«Φιλοπαιγμονες, εν ου παικτοις…»

Η τωρινή κυβέρνηση, στα πλαίσια της μακράς προεκλογικής περιόδου που διανύουμε, εξήγγειλε δι’ αντιπροσώπου, της Πρυτάνεως Πατρών, την ίδρυση τέταρτης Νομικής Σχολής, στο Πανεπιστήμιο Πατρών.  Πριν όμως φτάσουμε στην εξαγγελία, κρίνεται σκόπιμη μία ιστορική αναδρομή, για ενημέρωση ενόψει αυτού του γεγονότος.
 
6 Φεβρουαρίου 2018, ημέρα Τρίτη. Ο Υπουργός Παιδείας, κ. Γαβρόγλου, εκφράζει την θέλησή του να εξετάσει την ίδρυση τέταρτης Νομικής Σχολής. Οι αντιδράσεις είναι σύσσωμες. Την επόμενη μέρα, η Γενική Συνέλευση των μελών ΔΕΠ Νομικής Δημοκριτείου με ψήφισμά της δηλώνει την σαφή αντίθεσή της στο ενδεχόμενο αυτό· η τρέχουσα κατάσταση των ΑΕΙ δεν επιτρέπει την δημιουργία νέων. Άλλωστε, καταλήγει το ψήφισμα, δεν πρέπει να ξεχνάμε τον προ ετών αγώνα, όταν επιχειρήθηκε ίδρυση τμήματος Νομικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Επιπλέον, αντίστοιχο ψήφισμα κατά της ιδρύσεως τέταρτης νομικής συνετάχθη, από κοινού, από τις Νομικές Σχολές Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Η τωρινές συνθήκες, η υποχρηματοδότηση και η άρνηση του Υπουργού να προκηρύξει θέσεις ΔΕΠ οδηγούν στην αποψίλωση των ΑΕΙ, καταλήγει το ψήφισμα Αθήνας – Θεσσαλονίκης.
 
 Κι ενώ μειώνεται η χρηματοδότηση, λόγω ελλείψεως κονδυλίων, μεσούσης της οικονομικής κρίσης, ο Υπουργός Παιδείας ανακοινώνει την ίδρυση μιας νέας Νομικής, για την οποία και θα χρειαστούν πολλαπλάσιες δαπάνες. Εντούτοις, στις 8 Φεβρουαρίου 2018, η Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών Βενετσάνα Κυριαζοπούλου, δήλωσε[1] ότι η πανεπιστημιακή κοινότητα της Πάτρας είναι έτοιμη να προχωρήσει σε αυτό το μεγάλο βήμα, το οποίο αποτελούσε πάγιο αίτημά της, ώστε να ολοκληρωθεί σε επίπεδο σχολών το Πανεπιστήμιο Πατρών. Επιπλέον, παραδέχεται ρητώς, ότι οι κτιριακές υποδομές του πανεπιστήμιου της είναι σε πολύ κακή κατάσταση. Γι’ αυτό το λόγο, δόθηκε περιφερειακή επιχορήγηση προς ανακαίνιση 20 αμφιθεάτρων, πράγμα το οποίο, όπως λέει, δεν έχει ξαναγίνει ποτέ! Υπ’ αυτούς τους όρους, εξαγγέλλεται η ίδρυση τμήματος Νομικής Πατρών· ο νοών, νοείτω…
 
Επιπλέον, στις 20 Μαρτίου κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης μεταξύ του Υπουργού Παιδείας, του Πρυτάνεως Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, των αναπληρωτών Πρυτάνεων, του Περιφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, του Προέδρου της ΠΕΔ, και των δημάρχων Αλεξανδρούπολης και Κομοτηνής, ο υπουργός, δήλωσε, ενώπιος ενωπίω, ότι υπάρχει ειλημμένη απόφαση ίδρυσης τέταρτης Νομικής σχολής στην Πάτρα· μάλιστα, αποτελεί πολιτική απόφαση που ξεπερνάει ακόμα και τον ίδιο! Στη συνάντηση αυτή, όμως, έδωσε και την υπόσχεσή, πως οιαδήποτε «τελεσίδικη» απόφαση θα ληφθεί κατόπιν διαβούλευσης μεταξύ αρμοδίων και όλων όσων ενδιαφέρονται για την ίδρυση ή μη της τέταρτης Νομικής.
 
