Γιατι το κακο ερχεται απο πιο μακρια;

Ο Αλαίν Μπαντιού με αφορμή τις επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου 2015 στο Παρίσι, στο θέατρο Μπατακλάν, στο Σταντ ντε Φρανς, στο Ιλ ντε Φρανς και αλλού είχε μιλήσει στο δημοτικό θέατρο του Ομπερβιγιέ  προσπαθώντας να ερμηνεύσει τα αίτια των τρομοκρατικών επιθέσεων. Είχε υποστηρίξει ότι θα πρέπει να σκεφθούμε όσα συνέβησαν με αφετηρία την αρχή ότι καμία πράξη δεν είναι ακατανόητη. Το να πούμε, είχε συμπληρώσει, ότι κάτι είναι «αδιανόητο» συνιστά ήδη ήττα της σκέψης, και η ήττα της σκέψης είναι πάντα νίκη για τις άλογες και εγκληματικές συμπεριφορές. Tο 2017, μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Μάντσεστερ ο τότε ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν έθεσε το θέμα των σχέσεων της τρομοκρατίας με την εξωτερική πολιτική της Βρετανίας: «Πρέπει να είμαστε σκληροί με την τρομοκρατία αλλά και με τις αιτίες της, είπε. Πολλοί ειδικοί, περιλαμβανομένων και αναλυτών των δικών μας μυστικών υπηρεσιών, υποδεικνύουν τη σύνδεση ανάμεσα στους πολέμους που έχει υποστηρίξει ή έχει συμμετάσχει η χώρα μας στο εξωτερικό και στα τρομοκρατικά πλήγματα στο εσωτερικό». 

Στην ίδια διαπίστωση είχε καταλήξει και ο Μπαντιού στο Ομπερβιγιέ: «Τα τελευταία σαράντα χρόνια, οι στρατιωτικές επεμβάσεις της Γαλλίας στην Αφρική  ξεπερνούν τις πενήντα! Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η Γαλλία βρίσκεται σε συνεχή στρατιωτική εγρήγορση προκειμένου να διατηρήσει τον έλεγχο των πρώην “εδαφών της” στην Αφρική». Αυτό επιβεβαίωσε η υψηλού συμβολισμού κίνηση του Μακρόν να επισκεφθεί στην πρώτη εκτός Ευρώπης επίσκεψή του το Μάλι όπου η Γαλλία έχει συνολικά 4000 στρατιώτες ενώ διατηρεί ένοπλες δυνάμεις και σε άλλα κράτη της Αφρικής, όπως η Νιγηρία, το Τσαντ, η Μπουργκίνα Φάσο και η Μαυριτανία.
Ανάμεσα στις τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη, πολύνεκρες βομβιστικές επιθέσεις συνταράσσουν καθημερινά τον Τρίτο Κόσμο έχοντας ως επίλογο εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες αθώους πολίτες.  Τα γεγονότα αυτά καταγράφονται, όπως πάντα, ως μια απλή είδηση. Διότι «ένας θάνατος στη Δύση», μας λέει πάλι ο Μπαντιού, «είναι κάτι το τραγικό. Χίλιοι νεκροί στην Αφρική, στην Ασία, στη Μέση Ανατολή, είναι απλώς μια είδηση που τη διαβάζουμε ή την ακούμε στην τηλεόραση. Αυτή η συνήθεια να ταυτίζουμε ουσιαστικά τη Δύση με την ανθρωπότητα και τον ανθρώπινο πολιτισμό, δεν είναι παρά κατάλοιπο του αποικιοκρατικού ιμπεριαλισμού». Υπάρχουν, λοιπόν, τμήματα της ανθρωπότητας που είναι πιο «ανθρώπινα» από τα άλλα; Πώς μετουσιώνονται όλα αυτά σε τρομοκρατικές επιθέσεις; Με τους μετανάστες δεύτερης γενιάς που βουλιάζουν στα γκέτο στην ανεργία και στην περιθωριοποίηση;

