Η εκπαιδευση στην ψηφιακη εποχη

Ενημέρωση για τη χρήση των ψηφιακών πόρων στο χώρο της εκπαίδευσης στην Κομοτηνή

Την όλο και μεγαλύτερη σημασία που έχουν οι ψηφιακοί πόροι στην εκπαίδευση όλων των βαθμίδων, βελτιώνοντας τόσο την εκπαιδευτική εμπειρία όσο και την πρόσληψη των θεμάτων από τους μαθητές γνώρισαν όσοι βρέθηκαν το απόγευμα της Πέμπτης 11 Ιανουαρίου στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κομοτηνής.
 
Τρείς ομιλητές, ο κ. Βασίλης Βασιλειάδης, ο κ. Εμμανουήλ Βαρβούνης και ο κ. Θανάσης Κούγκουλος ανέλυσαν από τη δική τους πλευρά τη χρήση των ψηφιακών πόρων στην εκπαίδευση, κατά την εκδήλωση «Ψηφιακοί πόροι στην υπηρεσία της εκπαίδευσης: προσβάσιμα ψηφιακά αποθετήρια και η εκπαιδευτική τους αξιοποίηση» που διοργάνωσαν η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης, δια του Γραφείου Σχολικών Δραστηριοτήτων και σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης και τη Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση Πολιτισμού, Παιδείας, Αθλητισμού Κομοτηνής.

 

Ψηφιακή ώθηση στα μαθήματα της ελληνικής γλώσσας

 
Τις κατευθύνσεις, εφαρμογές και παραδείγματα για την αξιοποίηση των ηλεκτρονικών περιβαλλόντων του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στη λογοτεχνική εκπαίδευση ανέλυσε ο κ. Βασίλης Βασιλειάδης, Ερευνητής στο Τμήμα Γλώσσας και Λογοτεχνίας του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και επιστημονικός ερευνητής του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.
 
Το Κέντρο Ελληνική Γλώσσας είναι υπηρεσία του Υπουργείου παιδείας, και καταστατικά η υποχρέωσή του είναι να στηρίζει κάθε προσπάθεια περαιτέρω εξέλιξης στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση.
 
Σε αυτό το πλαίσιο έχει αναλάβει εδώ και αρκετά χρόνια να εργαστεί στο Ψηφιακό Σχολείο, δημιουργώντας ανοιχτούς διαδικτυακούς ψηφιακούς πόρους για την υποστήριξη των μαθημάτων της ελληνικής γλώσσας από την πρώτη τάξη του Δημοτικού μέχρι και την τρίτη τάξη του Λυκείου.
 
Ειδικότερα στο μάθημα της λογοτεχνίας, σημείωσε, δίνεται περισσότερη έμφαση στο γυμνάσιο και το λύκειο, αλλά και τις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου, κυρίως την 5η και την 6η Δημοτικού, όπου η συζήτηση επάνω στα λογοτεχνικά κείμενα αποκτά ένα διαφορετικό νόημα λόγω ενηλικίωσης των μαθητών.
 
Μάλιστα πλέον το Κέντρο, μέσω του Υπουργείου Παιδείας, με ανοιχτούς διαδικτυακούς ψηφιακούς πόρους δίνει το υλικό για τη διδασκαλία μέσα στην τάξη, αν υπάρχει η κατάλληλη τεχνολογική υποδομή, αλλά και εκτός τάξης, όταν, όπως γίνεται σε πολλές περιπτώσειςδεν υπάρχει η υποδομή.
 
«Δίνουμε τη δυνατότητα μέσω αυτών των πόρων να προετοιμαστεί το μάθημα από τον εκπαιδευτικό και στη συνέχεια να οργανωθεί ένα καλύτερο μάθημα στην τάξη, και ασφαλώς να δουλέψουν και οι ίδιοι οι μαθητές στο σπίτι τους» σημείωσε ο κ. Βασιλειάδης, επισημαίνοντας πως με αυτό τον τρόπο δίνουν τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να προετοιμάσει το υλικό στο σπίτι και στο πλαίσιο της δικής του αυτοεπιμόρφωσης, αλλά και κατά ένα μέρος του ίδιου του μαθητή μετά το μάθημα.
 
Στόχος τους είναι, σημείωσε, οι πόροι αυτοί να είναι ανοιχτοί, ακολουθώντας τέτοια μεθοδολογία, ώστε να μην φέρουν απλώς τις νέες τεχνολογίες μέσα στην τάξη αλλά να μεταβληθεί προς το καλύτερο η μεθοδολογία της διδασκαλίας.
 
