Γιαννης Παγκοζιδης «Οι ανθρωποι που μιλουν και τραγουδουν μεσω ιδιωματων ειναι διπλα μας»

«Υπήρχε μεγάλη συμμετοχή από νέους μουσικούς κι αυτό είναι παρήγορο»

«Υπάρχουν διάλεκτοι και γλωσσικά ιδιώματα διαφορετικά από αυτά που συνηθίζουμε στην καθημερινότητά μας. Κι όμως αυτοί οι άνθρωποι που τα μιλούν και τα τραγουδούν είναι δίπλα μας, είναι σε κάποιο χωριό και εκφράζονται μέσω αυτής της διαλέκτου», ξεκίνησε ο κ. Παγκοζίδης αναφερόμενος σε πληθυσμούς του Έβρου, της Ροδόπης και κάθε γωνιάς της Ελλάδας.
 
Όλα αυτά τα τοπικά μουσικά ιδιώματα δεν ήταν ευρέως γνωστά. Πόσοι Ροδοπαίοι π.χ. γνωρίζουν ότι υπάρχουν στο νομό γκαγκαβούζιδες, αρβανίτες; Συντελέστηκε, επομένως, μία προσπάθεια ανάδειξής τους μέσω των μουσικών οδοιπορικών και της τελικής παράστασης «Τα μυστικά της Εγνατίας».
 
«Μας ζητήθηκε να συμμετέχουμε σε μία εκδήλωση με τη συμμετοχή περίπου 130 μουσικών και τραγουδιστών από 12 διαφορετικές περιοχές της Βορείου Ελλάδος», εξήγησε ο μουσικός και ερευνητής. Ο κάθε ένας παρουσίασε μέσα σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα  μουσικές και τραγούδια, ενώ η εκδήλωση κορυφώθηκε στο τέλος της με όλες τις πολιτισμικές ομάδες να τραγουδούν με μία φωνή το «Κέρνα μας, κέρνα μας» στα νέα ελληνικά. 

12 «σταθμοί» με τραγούδια και παραδόσεις από όλη την Εγνατία 

Η συναυλία έφερε για πρώτη φορά επί σκηνής μουσικές και τραγουδιστικές ομάδες από 12 διαφορετικές περιοχές και γλωσσικά ιδιώματα που συναντούνται στις παρυφές της Εγνατίας .Όπως αυτά διασώθηκαν μέχρι σήμερα μέσα  από την προφορική τοπική παράδοση. Αρβανίτες από το Νέο Χειμώνιο Έβρου με αρβανίτικα τραγούδια. Μικρασιάτες  από τους Ασκητές Κομοτηνής με τουρκόφωνα τραγούδια των ρωμιών της Καππαδοκίας. Το συγκρότημα Balkanatolia που συμμετείχε με  τούρκικα και αρμένικα, αποστολή από το Κίζαρι Ροδόπης με ποντιακά τραγούδια, αποστολή από το Δημάριο Ξάνθης με πομάκικα τραγούδια, σεφαραδίτικα εβραϊκά τραγούδια από την Θεσσαλονίκη, αρβανίτικα τραγούδια από το Φλάμπουρο Φλώρινας, ποντιακά τραγούδια από την Φλώρινα, βλάχικα τραγούδια από την Βέροια, σλαβόφωνα τραγούδια από το Βαρικό Φλώρινας, βλάχικα τραγούδια από την Ιεροπηγή Καστοριάς και βλάχικα τραγούδια από το Μέτσοβο ένωσαν τις φωνές τους, ενώ στην φιλοσοφία της διοργάνωσης ανήκε η ιδέα να υπάρχουν κοινές θεματικές με τους μουσικούς να παραδίδουν την σκυτάλη ο ένας στον άλλον. 

«Της Τρίχας το γεφύρι»: ένα τραγούδι με πολλές παραλλαγές στα Βαλκάνια 

Η φιλοσοφία της εκδήλωσης ήταν -εκτός της ανάδειξης της ποικίλης  τοπικής μουσικοτραγουδιστικής παράδοσης- να «συνταιριάξει» όλα τα τραγούδια μέσα από κοινές θεματικές. Ο κάθε ένας παρουσίασε τα τραγούδια του, έγινε, ωστόσο μία επεξεργασία για να ταιριάζουν μεταξύ τους. Ήταν διαφορετικού τύπου, όπως του γάμου, της αγάπης, της μάνας, της ξενιτιάς, με κοινά, όμως, στοιχεία ανάμεσα στις διαφορετικές ομάδες.
 
Η ομάδα από την Ροδόπη, έχοντας διπλή παρουσία ερμήνευσε μεταξύ άλλων το «Κόνιαλι», ένα τραγούδι γνωστό σε όλο τον χώρο της Μεσογείου και ιδιαίτερα στην Μικρά Ασία και στα Βαλκάνια που αγαπούν πολλοί λαοί και σε διαφορετικές εκδοχές,  το οποίο παρουσίασαν με την σειρά τους και οι Balkanatolia.
 
Ερμήνευσαν, ακόμα, το ίδιο τραγούδι σε δύο διαφορετικές εκδοχές με την αποστολή των Πομάκων τραγουδιστών από την Ξάνθη. Πιο συγκεκριμένα το «Της Τρίχας το γεφύρ», η ποντιακή παραλλαγή του γνωστού δημοτικού τραγουδιού που θέλει τον πρωτομάστορα να θυσιάζει την γυναίκα του ώστε να στεριώσει το γεφύρι. Η παραλλαγή αυτή σύμφωνα με τον ερευνητή είναι ιδιαιτέρως διαδεδομένη σε όλη την περιοχή των Βαλκανίων, με την ποντιακή εκδοχή να είναι η παλαιότερη, και που αναφέρεται στο  γεφύρι της  Τρίχας, κοντά στην Τραπεζούντα .Υπάρχει αντίστοιχο τραγούδι από τους πομάκους ,για ένα γεφύρι που δεν χτιζόταν.  

«Πιστεύω ότι ο νεοέλληνας παραμένει “κλεισμένος” σε κάποια “ταμπού”» 

Κλείνοντας ο κ. Γιάννης Παγκοζίδης θέλησε να δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στην μεγάλη συμμετοχή από μέρους νεαρών καλλιτεχνών, γεγονός που δίνει ελπίδα για το μέλλον, ενώ γύρω από την νοοτροπία που επικρατεί σήμερα είπε χαρακτηριστικά «υπήρχε μεγάλη συμμετοχή από νέους μουσικούς κι αυτό είναι παρήγορο. Η αλήθεια είναι ότι η νεοελληνική κοινωνία θέλει να κρύψει κάποια πράγματα κάτω από το χαλί. Αυτό πιστεύω ότι δείχνει ανασφάλεια. Πιστεύω ότι ο νεοέλληνας παραμένει “κλεισμένος” σε κάποια “ταμπού”. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν διαβάζουμε, δεν γνωρίζουμε σημαντικά ιστορικά γεγονότα, δεν γνωρίζουμε ούτε την απώτερη καταγωγή της ίδιας μας της οικογένειας. Μόνο με την αυτογνωσία θα μπορέσουμε να είμαστε καλύτεροι στο μέλλον».

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.