Μια εικονα ειδοποιητηριου χιλιες βαθυτερες καταστασεις

Ένα ζήτημα μείζονος σημασίας το οποίο έχει μεταβάλει τους ρυθμούς των ατόμων αλλά και την καθημερινότητα τους, λόγω των συνεπειών της, είναι η οικονομική κρίση.

Ως οικονομική κρίση ορίζεται η φανερή μείωση της οικονομικής δραστηριότητας (όπως η απασχόληση) ,ωστόσο ως έννοια παρατηρείται να είναι πολυδιάστατη. Η πλειοψηφία των ατόμων περιγράφει την κρίση ως μία περίοδο αστάθειας, ανικανότητας επίλυσης ενός προβλήματος και αντικανονικότητας.

Οι επιπτώσεις αυτής γίνονται ιδιαίτερα κατανοητές στο παράδειγμα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της ολοένα και μικρότερης χρηματοδότησής της στο πέρασμα των ετών. Σύμφωνα με το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών «Ύστερα από μια περίοδο μεγάλης αύξησης (150% μεταξύ 2001-2009) η συνολική χρηματοδότηση έχει μειωθεί σημαντικά (24% μεταξύ 2010-2014). Η μείωση αυτή είναι μικρότερη της μείωσης του συνόλου της Γενικής Κυβέρνησης μετά το 2010 (31%), αλλά μεγαλύτερη από την αντίστοιχη μείωση του συνόλου της εκπαίδευσης (20%). Η συνολική χρηματοδότηση των ΑΕΙ έχει μεταβληθεί ποιοτικά και έχει γίνει περισσότερο αβέβαιη, καθώς εξαρτάται πλέον περισσότερο από μη σταθερές πηγές χρηματοδότησης, εθνικές ή ευρωπαϊκές. Συγκεκριμένα, η χρηματοδότηση από σταθερές πηγές έχει μειωθεί, όπως οι λειτουργικές δαπάνες από τον τακτικό προϋπολογισμό, μείωση κατά 66% μεταξύ 2009-2015)[1]».

Η ανικανότητα αυτή του κράτους να υποστηρίξει οικονομικά την φοιτητική κοινότητα, ώστε να μπορεί  να επιβιώσει ικανοποιητικά σε ένα περιβάλλον με ευπρεπής στέγαση, ύδρευση και σίτιση οδηγεί τους περισσότερους φοιτητές να στρέφονται σε ενοικίαση ιδιωτικής οικίας αλλά και σε ιδιωτική ύδρευση και σίτιση. Στην λογική αυτή φοιτητές που αντιμετωπίζουν περισσότερα οικονομικά προβλήματα  εξαιτίας των ελλιπών υπηρεσιών που προσφέρονται  από το Πανεπιστήμιο, αναγκάζονται προκειμένου να καλύψουν  τα έξοδά τους, να αναζητήσουν εργασία.  Και εκεί ακολουθεί το συχνό πλέον φαινόμενο στις μέρες μας φοιτητές να εγκαταλείπουν  τις  σπουδές τους διότι το ωράριο εργασίας τους  δεν  συμβαδίζει με εκείνο της  διεξαγωγής  των μαθημάτων στα πλαίσια του Πανεπιστημίου.

Σύμφωνα μάλιστα με τα επίσημα στοιχεία από το  Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών μεγάλος είναι ο αριθμός φοιτητών που δεν ολοκληρώνει έγκαιρα τις σπουδές του. Ενδεικτικά, σε επτά  πανεπιστημιακά ιδρύματα, από όσους εισήχθησαν το 2004 μόνο το 68% του συνόλου είχε ολοκληρώσει τις σπουδές του, 12 χρόνια αργότερα (το 2016)[2].Επιπρόσθετα, κάποιοι εγκαταλείπουν τις σπουδές τους διότι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα για την κάλυψη των αναγκών τους και κάποιοι απλά υπομένουν τις συνθήκες των παροχών που προσφέρει το Πανεπιστήμιο διότι δεν έχουν άλλη διέξοδο.

Με λίγα λόγια οι  ελλείψεις που παρατηρούνται στον πανεπιστημιακό χώρο είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την δύσκολη κατάσταση που έρχονται αντιμέτωποι οι φοιτητές τόσο στις προσωπικές τους υποχρεώσεις όσο και στις κοινωνικές. Κι αυτό διότι, παρά το γεγονός ότι έχουν κάποια εργασιακή απασχόληση, τις περισσότερες φορές οι αποδοχές από αυτήν δεν επαρκούν για την κάλυψη όλων των αναγκών τους.

