Η Ελλαδα μετα τις αμερικανικες εκλογες

Ο υποψήφιος των Δημοκρατικών Τζο Μπάιντεν, έχει ήδη συγκεντρώσει τον απαραίτητο αριθμό εκλεκτόρων, και αν το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ στα δικαστήρια αποτύχει,  θα ορκιστεί τον Ιανουάριο 46ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Ελλάδα καλείται να καταρτίσει συγκεκριμένη στρατηγική για την επόμενη μέρα. Καθώς το πράττει, οφείλει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική μέχρι να ορκιστεί ο Μπάιντεν ή τουλάχιστον μέχρι να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση εξουσίας στην Αμερική. Η τρέχουσα περίοδος αστάθειας και αβεβαιότητας κρύβει πολλούς κινδύνους. H Τουρκία ανανεώνει διαρκώς τη NAVTEX για το Όρουτς Ρέις με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη σχετική απόφαση της 11ης Νοεμβρίου με ισχύ ως τις 23 Νοεμβρίου.

Στην Ελλάδα κυριαρχεί η λογική ότι ο Μπάιντεν θα αποδειχθεί πολύ πιο αποτελεσματικός έναντι της Τουρκίας σε σχέση με τον προκάτοχό του. Δεν είναι, όμως, απολύτως ξεκάθαρο σε ποια ακριβώς πολιτική μεταφράζεται η ελπίδα αυτή. Το καλό σενάριο είναι πως η Ουάσιγκτον θα ασκήσει πίεση στην Άγκυρα, ώστε η τελευταία να σταματήσει τις έρευνες του ΌρουτςΡέις και άλλες παρεμφερείς ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο και να ξεκινήσει ελληνοτουρκικός διάλογος για να διευθετηθεί το θέμα της υφαλοκρηπίδας. Υπάρχει, βέβαια, και το κακό σενάριο. Αυτό είναι πως η πίεση προς την Τουρκία – ίσως και με την επιβολή οικονομικών κυρώσεων – να την οδηγήσει στη λήψη βίαιων μέτρων στην  περιοχή και την περαιτέρω απομάκρυνση της από τη Δύση.

O Mπάιντεν, ο οποίος αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στη συνεργασία μεταξύ δημοκρατικών χωρών, έχει παρουσιαστεί επικριτικός για το κράτος δικαίου στην Τουρκία, με τη δεύτερη να απαντά επιθετικά στο δημόσιο λόγο τον περασμένο Αύγουστο. Επίσης, έχει τοποθετηθεί υπέρ των ελληνικών θέσεων, για παράδειγμα στο θέμα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, και διατηρεί καλές σχέσεις με την ελληνοαμερικανική κοινότητα. Την επόμενη διετία θα υπηρετούν στη Βουλή των Αντιπροσώπων έξι μέλη ελληνικής καταγωγής, τέσσερις Δημοκρατικοί και δύο Ρεπουμπλικανοί.  Η συμμετοχή τους αυξήθηκε κατά μία έδρα. Πρόκειται για σημαντική επιτυχία.

Οι θετικές αυτές εξελίξεις, αντί να προκαλούν εφησυχασμό την ελληνική κυβέρνηση, θα είναι καλύτερο να εμπνεύσουν μία διπλωματική προσπάθεια σε συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ. Θεωρώντας δεδομένο ότι ο Μπάιντεν θα επιδιώξει αρχικά να ενισχύσει το ΝΑΤΟ και να βρει τρόπους συνεργασίας με τον Ερντογάν παρά τις διαφορές τους, η Ελλάδα μπορεί να επενδύσει στη δημιουργία ενός φιλόδοξου μοντέλου ένταξης της Τουρκίας σε υπάρχουσες δομές περιφερειακής συνεργασίας, όπως το προσφάτως ιδρυθέν EastMedGasForum, το οποίο λειτουργεί με συγκεκριμένους κανόνες. Αν η Τουρκία ενταχθεί, θα πρέπει να τους αποδεχθεί. Αν όχι, η Ελλάδα πάλι θα βγει κερδισμένη, καθώς θα έχει αναδείξει πρακτικά την επιθυμία της για ειλικρινή διάλογο και συμπράξεις με βάση το διεθνές δίκαιο.

Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να αναλάβει τα ηνία στο διπλωματικό πεδίο, ώστε να ορίζει αυτή τις εξελίξεις και όχι να απαντάει απλώς σε κινήσεις τρίτων με καθυστέρηση. Η κατάλληλη στιγμή προετοιμασίας είναι τώρα ενόψει Ιανουαρίου. 

*Ο Γιώργος Τζογόπουλος είναι Διδάσκων Διεθνών Σχέσεων στη Νομική Σχολή του ΔΠΘ

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.