Παρασκευή, 30 Νοεμβρίου 2018· το Πανεπιστήμιο Πατρών γιορτάζει την 54η επέτειό του. Στο συνεδριακό κέντρο του Πανεπιστημίου, η Πρύτανης δηλώνει: «Ο υπουργός παιδείας είπε ότι είναι απόφαση του Πρωθυπουργού και δική του να ανοίξει η Νομική Σχολή στην Πάτρα, εξουσιοδοτώντας με να το ανακοινώσω στην εκδήλωσή μας.»
 
Τέλος, στις 8 Δεκεμβρίου 2018, ο Υπουργός Παιδείας, σε δηλώσεις του στο κανάλι ΔΕΛΤΑ Τηλεόραση, ανέφερε τα εξής πρωτάκουστα και προσβλητικά για όλη την πανεπιστημιακή κοινότητα, γενικότερα, και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και του τμήματος Νομικής του, ειδικότερα. Δήλωσε, χαρακτηριστικά ότι:  «Η εξαγγελία ίδρυσης νέων τμημάτων, γίνεται με σκοπό να μπορούν τα παιδιά μας να σπουδάσουν ακόμα περισσότερο. Έτσι, μην ακούσω κανέναν να αναφέρει ότι τα πανεπιστήμια είναι μηχανισμοί παραγωγής ανέργων γιατί τότε θα σημαίνει ότι δεν θέλουν να σπουδάσουν τα παιδιά μας». Τέλος, είπε ότι «αντί να κατανέμονται σε τρία πανεπιστήμια θα κατανέμονται σε τέσσερα» και στη συνέχεια, και είναι άξιον αναφοράς, υπαινίχθηκε φόβο της Νομικής Κομοτηνής, έναντι της «εξαγγελλόμενης» Νομικής Πατρών, καταλήγοντας στην πρόκληση για ένα μελλοντικό «πεδίο δόξης λαμπρόν[2]». Για τον Υπουργό Παιδείας επίσης, καταπώς φαίνεται, οι φοιτητές ΑΕΙ και ΤΕΙ δεν είναι τίποτα παραπάνω από καταναλωτές σουβλακίων και ενοικιαστές δωματίων… όπως πολλάκις, σε αντίστοιχες περιστάσεις, έχει δηλώσει[3].
 
Η θρακική κοινωνία και, κυρίως, η πανεπιστημιακή της κοινότητα αναρωτιέται γιατί ο υπουργός Παιδείας κύριος Γαβρόγλου συμπράττει στην ίδρυση τέταρτης Νομικής, στην Πάτρα. Είναι επιτακτικό, επομένως, να του γνωστοποιήσουμε τα ακόλουθα:
 
Κύριε υπουργέ Παιδείας, η Νομική του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, υπήρξε η μία από τις τρεις ιδρυτικές σχολές του Δημοκριτείου. Ιδρύθηκε για λόγους που υπάγονταν στο εθνικό συμφέρον. Κάποιοι άνθρωποι, άφησαν τα πάντα πίσω τους και έδωσαν το «είναι» τους για να δημιουργήσουν κάτι. Να δώσουν σάρκα και οστά σε μία Νομική η οποία,  παρά την πρόοδο στον τομέα των μεταφορών, υπάγεται στις ακριτικές δυσπρόσιτες περιοχές. Η Νομική Θράκης, με αργά, σταθερά, μεθοδικά – αποφασιστικά – βήματα, κόπους και θυσίες, έφτασε να θεωρείται ισάξια με τις Νομικές σχολές Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Και αυτός ο δρόμος δεν ήταν εύκολος. Παράλληλα, έδωσε το έναυσμα και σε άλλους να κάνουν το «μεγάλο» ταξίδι στη Κομοτηνή.
 
