Πληγωμενη απο την αποβιομηχανιση η Ροδοπη

Με ιδιαίτερα μελανά χρώματα περιγράφει την κατάσταση της αποβιομηχάνισης στην Ροδόπη η μελέτη με τίτλο: «Η μεταποίηση της Βόρειας Ελλάδας προς το 2020: κύρια μεγέθη, βιομηχανικές συγκεντρώσεις και αναγκαίες προσαρμογές βιομηχανικής πολιτικής» που πραγματοποίησαν ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος και η ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ.
 
Σκοπός της μελέτης, που διενεργήθηκε εντός του 2018 από τη Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Μελετών του ΣΒΒΕ με την υποστήριξη της ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ., ήταν αφενός η αποτύπωση της σημερινής κατάστασης της βιομηχανίας σε ολόκληρο το βορειοελλαδικό τόξο (Ήπειρος, Δυτική και Κεντρική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία-Θράκη) και αφετέρου η παρουσίαση συγκεκριμένων μέτρων βιομηχανικής πολιτικής που θα συμβάλουν ώστε η μεταποίηση να βρεθεί στην πρωτοπορία της αναπτυξιακής δυναμικής που έχει ανάγκη η χώρα την επόμενη δεκαετία.
 
Από τα στοιχεία της μελέτης φαίνεται πως στη Ροδόπη το 52% των επιχειρήσεων ΑΕ και ΕΠΕ έχουν κλείσει, ενώ η κατάσταση είναι χειρότερη στη μεταποίηση εντός ΒΙΠΕ, όπου οι ανενεργές επιχειρήσεις εντός της βιομηχανικής περιοχής Κομοτηνής φθάνουν σε ποσοστό το 64%
 
Από τα στοιχεία της έρευνας φαίνεται πως συνολικά στην Περιφέρεια ΑΜΘ χειρότερα όλων χτυπήθηκε από την αποβιομηχάνιση ο Έβρος, με το ποσοστό κλειστών μεταποιητικών επιχειρήσεων να φτάνει το 90%, ενώ ακολουθούν η Ροδόπη, η Καβάλα και η Δράμα με αξιοσημείωτη, σύμφωνα με την μελέτη, αντοχή να δείχνει η Ξάνθη, σε σχέση φυσικά με τις υπόλοιπες περιοχές της Περιφέρειας αλλά και της Βορείου Ελλάδας. 

Η κατάσταση στις ΒΙΠΕ στη Ροδόπη και την ΑΜΘ 

Σύμφωνα με την έρευνα, στους οργανωμένους υποδοχείς επιχειρήσεων, δηλαδή τις Βιομηχανικές περιοχές, η Ροδόπη είδε σημαντική μείωση την τελευταία 20ετία, μιας και από τις 69 μεταποιητικές επιχειρήσεις μόλις οι 25 θεωρούνται ενεργές, ποσοστό 36%, ενώ 44 είναι οι ανενεργές, δηλαδή ποσοστό 64%.
 
Στο Σύνολο της ΑΜΘ από τις 207 μεταποιητικές επιχειρήσεις στους οργανωμένους υποδοχείς, οι 94, ή 45%, παραμένουν ενεργές, ενώ 113, ή το 55% είναι ανενεργές, ποσοστό πολύ υψηλότερο από τις άλλες περιφέρειες.
 
Στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, η Περιφερειακή Ενότητα Έβρου αναδεικνύεται σεαρνητική πρωταθλήτρια ανενεργών επιχειρήσεων εντός ΒΙΠΕ, με το 90% των επιχειρήσεων να μην ασκούν πλέον κάποια δραστηριότητα. Αντίστοιχα υψηλό όπως αναφέρθηκε είναι το ποσοστό στην Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης, με τις ανενεργές επιχειρήσεις εντός της βιομηχανικής περιοχής Κομοτηνής να φθάνουν σε ποσοστό το 64%. Ακολουθεί η Καβάλα με 49% και η Δράμα με ποσοστό 39%. Αξιοσημείωτη είναι η αντοχή της Ξάνθης, στην οποία καταγράφηκε 32% ποσοστό ανενεργών μεταποιητικών επιχειρήσεων. 

Δεν υφίσταται το 52% των μεταποιητικών επιχειρήσεων σε όλη τη Ροδόπη 

Όσο για το σύνολο των μεταποιητικών επιχειρήσεων στη Ροδόπη, συμπεριλαμβανομένων και αυτών των ΒΙΠΕ, η κατάσταση είναι κάπως καλύτερη, αλλά όχι πολύ. Έτσι από το σύνολο 124 επιχειρήσεων, οι 60 παραμένουν ενεργές, δηλαδή το 48%, ενώ 64 είναι ανενεργές, ένα ποσοστό 52%
 
Μετά τη μελέτη του ποσοστού αποβιομηχάνισης στους οργανωμένους υποδοχείς
επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, τα συνολικά στοιχεία για τον κάθε νομό επιβεβαιώνουν τη συγκεκριμένη εικόνα. Ο Έβρος παραμένει «αρνητικός πρωταγωνιστής» στο κλείσιμο μεταποιητικών ΑΕ και ΕΠΕ, με ποσοστό 62% και ακολουθεί η Ροδόπη με ποσοστό 52%. Η Καβάλα και η Δράμα κινούνται σε ποσοστά άνω του 40%, ενώ αξιοσημείωτη αντοχή δείχνει η Ξάνθη με ποσοστό 31%. Σε συνολικό επίπεδο, διαπιστώθηκε ότι το 46% των μεταποιητικών ΑΕ και ΕΠΕ με έδρα την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης δεν υφίσταται. Παρόλα αυτά, περισσότερες από 500 ΑΕ και ΕΠΕ εξακολουθούν να λειτουργούν στην Περιφέρεια. 

