Με αφορμη τη χθεσινη πανελληνια εξεταση του μαθηματος της ιστοριας

«Σε γενικές γραμμές βατά μπορούν να χαρακτηριστούν εφέτος τα θέματα των πανελληνίων εξετάσεων στην ιστορία»

«Η πρόθεση να μην δυσκολευτούν οι υποψήφιοι ήταν εμφανής»

Σε γενικές γραμμές βατά μπορούν να χαρακτηριστούν εφέτος τα θέματα των πανελληνίων εξετάσεων στην ιστορία, ευκολότερα από αυτά που έπεσαν την προηγούμενη χρονιά, αφού ήταν ακόμη πιο σαφή και ξεκάθαρα. Η πρόθεση να μην δυσκολευτούν οι υποψήφιοι ήταν εμφανής, αφού απουσίαζαν απαιτητικές ή δύσκολες συνδυαστικές ερωτήσεις. Αναμφίβολα οι καλά διαβασμένοι μαθητές δεν θα αντιμετώπισαν δυσκολίες κατά τη διάρκεια της εξέτασης, πλην του χρονικού περιθωρίου που τους δίνονταν για να απαντήσουν, αφού έπρεπε να παραθέσουν αρκετά μεγάλης έκτασης κομμάτια από την ύλη του σχολικού βιβλίου.

 

Η θεματική που πρωταγωνίστησε αυτήν τη χρονιά των «πανελληνίων του κορωνοϊού» ήταν τα κόμματα, δηλαδή το δεύτερο κεφάλαιο του σχολικού βιβλίου, με αρκετά κομμάτια από τη νέα ύλη, που εξετάζονταν φέτος για πρώτη φορά. Δευτεραγωνιστής των θεμάτων, όπως άλλωστε και της πολιτικής επικαιρότητας των ημερών μας, ήταν η οικονομία από το πρώτο κεφάλαιο του σχολικού βιβλίου. Το τρίτο κεφάλαιο με τη θεματική των προσφύγων, το οποίο φέτος ήταν αρκετά «κουτσουρεμένο» ως εξεταστέα ύλη, λόγω των συνθηκών που δημιούργησε ο κορωνοϊός, έλαμψε δια της απουσίας του, αφού μονάχα μία ερώτηση με σωστό-λάθος το αφορούσε.

 

Οι ορισμοί του θέματος Α1 ήταν ίσως η ευκολότερη ερώτηση, με ξεκάθαρες και απόλυτα σαφείς απαντήσεις που δεν θα μπέρδεψαν λογικά ούτε στο ελάχιστο τους υποψηφίους. Στο θέμα Α2 (ερώτηση με σωστό-λάθος) θα μπορούσε ίσως κάποιος υποψήφιος πιο εύκολα να μπερδευτεί, σίγουρα όμως όχι ο καλά διαβασμένος και εκείνος που δεν είχε στηριχτεί μόνο στην «παπαγαλία» για το διάβασμά του, αλλά είχε κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο του βιβλίου. Οι ερωτήσεις του δεύτερου θέματος (Β1 και Β2) ήταν παρμένες από το κεφάλαιο των κομμάτων και ήταν απλές και κατανοητές. Όσον αφορά τις ερωτήσεις με τα παραθέματα, τα θέματα Γ1 και Δ1 δηλαδή, ήταν μεν εύκολες αλλά σχετικά μεγάλης έκτασης, ιδιαίτερα η δεύτερη.  Η σύνδεση με την πολιτική επικαιρότητα ήταν προφανής και στις δύο αυτές ερωτήσεις με τις πηγές, οι οποίες πάρθηκαν είτε από πρόσφατα εκδοθέντα έργα γνωστών Ελλήνων ιστορικών (π.χ. Κώστας Κωστής, «Ο πλούτος της Ελλάδας») είτε από κλασικά θεωρούμενα πλέον έργα του συγγραφικού χώρου που αφορούν τη νεοελληνική ιστορία (π.χ. Gunnar Hering, «Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα 1821-1936»).

 

Οι μεν δύο πρώτες ερωτήσεις του θέματος Γ1 αφορούσαν το κραχ του ’29, σε εμφανή αναλογία με τη σημερινή οικονομική κατάσταση της χώρας μας και τις τεχνικές της αντιμετώπισής του από το ελληνικό κράτος, καθώς και τον τρόπο με τον οποίον η προσφάτως ιδρυθείσα τότε –εν έτει 1927– Τράπεζα της Ελλάδος συνέβαλε στην αντιμετώπιση της κρίσης. Για άλλη μία φορά, τα κομμάτια που έπρεπε να παραθέσει ο μαθητής εμβόλιμα από το σχολικό βιβλίο (από το τέλος του πρώτου κεφαλαίου), σε συνδυασμό με τις πληροφορίες της πηγής, ήταν εύκολο να εντοπιστούν, ενώ από εκεί και πέρα, η σύνθεση της πηγής ήταν καθαρά θέμα της συνθετικής και της κριτικής ικανότητας ενός διαβασμένου μαθητή, σε συνδυασμό με την επιδεξιότητά του στη συγγραφή εκθέσεων.

 

Το θέμα Δ1, ήταν το δυσκολότερο των φετινών θεμάτων, όχι επειδή δεν υπήρχε σαφήνεια ως προς το θέμα του, αλλά λόγω της ακόμη μεγαλύτερης συνθετικής ικανότητας που έπρεπε να διαθέτει ο μαθητής, ο οποίος έπρεπε να επιλέξει ποια κομμάτια ακριβώς του σχολικού βιβλίου θα ταιριάξει με ποιες από τις δοθέντες πηγές στο κατάλληλο σημείο, έτσι ώστε να απαντήσει ομοιόμορφα στα ερωτήματα. Το θέμα αυτό θα απαίτησε λογικά και το μεγαλύτερο κομμάτι από τον χρόνο των υποψηφίων, αφού τα παραθέματα εδώ ήταν τέσσερα και αφορούσαν τους οπαδούς και την κοινωνική, πολιτική και θρησκευτική ιδεολογία του ρωσικού κόμματος που υπήρξε το πρώτο μισό του 19ο αιώνα. Κι εδώ η σύνδεση με την πολιτική επικαιρότητα ήταν εύλογη, λόγω της πολλά συζητούμενης σήμερα πολιτικής στροφής της χώρας μας προς τη Ρωσία και τον αυξανόμενο ρόλο της στα διεθνή τεκταινόμενα.

Καλά αποτελέσματα, λοιπόν, σε όλους τους υποψηφίους!

 

 

*Η Λεύκη Σαραντινού είναι φιλόλογος, ιστορικός και συγγραφέας. Το πιο πρόσφατο βιβλίο της είναι το βοήθημα «Θέματα νεοελληνικής ιστορίας για την ιστορία κατεύθυνσης της Γ΄ Λυκείου», Εκδόσεις HISTORICAL QUEST, Αθήνα 2020.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.