Πως βλεπει το ΤΕΕ την αναπτυξη της Θρακης

Αφορμή για την αρχή μιας συζήτησης μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, για τις προτεραιότητες που πρέπει να τεθούν για την ανάπτυξη της περιοχής, θέλει να αποτελέσουν το ΤΕΕ Θράκης, οι έντεκα ιεραρχημένες προτεραιότητες-προτάσεις που κατέθεσε προς την Διακομματική Επιτροπή για την Ανάπτυξη της Θράκης.

Τις προτεραιότητες αυτές παρουσίασε ο Πρόεδρος κ. Δημήτρης Λουρίκας και μέλη της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ Θράκης, σημειώνοντας πως βασίζονται στις παλιότερες θέσεις του Τμήματος για την περιοχή, αλλά και την δουλειά που έγινε στις αρμόδιες επιτροπές που τις επικαιροποίησαν.

Την υλοποίηση λοιπόν των 11 ιεραρχημένων Προτεραιοτήτων Ανάπτυξης με τις αντίστοιχες Εμβληματικές Δράσεις, που στόχο έχουν τόσο την αντιμετώπιση απειλών και αδύναμων σημείων όσο και την αξιοποίηση συγκριτικών πλεονεκτημάτων και ευκαιριών, πρότεινε το ΤΕΕ στη διακομματική.

Οι προτεραιότητες αυτές είναι:

• Αντιμετώπιση Δημογραφικού Προβλήματος
• Ανάπτυξη Αγροτικού Τομέα
• Ανάπτυξη Τουρισμού
• Ανάπτυξη πολύτροπων μεταφορών
• Αξιοποίηση ενέργειας
• Έρευνα – Καινοτομία
• Ενίσχυση του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης
• Πολιτιστική Κληρονομιά
• Προστασία του περιβάλλοντος
• Ενίσχυση της Κοινωνικής Συνοχής
• Διοικητικά – Οργανωτικά – Νομοθετικά

Για να είναι η πρόταση πιο ολοκληρωμένη, τόνισαν τα μέλη του ΤΕΕ Θράκης, συμπεριλαμβάνει και προτάσεις άλλων φορέων που λόγω αρμοδιότητας και εξειδίκευσης σε συγκεκριμένους τομείς διατυπώνουν αξιόλογες θέσεις και προτάσεις για την ανάπτυξη της ΠΑΜΘ.

Διαχρονική η προσπάθεια του ΤΕΕ για την ανάπτυξη

Η παρουσίαση των προτάσεων, σημείωσε ο κ. Λουρίκας, έγινε ώστε να δοθεί η ευκαιρία στο ευρύ κοινό να γνωρίσει τη δουλειά που έγινε στο ΤΕΕ και βασίζεται στη διαχρονικότητα και τις μόνιμες επιτροπές που κάνουν το έργο.

Τόσο η νυν όσο και η προηγούμενη διοίκηση, της οποίας επίσης ήταν πρόεδρος, είχαν θέσει τρείς στόχους: τη βελτίωση των οικονομικών του Τμήματος, που ήταν σε πολύ δύσκολη κατάσταση λόγω της κρίσης, η οποία επετεύχθη με το Τμήμα για πρώτη φορά φέτος να παρουσιάζει οικονομικό πλεόνασμα, χάρη στην προσπάθεια των μελών της Διοικούσας αλλά και του προέδρου του ΤΕΕ κ. Στασινού.

Δεύτερος στόχος ήταν, ως τεχνικός σύμβουλος του κράτους, να παράξουν θέσεις και απόψεις προς όφελος της περιοχής, και το καλοκαίρι, με το κάλεσμα της Διακομματικής, αποφασίστηκε από τη Διοικούσα πως ήταν ευκαιρία να επικαιροποιηθούν οι διαχρονικές τους προτάσεις. Έτσι δύο μόνιμες επιτροπές, η Επιτροπή Υποδομών με την συνεπικουρία της Μόνιμης Επιτροπής Ενέργειας, επιτάχυναν τους ρυθμούς για να τις διαμορφώσουν. «Η δουλειά του Επιμελητηρίου φαίνεται από τις μόνιμες επιτροπές, που παράγουν έργο, μιας και πέρα των δύο που είχαν τον συντονισμό, όλες συμμετείχαν με προτάσεις» σχολίασε σχετικά ο κ. Λουρίκας.