Όμως η Ευρώπη πάντα είχε έναν εσωτερικό εχθρό που δημιουργούσε η ίδια. Η ισλαμοφοβία παίζει σήμερα, κατά γενική παραδοχή,  τον ρόλο που έπαιζε ο αντισημιτισμός από τον 19ο αιώνα έως τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, όντας ένας από τους πυλώνες των ευρωπαϊκών εθνικισμών σε σημείο που να μη βρίσκουμε μια εθνική κουλτούρα του παλιού κόσμου που να μην επηρεάστηκε από αυτή την προκατάληψη.  Ο αντισημιτισμός τροφοδοτούνταν από τον αντικομουνισμό: Ο εβραίος ταυτίζονταν με τον μπολσεβικισμό, με τη Σοβιετική Ένωση, με κείνο το επαναστατικό κύμα που συγκλόνισε την Ευρώπη στο τέλος του Α’ Παγκοσμίου πολέμου. Ο εβραϊσμός πέρασε από τον Τρότσκι και τη Λούξεμπουργκ στον Κίσινγκερ, με τη δημιουργία του Ισραήλ και τη μαζική μετανάστευση από την Ευρώπη στις ΗΠΑ. O Σλόμο Σαντ, καθηγητής ιστορίας στο Τελ Αβίβ, έχει δίκιο όταν υπογραμμίζει πως η ισλαμοφοβία αποτελεί σήμερα τον συνδετικό ιστό της Ευρώπης ακριβώς όπως ο αντισημιτισμός έπαιξε βασικό ρόλο τον 19ο αιώνα στη διαδικασία οικοδόμησης των εθνικισμών. Το μίσος για τους Εβραίους, γράφει ο Μισέλ Βιβιορκά, Γάλλος κοινωνιολόγος, «πήγαζε από μια λογική του γκέτο, ένα συνδυασμό κοινωνικού αποκλεισμού και ρατσιστικών διακρίσεων» που ενισχύονταν από «ένα βαθύ αίσθημα περιθωριοποίησης και εγκλεισμού σε μια υποβαθμισμένη περιοχή». Το ίδιο συμβαίνει σήμερα με τους μουσουλμάνους μετανάστες δεύτερης γενιάς στην Ευρώπη.

Πώς όμως «πήγασαν» όλα αυτά από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό για τις αρχές του οποίου όλοι επαίρονται στη Γηραιά ήπειρο;  Γράφει ο Terry Eagleton: «Για τον Μαρξ ο πολιτισμός έχει έναν μόνο γονέα και αυτός είναι η εργασία –που γι’ αυτόν είναι ισοδύναμη με την εκμετάλλευση». Διότι ο πολιτισμός, ιστορικά, άρχισε να δημιουργείται από τη στιγμή που η αύξηση της παραγωγής εξασφάλιζε την επιβίωση των κοινωνιών και η δημιουργία πλεονάσματος επέτρεπε την ενασχόληση μέρους της κοινωνίας με μη παραγωγικές δραστηριότητες. Γι’ αυτό, για να αντιληφθεί κανείς πώς δημιουργήθηκε η Ευρώπη δεν αρκεί να επισκεφθεί το Παρίσι, το Λονδίνο και το Βερολίνο. Πρέπει να μεταβεί και στην Ινδία, στο Πακιστάν, στο Μπαγκλαντές, στην Ινδοκίνα και στην Αφρική. Διότι τα δείγματα του πολιτισμού που κοσμούν ολόκληρη της Ευρώπη είναι τόσα πολλά που υπερβαίνουν σε πλούτο κατά πολύ το μόχθο της εργασίας των ευρωπαίων εργαζομένων διαχρονικά. Γι’ αυτό ο Ιμμάνουελ Βαλλερστάιν  έλεγε ότι “η ανάπτυξη των πλούσιων χωρών της Δύσης είναι το είδωλό της υπανάπτυξης του υπόλοιπου κόσμου”».

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.