Μείωση και στο μέγεθος των μεταποιητικών επιχειρήσεων 

Να σημειωθεί τέλος πως σε περιφερειακό επίπεδο αρνητική «πρωταθλήτρια» στην μείωση του μεγέθους των μεταποιητικών επιχειρήσεών της αναδεικνύεται η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, η οποία παρουσιάζει απώλεια στο μέσο μέγεθος μεταποιητικής επιχείρησης της τάξεως του 35%. (-34,55%)
 
Στην ΑΜΘ το μέσο μέγεθος μεταποιητικής επιχείρησης από 70 άτομα το 2008, μειώθηκε σε μόλις 46 το 2013. Ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία με το υψηλότατο ποσοστό σχεδόν του 30%, (-29,42%) γεγονός που μεταφράζεται σε μείωση από 70 άτομα το 2008, σε 57 το 2013.
 
Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας εμφανίζεται «ανθεκτική» και διατηρεί το μέσο μέγεθος σχεδόν σταθερό μεταξύ των ετών 2008 και 2013, παρά τις ενδιάμεσες πτώσεις που καταγράφηκαν. Τέλος, η Ήπειρος εμφανίζει μια μικρή αύξηση της τάξεως του 9%, και από 69 εργαζόμενους ως μέσο μέγεθος το 2008, το 2013 καταγράφει 76 άτομα για το ίδιο μέγεθος. 

Προτάσεις βιομηχανικής πολιτικής 

Την μελέτη παρουσίασαν στο σύνολό της την Πέμπτη 31 Ιανουαρίου ο Πρόεδρος του ΣΒΒΕ κ. Αθανάσιος Σαββάκης και ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ. κ. Αθανάσιος Ψαθάς, και μαζί με αυτήν κατέθεσαν και προτάσεις βιομηχανικής πολιτικής για την ανάσχεση της πορείας αυτής, μεταξύ των οποίων είναι η ουσιαστική αξιοποίηση του νεοσύστατου Υπουργείου Βιομηχανίας και η ενίσχυση του ρόλου της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, η άσκηση έμμεσης κλαδικής βιομηχανικής πολιτικής, η κωδικοποίηση και η απλοποίηση της νομοθεσίας που αφορά στην επιχειρηματικότητα, η αναμόρφωση του αναπτυξιακού νόμου και η αλλαγή του πλαισίου ελέγχου και εποπτείας της αγοράς.
 
Σε σχέση με τα ευρήματα για την αποβιομηχάνιση, και με βάση τα ευρήματα και από την έρευνα γνώμης που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της μελέτης, τα βασικά συμπεράσματα – παράγοντες που συνετέλεσαν στην αποβιομηχάνιση είναι:
1.«Αργά» αντανακλαστικά για τη στρατηγική ανταπόκριση στις αλλαγές από το εξωτερικό περιβάλλον δραστηριοποίησης.
2.Υψηλός ανταγωνισμός, και κυρίως ανταγωνισμός τιμών από χώρες χαμηλού κόστους.
3.Έλλειψη ρευστότητας, αδυναμία πρόσβασης σε χρηματοδότηση.
4.Έλλειψη κουλτούρας για την αντιμετώπιση μεγάλης έκτασης κρίσεων.
5.Άλλοι παράγοντες, όπως αδυναμία διαρκούς βελτίωσης προϊόντων, παραγωγής καινοτομίας, μεταφοράς τεχνολογίας, κλπ.
 
Παρόλα αυτά θεωρείται πως η ανθεκτικότητα της μεταποίησης προήλθε εξαιτίας ακριβώς του παραγωγικού της χαρακτήρα και της δυναμικής εξωστρεφούς δραστηριότητας των μεταποιητικών επιχειρήσεων στη Βόρεια Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό καταγράφηκε η έντονη εξωστρεφής δραστηριότητα των μεταποιητικών επιχειρήσεων, γεγονός το οποίο υποδηλώνει μία υγιή αντίδραση στις πολυεπίπεδες συνέπειες από την οικονομική κρίση. Για το λόγο αυτό απαιτείται παγίωση της στρατηγικής εξωστρέφειας, ως βασικού προσανατολισμού της δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων.
 
Η παραγωγική δομή κυριαρχείται από κλάδους μέτριας-χαμηλής τεχνολογίας, αλλά δεν επηρεάζεται καταλυτικά –τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα– από τις αλλαγές του περιβάλλοντος δραστηριοποίησης, γι’ αυτό και παρουσιάζει τη συγκεκριμένη ανθεκτικότητα.
 
Πάντως διαπιστώθηκε σημαντική διαφοροποίηση της δομής των τεσσάρων περιφερειακών παραγωγικών συστημάτων της Βόρειας Ελλάδας: αυτό για τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος συνεπάγεται την ανάγκη προσαρμογής και επαναπροσδιορισμού των πολιτικών υποστήριξης της περιφερειακής βιομηχανίας.
 
Την ίδια ώρα παρατηρείται χαμηλή «μόχλευση» δράσεων καινοτομίας, οι οποίες κατά κύριο λόγο αυτοχρηματοδοτούνται από τις επιχειρήσεις.
 
Για αυτό αναδεικνύεται η ανάγκη πολιτικής «διπλής στόχευσης»: βραχυχρόνια μόχλευση υφιστάμενων ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων και μακροχρόνια ανάπτυξη διαφοροποιημένων προϊόντων.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.