Οι θεσμικοπολιτικες προυποθεσεις για τη δημιουργια του «νεου φορεα»

Στη σημερινή εποχή πολλοί κάνουν λόγο για κρίση της πολιτικής, αμφισβητώντας μάλιστα τη λειτουργικότητα και την αποδοτικότητα των θεσμών. Παραβλέπουν όμως, ότι η κρίση δεν είναι μόνο πολιτική, αλλά μια κρίση που διαπερνά όλο το φάσμα των συμμετοχικών και αντιπροσωπευτικών θεσμών όπως προβλέπονται και αναγνωρίζονται από το Σύνταγμα. Είναι μια κρίση πολιτικών και ιδεολογικών ταυτοτήτων, αφού αμφισβητείται ο ίδιος ο άξονας των πολιτικών διαβαθμίσεων και κοινωνικών πολιτικών όπως εκφράζεται με τον ιστορικά διαμορφωμένο διαχωρισμό Δεξιάς – Αριστεράς.
 
Το ζήτημα λοιπόν που τίθεται είναι πώς θα μπορέσουμε να υπερβούμε αυτή την πολιτική υπο-αντιπροσώπευση, πώς θα μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε την καλλιέργεια μιας αντιπολιτικής κουλτούρας, πώς θα μπορέσουμε να αναζωπυρώσουμε το ενδιαφέρον των πολιτών για τη πολιτική, για τα δημόσια πράγματα. Πώς θα μπορέσουμε με άλλα λόγια να αποκαταστήσουμε τη σημασία της πολιτικής, αποκαθιστώντας πρωτίστως τη σημασία των δημοκρατικών θεσμών. Ποία θα είναι δηλαδή εκείνη η θεσμική σύνθεση που θα δώσει διέξοδο στα λάθη, στις αστοχίες, στις ανεπάρκειες, στις ατέλειες του πολιτικού συστήματος; Η λύση μπορεί να δοθεί και να εκφραστεί μόνο από πολιτικά και δημοκρατικά νομιμοποιημένους θεσμούς συμμετοχής, δηλαδή μόνο από τα κόμματα. Οι σημερινοί όμως τύποι κομμάτων είναι αναχρονιστικοί, έτσι ώστε να στερούνται πολιτικής δυναμικής και κοινωνικής νομιμοποίησης. Άρα αυτό το αίτημα μπορεί να εκφραστεί μόνο από εκείνο το κόμμα που θα υπερβαίνει τους συμβατικούς τύπους κομμάτων. Μόνο από εκείνο το κόμμα που πρώτο αυτό από τα υπόλοιπα θα αναδιοργανωθεί οργανωτικά, θα ανακαινισθεί φυσιογνωμικά, θα ανανεωθεί ιδεολογικά.
 
Το «νέο κόμμα» πρέπει πρωτίστως να διαμορφώσει τον ιδεολογικό του χαρακτήρα μέσω της ίδιας της κοινωνίας των πολιτών. Πρέπει δηλαδή να αποτελέσει εκείνο το συλλογικό υποκείμενο που δεν θα διασπάσει την κοινωνική συνοχή, αλλά εκείνο που θα την επανα-συνθέσει μέσω εκείνης της πολιτικής που δίνει αξία και πραγματικό περιεχόμενο στην έννοια του γενικού συμφέροντος. Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της δημιουργίας ενός ευρύτερου σχηματισμού που δεν θα περιορίζεται μόνο στην ελληνική «Κεντροαριστέρα» ή στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, αλλά θα επεκτείνεται σε όλο του χώρο του Κέντρου. Άλλωστε το μεταρρυθμιστικό κέντρο εκφράζει όλους τους προοδευτικούς και δημοκράτες πολίτες. Ενοποιεί , ενσωματώνει και συσπειρώνει γύρω από αυτό το ιδεολογικό, αλλά προοδευτικό κέλυφος, όλες τις προοδευτικές δυνάμεις της κοινωνίας, από την Ανανεωτική Αριστέρα ως τις παρυφές του κοινωνικού φιλελευθερισμού.
 
Το «νέο κόμμα» ουσιαστικά, είναι εκείνο το εργαλείο που εκφράζει το αίτημα για τη μετάβαση σε ένα νέο ήθος πολιτικής. Μιας πολιτικής δηλαδή, που εγκαταλείπει τις εμμονές του παρελθόντος, που απαγκιστρώνεται από τις αγκυλώσεις, τις ιδεοληψίες και τους δογματισμούς, και συνιστά την απαρχή μιας προοδευτικής αντίληψης. Μια νέας αντίληψης που στοχεύει στη ριζική αναδιανομή της εξουσίας, που προασπίζει τις αρχές του κοινωνικού κράτους και του κράτους πρόνοιας και το οποίο παρέχει ευκαιρίες για προώθηση, ενίσχυση και στήριξη της νεανικής δημιουργικότητας, της πρωτοβουλίας και της καινοτομίας, προτάσσοντας συνεχώς τη σημασία της κοινωνικής δικαιοσύνης. Αλλά κυρίως μιας αντίληψης που μπορεί να δώσει νόημα στη πολιτική συμμετοχή, να ανατάξει το κύρος των δημοκρατικών θεσμών, να διαφυλάξει τα δικαιώματα των πολιτών , να αναπροσδιορίσει τη σχέση κράτους – κοινωνίας των πολιτών.
 