Στα μαθήματα της ελληνικής γλώσσας, σημείωσε, είναι πιο δύσκολο από ό,τι στα μαθήματα των θετικών επιστημών, να απαντηθεί το ερώτημα του πώς μπαίνει η ψηφιακή τεχνολογία στο μάθημα.
 
Όμως θεωρεί πως έχουν κερδίσει το στοίχημα και στα μαθήματα αυτά, με τα περιβάλλοντα αυτά λειτουργούν εδώ και σχεδόν 2 χρόνια, εξελίσσονται συνεχώς και ενημερώνονται, και έτσι επιβραβεύεται και η συχνή τους επίσκεψη.

 

Σημαντικό ερευνητικό υλικό στο εργαστήριο Λαογραφίας του ΤΙΕ

 
Τις δυνατότητες αξιοποίησης του ερευνητικού υλικού του εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ από τους εκπαιδευτικούς εξέθεσε ο κ. Εμμανουήλ Βαρβούνης, Καθηγητής Λαογραφίας και Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας.
 
Το τμήμα ξεκίνησε να συγκεντρώνει λαογραφικό υλικό από το 1990, και έχουν δημιουργήσει μια πολύ μεγάλη συλλογή, της οποίας έχουν ψηφιοποιηθεί ο κατάλογος και τα περιεχόμενα.
 
Άλλωστε στο ΔΠΘ έχει δημιουργηθεί ψηφιακό αποθετήριο, όπου μπαίνει η λεγόμενη «γκρίζα» βιβλιογραφία (Διπλωματικές, master και Διδακτορικά) που δεν είναι αλλού αναρτημένα.
 
Αυτή τη στιγμή ο κατάλογος είναι ηλεκτρονικός, όχι όμως το ίδιο το υλικό, το οποίο όμως μπορεί ο οποιοσδήποτε να δει στο πανεπιστήμιο, και μπορεί να έχει σημαντικές εκπαιδευτικές χρήσεις.
 
Όπως είναι γνωστό, εδώ και καιρό υπάρχουν προτάσεις να διδάσκεται η ιστορία του τόπου, και αυτή, σημείωσε ο κ. Βαρβούνης, πάει με τον τοπικό λαϊκό πολιτισμό, με την πλειοψηφία των χειρόγραφων να είναι από την Βόρεια Ελλάδα, κυρίως από τη Θράκη.
 
«Ένας εκπαιδευτικός που θέλει να κάνει ένα φάκελο μαθήματος τοπικής ιστορίας και πολιτισμού ή θέλει να κάνει μια εκδήλωση με τους μαθητές στο σχολείο, μπορεί ψάχνοντας ηλεκτρονικά, να βρει τη σελίδα και το χειρόγραφο ώστε στη συνέχεια να τα πάρει από το πανεπιστήμιο και να τα χρησιμοποιήσει» εξήγησε ο κ. Βαρβούνης.
 
Βέβαια γίνεται μια προσπάθεια ώστε να ψηφιοποιηθεί και το υλικό, κάτι το οποίο όμως απαιτεί σημαντική προσπάθεια, που προς το παρόν γίνεται από φοιτητές που ασκούνται μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ που έχει το Τμήμα.
 
Το πρώτο κομμάτι της ψηφιοποίησης, το οποίο έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, είναι η συλλογή αντικειμένων του ΔΠΘ, μέρος της οποίας είχε εκτεθεί πριν από 1,5 χρόνο με τον εορτασμό των 25 ετών του τμήματος.
 
Το υλικό είναι τουλάχιστον τετραπλάσιο αυτού που παρουσιάστηκε, έχει φωτογραφηθεί και έχει ψηφιοποιηθεί η εικόνα και ετοιμάζουν τώρα την τεκμηρίωση για κάθε μία, ώστε όλα μαζί να αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του Τμήματος.
 
Η πρακτική δυσκολία βέβαια είναι ότι οι φοιτητές μέσω του προγράμματος δουλεύουν μόνο για 1 με 1,5 μήνα, οπότε όλη αυτή η προσπάθεια γίνεται πολύ αργά.
 

Ψηφιακές συλλογές για Θράκη και λογοτεχνία του 19ου αιώνα

 
Για τη μοναδική ψηφιακή συλλογή σε ένα τομέα που για μεγάλο διάστημα είχε μείνει σχετικά στην αφάνεια, την πρωτότυπη ελληνική πεζογραφία του 19ου αιώνα, που έχει συγκροτηθεί στο Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, και τους τρόπους με τους οποίους αυτή μπορεί να ενισχύσει το εκπαιδευτικό έργο, μίλησε ο κ. Θανάσης Κούγκουλος, μέλος Ε.ΔΙ.Π. του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας.
 