Η κατάσταση στη Θράκη και την ΑΜΘ

Στην πρόταση λοιπόν του ΤΕΕ Θράκης τονίζεται πως η ΠΑΜΘ αντιμετωπίζεται ως μια αδιαίρετη διοικητικά ενότητα, η οποία θεωρούν ότι δεν έχει ανάγκη από μια ακόμη αποσπασματική καταγραφή προτάσεων – έργων – δράσεων – ιδεών, αλλά η Διακομματική μπορεί, μέσα από νομοθετικές πρωτοβουλίες αλλά και αυστηρές διαδικασίες κοινοβουλευτικού ελέγχου, να συμβάλει στην υλοποίηση εμβληματικών δράσεων οι περισσότερες εκ των οποίων ανακοινώνονται εδώ και δεκαετίες και περιλαμβάνονται σε όλα τα θεσμικά και μη, κείμενα για την ανάπτυξή της.

Διαχρονικά, σημειώνεται, η προσπάθεια ανάπτυξης της ΠΑΜΘ βασίστηκε σε δύο πυλώνες, στην ανάδειξή της ως διαμετακομιστικού και ενεργειακού κόμβου, αξιοποιώντας το συγκριτικό πλεονέκτημα της γεωγραφικής της θέσης, και στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και του εναλλακτικού τουρισμού, αξιοποιώντας το πλούσιο ενδογενές της δυναμικό στους τομείς αυτούς. Όμως παρότι έχει τεθεί ως προτεραιότητα, η στρατηγική ανάπτυξης που αφορά στην ανάδειξη της Π-ΑΜΘ σε διαμετακομιστικό κέντρο και ενεργειακό κόμβο δεν εξυπηρετήθηκε από τις χρηματοδοτηθείσες παρεμβάσεις, καθώς για την ανάδειξη του σιδηροδρομικού δικτύου, των αεροδρομίων και των λιμένων της Π-ΑΜΘ, βασικών συνιστωσών ενός διαμετακομιστικού κέντρου, κατευθύνθηκε μόλις το 3,0% των διαθέσιμων πόρων, ενώ στον τομέα της ενέργειας το 2,5%.

Όσο για την δεύτερη στρατηγική, αυτή δεν αποτελούσε προτεραιότητα, με την έμφαση τη δεκαετία του 90 να δίνεται στον τριτογενή τομέα, ενώ στη συνέχεια, μετά το 1996 κατέρρευσε το παραγωγικό σύστημα του δευτερογενούς τομέα της Π-ΑΜΘ με το κλείσιμο περισσότερων από 700 αξιόλογων βιομηχανικών-βιοτεχνικών επιχειρήσεων της Θράκης με απώλεια περισσοτέρων από 24.000 θέσεων εργασίας, λόγω της εξόδου επιχειρήσεων στη Βαλκανική, και πολιτικές ακύρωσης των πλεονεκτημάτων των αναπτυξιακών νόμων για τη Θράκη.

Μέχρι σήμερα έχει δοθεί έμφαση στην υλοποίηση έργων περιφερειακής εμβέλειας, αλλά και έργων που είχαν ως στόχο την άρση της γεωγραφικής απομόνωσης (Εγνατία Οδός) και παράλληλα στη συγκράτηση του ανθρώπινου δυναμικού της με τα ιδιαίτερα πολύ-πολιτισμικά χαρακτηριστικά. Όμως στην πλειοψηφία τους οι παρεμβάσεις χαρακτηρίζονται ως «εύκολες και τυποποιημένες», με το ΤΕΕ να τονίζει πως η ύπαρξη βασικών υποδομών είναι αναγκαία, αλλά όχι ικανή για την αυτοδύναμη και εξωστρεφή οικονομική ανάπτυξη της ΠΑΜΘ. Θεωρήθηκε λανθασμένα, κατά την άποψη του, περίπου ως αυτονόητο, ότι η ολοκλήρωση των μεγάλων έργων υποδομής θα προσελκύσει ξένες επενδύσεις, θα συμβάλει στην ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα και θα αναπτύξει το διαπεριφερειακό, διασυνοριακό και διακοινοτικό εμπόριο.

Οι σημερινές κρίσιμες συνθήκες λοιπόν, επιβάλουν την υλοποίηση παρεμβάσεων οι οποίες θα συμβάλλουν στην αύξηση του εισοδήματος, της απασχόλησης και των εξαγωγών και στοχεύουν άμεσα:

• α) στην ισχυροποίηση της υφιστάμενης παραγωγικής βάσης, μέσω της ενίσχυσης εμπεδωμένων στην περιφερειακή οικονομία τομέων, όπως η αγροδιατροφή σε μία καθετοποιημένη διάταξη μεταποίησης, τα μη μεταλλικά ορυκτά (μάρμαρα), τα χημικά-πλαστικά και η κλωστοϋφαντουργία και
• β) στη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης, μέσω της ενίσχυσης αναδυόμενων τομέων που σχετίζονται με το ενδογενές δυναμικό της Π-ΑΜΘ, όπως ο τουρισμός, οι μεταφορές-logistics, η ενέργεια, η φαρμακευτική βιομηχανία και ο ηλεκτρονικός-ηλεκτρολογικός εξοπλισμός.

