προσδοκίες των ίδιων των διοργανωτών του.
 
Γαρυφαλλιά Θεοδωρίδου όμως…
 

«Το συνέδριο αυτό ένα διευρυμένο συμπόσιο, όπου προσεγγίσαμε παραδοσιακά και σύγχρονα ζητήματα με μια νέα οπτική»

 
ΠτΘ: κ.Θεοδωρίδου, το Σαββατοκύριακο διεξήχθη στην πόλη μας το διεθνές συνέδριο με θέμα «Ρωσική και Αρμενική Λαογραφία: Παράδοση και Νεωτερικότητα (19ος – αρχές 21ου αιώνα)»  που διοργανώθηκε από το Τμήμα Γλώσσας Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων χωρών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Μία διοργάνωση η οποία – αν δεν κάνω λάθος – αποτελεί την πρώτη με την συγκεκριμένη θεματολογία που πραγματοποιείται από Πανεπιστημιακό Ίδρυμα της χώρα μας. Ως μέλος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου, ποιες είναι οι πρώτες απολογιστικές σκέψεις σας σχετικά με αυτό;
Γ.Θ.: Σε μια πρώτη αποτίμηση, μια σύνοψη των εργασιών του συνεδρίου, ο απολογισμός είναι θετικός. Ήταν ένα επιτυχές συνέδριο, σύμφωνα με τα μηνύματα που καταφθάνουν προς τον κ. Σέργη και προς εμένα προσωπικά, από όλους τους συμμετέχοντες, από όσους το παρακολούθησαν, από τους φοιτητές του Τμήματος. Επίσης με βάση όσα  ελέχθησαν προς τον κ. Χαρατσίδη εκ μέρους των ξένων επιστημόνων, των φιλοξενουμένων μας, η προσπάθεια απέδωσε τα βέλτιστα. Αν κρίνουμε από όσα μας αποστέλλονται και λέγονται, είμαστε πολύ ικανοποιημένοι, διότι το αποτέλεσμα έφτασε πάνω από τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις και προσδοκίες μας.
 
Κατά πρώτον, όπως πολύ σωστά επισημάνατε, πρόκειται για το πρώτο συνέδριο ρωσικής και αρμενικής Λαογραφίας το οποίο διεξήχθη σε ελληνικό Πανεπιστήμιο. Η ρωσική και η αρμενική είναι δύο «άγνωστες λαογραφίες». Έχουμε λοιπόν την τιμή και την ικανοποίηση να λέμε ότι διοργανώθηκε και πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού των Παρευξεινίων Χωρών της Θράκης. Κουραστήκαμε, καταπονηθήκαμε, με ελάχιστα ομολογουμένως μέσα, αλλά τα καταφέραμε να είμαστε πρωτοπόροι σε αυτόν τον τομέα.
 
Πρόκειται για μια προσπάθεια, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο του ενδιαφέροντος εκ μέρους των δύο Καθηγητών του Τμήματος, που έχει ξεκινήσει ήδη με την έκδοση προ μερικών μηνών του τόμου «Από το Αραράτ στον Όλυμπο. Θέματα Αρμενικής Λαογραφίας». Συνεπιμελητές του είναι οι κ.κ. Μ. Σέργης, Ε. Χαρατσίδης και η ομιλούσα. Πρόκειται για έναν ιδιαίτερα επιμελημένο τόμο, σύμφωνα πάντα με τις κριτικές των επιστημόνων, όσον αφορά στο επιστημονικό του περιεχόμενο αλλά και στην έκδοση αυτή καθ’ αυτή, μια  προσεγμένη δουλειά του εκδότη της κ. Αντώνη Σταμούλη.
 
Το βιβλίο αυτό ήταν για την ελληνική πραγματικότητα η πρώτη προσπάθεια μελέτης μιας «ξένης» λαογραφίας σε πανεπιστημιακό επίπεδο. Μέχρι σήμερα σε όλα τα πανεπιστήμια – και όχι μόνο της Ελλάδας – διδάσκονται «εθνικές» λαογραφίες. Δηλαδή στη Ρωσία διδάσκεται η ρωσική, στην Ελλάδα η ελληνική κλπ. Το τμήμα των Παρευξεινίων του Δ.Π. Θράκης είναι το μόνο μέχρι στιγμής ελληνικό πανεπιστήμιο που εισήγαγε στο πρόγραμμα σπουδών του μαθήματα λαογραφιών άλλων λαών, λαών με τους οποίους «εμείς» έχουμε μια μακροχρόνια πολιτισμική συνάφεια και όσμωση. Αυτό είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Ήδη από πέρυσι οι κ.κ. Σέργης και Χαρατσίδης διδάσκουν αρμενική λαογραφία στους φοιτητές του Τμήματος. Ας μην ξεχνούμε ότι ο κ. Σέργης διδάσκει επίσης ποντιακή λαογραφία στο εν λόγω Πανεπιστήμιο εδώ και δέκα χρόνια. Μέσα λοιπόν από το συνέδριο αποδείξαμε εμπράκτως ότι μπορούμε να υλοποιήσουμε αυτό το «άνοιγμα» ως προς λαογραφίες άλλων λαών. Ήραμε τον «αποκλεισμό» που έχουν επιβάλει στις ξένες λαογραφίες τα άλλα πανεπιστήμια.
 