Σημείωσε δε πως το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια επεκτείνονται όλο και περισσότερο οι ψηφιακές βιβλιοθήκες, σημαίνει ότι δίνεται η ευκαιρία σε νέους ερευνητές υλικό που δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν, και έτσι να γίνουν καινούριες έρευνες.
 
Το Εργαστήριο, σημείωσε, υλοποιώντας ένα πρόγραμμα συνεργασίας με διάφορους τοπικούς φορείς, και στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να εγκολπωθεί ερευνητικό υλικό το οποίο προέρχεται από ανεξάρτητες ομάδες ερευνητών ή φίλων της έρευνας από τον ευρύτερο χώρο της Θράκης, έχει στη διάθεσή του δύο πολύ ενδιαφέρουσες ψηφιακές συλλογές.
 
Η πρώτη συλλογή αφορά τη Θράκη, που στηρίζεται στην αξιέπαινη πρωτοβουλία ομάδας πολιτών της Θράκης, που συγκρότησε ο κ. Θεόδωρος Κυρκούδης, η οποία χρηματοδότησε και πραγματοποίησε την ψηφιοποίηση όλων των τόμων των ιστορικής σημασίας περιοδικών Θρακικά και Αρχείον του Θρακικού και Λαογραφικού Γλωσσικού Θησαυρού.
 
Το Εργαστήριο έδωσε τη δυνατότητα της επανάγνωσης του ψηφιοποιημένου υλικού ώστε να μπορεί ο πολίτης να κάνει την αναζήτηση με όποιο όρο θέλει.
 
Την ίδια ώρα έχουν ζητήσει από το Θρακικό Κέντρο την δυνατότητα να αναρτήσουν στην ιστοσελίδα τους το υλικό αυτό, ώστε να είναι προσβάσιμο από οπουδήποτε τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
 
Η δεύτερη συλλογή, στην οποία αναφέρθηκε εκτενέστερα, αφορά την πρωτότυπη ελληνική πεζογραφία του 19ου αιώνα, που προς το παρόν περιλαμβάνει διακόσια από τα τετρακόσια περίπου αυτοτελή βιβλία ελληνικής πεζογραφίας του 19ου αιώνα.
 
Η βάση ψηφιοποιημένης πρωτότυπης ελληνικής πεζογραφίας του 19ου αιώνα έχει καταρτιστεί από τον κ. Κούγκουλο και την μεταδιδακτορική ερευνήτρια του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. κ. Αναστασία Τσαπανίδου, εξυπηρετώντας αρχικά δικές τους ερευνητικές ανάγκες, και κατόπιν στο πλαίσιο του αφιερωμένου στον σημαντικό Γάλλο νεοελληνιστή Henri Tonnet επιστημονικό συνέδριο «Το ελληνικό «λαϊκό» μυθιστόρημα του 19ου αιώνα:  Θεωρητικά Ζητήματα» που διοργανώνει το Εργαστήριο στις 25 και 26 Μαΐου του 2018, στο οποίο θα παραστούν πολλοί ειδικοί του χώρου από την Ελλάδα και πολλές χώρες του εξωτερικού.
 
Στόχος του Εργαστηρίου είναι σε συνεργασία με άλλα ακαδημαϊκά ιδρύματα, επιστημονικούς φορείς και ιδιώτες να συγκεντρώσει ψηφιακά το σύνολο της ελληνικής πεζογραφικής παραγωγής του 19ου αιώνα.
 
Αυτό, σημείωσε, σε ό,τι αφορά την φιλολογική έρευνα του 19ου αιώνα είναι πολύ σημαντικό, διότι «μέχρι πρότινος και λανθασμένα θεωρούσαμε ότι ο 19ος αιώνας είναι ένας αιώνας που έχει ελάχιστη ή όχι σημαντική πεζογραφία, εκτός από το τέλος του, και ότι τα κείμενα ήταν πολύ λιγότερα» σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Κούγκουλος.
 
Βέβαια οι δύο βάσεις δεδομένων κατά κάποιο τρόπο έχουν την ίδια κατεύθυνση, μιας και τα αστικά κέντρα που εμπεριέχονται στο μυθιστόρημα του 19ου αιώνα, είναι δύο: η Αθήνα, το κέντρο του ελλαδικού Ελληνισμού, και η Κωνσταντινούπολη, το κέντρο του εξωελλαδικού Ελληνισμού, και η Θράκη ήταν η γειτονιά της Κωνσταντινούπολης.
 
Οπότε μπορεί κανείς να βρει πολλές αναφορές σχετικά με πόλεις της Θράκης στο μυθιστόρημα του 19ου αιώνα, δίνοντας το παράδειγμα στο κλείσιμο της ομιλίας του σε σχέση με την Αδριανούπολη.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.