«Η Λαικη Αγορα ως ενας ετερος τοπος» η αλλιως η εκπαιδευση εξω απο τα ορια της ταξης

Το Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης συνεχίζει να πρωτοπορεί

Οι φοιτητές: Γιώργος Αποστολούδας, Σοφία Καρατσά, Νάντια Κίτσιου, Ειρήνη Λιακοπούλου, Ευγενία Μαχαιρίδη, Βασιλεία Στεφανοπούλου και Ιάσων Χατζηγεωργίου από το Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης ΔΠΘ με κατεύθυνση την Κοινωνική Εργασία, στο πλαίσιο του μαθήματός τους «Επιπτώσεις Οικονομικής Κρίσης & Οικονομικές Παρεμβάσεις» με υπεύθυνο Καθηγητή τον κ. Χαράλαμπο Πουλόπουλο θέλησαν να «αντικρύσουν» την έννοια της ετεροτοπίας στην πράξη –ως τόπο του «ετέρου», δηλαδή του άλλου, του διαφορετικού– σε μια επιτόπια έρευνα στη λαϊκή αγορά Κομοτηνής (φημισμένο παζάρι της οποίας από τα χρόνια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν  το Χαϊβάν Παζάρ-ζωοπάζαρο). Εκεί, δεν εξέτασαν μόνο την ετεροτοπία της αγοράς, αλλά και  την ιστορικότητά της, τη συγχρονία της αλλά και τους ανθρώπους της.
 
Τα αποτελέσματα των ερευνών τους, αφού τα συνέλλεξαν και τα επιμελήθηκαν, τα εξέδωσαν με τη σύμπραξη της εταιρείας 2Κ Project σε μια αξιόλογη εφημερίδα που τιτλοφορείται «Η Λαϊκή Αγορά ως ένας έτερος τόπος» η οποία διαρθρώνεται σε 5 ενότητες: η πρώτη ενότητα επιχειρεί να διαβεί τα ιστορικά μονοπάτια της λαϊκής αγοράς ως θεσμού, ενώ παράλληλα αποτυπώνει ευσύνοπτα τη διαχρονία-συγχρονία της αγοράς της Κομοτηνής. Στη συνέχεια, χαρτογραφείται το σημερινό παζάρι, ενώ οι συντάκτες με τη δική τους νεανική ματιά περιγράφουν το «βιωματικό» παζάρι, τους κράχτες τιμών, την ποικιλία των προϊόντων καθώς και τους «άλλους-διαφορετικούς» πωλητές, που ξαφνιάζουν στην είσοδο του παζαριού. 

«Θα προτείναμε σε κάθε άνθρωπο να αφιερώσει λίγο από τον χρόνο του για να περιπλανηθεί στην πολύχρωμη και πολύβουη αγορά της Κομοτηνής» 

Επόμενη ενότητα και ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι αυτή με τον τίτλο «Η αγορά μέσα από τα μάτια των ανθρώπων της», που, όπως περιγράφει ο τίτλος, περιλαμβάνει συνεντεύξεις πωλητών καθώς και επισκεπτών που αγαπούν την αγορά και τη στηρίζουν. «Προτιμούμε το παζάρι, αφενός για τις χαμηλές τιμές και την ποικιλία των διαφόρων ειδών, αλλά επιπλέον, επειδή θέλουμε να στηρίζουμε και τους μικρούς τοπικούς παραγωγούς», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι κ.κ. Σαββίνα και Φλωριάνα. Κλείνοντας το ταξίδι τους στον ετεροτοπικό κόσμο του παζαριού οι φοιτητές που συμμετείχαν στο project καταλήγουν σε μια σημαντική αποτίμηση: «Κλείνοντας αυτόν τον κύ­κλο, μόνο θετικά στοιχεία έχουν μείνει. Από τα βροχερά πρωϊνά του Σαββάτου που επισκεπτό­μασταν το παζάρι, μέχρι τα μεσημέρια που τσου­ρούφλιζε ο ήλιος, κάθε μας επίσκεψη είχε και κάτι διαφορετικό να μας δώσει. Ξεκινώντας από τους πάγκους των οπωρολαχανικών και καταλήγο­ντας στα εκτοπισμένα φορτηγά που πουλούσαν πτηνά ή υφάσματα. Από τα ψαράδικα μέχρι τους πάγκους με τις ελιές και το μέλι μπαίναμε κάθε φορά σε έναν διαφορετικό χώρο όπου τα βιώματα διαφορετικών ανθρώπων συναντιόντουσαν και έδιναν μια άλλη χροιά και πνοή στον χώρο. Θα προτείναμε σε κάθε άνθρωπο που τυχαίνει να βρί­σκεται στην πόλη της Κομοτηνής να αφιερώσει λίγο από τον χρόνο του για να περιπλανηθεί στην πολύχρωμη και πολύβουη αγορά της». Κλείνοντας κανείς την εφημερίδα αντικρίζει την τελευταία ενότητα, ένα έξτρα αφιέρωμα, μία συγκριτική εξέταση της λαϊκής αγοράς της Κομοτηνής με μία περίπου αντίστοιχη της Βουδαπέστης.
 