Για να επιστρέψω στο συνέδριο, αυτό λοιπόν ανταποκρίθηκε πλήρως στον ρόλο και στον χαρακτήρα του Τμήματος των Παρευξεινίων Χωρών, δηλαδή τη μελέτη της γλώσσας, της ιστορίας και του πολιτισμού των λαών που βρίσκονται σε μακραίωνη συνοίκηση,  συνύπαρξη, γειτνίαση ή επικοινωνία.
 

«Θεματολογικά θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε το Συνέδριο ως ένα “διευρυμένο συμπόσιο”»

 
Ένα δεύτερο συμπέρασμα -ιδιαίτερα σημαντικό- είναι το γεγονός ότι όλα τα θέματα τα οποία συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου ήταν καινούργια. Ακούστηκαν νέα πράγματα και τούτο σημαίνει ότι η επιστημονική αυτή συνάντηση ανταποκρίθηκε στον σκοπό της. Ως γνωστόν, σε ένα συνέδριο δεν περιμένει κανείς να ανακοινωθούν τετριμμένα ζητήματα. Θεματολογικά λοιπόν θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ως ένα «διευρυμένο συμπόσιο», όπου παραδοσιακά και σύγχρονα ζητήματα δόθηκαν με μια νέα οπτική. Συνολικά συμμετείχαν 36 σύνεδροι, οι οποίοι εισηγήθηκαν 34 εξαιρετικές ανακοινώσεις καθ’ ομολογίαν όλων όσων τις παρακολούθησαν, 22 εκ των οποίων ήταν σχετικές με την αρμενική λαογραφία και 12 με τη ρωσική. Οι εισηγήσεις αυτές έθεσαν ζητήματα μυθολογίας, παραμυθιολογικά θέματα, εθιμικά (δηλαδή γέννησης, γάμου, θανάτου), λαϊκής λατρείας, μαγείας, μουσικής, ενδυμασίας, θρησκευτικής συμπεριφοράς, λαογραφίας και τέχνης, λαογραφίας και κινηματογράφου, λαογραφίας και λογοτεχνίας, ζητήματα εγκαταστάσεων των Αρμενίων εν Ελλάδι, ταυτοτήτων, εκπαιδευτικά, οικονομικής ζωής, σύγχρονης και αστικής λαογραφίας, συμβολικής λαογραφίας κ.ά.
 
Σας υπενθυμίζω επιπλέον ότι η επιλογή της χρονικής περιόδου στις οποίες αναφέρονταν οι μελέτες (δηλαδή από το 19ο αιώνα μέχρι τις αρχές του 21ου), παρείχε a priori ένα ευρύ χρονολογικό φάσμα μέσα στο οποίο περιλαμβάνονται παραδοσιακά και σύγχρονα θέματα, κυρίως δε τομές και συγκυρίες, κοσμογονικές πολιτικο-οικονομικο-ιστορικές αλλαγές και μεταβολές, κι αυτό σημαίνει ότι ο κάθε επιστήμονας είχε τη δυνατότητα να επιλέξει την ανακοίνωση που θα ετοίμαζε ανάμεσα σε πάμπολλες και ποικίλου ενδιαφέροντος υποψήφιες υποθέσεις προς μελέτη.
 

«Το Συνέδριο έδωσε βήμα σε νέους επιστήμονες και ερευνητές να παρουσιάσουν τις μελέτες τους»

 
Ένα τρίτο σημείο το οποίο θα ήθελα να τονίσω είναι ότι εκ των 36 συνέδρων που προανέφερα, οι 7 ήρθαν από το εξωτερικό, συγκεκριμένα από την Αρμενία και την Ρωσία. Οι Ρώσοι συνάδελφοι προέρχονταν από το Ινστιτούτο Εθνολογίας και Αρχαιολογίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών της Μόσχας, ενώ οι Αρμένιοι από το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας και Εθνογραφίας της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημόνων της Αρμενίας. Όσον αφορά στους υπόλοιπους συνέδρους, επρόκειτο για Έλληνες από ελληνικά πανεπιστήμια, ερευνητές από την Ακαδημία Αθηνών, διδάκτορες, υποψήφιους διδάκτορες και φοιτητές. Το τελευταίο αποτελεί μία ακόμη καινοτομία του εν λόγω συνεδρίου, το γεγονός δηλαδή ότι έδωσε βήμα σε νέους επιστήμονες και ερευνητές να παρουσιάσουν τις μελέτες τους.
 
ΠτΘ: Να σταθούμε λίγο περισσότερο στην παρουσία των ίδιων των φοιτητών του τμήματος σε ρόλο συνέδρων και στην παρουσίαση της δουλειάς τους, που ουσιαστικά αποτελεί και αδιάψευστο μάρτυρα της δουλειάς που επιτελείται στο Τμήμα Παρευξεινίων και αποτελεί και το βασικό ζητούμενο, ο στόχος αν θέλετε των ελληνικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.
Γ.Θ.: Είχαμε τη χαρά να συμπεριλάβουμε τρεις ανακοινώσεις πέντε φοιτητών του Τμήματος των Παρευξεινίων Χωρών, οι οποίοι καθ’ όλη τη διάρκεια του προηγούμενου έτους διεγήγαγαν επιτόπια λαογραφική έρευνα στην αρμενική κοινότητα της πόλης της Κομοτηνής, και προσεκόμισαν τα πορίσματα της έρευνάς τους. Αφ’ ενός λοιπόν δόθηκε η δυνατότητα  σε μια ομολογουμένως πρόκληση να προσέλθουν φοιτ%

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.