Αυτή είναι η ιδεολογική, η ηθικοπολιτική διάσταση, υπάρχει όμως και μια διάσταση σε επίπεδο οργανωτικής βάσης. Η οργανωτική διάρθρωση αφορά τη συγκρότηση του «νέου κόμματος» στη βάση μιας συνεκτικής εσωτερικής οργάνωσης, μιας ανοικτής, πολυ-θεματικής και πολυμορφικής λειτουργίας, ενίσχυσης των τοπικών οργανώσεων και φυσικά στην ύπαρξη ενδοκομματικής δημοκρατίας και τον επαναπροσδιορισμό των σχέσεων κόμματος και κοινοβουλευτικής ομάδας, ως κύριου πολιτικού και πολιτειακού οργάνου που υποστασιοποιεί κοινοβουλευτικά το «νέο κόμμα».
 
Όλα αυτά βέβαια «εγκιβωτίζονται» θεσμικά και αποτελούν μέρος ενός χώρου πολιτικής έκφρασης, ενός χώρου ιδεολογικού, ενός χώρου με αξιακό υπόβαθρο, του λεγόμενου προοδευτικού χώρου. Και ο μόνος εκφραστής των αναγκαίων αυτών αλλαγών, των αλλαγών εκείνων που θα σηματοδοτήσουν την αναθεώρηση των πολιτικών-κοινωνικών νοοτροπιών είναι ο προοδευτικός χώρος, ο οποίος, έχει αυτό το προνόμιο ακριβώς επειδή είναι εξ ορισμού πολυσυλλεκτικός, πλειοψηφικός, δημοκρατικός. Επειδή απευθύνεται σε όσους πολίτες επιθυμούν τον κοινωνικό διάλογο, μια κοινωνία ανεκτική και πολυφωνική.
 
Αυτό όμως δεν αρκεί για να ξανά γίνει ο «προοδευτικός χώρος» ηγεμονικός. Η πρώτη φάση, η πρώτη προϋπόθεση είναι η ιδεολογική καθαρότητα που θα πρέπει να τον διέπει, ώστε να δηλώνονται με διαφάνεια και ευκρίνεια οι θεωρητικές του αρχές, για να μην θεωρείται η πολιτική απλά και μόνο επιδίωξη πολιτικών σκοπιμοτήτων και καιροσκοπισμών. Η κυριότερη όμως προϋπόθεση είναι ο προοδευτικός χώρος, εκφραζόμενος από ένα νέας μορφής και λογικής κόμμα, να διαμορφώσει ειλικρινείς και ισχυρούς δεσμούς με τους πολίτες. Πολίτες οι οποίο ωστόσο είναι κουρασμένοι, αισθάνονται θεσμικά ανασφαλείς, πολιτικά αβέβαιοι, ιδεολογικά μετέωροι και αισθάνονται ότι ασφυκτιούν στο υπάρχον πολιτικό σύστημα. Και αυτό είναι τελικά το κρισιμότερο πολιτικό διακύβευμα για τον προοδευτικό χώρο, να δώσει δηλαδή ξανά αξία στη πολιτική συμμετοχή , στη πολιτική – κοινωνική αντιπροσώπευση. Να επανακτήσει την εμπιστοσύνη και την στήριξη των πολιτών, χάριν των οποίων υπάρχει και αγωνίζεται. Να ξανά γίνει με άλλα λόγια προοδευτικός.
 
Και για να κάνουμε την αναγωγή από το θεωρητικό πλαίσιο, στην πολιτική πραγματικότητα, στις εκλογές της 12ης και 19ης Νοεμβρίου διακυβεύεται κυρίως η αποτροπή του ολιγοκομματισμού. Ο νέος φορέας είτε θα είναι πολυτασικός, πολυμορφικός και θα διέπεται από την αρχή της ενδοκομματικής δημοκρατίας ή δεν θα υπάρξει. Με τη ριζική αυτή αναδιανομή των ρόλων, επανερχόμαστε στην πρωταρχία της πολιτικής, ως πρωταρχία της κοινωνίας των πολιτών.
 
Μόνο μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο «νέος φορέας» θα μπορέσει να γίνει ξανά πλειοψηφικός , πραγματικά ριζοσπαστικός, αληθινά προοδευτικός και μεταρρυθμιστικός, βαθιά δημοκρατικός, λαμβάνοντας έτσι την μεγαλύτερη δυνατή κοινωνική-πολιτική και ηθική νομιμοποίηση.
 

* Ο Κωνσταντίνος Γ.Μουρτοπάλλας είναι Φοιτητής Νομικής ΔΠΘ, Μέλος των PES Activists Komotini

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.