Κατά τη διαμόρφωση των προτάσεων, λήφθηκαν υπόψη τόσο η ισχυρή παρουσία του δημόσιου τομέα στην περιφερειακή οικονομία, που σε συνδυασμό με το ΔΠΘ και την παρουσία του στρατού στην περιοχή συνέβαλε καθοριστικά στο μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων της πρόσφατης οικονομικής κρίσης οι οποίες όμως παραμένουν σημαντικές, με την περιφέρεια να βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα όλης της ΕΕ.

Το δεύτερο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, το οποίο μέχρι σήμερα, αντί για συγκριτικό πλεονέκτημα, θέτει ισχυρούς περιορισμούς στην ανάπτυξη της Π-ΑΜΘ, είναι ο διασυνοριακός της χαρακτήρας, τόσο σε οικονομικό επίπεδο, με την έξοδο επιχειρήσεων στη Βαλκανική, αλλά και περιβαλλοντικούς κινδύνους, όπως πλημμύρες, μόλυνση διασυνοριακών ποταμών, ζωονόσοι, και άλλα.

Οι προτάσεις του ΤΕΕ

Αντιμετώπιση Δημογραφικού Προβλήματος

Το Δημογραφικό, σύμφωνα με το ΤΕΕ, έχει δύο κύριες πλευρές, την δημογραφική γήρανση, που θα πρέπει να αναστραφεί μιας και δημιουργεί προβλήματα στην βάση της ανάπτυξης, αλλά και η μετανάστευση εξειδικευμένων επαγγελματιών και επιστημόνων, μιας και η έρευνα, η τεχνολογία και η καινοτομία είναι νευραλγικής σημασίας για την ανάπτυξη της χώρας.

Για αυτό και οι Εμβληματικές Δράσεις που προτείνει είναι η οικονομική ενίσχυση οικογένειας, αύξηση αφορολόγητου ορίου για κάθε τέκνο, κίνητρα για ίδρυση ιδιωτικών κέντρων υγειονομικής περίθαλψης διακρατικού επιπέδου, κίνητρα για ενίσχυση της ιδιοκατοίκησης στη λογική της οικογενειακής ασφάλειας (επιδότηση κόστους απόκτησης κατοικίας) και κίνητρα για μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης κινητής και ακίνητης περιουσίας (ΕΝΦΙΑ, φόροι πολυτελείας, κλπ)

Ανάπτυξη Αγροτικού Τομέα

Ο αγροτικός τομέας (γεωργία-κτηνοτροφία-δασοκομία-αλιεία) αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα και βασική προτεραιότητα για την ανάπτυξη της ΑΜΘ, κάτι που αναδεικνύουν και οι οικονομικοί δείκτες. Για αυτό το ΤΕΕ θεωρεί πως βασική προτεραιότητα για την ΠΑΜΘ θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη του αγροτικού τομέα με στόχο την παραγωγή τροφίμων, φυτικής και ζωικής προέλευσης, υψηλής ποιότητας με ευέλικτες δομές συσκευασίας – μεταποίησης.

Το ΤΕΕ προτείνει εμβληματικές δράσεις για όλη τη Θράκη, με αυτές της Ροδόπης να είναι στο δυτικό τμήμα η κατασκευή του φράγματος Ιάσμου (Κομψάτου) κόστους 120 εκ. ευρώ μαζί με τα αρδευτικά του δίκτυα, (εκτιμώμενου κόστους 130 εκ. ευρώ). Στο ανατολικό τμήμα η αποπεράτωση του φράγματος Ιασίου και η κατασκευή του αρδευτικού δικτύου και εκτιμώμενου κόστους 30 εκ. ευρώ.

Επιπρόσθετα για την άρδευση του κεντρικού και του υπόλοιπου ανατολικού τμήματος θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα κατασκευής φραγμάτων και των έργων διανομής, στο χείμαρρο Μακροπόταμο (φράγμα Αράτου) και στο χείμαρρο Δειλινών.

