Αβασιμες οι αιτιασεις του υπουργειου για την καταργηση του βασιμου λογου απολυσης

Για χειροτέρευση της θέσης των εργαζομένων κάνουν λόγο Λ. Κιοσσέ και Π. Μαγαλιός

Τρεις ολόκληρους μήνες «ζωής» είχε η διάταξη που εισήγαγε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και αφορούσε στην αιτιολογημένη απόλυση, ήτοι στην υποχρέωση του εργοδότη να αιτιολογεί τον λόγο της απόλυσης ενός εργαζομένου όταν αποφάσιζε την καταγγελία της σύμβασης εργασίας.
 
Η εν λόγω διάταξη τέθηκε σε ισχύ στις 17 Μαΐου του 2019, ωστόσο από την περασμένη Δευτέρα, 19 Αυγούστου, με την εγκύκλιο που υπέγραψε και έδωσε στη δημοσιότητα ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης τα όσα αυτή προβλέπει για τον βάσιμο λόγο απόλυσης αποτελούν πλέον παρελθόν, με αναδρομική μάλιστα ισχύ της κατάργησης από την 17ηΜαΐου, οπότε και τέθηκε σε ισχύ η διάταξη Αχτσιόγλου, όπως έγινε γνωστή. 

Υπέρ των δικαιωμάτων των εργαζομένων υποστηρίζει το Υπουργείο 

Μάλιστα στη σχετική ανακοίνωση του το Υπουργείο υποστηρίζει πως «με την εγκύκλιο αυτή ολοκληρώνεται η αποκατάσταση του θεσμικού πλαισίου προστασίας της εργασίας, το οποίο είχε διαταραχθεί – σε βάρος, μάλιστα, των ίδιων εργαζομένων – από τις προαναφερθείσες διατάξεις του ν.4611/2019 που ψηφίστηκαν λίγες μέρες πριν από τις πρόσφατες εκλογές»,  υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων πως οι καταργούμενες ρυθμίσεις έκρυβαν κινδύνους για τους εργαζομένους όπως «η ηλεκτρονική καταγραφή των λόγων ενδεχόμενης απόλυσης τους και, κατά συνέπεια, τη βέβαιη υπονόμευση της μελλοντικής επαγγελματικής τους πορείας», ενώ με την κατάργησή τους «διασφαλίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων, η εργασιακή ειρήνη, οι προσλήψεις και οι θέσεις εργασίας, αποτρέπεται η σύγχυση εφαρμογής εργασιακών διατάξεων, επανέρχεται η κανονικότητα στην αγορά εργασίας και υποστηρίζεται η αναπτυξιακή δυναμική, σύμφωνα πάντα με το Ευρωπαϊκό και Εθνικό Νομοθέτη και τη νομολογία των δικαστηρίων». 

Λευκή Κιοσσέ, επίκουρη καθηγήτρια Εργατικού Δικαίου του ΔΠΘ «Η κατάργηση του βάσιμου λόγου σε ένα περιβάλλον ανεργίας που εξακολουθεί να υπάρχει δεν ευνοεί τους εργαζόμενους» 

Τη χρησιμότητα ή μη της ρύθμισης για τον βάσιμο λόγο απόλυσης σχολίασε μιλώντας στον «ΠτΘ» η επίκουρη καθηγήτρια Εργατικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Λευκή Κιοσσέ, η οποία μάλιστα παρέθεσε ένα σύντομο ιστορικό της εισαγωγής των επίμαχων ρυθμίσεων την ελληνική εργασιακή πραγματικότητα.
 
Όπως εξήγησε χαρακτηριστικά σε αντίθεση με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες στην Ελλάδα δεν υπάρχει μια γενική νομοθετική αναγνώριση ενός αυτοτελούς και αυθύπαρκτου δικαιώματος προστασίας από την απόλυση στις συμβάσεις αορίστου χρόνου, εν αντιθέσει με τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου που η καταγγελία της σύμβασης απαιτεί και την επίκληση σπουδαίου λόγου. 

Σε ισχύ η ρύθμιση του «βάσιμου λόγου» ήδη από το 2016 

Το κενό αυτό προστασίας λοιπόν όπως εξήγησε καλύπτονταν από τη νομολογία, δηλαδή τις αποφάσεις των δικαστηρίων, τα οποία αξιολογούσαν και εφάρμοζαν την γενική ρήτρα του άρθρου 81 του ποινικού κώδικα, που αναφέρεται στην καταχρηστική άσκηση δικαιώματος όπου και αν αυτή εκδηλώνεται και εν προκειμένω και της εργοδοτικής καταγγελίας στις  συμβάσεις εργασίας. Στην συγκεκριμένη ωστόσο περίπτωση όπως έκανε σαφές η κ. Κιοσσέ το βάρος της απόδειξης για την πιθανή εργοδοτική κατάχρηση δικαιώματος «έπεφτε» στον εργαζόμενο ο οποίος κατάφευγε στην ελληνική δικαιοσύνη ενώπιον της οποίας έπρεπε να αποδείξει ότι ο εργοδότης του προέβη σε κατάχρηση δικαιώματος.
 