Επιλογικά, θα θέλαμε να ευχηθούμε στους φοιτητές της αξιόλογης αυτής ερευνητικής και όχι μόνο προσπάθειας να συνεχίσουν άοκνοι να ερευνούν, να οσφρίζονται και να έρχονται σε επαφή με τον μαγικό κόσμο της ετεροτοπίας , και φυσικά να δώσουμε πολλά συγχαρητήρια στον Καθηγητή του Τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης κ. Χαράλαμπο Πουλόπουλο που στηρίζει με κάθε μέσο τους φοιτητές του.  Τους «ανοίγει» συγκεκριμένα στην πόλη και τις ετεροτοπίες της, τους μαθαίνει ακόμη  να βλέπουν και να παρατηρούν, αλλά και  να κατανοούν  όσα λανθάνουν και «υποκρύπτονται» πίσω από τις εικόνες.
 
Το σημαντικότερο όλων όμως είναι, όπως το έντυπο καταδεικνύει, ότι οι φοιτητές-ερευνητές εξήλθαν πλουσιότεροι σε εμπειρίες και βιώματα για την πόλη, ο τόπος της οποίας δεν εξαντλείται στα επίσημα και υποδεικνυόμενα πέριξ της πλατείας μέρη. Με αφορμή το παζάρι της Κομοτηνής λοιπόν οι  φοιτητές του Τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης έμαθαν στην πράξη για τις πληθυσμιακές της ομάδες, που συνιστούν τον εμπορικό καμβά του παζαριού όπου συγκλίνουν όλες  οι φωνές του τόπου: ελληνικά, τουρκικά, ρωσικά, ρομανί. Κι ακόμη κατανόησαν την ανάγκη για επιβίωση που σπρώχνει τους ανθρώπους στη δουλειά μαζί με τα παιδιά τους. Κατέγραψαν ακόμη ιστορίες ζωής, εξαιρετικές, ιστορίες που ξαφνιάζουν και θα τις ήθελε να τις έχει στο έντυπό  του κάθε φέρελπις δημοσιογράφος.
 
