Διατηρωντας ζωντανη της ιστορια του Σιδηροδρομου στον Εβρο
Με στοιχεία και από τη Ροδόπη αναμένεται η δεύτερη έκδοση του βιβλίου
Η ιστορία του Σιδηρόδρομου σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα, αλλά ιδιαίτερα στον Έβρο, έχει συνδεθεί με την ανάπτυξη των περιοχών από όπου περνούν οι ράγες, ενώ έπαιξε σημαντικό ρόλο και στα γεγονότα που έλαβαν χώρα σε αυτή.
Και ενώ ο Σιδηρόδρομος έχει απαξιωθεί σταδιακά τα τελευταία χρόνια, ακόμα πριν σταματήσουν τα επιβατικά δρομολόγια, υπάρχουν κάποιοι που κρατούν τις μνήμες ζωντανές με το έργο τους, μέσα από την αγάπη τους για τον ίδιο τον Σιδηρόδρομο.
Ένας από αυτούς είναι και ο κ. Διαμαντής Μυρτσίδης, ένας Εβρίτης με δεσμούς και με την Κομοτηνή, μιας και σπούδασε παλιότερα στο Τμήμα Οικονομικών, αλλά και σήμερα παραδίδει μαθήματα στο ΙΕΚ Κομοτηνής, που εξέδωσε το βιβλίο «Η Ιστορία του Σιδηροδρόμου στον Έβρο», η πρώτη έκδοση του οποίου είχε σημαντικό κοινό και η δεύτερη έκδοση, με στοιχεία που συγκέντρωσε στο μεσοδιάστημα, και από τη Ροδόπη, αναμένεται να εκδοθεί μέχρι το καλοκαίρι.
Πρόσφατα δε μετέφερε τις γνώσεις του και στο τηλεοπτικό κοινό, στο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ3 «Η ιστορία των ελληνικών σιδηροδρόμων», το πέμπτο επεισόδιο του οποίου ήταν αφιερωμένο στους Σιδηρόδρομους της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
Ο κεντρικός σταθμός της Εταιρείας Ανατολικών Σιδηροδρόμων στο Δεδέαγατς (Αρχείο Ορδουμποζάνη Θεόδωρου). Ο σταθμός λειτουργεί ακόμη και σήμερα Το λιμάνι του Δεδέαγατς τον 19ο αιώνα (Πηγή Ινστιτούτο Getty).
Μια ζωή στις ράγες
Ο κ. Μυρτσίδης «κληρονόμησε» την αγάπη του για τον σιδηρόδρομο, από τον πατέρα του, ο οποίος ήταν σιδηροδρομικός, υπηρετώντας σε όλο τον Έβρο. Έτσι ξεκινώντας από το Διδυμότειχο, βρέθηκε στο Πύθιο, όπου μεγάλωσε δίπλα στα τρένα, και στη συνέχεια στην Ορεστιάδα.
Κατά την ενήλικη ζωή του, ο συγγραφέας συνέλλεγε στοιχεία και φωτογραφίες για τον σιδηρόδρομο, και έτσι έφτασε το 2021 να εκδώσει το βιβλίο αυτό, στο οποίο θέλησε να συμπεριλάβει όσα γνώριζε για την περιοχή.
Ο σιδηρόδρομος στον Έβρο άλλωστε, αποτελεί το πρώτο περιαστικό δίκτυο της χώρας, και φέτος συμπληρώνονται 150 χρόνια από τη λειτουργία του παρέβριου δικτύου. Οι εργασίες κατασκευής ξεκίνησαν το 1871 και το 1872 λειτούργησε η γραμμή Δεδέαγατς (Αλεξανδρούπολη) – (Κουλελί Μπουργκάς) Πύθιο.
Το 1873 δόθηκε στην κυκλοφορία και η γραμμή Κωνσταντινούπολης – Πυθίου – Ορμενίου – Σεράμπεϋ της σημερινής Βουλγαρίας, και λειτουργεί συνεχώς από τότε και αποτέλεσε μέρος της σιδηροδρομικής γραμμής Κωνσταντινούπολης – Βιέννης.
Μουσειακός συρμός του Συλλόγου Φίλων Σιδηροδρόμου στη γέφυρα του Άρδα στις Καστανιές (Αρχείο Νικολόπουλου Σπύρου). Η γέφυρα αποτελούσε μέχρι πρόσφατα τη μεγαλύτερη σιδηροδρομική γέφυρα της Ελλάδας Χειμώνας 2001. Η μηχανή της αμαξοστοιχίας 617 κολλημένη στα χιόνια (Αρχείο Διρδίρη Μάκη).
Σε όλο αυτό το διάστημα, τονίζει, το τρένο αποτέλεσε ένα σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης για όλο τον Έβρο. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι η Αλεξανδρούπολη, που ουσιαστικά δημιουργήθηκε ακριβώς λόγω του Σιδηροδρόμου, αλλά και όλες οι πόλεις από τις οποίες περνούσε.
Ένα από τα λιγότερο γνωστά παραδείγματα, είναι το Σουφλί, τα προϊόντα του οποίου, όπως το μετάξι, έφτασαν σε νέες αγορές μέσω των γραμμών του τρένου.
«Όλες οι πόλεις του Έβρου ήταν άρρηκτα συνδεδεμένες με τον σιδηρόδρομο» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Μουσειακός συρμός κάτω από το κάστρο του Πυθίου (Αρχείο Κακαβά Κώστα) Μουσειακός συρμός μπροστά στον Κεντρικό Σταθμό της Αλεξανδρούπολης (Αρχείο Νικολόπουλου Σπύρου).
