«Μαιστριανα»: η περιοχη-κομβικο σημειο αναπτυξης του Λιμανιου Αλεξανδρουπολης

Το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε με αφορμή:
 
(α) Πρόσφατο άρθρο που δημοσιεύτηκε στην εξειδικευμένη στον τομέα των μεταφορών δημοσιογραφική ιστοσελίδα metaforespress.gr με τίτλο «Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης απασφαλίζει γεωπολιτικά συμφέροντα», βασισμένο σε δηλώσεις στελέχους (σ.σ χωρίς να κατονομάζεται) του Οργανισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης που μίλησε στην ιστοσελίδα λέγοντας:
«Εκτιμούμε ότι 4 με 5 εταιρείες θα εκδηλώσουν αρχικό ενδιαφέρον. Αυτό που θα παραχωρηθεί είναι τα 180 στρέμματα της μεγάλης προβλήτας και τα 300 στέμματα της χερ—σαίας ζώνης, που είναι για εμπορευματικά κέντρα και χρήσεις Logistics. Οι ενδιαφερόμενοι μπορεί να είναι από τις ΗΠΑ, Έλληνες επιχειρηματίες, όπως ο Δ. Κοπελούζος ή ο Δ. Μελισσανίδης, κινεζικές εταιρείες, οι οποίες δείχνουν ενδιαφέρον για τη σύνδεση με το σιδηρόδρομο και εταιρείες αραβικών συμφερόντων. Επίσης, με ενδιαφέρον αναμένεται η στάση των ΟΛΘ και ΟΛΠ ή μετόχων αυτών. Η έκταση που θα παραχωρηθεί προβλέπει ελεύθερη τελωνειακή ζώνη, φορτοεκφορτώσεις, εμπορευματικό και ενεργειακό κέντρο, κτλ.» και
(β) Το σχέδιο νόμου «Για την κύρωση των Συμβάσεων Παραχώρησης που συνήφθησαν μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε. και άλλες διατάξεις», το οποίο τέθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση (http://www.opengov.gr/ynanp/?p=1207) από 29/10/2018 μέχρι 15/11/2018, σκοπεύοντας να ρυθμίσει την προσέλκυση επενδυτών με εξειδικευμένη εμπειρία, που θα φέρουν την στοχευμένη ανάπτυξη των υποπαραχωρούμενων λιμενικών δραστηριοτήτων στα δέκα περιφερειακά λιμάνια, στα οποία είναι και της Αλεξανδρούπολης.
                                                       
Για πολλά χρόνια, Τοπικοί Άρχοντες με πρωταγωνιστές το Δήμο και τον ΟΛΑ ΑΕ μοιράζουν «ευχολόγια» για «Ανάπτυξη λιμένα», «κόμβο συνδυασμένων μεταφορών», «διεθνές εμπορευματικό κέντρο», «κέντρο αγωγών και δικτύων ενέργειας» και τα παρόμοια… Όλα αυτά στηρίζονται βεβαίως στη γεωπολιτική θέση του λιμανιού η οποία από μόνη της δεν αρκεί. Χρειάζονται υποδομές οι οποίες σέρνονται με ρυθμό χελώνας. Τα έργα ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 1995 και διεκόπησαν τον Οκτώβριο του 2001 με την κατασκευή του ΣΕΜΠΟ. Επανάρχισαν το 2008 για εκβάθυνση της λιμενολεκάνης και κατασκευής διαύλου στα –14,00μ,  τα οποία τελικά ολοκληρώθηκαν το 2016 αλλά στα – 12,00μ. Η σύνδεση του ΣΕΜΠΟ με το σιδηροδρομικό δίκτυο άρχισε το 2013 και ολοκληρώθηκε το 2015.
 
Υπολείπονται κτιριακές υποδομές, μηχανοηλεκτρολογικός εξοπλισμος για τον ΣΕΜΠΟ, σύνδεση με την «Εγνατία οδό», σύνδεση με το (μελλοντικό) εμπορευματικό κέντρο στην περιοχή Απαλού, έκτασης περίπου 550 στρ., ιδιοκτησίας Δήμου Αλεξανδρούπολης και απαλλοτρίωση της ιδιόκτητης ζωτικής έκτασης 250 στρ.(γνωστής ως Μαϊστριανά), για τη εύρυθμη λειτουργία  του ΣΕΜΠΟ και την έξοδο στο οδικό δίκτυο, ανατολικά του λιμένα.
  