Οφείλουμε, λοιπόν, να αναφερθούμε στα ερωτήματα, τα οποία από πλευράς του Υπουργού Παιδείας, κυρίου Κωνσταντίνου Γαβρόγλου, παραμένουν αναπάντητα. Αυτά τα ερωτήματα, λοιπόν, χρήζουν ρητής και δημόσιας απάντησης.
 
Καταρχάς, σε τι θα βοηθήσει η ίδρυση ενός τέταρτου τμήματος Νομικής; Στο να μειωθεί ακόμα περισσότερο η πενιχρή χρηματοδότηση των Νομικών Σχολών; Ή μήπως στο να εξέρχονται ακόμα παραπάνω δικηγόροι ετησίως, τη στιγμή που πρέπει να μειωθούν;  Αν η απόφαση σάς ξεπερνά, καταπώς έχετε δηλώσει –  δηλαδή ξεπερνά τον ίδιο τον υπουργό Παιδείας, τον κατ’ εξοχήν καθ’ ύλην αρμόδιο για θέματα Παιδείας -τότε από ποιον πηγάζει η απόφαση για την ίδρυση τέταρτης Νομικής; Και ποιοι πραγματικοί λόγοι την υπαγόρευσαν; Σίγουρα, πάντως, πολλοί είναι εκείνοι που την απαγορεύουν…
 
Κύριε Υπουργέ Παιδείας, ας μη γελιόμαστε, συνέπεια της ενδεχόμενης ίδρυσης μίας τέταρτης Νομικής θα είναι ο μαρασμός και η επικείμενη παρακμή της Νομικής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης – της Νομικής μας. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για όλο το Δημοκρίτειο και φυσικά και για την τοπική κοινωνία της ακριτικής Κομοτηνής. Όσο ο γιγαντισμός της πρωτεύουσας καλά κρατεί, όσο η αποκέντρωση ως όραμα και πράξη εγκαταλείπεται από τις συγκυβερνήσεις της κρίσης τόσο η επαρχία θα αφήνεται να ρημάζει. Εδώ όμως γνωρίζετε πολύ καλά δεν πρόκειται για μια επαρχία που γειτνιάζει με τα κέντρα, δεν διαθέτει τα μέσα και αφήνεται «έξω». Έξω από σχεδιασμούς που υπαγορεύει η αριθμητική  γεωγραφία της ψηφοθηρίας. Εδώ η πολιτεία πάντα όφειλε να σκύβει με ιδιαίτερη ευαισθησία, γιατί κάθε ακριτική περιοχή βιώνει απειλές. Ποικίλες και πολλαπλάσιες από την κάθε Πάτρα. Εκτός εάν για σας η «πάτρα», πατρίδα στα αρχαία ελληνικά,  έχει διαφορετικό σχήμα και μέγεθος από αυτό που ακόμη σημειώνεται στο χάρτη.
 
Η εγγύτητα της Πάτρας, στην πρωτεύουσα, θέτει τη Νομική Θράκης ενώπιον ενός υπαρξιακού ζητήματος. Η Νομική μας, ωστόσο, κοσμεί με το έργο της το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, επί σειρά ετών. Αυτή η σχολή, έχει δώσει το έναυσμα για την ίδρυση και λειτουργία νέων τμημάτων και την επιγενόμενη αύξηση του κύρους τους, επεκτείνοντας τα πανεπιστημιακά σύνορα, πέραν της πρωτεύουσας και της συμπρωτεύουσας, στην πράξη. Και αυτό γιατί κάποιοι, κάποτε, στην ακριτική Κομοτηνή έδωσαν τα πάντα σε αυτή τη σχολή, για να έχει το κύρος και την καταξίωση την οποία κατέκτησε – τόσο εντός συνόρων, όσο και εκτός. Οι φοιτητές Νομικής Θράκης, δεν γνωρίζουν άλλους καθηγητές οι οποίοι σε παγωμένες αίθουσες, δεν ματαιώνουν καμία παράδοση, και διδάσκουν ενδεδυμένοι με μπουφάν και εσωθερμικά, αντί «κουστουμιού» και «γραβάτας»…
 
