Διακεκριμενοι επιστημονες συναντιουνται στην Κομοτηνη

Δικαίωση για τους διοργανωτές το Διεθνές Συνέδριο «Ταυτότητες: γλώσσα και λογοτεχνία» - Ενδιαφέρουσες ομιλίες και μεγάλη προσέλευση του κοινού ήδη από την πρώτη μέρα

Δεκάδες διακεκριμένοι επιστήμονες από όλο το φάσμα ειδικοτήτων των ανθρωπιστικών και κοινωνικών σπουδών, από την Ελλάδα και από το εξωτερικό, «παρελαύνουν» κατά το τρέχον τριήμερο, από χθες Παρασκευή μέχρι αύριο Κυριακή, από την Πανεπιστημιούπολη της Κομοτηνής και ειδικότερα από τις εγκαταστάσεις του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Πόλος έλξης αποτέλεσε η διοργάνωση του Διεθνούς Συνέδριου με θέμα «Ταυτότητες: γλώσσα και λογοτεχνία», με την οποία το τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δ.Π.Θ. γιορτάζει την επέτειο των 20 χρόνων λειτουργίας τους. Παρά τις αντιξοότητες της εποχής, οι οργανωτές του Συνεδρίου τόλμησαν να βάλουν τον πήχη ψηλά και, κρίνοντας από την εξέλιξη των συνεδριών της πρώτης ημέρας, δικαιώθηκαν πλήρως για αυτήν τους την επιλογή. Τόσο στο οργανωτικό κομμάτι, που ήταν σύνθετο λόγω της παράλληλης διεξαγωγής 5 συνεδριών, όσο και στο πεδίο του επιστημονικού περιεχομένου, το στοίχημα για τους διοργανωτές, όπως μαρτυρούν και οι θετικές αντιδράσεις των συνέδρων, κερδήθηκε. Απομένουν βέβαια δύο ημέρες μέχρι να ρίξει την αυλαία του το διεθνές συνέδριο, δύο ημέρες απαιτητικές για τους έχοντες την επίβλεψη, αλλά ταυτόχρονα ουσιαστικές και δημιουργικές για όσους έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τις παρουσιάσεις στα αντικείμενα των ενδιαφερόντων τους.
 
Η πρόεδρος του τμήματος, κ. Ζωή Γαβριηλίδου, δεν έκρυψε την ικανοποίησή της για την εξέλιξη της πρώτης ημέρας της διοργάνωσης, η οποία αφενός κύλησε χωρίς καθυστερήσεις στο πρόγραμμα, αφετέρου κέντρισε το ενδιαφέρον πολυπληθούς κοινού, ενώ έσπευσε να αποδώσει τα εύσημα στα υπόλοιπα μέλη της οργανωτικής επιτροπής και δη στους εθελοντές-φοιτητές του τμήματος. Για τους  τελευταίους παρατήρησε ότι έχουν έναν πολύ καίριο ρόλο στην οργάνωση του συνεδρίου, ενώ εξέφρασε την πίστη ότι η εμπειρία τους αυτή μπορεί να αποτελέσει κορυφαίο εφόδιο από την όλη διαδρομή τους στα φοιτητικά έδρανα.
 
Μια από τις εξέχουσες προσωπικότητες, που τίμησαν με την παρουσία τους το διεθνές συνέδριο του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας, είναι ο καθηγητής της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και διευθυντής του Κέντρου Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, κ. Ζάκ Μπουσάρ. Ο κ. Μπουσάρ γεννήθηκε στο Κεμπέκ του Καναδά και από νεαρή ηλικία έδειξε έντονο ενδιαφέρον για τα ελληνικά γράμματα. Αφού αποφοίτησε από τη Σχολή Τεχνών και Επιστημών του Πανεπιστημίου του Λαβάλ και πήρε το μεταπτυχιακό του δίπλωμα στην Κλασική Γραμματεία, το 1965 μετέβη στην Ελλάδα για να συνεχίσει τις σπουδές του, αρχικά στην Αθήνα και μετέπειτα στη Θεσσαλονίκη. Η μετέπειτα ακαδημαϊκή του δράση είναι συνυφασμένη με τη μελέτη και την ανάδειξη της ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας. 

Ζάκ Μπουσάρ «Βλέπω ένα τόσο καταπληκτικό συνέδριο, που δείχνει ότι υπάρχει άνθιση στις νεοελληνικές σπουδές»

Στο περιθώριο του διεθνούς συνεδρίου, μετά από την ομιλία του με θέμα «Η σλαβονική, η ελληνική και η ρουμανική γλώσσα και παιδεία στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες», ο κ. Μπουσάρ παραχώρησε στον «ΠτΘ», μιλώντας άπταιστα ελληνικά, μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη, που θα φιλοξενήσουμε στο επόμενο φύλλο της εφημερίδας μας. Στο παρόν αξίζει να παρατεθεί ένα απόσπασμα, που αφορά στις εντυπώσεις του από τη διοργάνωση και τη μια εκτίμησή του για τις νεοελληνικές σπουδές. «Οι νεοελληνικές σπουδές λένε καμιά φορά ότι βρίσκονται σε παρακμή», σημείωσε ο καθηγητής του Μόντρεαλ, «και αυτό το ακούω σε μερικά συνέδρια στην Ευρώπη, γιατί κλείνουν έδρες κτλ». «Αλλά βλέπω το συνέδριο εδώ πέρα, ένα τόσο καταπληκτικό συνέδριο», επισήμανε, «και αναρωτιέμαι πώς μπόρεσαν να το οργανώσουν». «Είναι μακριά από την Αθήνα, κι όμως τέτοιο συνέδριο με τόσους ανθρώπους, δεν έχω δει ούτε στην Αθήνα», συμπλήρωσε, για να διαπιστώσει ότι τελικά «υπάρχει άνθιση».