Μετά τα «μνημόνια» και την οικονομική αδυναμία του Κράτους για επενδύσεις, απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη του λιμανιού, είναι να βρεθούν ιδιώτες επενδυτές. Από το 2011, το ΤΑΙΠΕΔ αφού πήρε τις μετοχές των Οργανισμών Λιμένα ΑΕ ανέλαβε και την ευθύνη της αξιοποίησής τους με την παραχώρησή τους σε ιδιώτες επενδυτές. Τώρα, σύμφωνα με την κυβέρνηση για να προχωρήσουν οι παραχωρήσεις απαιτείται νομοθετική ρύθμιση και έρχεται να καλυφτεί με το προαναφερθέν σχέδιο νόμου. Αυτό το νομοσχέδιο φέρνει στην επιφάνεια μια ακόμη εκκρεμότητα για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, τα «Μαϊστριανά».
 
Η «χερσαία ζώνη λιμένα» Αλεξανδρούπολης, δηλαδή η προς εκμετάλλευση και διαχείριση έκταση, ήταν καθορισμένη από το 1966 (ΦΕΚ 447 Β/27-5-1966) χωρίς να περιλαμβάνει τα «Μαϊστριανά». Το Ελληνικό Δημόσιο με την από 21-03-2003 Σύμβαση Παραχώρησης την παραχώρησε στον ΟΛΑ Α.Ε.  Η διοίκηση του ΟΛΑ Α.Ε, το 2007 ξεκίνησε τη διαδικασία τροποποίησης – επέκτασης των ορίων της χερσαίας ζώνης λιμένα συμπεριλαμβάνοντας και τα «Μαϊστριανά». Εδώ είναι και το κρίσιμο σημείο. Η διοίκηση του Ο.Λ.Α. Α.Ε, ξεκίνησε τη διαδικασία αυτή χωρίς να έχει εξασφαλίσει, ως όφειλε, από την πλευρά της ή από την πλευρά του Δημοσίου, τα απαιτούμενα ποσά για την αναγκαστική απαλλοτρίωση των ιδιόκτητων εκτάσεων.

Με την ισχύουσα νομοθεσία (Ν. 1558/1985 και  Ν.2469/1997) η δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως μιας Κανονιστικής πράξης (όπως η απόφαση της επέκτασης της χερσαίας ζώνης λιμένα) που συνεπάγεται κάθε είδους δαπάνη σε βάρος του Δημοσίου, επιτρέπεται μόνο αν έχει εγγραφεί αντίστοιχη πίστωση. Στο κείμενο των κανονιστικών πράξεων και σε ιδιαίτερο ακροτελεύτιο άρθρο ή στο προοίμιο αναγράφεται υποχρεωτικά το μέγεθος της δαπάνης, η κατανομή της σε οικονομικά έτη, ο τρόπος αντιμετώπισής της για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 5 ετών και αναφέρεται υποχρεωτικά από το αρμόδιο για την έκδοσή τους όργανο, ο ειδικός φορέας του Προϋπολογισμού και ο Κωδικός Αριθμός Εξόδου (ΚΑΕ), από την εγγεγραμμένη πίστωση των οποίων πρόκειται να καλυφθεί η εν λόγω δαπάνη.
 
Κάτι τέτοιο δεν έγινε. Κι όμως, η αριθ. 40/5/07 απόφαση του ΟΛΑ ΑΕ για τροποποίηση-επέκταση της χερσαίας ζώνης λιμένα Αλεξανδρούπολης εγκρίθηκε με την Α.Π. 4244/16-7-2008 απόφαση του Γ.Γ. Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας και Θράκης και δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 369 ΑΑΠ/19-8-2008). 
 