Κύριε Υπουργέ Παιδείας, η Νομική μας εξελίχθηκε με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου, και δεν φοβόμαστε καμία «Πάτρα». Απόφοιτοι της ακριτικής Νομικής Θράκης, και διεθνώς αναγνωρισμένοι καθηγητές, ήταν, είναι και θα είναι υπερήφανοι για τη σχολή που έθεσε τα θεμέλια της επιστημονικής τους συγκρότησης. Μία Νομική η οποία υποχρηματοδοτείται επί σειρά ετών από την Πολιτεία, θεωρείται δυσπρόσιτη από τους υποψήφιους φοιτητές, και δυσμενής τοποθέτηση για όσους εκκινούν την πανεπιστημιακή τους καριέρα, και ουδεμία σχέση είχαν με την Θράκη ή το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο.
 
Όμως, σε πείσμα των καιρών, ξεπερνώντας κάθε εμπόδιο, το περίσσευμα της ψυχής φοιτητών και καθηγητών, καθιστά το παραγόμενο έργο αξιοθαύμαστο, και αυτό δεν αποτελεί περιαυτολογία ή αλαζονεία.
 
Η τοπική κοινωνία της Θράκης και αυτό το γνωρίζετε πολύ καλά, θα ήταν πολύ διαφορετική ελλείψει του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου σε κάθε επίπεδο, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό. Το όραμα της Πολιτείας για αποκέντρωση και ενίσχυση των ακριτικών περιοχών εγκαταλείπεται, και μάλιστα από κυβέρνηση του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ, σε μία περίοδο οξύτατης κρίσης, όχι μόνο οικονομικής αλλά πρωτίστως αξιακής. Αυτό λοιπόν αποτελεί ένα στίγμα, το οποίο, μεταξύ άλλων, οφείλετε να έχετε το σθένος και τα ψυχικά αποθέματα, να το φέρετε πάνω σας – εις στο διηνεκές, γιατί η ιστορία είναι ο μεγαλύτερος κριτής των πράξεων μας.
 
Και να είστε σίγουρος ότι η πανεπιστημιακή κοινότητα της Νομικής Θράκης, στη ζωή της, όρισε να φυλάττει Θερμοπύλες· και θα εξακολουθήσει, με όλες της τις δυνάμεις να αγωνίζεται. Να αγωνίζεται για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της Θράκης, των ακριτών Θρακιωτών και της Νομικής μας.
 

*Ο Στυλιανός Θεοχάρης είναι τεταρτοετής φοιτητής Νομικής Θράκης


[1] Εφημερίδα «Πελοπόννησος», διαθέσιμο το άρθρο από την έντυπη έκδοση στο pelop.gr
[2]«… Αν φοβούνται ότι η Πάτρα θα πάρει τα πρωτεία έναντι της Κομοτηνής, πεδίο δόξης λαμπρόν. Να υπάρχουν προγράμματα σπουδών που  θα γοητεύσουν τα παιδιά περισσότερο από τα άλλα, από τις άλλες Νομικές. Δεν το καταλαβαίνω λοιπόν αυτό… »
[3] «Δεν το καταλαβαίνω δηλαδή, να βλέπουμε τους φοιτητές ως καταναλωτές σουβλακίων και ενοικιαστές δωματίων.». Πάγια «γαβρόγλεια» δήλωση κατά την – εκ θεμελίων – αναδιαμόρφωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.