Το 2016 ωστόσο με το Νόμο 4359 η Ελλάδα κύρωσε για πρώτη φορά τα άρθρα 5 και 6 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, ο οποίοςως διεθνή σύμβαση και σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος ενσωματώθηκε πλήρως στο ελληνικό δίκαιο, με τις διατάξεις του κατ’ επέκταση να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού δικαίου.
 
Με την κύρωση του αναθεωρημένου πλέον Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, με το άρθρο 24 εισήχθη για πρώτη φορά στο ευρωπαϊκό δίκαιο των δικαιωμάτων του ανθρώπου θεμελιώδες δικαίωμα το οποίο συνίσταται στην προστασία των εργαζομένων από την απόλυση με πρωτοβουλία του εργοδότη, η έννοια δηλαδή του «βάσιμου λόγου».
 
Από το 2016 και έπειτα επομένως και για την Ελλάδα υπήρχε η ρύθμιση του βάσιμου λόγου, η οποία «εκ του περισσού» όπως υποστήριξε η κ. Κιοσσέ τις 17 Μαΐου του 2019 με το νόμο. 4611/2019 ψηφίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, η οποία ωστόσο ήρθε και ρύθμισε ρητά την ισχύ του «βάσιμου λόγου» ως λόγο καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας. 

Αντιστροφή της «απόδειξης» του βάσιμου λόγου 

Η ισχύς της ρύθμισης του «βάσιμου λόγου επέφερε μάλιστα όπως έκανε σαφές η ίδια την αντιστροφή της υποχρέωσης της απόδειξης του βάσιμου λόγου στη περίπτωση προσφυγής του εργαζομένου στα δικαστήρια, που πλέον με τη ρύθμιση από τα χέρια του εργαζομένου περνούσε τα χέρια του εργοδότη ο οποίος θα έπρεπε να αποδείξει ότι η καταγγελία της σύμβασης ήταν έγκυρη λόγω συγκεκριμένου βάσιμου λόγου.
 
Η κ. Κιοσσέ υποστήριξε πως η καταργηθείσα πλέον ρύθμιση ήταν υπέρ των εργαζομένων, για όσους τουλάχιστον επέλεγαν την δικαστική οδό δίνοντας μάλιστα το παράδειγμα τριών δικαστικών αποφάσεων που εκδόθηκαν  και έκαναν επίκληση του άρθρου 24 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, ακυρώνοντας τις απολύσεις γιατί δεν υπήρχε βάσιμος λόγος. Εν αντιθέσει δε με την επιχειρηματολογία του Υπουργείου για την προστασία του εργαζομένου από την αναφορά των λόγων απόλυσής του και την ενδεχόμενη υπονόμευσή του η ίδια εξήγησε πως ουδέποτε αυτό ίσχυε καθώς στα σχετικά έγγραφα δεν αναφέρονταν επακριβώς οι λόγοι αλλά απλώς η αναφορά του βάσιμου ή σπουδαίου λόγου και κατ’ επέκταση ουδείς τρίτος –  και λόγω των προσωπικών δεδομένων- δεν μπορούσε να λάβει γνώση των λόγων απόλυσης.
 
Η ίδια χαρακτήρισε ως δυστυχές γεγονός την κατάργηση της εν λόγω ρύθμισης, τονίζοντας πως «η κατάργηση του βάσιμου λόγου σε ένα περιβάλλον ανεργίας που εξακολουθεί να υπάρχει δεν ευνοεί τους εργαζόμενους» για να καταστήσει ωστόσο σαφές ότι η κατάργηση των σχετικών διατάξεων του ν.4611/2019 δεν σημαίνει και κατάργηση των όσων προβλέπει ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης, τις διατάξεις του οποίου και συγκεκριμένα το άρθρο 24 μπορεί ο νομοθέτης να επικαλεστεί. 

Παντελής Μαγαλιός, πρόεδρος Εργατικού Κέντρου Κομοτηνής «Η αιτιολόγηση των απολύσεων πάγιο αίτημα των εργαζομένων» 

Την κάθετη αντίθεσή του με την κατάργηση της διάταξης κατέθεσε μιλώντας στον «ΠτΘ» και ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Κομοτηνής κ. Παντελής Μαγαλιός, υπογραμμίζοντας πως σε καμία των περιπτώσεων δεν λειτουργεί υπέρ της προστασίας των εργαζομένων.
 
Η αιτιολόγηση των απολύσεων όπως υπενθύμισε ήταν και παραμένει πάγιο αίτημα του εργατικού κινήματος απέναντι στις αυθαίρετες και εκδικητικές απολύσεις, γεγονός επί του οποίου έχουν απευθυνθεί αλλά και δικαιωθεί στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Εργασίας.
 
Ο κ. Μαγαλιός επεσήμανε πως το επόμενο διάστημα το εργατικό κίνημα θα δώσει τον αγώνα του για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων του, θέτοντας ως πρώτο τόπο διεκδίκησης την Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και την «παραδοσιακή» συνέντευξη του πρωθυπουργού, όπου θα δοθεί και φέτος δυναμικό παρών.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.