Στις ερωτήσεις που έγιναν στη Βουλή, για αυτές τις ιδιωτικές εκτάσεις, τον Αύγουστο του 2008, από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, ΝΤΟΛΙΟ Γεώργιο και ΤΣΟΥΡΗ Ελπίδα, και το Φεβρουάριο του 2014 από τον βουλευτή των ΑΝΕΛ, ΟΥΖΟΥΝΙΔΗ Μαρίνο, η απάντηση –δεν θα  μπορούσε άλλωστε να είναι διαφορετική–  ήταν : «Σύμφωνα την παρ. 1 του άρθρου 22  του Ν.2971/2001 « οι χώροι και όλα εν γένει τα κτήματα που περιλαμβάνονται στη ζώνη λιμένα είναι κοινόχρηστα δημόσια κτήματα και ανήκουν στο Δημόσιο κατά κυριότητα, η χρήση όμως και η εκμετάλλευσή τους ανήκει στον οικείο φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα. Αν στη ζώνη λιμένα περιλαμβάνονται ιδιωτικά κτήματα, απαλλοτριώνονται αναγκαστικά για λόγους δημοσίας ωφέλειας υπέρ τον Δημοσίου με δαπάνες του αρμοδίου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα και σε περίπτωση αδυναμίας του με δαπάνες του Δημοσίου».
Παρόλα αυτά, ΟΛΑ ΑΕ και Δημόσιο δεν έκαναν τίποτα.
 
Σήμερα όμως, το πρόβλημα «Μαϊστριανά» το βρίσκουμε μπροστά μας και
τίθενται προβληματισμοί και ερωτήματα όπως:
—Είναι αναγκαία ή όχι η έκταση των «Μαϊστριανών» για την ανάπτυξη του λιμανιού που χρόνια προσδοκά η τοπική κοινωνία;
—Αν όχι,  παραμένουμε στην από το 1966 καθορισμένη «χερσαία ζώνη λιμένα» Αλεξανδρούπολης (ΦΕΚ 447 Β/27-5-1966 και ΦΕΚ 1447 Β/22-10-2001) χωρίς τα «Μαϊστριανά».
—Πώς είναι δυνατόν η έκταση αυτή να περιλαμβάνεται στο master plan του λιμανιού χωρίς να έχει προβλεφτεί η αποζημίωση των ιδιοκτητών της; 
—Μήπως από το ίδιο το σχέδιο νόμου διαγράφονται τα «Μαϊστριανά» από τον μελλοντικό σχεδιασμό επειδή δεν υπάρχουν χρήματα για αποζημίωση;
 
—Διαφορετικά τι νόημα έχει η αναφορά στο σχέδιο νόμου (βλέπε άρθρο 1παρ.1Α) της από 21-03-2003 Σύμβασης Παραχώρησης, μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης ΑΕ, στην οποία δεν υπήρχαν τα «Μαϊστριανά»;
Ποιος θα μας απαντήσει; 
—Γιατί η διοίκηση του ΟΛΑ ΑΕ το 2008 συμπεριέλαβε στη Χερσαία Ζώνη Λιμένα την έκταση των «Μαϊστριανών», παρά το γεγονός ότι το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας με το αριθ. 8116.3/Φ.3/02/02-6-2008 έγγραφό του, συναινούσε μόνο υπό την προϋπόθεση υλοποίησης των απαλλοτριώσεων σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 22  του Ν.2971/2001;   
—Τι έκαναν οι διοικήσεις του ΟΛΑ ΑΕ και του Δήμου Αλεξανδρούπολης, από το 2008 και μετά οπότε πρόεκυψε το πρόβλημα;
—Σε τι ενέργειες προς το ΤΑΙΠΕΔ, προέβηκαν από το 2011 και μετά οι διοικήσεις του ΟΛΑ ΑΕ και του Δήμου Αλεξανδρούπολης αφού αυτό έγινε ουσιαστικά ιδιοκτήτης του λιμανιού;
—Είναι δυνατόν να φτάνουμε στις περιβόητες διαδικασίες των υπο-παραχωρήσεων του λιμένα που σημαίνει τον ερχομό επενδυτών χωρίς να έχει λυθεί η αποζημίωση των ιδιοκτητών όταν εκτός από το άρθρο 22 του Ν.2971/2001, και το ίδιο το Σύνταγμα της Ελλάδος  (άρθρο 17) αναφέρει ότι «Κανένας  δεν  στερείται  την  ιδιοκτησία  του, παρά  μόνο  για  δημόσια ωφέλεια….και  πάντοτε  αφού  προηγηθεί  πλήρης  αποζημίωση…» .
 
Εν κατακλείδι τίθεται το αρχικό ερώτημα: Πώς είναι δυνατόν το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης να «απασφαλίσει»  τα γεωπολιτικά του συμφέροντα όταν δεν έχει εξασφαλίσει ζωτικής σημασίας έκταση για την εύρυθμη  λειτουργία του;

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.