Επίσης προτείνεται η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών με προϊόντα που υπάρχουν και καλλιεργούνται σε μικρές εκτάσεις, αξιοποίηση των υφιστάμενων γεωθερμικών πεδίων, ολοκλήρωση αναδασμών και αξιοποίηση των λιμνοθαλασσών.

Ανάπτυξη Τουρισμού

Στην ΠΑΜΘ η ανάπτυξη του τουρισμού, όπως ορθά διατυπώνεται στο αναθεωρημένο Χωροταξικό Πλαίσιο, θα πρέπει να γίνει με στροφή στον ποιοτικό και θεματικά διαφοροποιημένο τουρισμό, εκμεταλλευόμενος τις φυσικές, πολιτιστικές, οικονομικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες κάθε χωρικής ενότητας.

Οι εμβληματικές προτάσεις του ΤΕΕ περιλαμβάνουν την ολοκλήρωση τόσο του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό, όσο και των μελετών διαχείρισης των περιοχών φυσικής προστασίας, αλλά και τη διαμόρφωση σημαντικά υψηλότερου ποσοστού επιδότησης των τουριστικών επενδύσεων στη Θράκη, μαζί με τη διαμόρφωση ειδικού νομοθετικού πλαισίου αδειοδοτήσεων τουριστικών επενδύσεων στην ΑΜΘ.

Επίσης προτείνει την αναγνώριση της Εγνατίας Οδού ως Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Διαδρομής (European Cultural Route) του Συμβουλίου της Ευρώπης και την  κατασκευή δικτύου τουριστικών καταφυγίων “αγκυροβολίων” με στόχο την δημιουργία ομάδας Θρακικού Πελάγους “Αλεξανδρούπολη – Μάκρη – Μαρώνεια – Ίμερος – Φανάρι – Λάγος – Άβδηρα – Κεραμωτή – Θάσος – Σαμοθράκη”.

Ανάπτυξη πολύτροπων μεταφορών

Εμβληματικές Δράσεις που προτείνει σε αυτό τον τομέα το ΤΕΕ περιλαμβάνουν την ολοκλήρωση των Κάθετων Αξόνων της Εγνατίας Οδού, την βελτίωση των βασικών εμπορευματικών λιμένων Αλεξανδρούπολης και Καβάλας και των συνδέσεών τους, αλλά και την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου.

Επίσης προτείνουν την αναβάθμιση και δημιουργία μεθοριακών συνδέσεων σε μια σειρά από σταθμών, μεταξύ των οποίων και η Νυμφαία, αλλά και ενίσχυση της προσπελασιμότητας σε ενδοπεριφερειακό επίπεδο με προτεραιότητα στις διασυνοριακές και απομονωμένες περιοχές όπως η ορεινή περιοχή Ροδόπης.

Αξιοποίηση ενέργειας

Όσο αφορά την ενέργει, οι προτάσεις αγγίζουν τόσο το φυσικό αέριο, για επεκτάσεις του δικτύου που δημιουργείται και σε άλλες πόλεις της ΑΜΘ, όσο και άλλες μορφές ενέργειας, όπως τον μετασχηματισμό των ανενεργών εργοστασίων Ζάχαρης της ΕΒΖ στην Ξάνθης και στην Ορεστιάδα, σε εργοστάσια παραγωγής βιοαιθανόλης και «προηγμένων» βιοκαυσίμων και την κατασκευή υδροηλεκτρικών σταθμών σε κατάλληλους χώρους.

Επίσης προτείνει κίνητρα για τις ΑΠΕ, τόσο με φορολογικά και οικονομικά κίνητρα, όσο και επιδοτήσεις για τα γεωθερμικά πεδία και την αξιοποίησή τους.

Επίσης να υπάρξει μέριμνα για τα λατομεία αδρανών, αλλά και την υλοποίηση των προγραμμάτων «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον» και «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» με μέριμνα και για τα νέα δίκτυα φυσικού αερίου.

Έρευνα – Καινοτομία

Στον κομβικό για όλη τη χώρα τομέα αυτό, το ΤΕΕ προτείνει την ίδρυση ερευνητικού κέντρου εθνικού επιπέδου επί του αγροδιατροφικού τομέα στον βόρειο Έβρο, αλλά και να οριστεί το ΔΠΘ ως εθνικό κέντρο οργάνωσης και διεξαγωγής της έρευνας για το Υδρογόνο, εξασφαλίζοντας εργαστηριακό εξοπλισμό για την παραγωγή υδρογόνου από ΑΠΕ, την αποθήκευση και τη χρήση του.