Η αναφορά για τις χαμηλές αποδοχές μπορεί να επαληθευτεί και από την ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου εργασίας για το έτος 2018 καθώς αναφέρει ότι η εξέλιξη των μισθών κατά το 2017 εμφανίζει σταθεροποίηση στα χαμηλά επίπεδα τα οποία έχουν διαμορφωθεί. Αναλυτικότερα, στον ιδιωτικό τομέα έχει αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό των χαμηλόμισθων εργαζομένων με καθαρές μηνιαίες αποδοχές κάτω των 700 ευρώ, το οποίο ανέρχεται σε 37,4% το 2017 (από 13,1% το 2009), ενώ μειώνεται κατά 4 περίπου ποσοστιαίες μονάδες το ποσοστό για αποδοχές μεταξύ 700-899 ευρώ (23,5% το 2017 από 27,3% το 2009)[3].

Με βάση όλα αυτά ακόμη και οι  στοιχειώδεις ανάγκες όπως είναι η συνέπεια στην εξόφληση βασικών αγαθών(όπως είναι η ύδρευση και η παροχή ενέργειας)καθίσταται δύσκολη, κάτι που οδηγεί  τους φοιτητές σε αδιέξοδο ιδιαίτερα μέσα από την πίεση τους με προειδοποιητικές επιστολές, γεγονός που επηρεάζει σημαντικά, τόσο πρακτικά ζητήματα όσο και ψυχολογικά, εξαιτίας της αδυναμίας των υπηρεσιών αυτών να κατανοήσουν την σοβαρότητα της κατάστασης που αντιμετωπίζει κάποιος εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων.

Μέσα σε όλο αυτό το πλαίσιο είναι αδύνατον  να μη ληφθεί υπόψη η ψυχολογική φθορά που υφίστανται οι φοιτητές καθώς και οι κοινωνικές ανισότητες που δημιουργούνται από την άνιση «κατανομή» ευκαιριών για την προσωπική τους εξέλιξη.

Η κατάσταση που επικρατεί στην ζωή των φοιτητών έγινε εντονότερη με τον ερχομό της οικονομικής κρίσης. Παρόλα αυτά, μέσα από πιέσεις που έχουν ασκηθεί από ομάδες φοιτητών έχουν παρατηρηθεί κάποιες μικρό- αλλαγές. Η επίτευξη αυτών των αλλαγών δίνει ένα παραθυράκι ελπίδας ότι κάποια στιγμή μπορεί να γίνουν σημαντικότερες αλλαγές μέσα σε ένα πλαίσιο συνεργασίας. ‘Ως εκ τούτου, κάποιες προτάσεις που θα μπορούσαν να δοθούν αφορούν αρχικά στην μεγαλύτερα, από πλευράς κράτους και ακαδημαϊκών αρχών, μέριμνας για την φοιτητική κοινότητα και δευτερευόντως την θέσπιση ελαστικότερων για τους φοιτητές υπηρεσίες παροχής ύδρευσης αλλά και ενέργειας, τόσο ως προς την εξόφληση των χρεών τους όσο και ως προς την θέσπιση ικανοποιητικής έκπτωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών υπό συγκεκριμένες βέβαια προϋποθέσεις.



[1]ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ FOUNDATION FOR ECONOMIC & INDUSTRIAL RESEARCH, Τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα. Επιπτώσεις της κρίσης και προκλήσεις, Ιούλιος, 2017,  http://iobe.gr/docs/research/RES_05_F_05072017_REP_GR.pdf
 
[2]ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ FOUNDATION FOR ECONOMIC & INDUSTRIAL RESEARCH, Δελτίο Τύπου «Η Τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα: Επιπτώσεις της κρίσης και προκλήσεις», http://sep4u.gr/26585/tritovathmia-ekpaidefsi-stin-ellada-epiptoseis-tis-krisis-kai-prokliseis-erevna/
[3]ΙΝΕ ΓΣΕΕ: Ετήσια Έκθεση 2018 για την Ελληνική Οικονομία και την Απασχόληση. Από την Περίληψη της ετήσιας έκθεσης, http://www.gsee.gr/?p=35483

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.