Γνωστές και άγνωστες πτυχές για τον σιδηρόδρομο
Το λυπηρό είναι, τόνισε, πως σταδιακά ο σιδηρόδρομος απαξιώνεται. Και ειδικά σε μια ευαίσθητη περιοχή όπως ο Έβρος, είναι σημαντικό για την εξυπηρέτηση των πολιτών, και την μετακίνησή από και προς την υπόλοιπη Ελλάδα. Η αγάπη του κόσμου άλλωστε για τον σιδηρόδρομο φάνηκε και από την υποδοχή του βιβλίου του, το οποίο κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 2021.
Κατά την έρευνά του, συγκέντρωσε εκατοντάδες φωτογραφίες από περίπου 50 άτομα, ενώ έχει μιλήσει με πάνω από 70 σιδηροδρομικούς και μέλη συλλόγων, χρησιμοποιώντας μαρτυρίες και αποκαλύπτοντας και λιγότερο γνωστά στοιχεία.
Οτομοτρίς αναχωρεί το 1986 από τα Δίκαια για το Ορμένιο, το βορειότερο χωριό της Ελλάδας (Αρχείο Κακαβά Κώστα) 1984 η αμαξοστοιχία «Έβρος express» έχει μόλις αφιχθεί στον επιβατικό σταθμό της Αλεξανδρούπολης (Αρχείο Κακαβά Κώστα).
Για παράδειγμα τα ιστορικά πρώτα κτίρια του σιδηρόδρομου, πολλά από τα οποία καταστράφηκαν κατά την δεκαετία του ’40 (το ’44 από τους Γερμανούς στο Σουφλί, στον εμφύλιο στα Δίκαια κτλ) με αποτέλεσμα να έχουν απομείνει μόνο τα κτίρια του Γαλλικού Σταθμού στην Αλεξανδρούπολη, και αυτό στο Πύθιο, το οποίο όμως επίσης κινδυνεύει με κατάρρευση, έχοντας σταματήσει να χρησιμοποιείται.
Το βιβλίο ήταν πολύ δημοφιλές, με τον κ. Μυρτσίδη να συνεχίζει να συγκεντρώνει στοιχεία για όλη την Περιφέρεια, σε συνεργασία και με τον ιδιαίτερα δραστήριο Σύλλογο Φίλων Σιδηροδρόμου της Δράμας, τον οποίο θα συμπεριλάβει στην δεύτερη έκδοση του βιβλίου, που αναμένεται σύντομα. Μάλιστα σημείωσε πως θα συμπεριλάβει και κάποια στοιχεία για την Ροδόπη, τόσο εμπορικά στοιχεία αλλά και στάσεις που υπήρχαν και καταργήθηκαν.
«Ο κόσμος μου δίνει τη δύναμη να συνεχίσω αυτή την προσπάθεια» τόνισε, και το βιβλίο αποτέλεσε και αφορμή για ακόμα περισσότερους να του στείλουν επιπλέον φωτογραφίες και πληροφορίες.
Το Intercity στους Αγίους Θεοδώρους Αλεξανδρούπολης (Αρχείο Μυρογιάννη Χρήστου) Η αμαξ. 605 ετοιμάζεται να αναχωρήσει από την Αλεξανδρούπολη για την Αθήνα το 2009, όταν υπήρχε ακόμη απευθείας σύνδεση μεταξύ των δύο πόλεων (Φωτογραφία Μυρτσίδη Διαμαντή) Το μοναδικό τρένο που κυκλοφορεί σήμερα στη Θράκη, η τοπική αμαξοστοιχία Αλεξανδρούπολης – Ορμενίου σταθμεύει στον σταθμό της Νέας Ορεστιάδας (Φωτογραφία Μυρτσίδη Βασίλη)
Απαραίτητη η αναζωογόνηση του σιδηρόδρομου
Δυστυχώς ο σιδηρόδρομος έχει απαξιωθεί και στο μυαλό του κόσμου, αλλά και το ίδιο το δίκτυο έχει αφεθεί, παρόλο που τα τελευταία χρόνια στον Έβρο, υπάρχει συζήτηση για την ηλεκτροδότηση της γραμμής από την Αλεξανδρούπολη προς Βουλγαρία, και τη δημιουργία διπλής γραμμής.
Ο κ. Μυρτσίδης θεωρεί πως θα ήταν καλύτερο να ενισχυθεί το υφιστάμενο δίκτυο, και να κινηθούν περισσότερες αμαξοστοιχίες, παρά να διατεθούν αυτοί οι πόροι στην κατασκευή της γραμμής.
Ελπίζει δε πως όλη η σιδηροδρομική γραμμή θα μπορέσει να λειτουργήσει καλύτερα τα επόμενα χρόνια, δίνοντας ξανά ζωντάνια στο σημεία από τα οποία περνά.
Info
Το βιβλίο του Διαμαντή Μυρτσίδη, «Η Ιστορία του Σιδηροδρόμου στον Έβρο», μπορεί να προμηθευτεί ο αναγνώστης από τα βιβλιοπωλεία Ιανός στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, από τα βιβλιοπωλεία Ελευθερουδάκης, Βαταμίδης και Δημητριάδης και το evroshop στην Αλεξανδρούπολη, τα βιβλιοπωλεία Μαρασλής και Χαραλαμπίδης στην Ορεστιάδα, το βιβλιοπωλείο Γνώση στο Διδυμότειχο και το Μουσείο Τέχνης του Μεταξιού στο Σουφλί.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.