Το άνοιγμα των φυσικών συνόρων Ελλάδας-Βουλγαρίας και οι επιφυλάξεις στο άνοιγμα των πολιτισμικών συνόρων

Από την Κατερίνα Μάρκου, Επίκουρη Καθηγήτρια στο τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας 
 

«Διασυνοριακές ταυτότητες, αναπαραστάσεις και γλωσσικές  ανταλλαγές στην περιοχή της Θράκης στις αρχές του 21ου αιώνα», ήταν το θέμα της παρουσίασης, που έκανε στο πλαίσιο του συνεδρίου, η Επίκουρη Καθηγήτρια του τμήματος Ιστορία και Εθνολογίας του ΔΠΘ, κ. Κατερίνα Μάρκου. Η κ. Μάρκου ξεκίνησε προ διετίας, με αφορμή το άνοιγμα των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, να συγκεντρώνει και να μελετά εθνογραφικά δεδομένα, επιχειρώντας να εντοπίσει τις σχέσεις αλληλεπίδρασης των εθνικών ταυτοτήτων, της ελληνικής από τη μια και της βουλγαρικής από την άλλη πλευρά των συνόρων. Από μια πρώτη ανάγνωση των δεδομένων αυτών, φαίνεται, κατά την κ. Μάρκου, πως οι δύο πλευρές διατηρούν πάρα πολλές επιφυλάξεις στο να ανοίξουν τα σύνορά τους η μία στην άλλη. «Παρόλο που το σύνορο ως φυσικό και γεωγραφικό έχει ανοίξει», παρατήρησε, «εντούτοις τα πολιτισμικά σύνορα μεταξύ των ομάδων φαίνεται ακόμα να ισχύουν».

«Κάτι που μάλλον οφείλεται σε αναπαραστάσεις του παρελθόντος, που έχουν οι ίδιοι οι λαοί», συμπλήρωσε, «οπότε κυριαρχεί η εικόνα του «απολίτιστου Bούλγαρου» από την ελληνική πλευρά, ενώ από την πλευρά των Βούλγαρων υπάρχει μία τάση να ξεχάσουν ίσως κάποια παλιά ιστορικά γεγονότα, που αποτελούν τραυματική εμπειρία για τους Έλληνες». «Επίσης, φαίνεται η διάθεσή τους να έρθουν πιο κοντά στον Έλληνα από τις γλωσσικές τους ανταλλαγές», επισήμανε, «δηλαδή χρησιμοποιούν πάρα πολύ την ελληνική γλώσσα στις συνδιαλλαγές τους με τους Έλληνες και δείχνουν γενικότερα αυτήν την τάση προσαρμογής περισσότερο στο ελληνικό πλαίσιο, ειδικά όταν έρχονται ως εργάτες ή εργάτριες ή ακόμη και ως τουρίστες. «Ίσως οι νέοι άνθρωποι, οι οποίοι δεν έχουν τις μνήμες του παρελθόντος, φανούν περισσότερο ανοιχτοί σε αυτό το πεδίο», εκτίμησε κλείνοντας η κ. Μάρκου. 

Τα ονόματα των χορών στην περιοχή της Φλώρινας και πώς η χρήση τους πολιτικοποιείται

Από τον Γιάννη Μάνο, Επίκουρο Καθηγητή Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στην παρουσίασή του με τίτλο «Περί ονομάτων, γλώσσας και εξουσίας: Σύγχρονες προσεγγίσεις  στην ταυτότητα και την ετερότητα με αφορμή την ονοματοθεσία των ελληνικών χορών», ο κ. Γιάννης Μάνος, Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Βαλκανικού Χώρου στο τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, χρησιμοποίησε το παράδειγμα των ονομάτων των χορών της περιοχής της Φλώρινας, τα οποία χρησιμοποιούνται και στα ελληνικά και σε σλάβικες τοπικές διαλέκτους, για να δείξει πώς ο τρόπος με τον οποίο έχουν καθιερωθεί και χρησιμοποιούνται δεκαετίες τώρα γενικά στην χορευτική δραστηριότητα μερικές φορές πολιτικοποιείται και συνδέεται σκόπιμα ή μη σκόπιμα με δηλώσεις περί ελληνικότητας». «Τα ονόματα από μόνα τους δε λένε κάτι ιδεολογικά», παρατήρησε, «όμως είναι περισσότερο το νόημα που τους αποδίδουν όσοι τα χρησιμοποιούν και τα έχουν συνδέσει με νοήματα περί ελληνικότητας ή όχι». «Άρα εξαρτάται ποιο νόημα τους έχει δώσει κανείς», συνέχισε, «με ποιον τρόπο θέλει να το χρησιμοποιήσει και σε ποια περίσταση το χρησιμοποιεί, για να δώσει πιθανόν ένα συγκεκριμένο μήνυμα πολιτικό. Αλλά κι αν το κάνει πολλές φορές αυτό κάποιος, δε σημαίνει ότι απαραίτητα είναι πολιτική δήλωση». Κλείνοντας ο κ. Μάνος δήλωσε ότι είναι τιμή του που έλαβε μέρος στο διεθνές συνέδριο, το οποίο χαρακτήρισε πολύ σημαντικό σαν ακαδημαϊκή εκδήλωση, ενώ παρατήρησε ότι μπορεί να θέσει νέους στόχους για το τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, που συμπλήρωσε δύο δεκαετίες ζωής και βαδίζει προς την τρίτη.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.