Επίσης τονίζεται η ανάγκη δημιουργίας ψηφιακού χάρτη για τα χωρικά δεδομένα, και για την δημιουργία Ηλεκτρονικού Μητρώου Έργων Υποδομής και Δημοσίων Κτιρίων.

Ενίσχυση του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

Για ένα από τους πυλώνες που στηρίζει τη Θράκη, το ΤΕΕ προτείνει την ενίσχυση όλων των υφιστάμενων τμημάτων με προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή, της έρευνας, και την επέκταση και διεύρυνση σε όλα τα νέα τμήματα.

Έμφαση δίνεται στη δημιουργία τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Ποτών (Ορεστιάδα), Διαιτολογίας και Διατροφής (Διδυμότειχο), Ψυχολογίας (Διδυμότειχο), Τμήματα Νοσηλευτικής και Κτηνιατρικής (Αλεξανδρούπολη), Τμήμα Εργοθεραπείας (Κομοτηνή) και Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής (Ξάνθη).

Πολιτιστική Κληρονομιά

Το ΤΕΕ ζητά την ανάληψη σωστικών πρωτοβουλιών για τη διάσωση της ιστορικής μας ταυτότητας και την ανάδειξη όλων των ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής και ιστορικής σημασίας κτισμάτων και μνημείων.

Ειδικότερα αναφέρεται στην ανάδειξη της Παναγίας Κοσμοσώτειρας στις Φέρες του Έβρου σαν μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, την ανάδειξη της μοναστικής πολιτείας του Παπικίου όρους, την αποκατάσταση και ανάδειξη τεμένους Βαγιαζήτ στο Διδυμότειχο αλλά και την αναβάθμιση – διάσωση παραδοσιακών οικισμών της Θράκης μεταξύ των οποίων οι οικισμοί  Διδυμοτείχου, Σουφλίου, Μεταξάδων και Μαρώνειας.

Προστασία του περιβάλλοντος

Το ΤΕΕ Θράκης παραμένει ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στην περιοχή με την προτεινόμενη μεθοδολογία και τις ανυπολόγιστες περιβαλλοντικές συνέπειες, υποστηρίζοντας μία ήπια, οικολογική και αειφόρα μορφή ανάπτυξης για την περιοχή.

Ζητά δε την ολοκλήρωση του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ), να δημιουργηθούν σχέδια αντιπλημμυρικής προστασίας των Περιφερειακών Ενοτήτων της Θράκης και να προχωρήσει ο τεχνητός εμπλουτισμός υπόγειων υδροφορέων.

Ενίσχυση της Κοινωνικής Συνοχής

Για τη δημιουργία ενός πλέγματος ασφαλείας για τους πιο αδύναμους, προτείνεται η εξασφάλιση της συνέχισης λειτουργίας όλων των δομών καταπολέμησης της φτώχειας και υποστήριξης της κοινωνικής συνοχής, την μετεγκατάσταση οικισμού Αλαν – Κουγιού της Κομοτηνής και την αναβάθμιση του οικισμού Δροσερού στην Ξάνθη

Διοικητικά – Οργανωτικά – Νομοθετικά

Τέλος προτείνεται η αναμόρφωση των δομών διοίκησης, με δομές σε επίπεδο περιφέρειας, με χαρακτηριστικά project manager, που θα αναλαμβάνει ως Ομάδα Έργου με τα έμπειρα στελέχη του δημόσιου τομέα και τα εξειδικευμένα στελέχη του ιδιωτικού, την ανάθεση και εκτέλεση των μεγάλων project, με αποφασιστική αρμοδιότητα.

Ειδικά για την διαχείριση του προγράμματος της Διακομματικής Επιτροπής προτείνεται η δημιουργία Επιτελικής Τεχνικής Γραμματείας για την υποστήριξη του έργου της ΔΕΑΘ, με καθαρά τεχνοκρατική συγκρότηση και με αποφασιστικές αρμοδιότητες κατ’ εξουσιοδότηση της Διακομματικής Επιτροπής. (Οι ειδικευμένοι Τεχνοκράτες Σύμβουλοι, θα πρέπει να έχουν ιδιαίτερη γνώση της περιοχής και δεν θα πρέπει να επιλεγούν με κριτήρια πολιτικής συνάφειας).

Το ΤΕΕ από την πλευρά του δεσμεύεται πως θα συμβάλει αποφασιστικά, όπου και όποτε του ζητηθεί, για την οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική και αναπτυξιακή προσπάθεια της Διακομματικής Επιτροπής στην περιοχή, με την ενεργό συμμετοχή του σε κάθε διαδικασία σχεδιασμού, προγραμματισμού και υλοποίησης.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.