Καλές αναγνώσεις… Και μια συμβουλή… Αναζητήστε το έντυπο… Αξίζει τον κόπο… 

Ιστορία I

Τα εκπαιδευμένα… κοκόρια και ο κ. Μαρίφ
 
«Το ταξίδι των γεύσεων και των αισθήσεων τε­λειώνει κάπου στους πάγκους των ψαράδων και στα φορτηγά των Ρομά που πουλούν πτηνά. Από κοτόπουλα μέχρι πάπιες, χήνες και στρουθοκάμηλους, βλέπουμε τα ζωντανά στριμωγμένα μέσα σε θλιβερά στενά κλουβιά, περιμένοντας τον έμπορο ή τον καταναλωτή που θα τα αγοράσει. Η πλέον αξιοσημείωτη ιστορία αυτού του μέρους, είναι αυτή του κ. Μαρίφ, ο οποίος έχει στημένο το φορτηγάκι του στις παρυφές του οικισμού Αλάν Κουγιού. Ο κ. Μαρίφ, εκτός από μικρούς στρου­θοκάμηλους, αγριόχηνες και φασιανούς, πουλού­σε και τρία κοκόρια με χρωματιστό τσουλούφι. Το ιδιαίτερο με τους πετεινούς αυτούς, σύμφωνα πά­ντα με τον έμπορο, ήταν πως τα είχε εκπαιδεύσει στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή και πως είναι ειδικά εκπαιδευμένα να «τραγουδούν» και να σε ξυπνούν όποια ώρα τους ζητούσες! Και η τιμή αυ­τών, φιλική πάντα, έφτανε τα 1000 ευρώ!» [σ. 10] 

Ιστορία II

Ποταμίσια ψάρια κατευθείαν από τον Έβρο
 
«Να αναφέρουμε [τώρα] την ιστορία του κ. Δημήτρη, ψαρά από τον Έβρο, που τα τελευταία 30 χρόνια πουλά φρέσκα ψάρια στις λαϊκές αγορές στις οποίες πηγαίνει, αφού τα έχει ψαρέψει την προηγούμενη ημέρα από το Δέλτα του Έβρου. Ο μοναδικός επαγγελματίας ψαράς ανάμεσα στους πάγκους των ψαράδων, αφού οι υπόλοιποι εκπροσωπούν ιχθυοπωλεία ή ιχθυοτροφεία, που πουλά γριβάδια, γουλιανούς και χαβιάρι, ολόφρεσκα αφού ανασαίνουν ακόμα στους πάγκους του. Ενδιαφέρουσα είναι επίσης, η συνεργασία του με το ΔΠΘ, εφόσον προμηθεύει κάποια Τμήματα με υλικό (ψάρια) προς έρευνα. Όπως μας ανέφερε, το Δέλτα του Έβρου είναι από τους πιο πλούσιους υδροβιότοπους παγκοσμίως και φιλοξενεί κάπου στα 40 με 46 είδη ψαριών» [σ. 10] 

Ιστορία III

Ζώντας με την γκάϊντα
 
«Μεταξύ διάφορων συζητήσεων που είχαμε με τους επισκέπτες της λαϊκής αγοράς στην Κομοτηνή ορισμένες ξεχώρισαν. Η πρώτη είναι αυτή του κ. Χασάν από το Διδυμότειχο, ενός κι­νητικά ανάπηρου πατέρα τεσσάρων παιδιών που με τη συνοδεία του 12χρονου γιου του περιπλα­νάται με το αμαξίδιό του στις λαϊκές αγορές της Θράκης παίζοντας γκάιντα. Όπως μας διηγήθη­κε, τα τελευταία χρόνια αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος να εξασφαλίσει στην οικογένειά του έναν αξιοπρεπή τρόπο διαβίωσης» [σ.13] 

Ιστορία IV

Πολιτικός μηχανικός στην Ουκρανία, εμπόρισσα  στην  λαϊκή αγορά στην Ελλάδα
 
«Η 80χρονη κ. Χριστίνα, παλιννοστήσασα, ήρθε από την Ουκρανία στην Ελλάδα πριν 50 χρόνια. Η ίδια, αν και πολιτικός μηχανικός, δούλεψε αρκετά χρόνια στη λαϊκή της Κομοτηνής, όπου ανέπτυξε ιδιαίτερες σχέσεις με τους υπόλοιπους πωλητές, διατηρώντας τες μέχρι και σήμερα. Θεωρεί πως αν και οι τιμές του παζα­ριού δεν έχουν ιδιαίτερη απόκλιση με αυτές των σούπερ μάρκετ, αξίζει κανείς να έρθει στη λαϊκή της Κομοτηνής, για βόλτα και για να συναναστραφεί με τον κόσμο, καθώς στις ανοιχτές αγορές της Ουκρανίας δεν υπάρχει αυτό το χαοτικό στοιχείο και το να φωνάζει κανείς θεωρείται απρεπές, όπως η ίδια μας αναφέρει» [σ.13]

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.